تقویم تاریخ؛ از روز اربعین تا شکست حصر آبادان
- صداوسیما نوشت: مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی (پنجم مهر) به شرح زیر است:
روز اربعین
۱۳۸۲ سال پیش در چنین روزی، بیستم صفر سال ۶۱ هجری قمری؛ چهلمین روز شهادت حضرت امام حسین (ع)، از اهل بیت پاک رسول گرامی اسلام (ص) و یارانش، گرامی داشته شد. در دهمین روز از ماه محرم سال ۶۱ هجری قمری، امام حسین (ع) به همراه ۷۲ نفر از یاران با ایمان و وفادار خویش در برابر سپاه یزید قرار گرفتند و در یک رویارویی نابرابر، مظلومانه به شهادت رسیدند و خاندان آن حضرت نیز اسیر شدند. هر سال چهل روز پس از سالگرد این واقعه، در مراسم بزرگداشتی به نام اربعین (به معنی چهلم)، بار دیگر خاطره حماسه عاشورا در یادها زنده میشود و مقام والای ایثار و شهادت امام حسین (ع) در راه احیای معارف بلند اسلام و سیره پیامبر (ص)، گرامی داشته میشود. همچنین بنابر روایتی مقارن با چهلمین روز شهادت امام حسین (ع)، سالار شهیدان و سرور آزادگان جهان، کاروان اهل بیت پیامبر (ص) پس از افشای ماهیت ضداسلامی یزید و حقانیت قیام امام حسین (ع)، به سرزمین کربلا رسید. بنابر همین روایت، خاندان امام حسین (ع) در آنجا با صحابی بزرگ پیامبر، جابربن عبدالله انصاری و عدهای دیگر از یاران امام (ع) مواجه شدند که برای زیارت قبر امام حسین (ع) آمده بودند و با سوز و گدازی حسرت بار، یاد آن امام شهید را گرامی داشتند.
تولد مرعشی نجفی
۱۲۸ سال پیش در چنین روزی، بیستم صفر ۱۳۱۵ هجری قمری؛ آیت اللَّه العظمی "مرعشی نجفی" از علمای بزرگ جهان اسلام، در نجف اشرف متولد شد. پدرش سید شمس الدین محمود مرعشی، از فقهای دوران خود بود. سید شهاب الدین پس از فراگیری مقدمات علوم اسلامی در نجف، در درس خارج فقه و اصول آقا ضیاء عراقی و شیخ احمد کاشف الغطا حاضر شد. او در ۲۷ سالگی به درجه اجتهاد نایل آمد. مرعشی نجفی در نجف، کاظمین، کربلا، سامرا، قم، تهران و کرمانشاه تحصیل کرد و از محضر استادانی، چون میرزاابوالحسن طباطبائی بروجردی، میرزا حسین فقیه سبزواری، حاج شیخ مرتضی طالقانی، شیخ عبدالکریم حائری یزدی، محمدعلی شاه آبادی استفاده برد. او از برخی از مراجع عظام تقلید اجازه اجتهاد دریافت کردکه برخی از آنها عبارتاند از: آقا ضیاء عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ عبدالکریم حایری یزدی. تأسیس مدارس علمیه یکی از فعالیتهای آیت الله مرعشی نجفی بود که مدرسه مهدیه و مدرسه شهابیه از جمله آنهاست. یکی از یادگارهای بزرگ ایشان، «کتابخانه آیت الله مرعشی» است که باهزینه شخصی آیت الله مرعشی نجفی در سال ۱۳۴۴ در قم بنیان گذاشته شد و توسعه یافت. این کتابخانه هم اکنون بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ جلد کتاب چاپی و ۳۱٬۰۰۰ جلد کتاب خطی دارد. آیت الله مرعشی نجفی در ۷ صفر سال ۱۴۱۱ (۷ شهریور ۱۳۶۹) در شهرستان قم وفات یافت.
شکست حصر آبادان
۴۰ سال پیش در چنین روزی، پنجم مهر سال ۱۳۶۰ هجری شمسی به فرمان امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی، رزمندگان شجاع و دلیر ایرانی در عملیاتی سریع و هماهنگ علیه مواضع ارتش صدام، موفق به شکستن محاصره شهر آبادان شدند. شهر آبادان - در منتهی الیه جنوب غربی ایران - از ابتدای جنگ تحمیلی رژیم صدام علیه ایران، به مدت حدود یک سال در محاصره نیروهای نظامی عراق بود و به خاطر وجود استحکامات متعدد، شکست محاصره آن بسیار دشوار به نظر میرسید. اما رزمندگان ایرانی در عملیات مذکور که ثامن الائمه نام داشت، با رشادت، این محاصره را شکستند و اولین پیروزی بزرگ ایران را در تاریخ جنگ تحمیلی، به ثبت رساندند.
روز جهانی جهانگردی در سایه کروناویروس
بیست و هفتم سپتامبر برابر با روز جهانی جهانگردی است. جهانگردی در دنیای امروز، یکی از بهترین ابزارهای تبادل و تعامل فرهنگی است. جهانگردی در واقع مجموعه ای از سیر و سفرها و سیاحتهای داخلی و خارجی است که با اهداف و نیتهای مختلف انجام می گیرد. جهانگرد کسی است که به منظور تفریح، بازدید از نقاط دیدنی، معالجه، تجارت، ورزش و زیارت به کشور دیگر سفر کند، مشروط بر این که مدت اقامت از بیست و چهار ساعت کمتر و از شش ماه بیشتر نباشد و در فاصله ای کمتر از هفتاد کیلومتر انجام نگیرد. جهانگردی با انگیزه های مختلف از دیرباز بین انسان ها رواج داشته، اما جهانگردی با سبک جدید از اوایل قرن شانزدهم میلادی آغاز شد. زمانی که انقلاب صنعتی اروپا را فراگرفت و شیوه های نوین زندگی در جامعه اروپا نمود پیدا کرد. از اوایل قرن هفدهم، اصطلاح توریست در جامعه فرانسه رایج گردید. این اصطلاح در مورد جوانانی به کار برده می شد که برای تکمیل تحصیلات و کسب تجربههای لازم زندگی، مسافرت می کردند. پس از جنگ جهانی دوم توجه به ارزش و بعد اقتصادی جهانگردی، آغاز گردید و کشورهای اروپایی برای کسب درآمد و بازسازی خرابی ها، این صنعت را مورد توجه قرار دادند. در حال حاضر با توجه به عواملی مانند گسترش ارتباطات، افزایش اطلاعات ملتها از یکدیگر، توسعه صنعت حمل و نقل، علاقه مندی عموم جوامع بشری به آشنایی با آثار سایر ملل و پی بردن دولتها به بازدهی اقتصادی صنعت توریسم، این صنعت از نظر اهمیت اقتصادی، جایگاه سوم را در دنیا دارد. از دسامبر ۲۰۱۹ با شیوع ویروس کرونا در چین و بعد از آن اعلام همه گیری این بیماری ویروسی، صنعت جهانگردی به شدت اسیب دیده است.
تصرف کابل توسط طالبان
۲۴ سال پیش، در روز بیست و هفتم سپتامبر سال ۱۹۹۶ میلادی گروه طالبان، کابل پایتخت افغانستان را اشغال کرد. این گروه در سال ۱۹۹۴ شکل گرفت و با پشتیبانی آمریکا، کمک نظامی و سیاسی پاکستان و حمایت مالی عربستان، به تدریج مناطق جنوب و غرب افغانستان را تصرف کرد و سپس به طرف کابل در شرق افغانستان پیشروی کرد. یک روز قبل از اشغال این شهر توسط طالبان، نیروهای دولتی افغانستان به فرماندهی احمد شاه مسعود از کابل عقب نشستند. گروه طالبان پس از ورود به کابل، با برداشتی انحرافی و متحجرانه از اسلام، مقرراتی سختگیرانه و قرون وسطایی علیه مردم، بویژه زنان وضع نمود و با خشونت آنها را به اجرا درآورد. اقدامات غیرقابل توجیه و خشن گروه طالبان علیه مردم مسلمان افغانستان باعث شد که مردم از این گروه متنفر شوند. درنتیجه با حمله آمریکا و جبهه متحد مخالف طالبان در اکتبر سال ۲۰۰۱ به افغانستان، حکومت طالبان به سرعت سرنگون شد و تمام مناطق تحت اشغال این گروه، در مدت چند روز از سلطه آنها خارج گردید.
انتخاب پکن به عنوان پایتخت چین
۷۲ سال پیش در چنین روزی، بیست و هفتم سپتامبر سال ۱۹۴۹ میلادی شهر پرجمعیت پکن، رسماً به عنوان پایتخت کشور چین انتخاب شد. شهر تاریخی پکن که تلفظ محلی آن بیجینگ (Beijing) است، در شرق چین قرار دارد و از مراکز بزرگ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی چین محسوب میشود. پکن بعد از آن به عنوان پایتخت چین انتخاب شد که مائو به قدرت رسید و چیان کای چک، رهبر وقت چین، به جزیره فرمز (تایوان) گریخت.