عبور از هفت خوان رستم برای دریافت وام ودیعه مسکن
- فرهیختگان نوشت: براساس آمار‌های ستاد مبارزه با کرونا در سال ۹۹ تقریبا ۲۲۳ هزار نفر یا کمتر از ۳ درصد مستاجران کل کشور (براساس آمار‌ها در کشور حدود ۸ میلیون خانوار یا به‌عبارتی ۲۸ میلیون نفر مستاجر هستند) موفق به دریافت وام ودیعه مسکن شدند. وزارت راه برای دریافت وام شما را درصورتی به بانک‌های عامل معرفی می‌کند که اول: ۵ سال از سکونت شما در شهری که در آن متقاضی وام هستید، گذشته باشد و دوم: شما سرپرست خانوار باشید و سوم: در ۱۵ سال اخیر هیچ‌گونه مسکنی به نام شما نشده باشد. بعد از هفت‌خوان وزارت راه به هفت‌خوان بانک‌ها می‌رسیم که غول اصلی آنجاست.
بررسی‌های میدانی از ۷ بانکی که درحال‌حاضر نام آن‌ها در سامانه وزارت راه وجود دارد، نشان می‌دهد که بانک سامان و سپه به هیچ‌وجه قصد پرداخت وام ندارند و اگر دلیل آن را می‌خواهید، به متن مراجعه کنید. بانک پاسارگاد و آینده نیز شرایط سختی برای وام دادن برقرار کرده‌اند. بانک تجارت، موسسه کوثر و ملل نیز طبق ادعای شعب، سقف وام‌دهی آن‌ها پر شده و فرد جدیدی را ثبت‌نام نمی‌کنند. بانک گردشگری نیز تنها به مشتریان باسابقه خود وام می‌دهد. در تمامی بانک‌ها کارمندان رسمی در اولویت وام‌دهی قرار دارند و در هرصورت وجود ۲ ضامن رسمی که درون‌شهری هستند و بازنشسته نشده‌اند و دسته‌چک صیادی نیز دارند، الزامی است. سند ملک اجاره‌شده، قولنامه کدرهگیری و افتتاح حساب ضامن و وام‌گیرنده را نیز به این شرایط اضافه کنید.
محمودزاده، معاون وزیر راه در روز‌های اخیر اعلام کرد که تاکنون ۳۴۰ هزار نفر برای وام ودیعه ۱۴۰۰ به بانک‌ها معرفی شده‌اند که با توجه به تجربه سال گذشته و شرایط صعب بانک‌ها می‌توان به‌طور قاطع عنوان کرد: «خانوار‌هایی که وام ودیعه را دریافت می‌کنند درنهایت از ۱۵۰ هزار مورد متجاوز نخواهند شد.»
بنابراین در خوشبینانه‌ترین حالت مانند سال گذشته به کمتر از ۳ درصد از مستاجران وام داده خواهد شد. بانک‌ها تسهیلات تکلیفی را درحالی با اکراه تمام پرداخت می‌کنند که در سال ۹۹ ارزش کل تسهیلات تکلیفی کمتر از ۴ درصد کل تسهیلات پرداختی آن‌ها بوده است. بالاخره اگر بانک‌ها دست و دل‌بازانه به همه مستاجران وام دهند پس شرکت‌های تودرتو را چگونه تامین کنند و مال‌ها را چگونه بسازند؟ در این گزارش به تجربه کانادا در زمینه وام ودیعه مسکن در سال ۲۰۲۱ اشاره‌ای کرده‌ایم.
شروط وام ودیعه مسکن ۱۴۰۰ سخت‌تر شده است
ثبت‌نام دریافت تسهیلات کمک‌ودیعه مسکن از ساعت ۱۲ روز چهارشنبه ۲۶خرداد آغاز شد و وزارت راه‌وشهرسازی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: «تمامی مستاجران واجدشرایط دریافت تسهیلات کمک‌ودیعه مسکن می‌توانند از ۲۶خرداد با مراجعه به سامانه وزارتخانه نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند.»
در این اطلاعیه آمده بود متقاضیان وام ودیعه مسکن که اجاره‌نامه آن‌ها از تاریخ اول شهریور ۱۳۹۹ به بعد تنظیم شده است می‌توانند در این طرح مشارکت کرده و تقاضای تسهیلات داشته باشند. وزارت راه‌وشهرسازی سقف تسهیلات کمک‌ودیعه اجاره مسکن در منطقه شهری تهران را ۷۰میلیون تومان، سایر کلانشهر‌ها (شهر‌های بالای یک میلیون نفر جمعیت یعنی مشهد، اصفهان، کرج، شیراز، تبریز، قم، اهواز و کرمانشاه) را ۴۰میلیون تومان و سایر شهر‌ها را نیز ۲۵میلیون تومان درنظر گرفته بود و با وجود انتقاد‌ها به رقم این تسهیلات در شهر‌های بزرگ و نحوه بازپرداخت آن، تغییری در شرایط قبلی تسهیلات ایجاد نشد. یکی از شروط الزامی دریافت وام ودیعه مسکن این است که متقاضی باید سرپرست خانوار باشد و این موضوع نیز توسط سامانه وزارتخانه و در مراحل بعدی در هر بانک به‌صورت جداگانه و مصرانه استعلام گرفته می‌شود.
در ادامه شروط اعلامی از سوی وزارت راه آمده است: «متقاضیان باید دارای اجاره‌نامه رسمی یا اجاره‌نامه ثبت‌شده در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات و دارای کدرهگیری باشند. تاریخ انعقاد اجاره‌نامه واحد مسکونی باید مربوط به ۶ ماهه نخست سال ۱۴۰۰ و ۶ ماهه دوم سال ۱۳۹۹ باشد. از طرفی متقاضیان دریافت این وام باید حداقل پنج سال در شهر موردنظر سکونت داشته باشند. این افراد نباید در ۱۵سال اخیر زمین یا واحد مسکونی به نام‌شان شده باشد و فرم «ج» وام‌های مسکن آن‌ها سبز باشد. وام ودیعه مسکن به واحد‌های حداکثر ۷۵متری در تهران و خانه‌های حداکثر ۹۰متری در بقیه شهر‌ها تعلق می‌گیرد. تقریبا گرفتن این وام به‌دلیل شرایط سخت وزارت راه‌وشهرسازی و البته بانک‌ها برای متجاوز از ۹۵ درصد از مستاجران غیرممکن خواهد بود که در ادامه با استفاده از آمار‌ها و همچنین تحقیقات میدانی بدان خواهیم پرداخت.
با این ۷ شرط به شما وام ودیعه نمی‌دهند
شرایط تعیین‌شده از سوی وزارت راه‌وشهرسازی برای متقاضیان وام ودیعه مسکن به همراهی سنگ‌اندازی بانک‌ها مهم‌ترین عوامل بی‌میلی عموم مستاجران به این وام و البته موفقیت تعداد کمی از افراد در دریافت آن است. مهم‌ترین شروط وزارت راه‌وشهرسازی را که مانعی برای دریافت تسهیلات هستند در ۷ مورد برمی‌شمریم: ۱. متقاضی دریافت وام باید ۵ سال از حضورش در شهر موردنظر گذشته باشد، بنابراین خانوار‌هایی که در ۵ سال اخیر به‌دلیل بیکاری و... از شهر‌ها و روستا‌ها به کلانشهر‌ها یا تهران آمده‌اند از گرفتن این وام محرومند.
۲. متقاضی باید در ۱۵ سال اخیر خانه‌ای به نامش نشده باشد، مثلا اگر فردی ۱۰ سال پیش خانه خود را به دلایلی مانند قرض، بدهکاری و ورشکستگی فروخته باشد دیگر نمی‌تواند مدعی وام باشد.
۳. متقاضی باید سرپرست خانوار باشد و عمده جوانان مجردی که به‌دلیل تحصیل و کار به شهر‌های بزرگی مثل تهران مراجعت کرده‌اند، طبق نظر وزارتخانه از گرفتن وام محرومند. وقتی به آمار جوانانی که در تهران به دلایلی به‌صورت انفرادی یا با دوستان و همکاران خود زندگی می‌کنند، نگاهی می‌اندازیم، متوجه می‌شویم چه جمعیتی از این وام محرومند؛ بنابراین به‌طور مثال یک فرد تهرانی برای گرفتن وام ۷۰ میلیون تومانی خود اول: باید سرپرست خانوار باشد و دوم: ۵ سال از حضورش در تهران گذشته باشد و سوم: در ۱۵ سال اخیر خانه‌ای به نامش نشده باشد (حتی اگر آن را فروخته باشد) و اینجاست که تازه از خان اول یعنی سامانه وزارت راه‌وشهرسازی عبور کرده و در آن سامانه حائز شرایط دریافت وام شناخته می‌شود. در ادامه کار به بانک‌ها می‌رسد که جمعا ۸ بانک به‌عنوان بانک‌های پرداخت‌کننده این وام از سوی وزارت راه معرفی شده‌اند. اما چرا گذر از بانک‌ها کار سختی است؟
۴. بانک‌ها براساس رویکرد اعتبارسنجی خود متقاضیان را بررسی می‌کنند و اگر متقاضی به امتیاز موردنظر بانک رسید، به او وام می‌دهند.
۵. داشتن ۲ ضامن که کارمند رسمی در همان شهری باشند که شما در آن ساکن هستید و خواهان دریافت وام شده‌اید، الزامی است و ایضا این ضامن‌ها باید دسته‌چک نیز داشته باشند. اگر متقاضی خودش کارمند رسمی باشد، بعضی بانک‌ها وجود یک ضامن با شرایط بالا را می‌پذیرند.
۶. عمده بانک‌های معرفی‌شده برای دریافت وام ودیعه، عملا به افراد غیر از کارمند رسمی وام نمی‌دهند و شما اگر هم در بازار آزاد کار کنید باید منابع درآمدی متنوعی را به بانک معرفی کنید و آن‌ها نیز مطمئن شوند که تقریبا غیرممکن است.
۷. بعضی بانک‌ها برای دریافت وام ودیعه شما را به شعب خود در محدوده منزل استیجاری معرفی می‌کنند که در بسیاری از موارد آن شعب به بهانه‌هایی مانند نداشتن حساب دست رد دیگری برای دریافت وام به سینه شما می‌زنند. در ادامه تحقیقات میدانی خبرنگار «فرهیختگان» را از ۸ بانک که درحال‌حاضر نام آن‌ها در سامانه وزارت راه به‌عنوان بانک عامل وجود دارد، می‌خوانیم.
کمتر از ۳ درصد مستاجران وام ودیعه گرفتند
این روزها، متقاضیان ثبت‌نام وام ودیعه مسکن حسابی سردرگم هستند و درحالی‌که ستاد ملی مبارزه با کرونا، مهلت ثبت‌نام وام ودیعه مسکن را تا پایان شهریور ۱۴۰۰ مصوب کرده، اما هنوز کُند بودن سایت وزارت راه‌وشهرسازی، شروط سخت تایید متقاضی از سوی وزارتخانه و هفت‌خان رستمی که در بانک‌ها باید گذراند، دردسر‌های فراوانی را برای مستاجران ایجاد کرده و احتمالا خواهد کرد.
وام ودیعه وام نوپایی در کشور محسوب می‌شود و آغاز آن به جلسه هیات‌دولت در اول مردادماه سال قبل برمی‌گردد که حسن روحانی، رئیس‌جمهور سابق، با اعلام خبر پرداخت وام ودیعه مسکن گفته بود: «افرادی که دارای حقوق ثابت هستند و همچنین خانواده‌هایی که تحت حمایت هستند، می‌توانند برای اجاره‌خانه در تهران ۵۰میلیون تومان از بانک پول بگیرند. این مبلغ در شهر‌های بزرگ ۳۰میلیون تومان و در شهر‌های کوچک ۱۵میلیون تومان است؛ و این وام با سود و بهره ۱۳درصد به مستأجران پرداخت می‌شود و مجموع بسته درنظر گرفته‌شده حدود ۲۰ هزار میلیاردتومان است.»
نرخ اجاره‌بهای مسکن براساس آخرین آمار‌های بانک مرکزی از سال ۹۳ تا پایان مرداد ۱۴۰۰ رشد ۴ برابری (افزایش ۳۰۰ درصدی) داشته که همراهی این موضوع با رکود درآمدی در سال گذشته، سیاستگذار را به‌صرافت «بسته ۲۰ هزار میلیاردتومانی ودیعه مسکن» انداخت که در قالب بسته‌های حمایتی ضدکرونا محسوب می‌شد. بعد از یک سال، کارگروه اقتصادی ستاد مبارزه با کرونا، جزئیات برنامه‌های اجراشده خود را منتشر کرده و نکته جالب پرداخت تنها ۲۳ درصد از بسته تسهیلات ودیعه درنظر گرفته‌شده به متقاضیان رسیده است. پایش آثار اقتصادی کارگروه مقابله با پیامد‌های اقتصادی کرونا نشان می‌دهد که ۴ هزار و ۶۰۰ میلیاردتومان تسهیلات مسکن در سال ۹۹ به متقاضیان پرداخت شده که براساس این رقم ۷۷ درصد بسته موردنظر به دست مستاجران نرسیده. سخت بودن شرایط سیستم بانکی قطعا یکی از دلایل پایین بودن پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن در سیستم بانکی است.
در همین مورد محمود محمودزاده، معاون سابق مسکن و ساختمان، درخصوص پرداخت وام ودیعه اجاره مسکن به خانوار‌های کم‌درآمد در سال ۹۹ گفته بود: «برای پرداخت ودیعه اجاره مسکن در دو مرحله بیش از ۲میلیون خانوار ثبت‌نام کردند که ۹۲۰هزار نفر از آن‌ها حائز شرایط شناخته شدند. از ۹۲۰هزار نفر دعوت شد که مدارک خود را در سامانه بارگذاری کنند تا صحت‌سنجی انجام شود. از این تعداد ۳۳۲هزار نفر مدارک خود را تکمیل کردند که عینا به نظام بانکی معرفی شدند و درنهایت به ۲۲۳ هزار نفر (سرپرست خانوار) وام پرداخت شده است.»
براساس آمار‌های وزارت راه‌وشهرسازی در کشور ما حدود ۸ میلیون خانوار مستاجر هستند که از این میزان، تنها ۲ میلیون آن در سال گذشته اقدام به دریافت وام ودیعه کرده‌اند که طبق اعلام معاون مسکن و ساختمان درنهایت به ۲۲۳ هزار خانوار تعلق گرفته است؛ بنابراین می‌توان ادعا کرد که در سال گذشته تنها به ۲.۲۷ درصد کل مستاجران کشور وام ودیعه مسکن پرداخت شده و عموم مستاجران به دلایل مختلف یا حائز شرایط دریافت وام نبوده‌اند یا نتوانسته‌اند از هفت‌خوان بانک‌ها عبور کنند.
جالب است بگوییم که هم‌اکنون در کشور کانادا نیز که قیمت و اجاره مسکن در یک سال گذشته ۲۰ درصد رشد کرده، پرداخت وام ودیعه به‌صورت گسترده درحال اجراست. «بلوبمبرگ» می‌گوید حتی این کشور به خارجی‌ها که ویزای تحصیلی یا کاری دارند نیز وام می‌دهد. سازمان آمار کانادا هم می‌گوید که نرخ سود وام مسکن در این کشور کمتر از یک درصد است و «سی‌بی‌سی» نیز شرایط دریافت وام را بسیار آسان قلمداد کرده. مثلا در این کشور شما با ضمانت اندوخته‌های بیت‌کوین یا سهام خود نیز می‌توانید وام بگیرید. این مقایسه را صرفا جهت اطلاع دولت جدید و وزارت اقتصاد و نظام بانکی گفتیم که اگر می‌خواهند، تا قبل از اتمام مهلت ثبت‌نام، دست به کار مثبتی بزنند.
«بانک سامان» دلش نمی‌خواهد وام بدهد
چند روز پیش بود که به بانک سامان برای دریافت وام ودیعه مراجعه کردم و بعد از سلام و احوالپرسی با کارمند بانک سریعا از ثبت شرایط خود در سامانه وزارت راه و تایید شدن در آن گفتم. کارمند بانک که ظاهرا کلافه از توضیحات تکراری وام ودیعه بود اصلا اجازه تکمیل حرف‌ها را نداد و خیلی مصمم گفت: «آقا کسی تابه‌حال از بانک سامان وام ودیعه نگرفته است.»
اگر پوزخند کارمند را حین گفتن این جمله کنار بگذاریم، ادامه حرف‌هایش از چرایی وام ندادن بانک سامان آزاردهنده‌تر بود؛ گفت: «بانک سامان برای پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن اعتبار سنجی را در نظر گرفته که متقاضی باید در نظام رتبه‌سنجی بانک، امتیاز ۶۰۰ را بیاورد که تابه‌حال کسی را ندیدم و قطعا نخواهم دید.»
او ادامه داد: «شما به‌عنوان متقاضی اطلاعات شخصی را به من می‌دهید و من در جدولی ثبت می‌کنم، مثلا اینکه شما کارمند رسمی با ۱۰ سال سابقه کار باشید، امتیاز بیشتری نسبت به یک کارمند رسمی تازه‌کار یا یک کارمند قراردادی دارید. البته به قراردادی‌ها اصلا نمی‌دهیم یا اینکه منابع درآمدی شما هر چقدر بیشتر باشد، خب امتیاز هم بالطبع بیشتر است.»
تا اینجا از سیستم بانکی ایران قابل‌انتظار بود، اما نکته آخر کارمند بانک در یک آن، هم شما را می‌خنداند و هم به گریه می‌اندازد. او گفت: «اگر شما همه شرایط را داشته باشید بازهم به امتیاز ۶۰۰ نخواهید رسید و تنها در صورتی این امتیاز کامل می‌شود که ملک تجاری یا مسکونی به نام شما باشد.»
طبیعتا سوال ما این بود چرا شخصی که مسکن به نامش باشد باید متقاضی وام باشد و اصلا متقاضی باشد، چرا شما به او وام می‌دهید؟ کارمند پاسخ داد: «نگران نباشید به چنین کسی هم وام نمی‌دهیم، چون مسکن دارد!»
او به زبان ساده گفت ما به کسی وام می‌دهیم که امتیاز ۶۰۰ بیاورد و کسی این امتیاز را می‌آورد که خانه‌ای به نام او باشد و وقتی امتیازش به ۶۰۰ رسید، چون خانه دارد وام به او تعلق نمی‌گیرد. اعتراضی هم به رئیس شعبه داشتیم که او با آرامش گفت: «آقا ما هم به بالایی‌ها گفته‌ایم، اما خب چه کنیم که بنابر ندادن وام است.»
«پاسارگاد» هم پیرو بانک سامان بود
سرخورده از بانک سامان بیرون آمدم، سریعا در سامانه وزارت راه، نام بانک را به پاسارگاد تغییر دادم و خود را به نزدیک‌ترین شعبه رساندم. این بانک نیز مانند بانک‌های دیگر داشتن دو ضامن را که کارمند رسمی و در شهر تهران ساکن هستند و البته بازنشسته نشده‌اند، الزامی می‌داند. خودم را به متصدی بانک کارمند رسمی معرفی کردم و پرسیدم با وجود رسمی بودن، یک ضامن کافی خواهد بود که پاسخ داد: «طبق قوانین بانک پاسارگاد متقاضی دریافت وام مسکن باید کارمند رسمی باشد یا حداقل اینکه کارمندان رسمی در اولویت قرار دادند. وجود دو ضامن هم در هر صورت اجباری است و هر دو باید ساکن تهران باشند و البته یکی از آن‌ها باید به بانک چک بدهد.» گزافه‌گویی کردم و گفتم که همه این شرایط را دارم، حالا باید چه کار کنم؟ کارمند بانک از شرط جدیدی رونمایی کرد و داشتن حساب بانک پاسارگاد را الزامی دانست. گفتم همین الان باز می‌کنم، اما در اشتباه بودم، ظاهرا اینجا هم بنابر ندادن وام بود، چون باید از قبل حسابی در بانک پاسارگاد داشته باشید، آن هم حسابی کاملا فعال که تراکنش‌های خوبی را به ثبت رسانده باشید.
«بانک آینده» با خودی‌ها کار می‌کند
هنوز پا پس نکشیده بودم و این‌بار بانک آینده را به‌عنوان بانک موردنظر جهت دریافت وام ودیعه انتخاب کردم و به شعبه این بانک حوالی مرکز تهران مراجعه کردم. این بانک که در سال‌های اخیر دست‌ودل‌بازی تام‌وتمامی برای پرداخت وام به شرکت‌ها و افراد وابسته به خودش داشته، برعکس کیسه را برای پرداخت وام ودیعه شل نکرده بود. بانک آینده ویژگی منحصربه‌فردی داشت به این خاطر که شما برای دریافت وام ودیعه از این بانک باید به شعبه‌ای مراجعه کنید که محدوده منزل شما را تحت‌پوشش داشته باشد. از اقبال خوب این شرط را داشتیم و در ادامه داستان به منوال بانک‌های دیگر بود، اما کمی تقلیل‌یافته‌تر.
بانک آینده مدعی بود به همه افراد که مورد تایید وزارت راه هستند، وام می‌دهد، اما با همان شرط دو ضامن رسمی که قبل‌تر در بانک‌های دیگر بود. این بانک حتی کارمندان پیمانی و قراردادی را نیز به‌عنوان ضامن نمی‌پذیرفت، درحالی‌که در همان شعبه به اذعان یکی از کارمندان حدود هشت‌نفر از پرسنل پیمانی و قراردادی بودند. هرچند شرایط این بانک نسبت به دو بانک قبلی آسان‌تر بود، طبق گفته کارمندان آن تابه‌حال افرادی که مراجعه کرده بودند، هیچ‌کدام نتوانسته‌اند شرایط درخواستی بانک را فراهم کنند.
بانک «تجارت» پر شد
بانک تجارت امید بعدی ما بود. کارمند بانک تا اسم وام ودیعه را شنید، حرفم را قطع کرد و گفت: «سیستم چند روزی است که قطع‌شده و نمی‌توانیم افراد را ثبت‌نام کنیم.» گفتم به ثبت‌نام کاری ندارم و صرفا از شرایط آگاه شوم، کافی است.
او پاسخ داد: «اگر کارمند رسمی هستید باید یک ضامن رسمی داشته باشید که چک دارد و اگر کارمند رسمی ارگانی نیستید باید دو ضامن رسمی درون‌شهری بیاورید که در حین خدمت باشند و البته هر دو دست چک داشته باشند. کارمندان پیمانی و قراردادی وزارتخانه‌ها و تمامی ارگان‌ها نیز باید دو ضامن داشته باشند.» این بانک نیز مانند همه بانک‌ها اولویت خود را کارمندان رسمی هدف قرار داده بود که قطعا در اوضاع فعلی اقتصاد کشور شرایط معیشتی بهتری در مقایسه با قشر عمده‌ای از جامعه دارند. البته کارمند بانک معتقد بود: «سقف ثبت‌نام بانک تجارت پر شده و احتمالا به همین دلیل سیستم را از بالا قطع کرده‌اند.»
با همه این‌ها بانک تجارت موانع کمتری را در مقایسه با دیگر بانک‌ها سد راه متقاضیان کرده، هرچند هنوز چیزی نشده سقف این بانک پر شده بود. سامانه وزارت راه را هم که مجددا چک کردیم نام بانک تجارت حذف شده بود. جای سوال دارد که واقعا چه تعداد موفق به ثبت‌نام نهایی در بانک تجارت شده‌اند که صف این بانک پر شده است؟
«سپه» وام نمی‌دهد، کوثر هم پر شده است
بانک سپه دیگر بانک ثبت‌شده در سامانه وزارت راه است که ظاهرا مراجعه به آن صرفا تلف کردن وقت است. این بانک اصلا وام ودیعه نمی‌دهد و مشخص نیست چرا نامش در لیست وزارت راه آمده است. رئیس یکی از شعب مرکزی گفت: «وام ودیعه در دستور کار بانک سپه قرار ندارد و بانک کوثر که چندماه پیش با ما ادغام شد، این کار را انجام می‌دهد.» شعبه نزدیکی از بانک کوثر پیدا نکردیم و به چند تماس تلفنی با شعب مختلف آن اکتفا کردیم. متاسفانه صف این بانک نیز پر بود و نمی‌دانم چرا نامش از لیست وزارت راه حذف نشده بود. احتمال دارد شرایط سهل‌تر این بانک باعث استقبال زیاد مستاجران شده باشد که البته شعب هم این را تایید کردند.
«گردشگری» فقط به مشتریان خود وام می‌دهد
شرایط بانک گردشگری بسیار شبیه به پاسارگاد است با این تفاوت که این بانک ظاهرا به عموم متقاضیانی وام می‌دهد که شرایط کافی و وافی تضمین را دارند و این امر که متقاضی کارمند رسمی باشد یا شغل آزاد داشته باشد، چندان فرقی ندارد. تنها شروط اصلی بعد از وجود تضامین کافی که مانند بانک‌های دیگر دو ضامن با کسر از حقوق است؛ اول مراجعه به شعبه‌ای محدوده منزل خود و دوم سابقه حساب فعال در این بانک است، یعنی اگر سقف وام‌دهی شعبه محدوده منزل شما پر نشده باشد، می‌توانید وام‌گیرنده این بانک باشید.
بانک «ملل» از متقاضی هم چک می‌خواهد
موسسه اعتباری ملل که مانند بانک تجارت و موسسه اعتباری کوثر سقف وام‌دهی‌اش پر شده، شرایطی شبیه به همین بانک‌ها دارد. با این تفاوت که این موسسه علاوه‌بر دو ضامن که یکی از آن‌ها چک و دیگری کسر از حقوق خود را باید در اختیار بانک بگذارد، خود متقاضی نیز در صورت کارمند رسمی نبودن باید چک بدهد. واقعا یک فرد عادی با شغلی معمولی چرا باید چک داشته باشد؟! اگر هم نداشته باشد برای این وام باید دنبال طی کردن بروکراسی چک گرفتن باشد که آن خود مساله‌ای جدا دارد.