تقویم تاریخ؛ از روز بزرگداشت مولانا تا روز جهانی ناشنوایان
_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (هشتم مهر) به شرح زیر است:
روز بزرگداشت مولانا
هشتم مهر روز بزرگداشت مولانا جلال الدین محمد بن بهاء الدین معروف به مولوی از عارفان بنام ایرانی است. جلال الدین محمد بن بهاء الدین محمد، معروف به مولانا، مولوی، در سال ۶۰۴ ق در بلخ یکی از شهرهای ایران در آن دوران به دنیا آمد. در کودکی با پدرش بهاءالدین محمد معروف به بهاء ولد، مقارن حمله مغول به آسیای صغیر (ترکیه امروزی) رفت و با خاندانش در قونیه مستقر شد. مولانا پس از فراگیری علوم از پدر و دیگر استادان قونیه و شام به تدریس پرداخت. وی بعدها با عارفی بزرگ به نام شمس الدین محمد تبریزی در قونیه ملاقات کرد و از نَفَسِ گرم او چنان به تاب و تب افتاد که دیگر تا دم واپسین، سردی نیافت و هیچگاه از ارشاد سالکان و افاضه حقایق الهیه باز نایستاد. از این دوره پرشور که سی سال از پایان حیات مولوی را شامل می شود، آثار بی نظیری از این استاد بزرگ به وجود آمد. در مثنوی معنوی که آن را به حق باید یکی از بهترین نتایج اندیشه و ذوق فرزندانِ آدم و چراغ فروزانِ راه عرفان دانست، مولانا، مسائل مهم عرفانی، دینی و اخلاقی را مطرح کرده و هنگام توضیح، به بیان آیات و احادیث و امثال مبادرت می جوید.
غیر از مثنوی، غزل های مولانا به منزله دریای جوشانی از عواطفِ حاد و اندیشه های بلند شاعر است که با نشیب و فراز همراه است. همچنین کتبِ فیه ما فیه، مکاتیب و مجالس سبعه از جمله آثار منثور مولانا است. مولانا جلال الدین رومی، سرانجام در سال ۶۷۲ ق در ۶۸ سالگی به وصال معبود شتافت و در قونیه به خاک سپرده شد. مزار او در ترکیه، زیارتگاه دوستداران ادب پارسی و عرفان اسلامی است.
درگذشت آقا نجفی اصفهانی، فقیه و عالم بزرگ ایرانی
۱۴۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم صفر سال ۱۳۰۱ هجری قمری شیخ «محمدباقر آقانجفی اصفهانی» عالم بزرگ و فقیه ایرانی درگذشت.
وی در سال ۱۲۳۴ هجری قمری متولد شد و پس از تحصیل در رشتههای مختلف علوم دینی در اصفهان، برای تکمیل تحصیلات به نجف رفت. آقانجفی پس از بازگشت از نجف، در اصفهان ساکن شد و به تعلیم و تربیت شاگردان و نگارش کتاب پرداخت. وی دارای نفوذ فراوان اجتماعی بود و به اجرای فریضه امر به معروف و نهی از منکر اهمیت زیادی میداد و با منحرفان مقابله میکرد. به همین دلیل آقانجفی در میان مردم از محبوبیت بسیار برخوردار بود. از کتابهای وی میتوان «لب الفقه» و «لب الاصول» را نام برد.
روز جهانی ناشنوایان
روز سی ام سپتامبر به عنوان روز جهانی ناشنوایان نامگذاری شده است. هدف از این نامگذاری، ارتقای فرهنگ ارتباط با ناشنوایان، دانستههایی از زبان اشاره و آگاهی سیاست مداران و همچنین عموم مردم از مشکلاتی است که این قشر با آن رو به رو هستند. در اهمیت حس شنوایی، این گفته هِلِن کِلِر، گویاتر از هر سخنی است. او که با وجود نابینایی و ناشنوایی، یکی از موفقترین افراد استثنایی است، میگوید: «اگر این فرصت به من داده میشد که یکی از دو حس خود را بازیابم، ترجیح میدادم نابینا بمانم، ولی بشنوم». اگر از نعمت شنوایی محروم باشیم، هرچند آموختن برای ما ناممکن نمیشود، ولی بسیار دشوار است. پس توجه به این نعمت بزرگ الهی که یکی از راههای بسیار مهم آموختن و فهمیدن است، حالت سپاس را پیش میآورد و تصور نبود آن کافی است تا به ارزش آن پی ببریم. از این رو، خدا در قرآن میفرماید: «بگو: اگر خداوند شنوایی و دیدگان شما را بگیرد و بر دل هایتان مهر بزند، کدام معبود آن را به شما پس میدهد؟» شکرانه این نعمت، بهره گیری خداپسندانه و مسئولانه از آن است، چنان که در یکی از دعاها، خواسته بندگان از خداوند این است: «پروردگارا! ما را از گوش ها، چشمها و نیروهایمان بهرهمند گردان». یکی از راههای سپاسگذاری از این نعمت بزرگ اهمیت دادن به ناشنوایان و کمک به آنها در جهت زندگی بهتر بدون داشتن نعمت شنوایی است.
برگزاری کنفرانس تاریخی مونیخ
۸۳ سال پیش در چنین روزی، سی ام سپتامبر سال ۱۹۳۸ میلادی کنفرانس تاریخی مونیخ در آلمان برگزار شد. در این کنفرانس، هیتلر و موسولینی رهبران آلمان و ایتالیا و ادوارد دالادیه و نویل چمبرلن نخست وزیران فرانسه و انگلیس شرکت داشتند. هدف از برگزاری کنفرانس مونیخ، یافتن راه حلی برای اختلافات آلمان و چکسلواکی بود. نتیجه این کنفرانس، الحاق قسمتی از چکسلواکی به آلمان بود. این پیمان بر رویدادهای بعدی اروپا تاثیر گذاشت و همچنین ماهیت استعمارگرانه دول غربی را آشکار ساخت. به علاوه در کنفرانس مونیخ، هیتلر دریافت که اروپا در برابر زیاده طلبیهای وی مقاومت چندانی نشان نمیدهد. پس از خاتمه جنگ جهانی دوم و شکست آلمان درسال ۱۹۴۵ میلادی، چکسلواکی سرزمینهای خود را باز پس گرفت.
کودتا در اندونزی، مرگبارترین کودتا در تاریخ جهان
۵۶ سال پیش در چنین روزی ۳۰ سپتامبر سال ۱۹۶۵ میلادی پر تلفاتترین کودتای قرن بیستم در کشور اندونزی رخ داد. پس از استقلال اندونزی در سال ۱۹۵۰ م، دکتر احمد سوکارنو به عنوان اولین رئیس جمهور این کشور برگزیده شد و طی سالهای بعد، شهرتی فراوان یافت. در این مدت، حزب کمونیست اندونزی نیز به نیرومندترین تشکیلات سیاسی کشور مبدل شد. در این میان، دکتر سوکارنو در طی یک ماجرای اسرارآمیز که کودتای حزب کمونیست اندونزی محسوب میشد وضعیتی نامعلوم یافت. پس از آن، در ۳۰ سپتامبر ۱۹۶۵ م، کودتایی به رهبری ژنرال سوهارتو وابسته به غرب انجام شد. در این روز، ارتش اندونزی به بهانه خنثی کردن توطئه کودتا از طرف حزب کمونیست، دست به یک ضد کودتا زد و صدها هزار نفر از اعضای حزب کمونیست اندونزی را قتل عام کرد. کودتای سوهارتو، یکی از کشتارهای بیسابقه را در تاریخ به نمایش گذاشت و بنابر اخبار منتشر شده، در جریان آن، ظرف چند روز اول، بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ هزار نفر از مردم اندونزی به بهانه کمونیست بودن، قتلعام شدند؛ و ژنرال سوهارتو به قدرت رسید. سوهارتو در ابتدای هفتمین دوره ریاست جمهوری خود بر اثر شورشهای گسترده و تظاهرات اعتراضآمیز، در ماه مه ۱۹۹۸ م از قدرت کنارهگیری کرد.
درگذشت چارلز ریشتر، مبدع مقیاس ریشتر
۳۶ سال پیش در چنین روزی، سی ام سپتامبر سال ۱۹۸۵ میلادی «چارلز ریشتر» (Charles Richter)، مخترع مقیاس ریشتر یا میزان بزرگی زلزله، در آمریکا درگذشت. چارلز ریشتر به هنگام مرگ، هفتاد و پنج سال سن داشت. او با همکاری یک محقق دیگر، زلزلهها را بر اساس مقدار انرژی که آزاد میکنند و دامنه امواج آنها، از یک تا نه درجه تقسیم بندی کرد و مقیاس ریشتر را به ثبت رساند. قبل از آن دانشمندان زلزلهها را بر اساس اثرات ظاهری آنها درجه بندی میکردند که مقیاس دقیق و قابل قبولی نبود.