فرار مالیاتی خیلی از شرکتها پیرو تخلفهای حسابرسی و یا تخلف مأموران مالیاتی
سعید کرداری در گفتوگو با میزان، در خصوص صحبتهای وزیر اقتصاد در خصوص هوشمند سازی مالیات و اصلاح نظام مالیاتی گفت: وزیر اقتصاد اخیرا موارد خوبی را مطرح کردند که اگر اجرایی شود گام روبه جلویی برای اصلاح ساختار نظام مالیاتی کشور به شمار میرود.
وی بیان کرد: قرار است در لایحههای مختلف این موارد ارائه شود که در کل کلیات خوبی در صحبتها مطرح شده و لازم است جزئیات طرحها اعلام و نحوه اجرا بررسی شود، اما متأسفانه همیشه در فرایند اجرا فساد و کمکاری رخ میدهد و باعث میشود که موضوع مورد نظر به درستی اجرا نشود.
کارشناس مسائل اقتصادی گفت: در خصوص سیستم مالیاتی خیلی راحت میتوان از تجربه کشورهای پیشرفته استفاده کرد و نباید به دنبال «اختراع چرخ برای رفتن و راندن» بود.
کرداری تأکید کرد: در بیشتر کشورهای توسعه یافته نظام مالیاتی پلهای است و کشورهای بدون اقتصاد باز نیز نظامهای مالیاتی را طراحی کردند که کمبودها را پوشش میدهد.
وی افزود: در این بین موضوعی که مطرح است و در کنترل تورم جواب داده این است که در کشورهایی همچون انگلیس و کانادا ساختار مالیات به گونهای است که به اندازه میزان درآمد باید به صورت پلهای مالیات بر عایدی شرکتها پرداخت شود و شرکتها باید مالیات را هر سال اعلام کنند.
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: در این کشورها حسابرسهای قوی در زمینه مالیات وجود دارند که مشاورههای حسابرسی و حسابداری برای مالیات را ارائه میدهند و زمانی که این شرکتها مالیات را تأیید میکنند دولتها نیز اطمینان دارند که قوانین به درستی اجرا میشود.
وی گفت: ماهیانه که درآمدها بالا میرود مالیات نیز در روش پلهای بیشتر میشود به دلیل آنکه افزایش نقدینگی که با درآمدها ایجاد میشود باعث تورم میشود و اگر با مالیات کنترل نشود تورم نیز رشد میکند.
کرداری گفت: متأسفانه در ایران مالیات به صورت پلهای افزایش نمییابد و مالیات ثابت از شرکتها در سال دریافت میشود و خیلی از شرکتها باتوجه به تخلفهای حسابرسی و یا تخلف مأموران مالیاتی از پرداخت مالیات اجتناب میکنند و باعث میشود افزایش ثروت و نقدینگی درست هدایت نشود و به سمت داراییهایی همچون ملک، خودرو، ارز و سکه پیش رود و تورم را افزایش دهد.
کارشناسی مسائل اقتصادی تأکید کرد: هوشمندسازی مالیات بر درآمد شرکتها بسیار مهم است در زمینه اقتصاد برای جلوگیری از فساد و اجرای درست قوانین خیلی از قوانین نیاز به اصلاح ساختار دارد که مهمترین آن اصلاح ساختار نظام مالیاتی است. در زمینه فساد باید روی موضوع حسابرسها و ادارات مالیاتی به شدت کار شود.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر معاملات در خردهفروشیها حجم بالایی دارد و مالیات به درستی از این خردهفروشیها اخذ نمیشود که باید این موضوع سر و سامان پیدا کند.
کرداری افزود: متأسفانه شرکتهای خصولتی فارغ از فعالیت و حجم بزرگ آنها در اقتصاد از پرداخت مالیات مستثنی شدهاند و حجم بالایی فروش و صادرات دارند که مالیات آن را پرداخت نمیکنند و دولت دچار کسری بودجه میشود.
کارشناسی مسائل اقتصادی معتقد است در ابتدا باید فروش شرکتها با ورود تجهیزات پیشرفته به حد مطلوب برسد و درآمد ارزی شرکتها افزایش یابد و پس از آن مالیات آنها به صورت پلهای با افزایش درآمد دریافت شود.
وی در خصوص کسری بودجه و اینکه اصلاح نظام مالیاتی میتواند به آن کمک کند یا خیر، گفت: لزوماً اصلاح نظام مالیاتی به این معنی نیست که کسری بودجه دولت جبران میشود چرا که اگر دولت خرج بالایی داشته باشد حتی با مالیات هم نمیتوان آن را پاسخ داد و اینکه مصارف و مخارج چقدر و با چه رشدی همراه است و اینکه بودجه انبساطی یا انقباضی است نیاز به بررسی کارشناسی دارد.
کرداری گفت: در این بین برخی از کشورهای توسعه یافته همچون آمریکا چند سالی است که بیش از مصرف بودجه خرج میکنند، اما به واسطه بالا بردن نرخ بهره آن را کنترل میکنند تا با تورم روبرو نشوند از طرفی مخارج آنها نیز پایهای و زیربنایی است که باعث میشود مشاغل بیشتر ایجاد شود که به تبع آن مالیات بیشتری نیز دریافت میشود.
وی افزود: هم اینکه در بحث عملیاتی زیرسازی، زیرسازی جادهها، نیروگاهها و شرکتها بیشتر کار میکنند، اما در کشور ما برخی شرکتها که درآمدی ندارند بودجه به آنها تعلق میگیرد اگر بودجه ما صرفاً مصرفگرایی باشد که یک سری ارگان که در ساختار بودجه هیچ تولید و بازدهی ندارند بودجه بگیرند باعث میشود جبران کسری بودجه سخت شود.
نظام مالیاتی بدون شک از مهمترین زیرمجموعههای هر نظام اقتصادی به شمار میرود و نظام مالیاتی کشورمان از این قائده مستثنی نیست.
باتوجه به این که اقتصاد ایران شاهد تحول روابط و ساختارهای خُرد و کلان است اصلاح نظام مالیاتی ازاهمیت خاصی برخوردار است که احسان خاندوزی وزیر اقتصاد دولت سیزدهم نیز در تازهترین صحبتهای خود بر آن تاکید کرد.