فصل سوم عصر جدید؛ از زمان اجرای پروژه تا تغییر داوران
- روزنامه فرهیختگان نوشت: از اسفند سال گذشته که فصل دوم «عصر جدید» به پایان رسید و برگزیدگانش معرفی شد و مشخص شد که ترکیب داوران برای فصل سوم حتما تغییر می‌کند، مخاطبان این برنامه منتظر تماشای فصل سومش بودند. اتفاقی که تا الان نیز محقق نشده است.
«عصر جدید» یکی از پروژه‌های الف ویژه تلویزیون است که فصل اولش در بهمن ۹۷ روی آنتن رفت و مورد توجه ویژه مخاطبان قرار گرفت و براساس آمار، پربیننده‌ترین برنامه بود و فصل دومش نیز اسفند ۹۸ از شبکه سه پخش شد و به دلیل وجود کرونا تا اسفند سال بعدش هم ادامه داشت. با اینکه «عصر جدید ۲» در میان برنامه‌های شاخص شبکه‌هابالاتر از «دورهمی» و «کودک شو» در رتبه اول پربیننده‌ترین برنامه‌های شاخص فصل زمستان ۱۳۹۹ قرار گرفت، اما به دلایلی مانند کاهش شرکت کنندگان و تماشاگران داخل استودیو ناشی از وجود ویروس کرونا، این فصل همانند فصل اول موفق و جذاب نبود.
فصل اول «عصر جدید» رضایت ۹۴ درصدی مخاطبان این برنامه را به همراه داشت که عدد بزرگی بود و بیش از ۶۵ درصد مردم در سراسر کشور پای این برنامه نشسته بودند و ۶۷.۲ درصد از مخاطبان این برنامه هم اجرای احسان علیخانی را خیلی خوب ارزیابی کرده اند. این اعداد در فصل دوم تکرار نشد. اتفاقا همین کرونا باعث فرسایشی شدن سری دوم عصر جدید شد که در کوتاه مدت و بلندمدت به این برنامه ضربات مختلفی زد؛ از افزایش هزینه‌ها گرفته تا بیماری شرکت کنندگان و مشغله‌های داوران این برنامه.
حالا و در حالی که از طرفی واکسیناسیون رده‌های سنی مختلف شروع شده و از آن طرف هم مدل‌های تازه‌ای از ویروس کرونا خودنمایی می‌کنند و برنامه‌های متوسطی در این فضا تولید و پخش می‌شوند کنداکتور تلویزیون و بطور خاص، شبکه سه بیش از هر زمان دیگری به برنامه‌ای مانند «عصر جدید» یا شبیه به آن نیازمند است. حتما در این شرایط محرم و صفر فرصت مناسبی است تا مدیران تلویزیون از پاسخگویی در قبال خالی بودن سبد سرگرمی شان در امان باشند و بعد از آن و با وجود همزمانی با پاییز که در سال‌های گذشته، میزبان برنامه‌های تازه و سریال‌های جدید باشند.
با توجه به اینکه فعلا خبری از ساخت خندوانه نیست و از آنسو هم «دورهمی» با شکل و شمایل تازه‌ای روی آنتن رفته است، نبود «عصر جدید» شاید بیش از هر زمان دیگری خودش را نشان دهد.
مهرماه سال گذشته بود که برنامه «هشتگ عصر جدید» تیزری پخش کرد که طی آن از مردم و علاقه‌مندان به حوزه‌های مختلف ورزشی، هنری، مشاغل و حوزه‌های علمی دعوت کرده بود تا ویدئویی از خود به «عصر جدید» ارسال کنند تا در فصل سوم از این برنامه حضور یابند. همزمان با این تیزر صفحه «عصر جدید» در اینستاگرام هم فراخوان شرکت در فصل سوم را منتشر کرد و از علاقه‌مندان در سراسر کشور بدون محدودیت سنی دعوت کرد تا در این مسابقه شرکت کنند. با گذشت حدودا یکسال از این برنامه، اما هنوز خبر رسمی و تازه‌ای مبنی بر ساخت سری سوم فصل جدید منتشر نشده است. زمانی که شواهد نشان میدهد ممکن است طولانی‌تر هم بشود.
تعطیل؟ نیمه تعطیل؟
در حالی که گفته می‌شد پیش تولید سری سوم عصر جدید شروع شده و با داور‌های احتمالی هم صحبت‌هایی شده، بررسی‌های ما نشان میدهد که در مورد این برنامه تا زمان تهیه این گزارش، هیچ اقدام اجرایی و قطعی صورت نگرفته و تا پایان کرونا و ثبات اجتماعی جامعه و امکان سفر‌های تلنت‌ها و‌گروه‌های بزرگ شرکت کننده به تهران بدون نگرانی ابتلا به کرونا و امکان گردهم‌آوری دستکم ۶۰۰،۷۰۰ تماشاگر پروژه شروع نخواهد شد.
از طرفی و با توجه به اینکه ممکن است طرح واکسیناسیون عمومی تا بهمن ماه به اتمام برسد شاید در زمان پیش تولید و یا تولید تغییراتی ایجاد شود، اما آنچه مشخص است این است که کرونا به برنامه‌های سنگین و بزرگی مانند عصر جدید آسیب‌های فراوانی زده و بالاتر و بیشتر از آن به شبکه و سازمان صدا و سیما. با توجه به اینکه ۹۰ درصد شرکت کنندگان عصر جدید از شهرستان‌ها می‌آیند و مثلا در سال گذشته تنها ۷ درصد سهم تهرانی‌ها بوده، رفت و آمد‌ها و همچنین حضور و ارتباطات و فعالیت‌ها نیاز به یک خیال راحت و مطمئن از کرونا دارد. احسان علیخانی که خودش در خردادماه گرفتار کرونا شده بود در یک گفت و گوی تصویری تاکید کرده بود که هنوز برای ادامه ضبط برنامه با این شرایط تصمیم گیری صورت نگرفته است و سلامتی شرکت‌کنندگان، تماشاگران و عوامل بسیار مهم است و اگر شرایط مهیا شود ضبط را ادامه خواهیم داد. هنوز این شرایط آماده نشده و از آنطرف هم حجم و پروداکشن عصر جدید با برنامه‌های مطرح دیگر تلویزیون متفاوت است.
چیزی که مشخص است این است که ظاهرا و فعلا پروژه عصر جدید تعطیل است، اما عده‌ای معتقدند که در همین شرایط هم فعالیت‌هایی از طرف عوامل صورت میگیرد تا احتمالا در یک عمل انجام شده سازمان قرار نگیرند و آمادگی ساخت سری سوم را داشته باشند.
ترکیب داوران، سه به علاوه یک، دو به‌علاوه دو؟
اسفند سال گذشته بود که احسان علیخانی با اهدای هدایایی به داوران عصر جدید از آن‌ها تقدیر کرد و از همانجا مشخص شد که این ترکیب دیگر قرار نیست تکرار شود. ترکیبی که البته در طول این دو فصل منتقدانی هم داشت که به هر حال و در نهایت بین مخاطبان پذیرفته شدند. یکی از مواردی که مورد انتقاد اکثر خانم‌ها قرار گرفت تعداد بیشتر داوران آقا بود. انتقادی که هرازگاهی به آن در بین قسمت‌ها پاسخ داده می‌شد و کنایه‌هایی توسط رویا نونهالی به آن زده می‌شد، اما آن‌هایی که دستی بر آتش دارند و از نزدیکان عوامل بودند می‌گفتند این نسبتی است که در اکثر برنامه‌ها رعایت می‌شود و احتمالا هم قرار نیست این نسبت در سری سوم به هم بریزد.
مدیری به جای حیایی؟ برومند به جای نونهالی؟
همه چیز از این جملات شروع شد؛ «به نظرتان آقای مدیری داور برنامه بشود خوب نیست. این فصل مجبوریم با داوران عصر جدید خداحافظی کنیم و به اعتقاد من بزرگتر‌های تلویزیون باید روی آن صندلی‌ها بنشینند. مثل شما و خانم مرضیه برومند که استعداد‌های زیادی را کشف کردید و امروز آن‌ها در عرصه هنرمندی می‌درخشند. آقای مدیری احساس می‌کنم جای شما آنجاست حتی اگر من نباشم و محکومید استعدادیابی کنید.» جایی که علیخانی آنقدر با هوش بود تا از فرصت مصاحبه مدیری با خودش در دورهمی استفاده کند و او را در یک عمل انجام شده قرار دهد.
بدیهی است که حضور مدیری در هر برنامه‌ای و مشخصا سری سوم عصر جدید میتواند برگ برنده آن برنامه باشد. جالب اینکه مدیری هم به این پیشنهاد واکنش منفی نشان نداد؛ «خیلی دلم می‌خواهد حتماً. اما باید راجع به آن فکر کنم؛ واقعاً خیلی زود پاسخ می‌دهم.»
همین رد و بدل شدن جملات کافی بود تا شایعات زیادی درباره حضور ستاره‌ها در ترکیب داوران شنیده شود. از حضور مهران مدیری به جای امین حیایی یا مرضیه برومند و گوهر خیراندیش به جای رویا نونهالی. گفته می‌شود که احتمالا شاهد حضور یک کارشناس رسانه یا استاد دانشگاه مشهور بجای بشیر حسینی و یک آهنگساز و خواننده بجای آریا عظیمی نژاد باشیم و حضور حداقل یک چهره مشهور هم قطعی است. هرچند که عوامل این برنامه هرگونه مذاکره و قطعیت در انتخاب ترکیب داوران را رد می‌کنند و صراحتا می‌گویند که هیچ مذاکره‌ای با هیچ فردی تاکنون نشده است.
بدیهی است که بخش مهمی از جذابیت این برنامه به ترکیب داورانش مرتبط است و البته که زمان هم میبرد تا مخاطبان با چهار داور جدید ارتباط برقرار کنند. به هر حال عادت و تکرار در حوزه رسانه، مساله مهم و موثری است. احتمالا در چهارپنج قسمت اول سری سوم، هر زمانی که ساخته شود، شاهد مقایسه داور‌های جدید با داوران قبلی از طرف مخاطبان باشیم و این هم امری بدیهی است.
پیشنهاد‌هایی برای نیمه دوم ۱۴۰۰
با این شرایطی که ذکر آن رفت و با توجه به اینکه می‌دانیم عصر جدید یکی از پرهزینه‌ترین و سنگین‌ترین برنامه‌های تاریخ تلویزیون است و برای تولیدش نیاز به بودجه بالا و اسپانسر یا اسپانسر‌ها دارد و صحبت‌های عوامل این برنامه مبنی بر تعطیل بودن پروژه، به نظر نمی‌رسد که فعلا خبری از پخش این برنامه از شبکه سه باشد. شاید در خوشبینانه‌ترین حالت در نوروز ۱۴۰۱ یا در تابستان این سال باید منتظر فصل سوم عصر جدید باشیم.
حالا و در شرایطی که سازمان پربیننده‌ترین برنامه اش به استناد آمار خودش را ندارد برای جذب مخاطب باید چه کند. پس از پایان ماه صفر و حتی در اسفند ۱۴۰۰ برای سرگرم کردن مخاطبانی که شاهد تولیدات متعدد شبکه نمایش خانگی هم هستند چه ابزار‌هایی دارد؟ شاید گروهی معتقد باشند که تلویزیون برمیگردد به دوران قبل از سال ۹۷ که عصر جدیدی نبود و سریال‌ها بار اصلی را به دوش می‌کشیدند و آب هم از آب تکان نمی‌خورد. در جواب این‌ها باید گفت که سریال‌ها چند سالی می‌شود که بار خودشان را هم نمی‌توانند به دوش بکشند چه برسد به بار برنامه‌های دیگر.
حالا و در این شرایط البته همچنان سریال‌های خوب و جذاب ایرانی و حتی خارجی، فیلم‌های سینمایی و تاک شو‌های خلاقانه می‌توانند برای مخاطب جذاب باشند به شرطی که ساختنش توسط مدیران و دست اندرکارانش جدی گرفته شود. هرچند تلویزیون و شبکه سه بدون عصر جدید هم به حیاتش ادامه میدهد، اما وقتی خودت تمام اتکایت را روی ستاره هایت گذاشتی و با تک ستاره ها، بازیهایت را پیش میبری باید فکری هم به حال روز‌های غیبت آن‌ها بکنی. سری‌های جدید «دورهمی»، «سیم آخر» و حتی «خندوانه» شاید بتوانند آنتن را پر بکنند، اما در تکرار موفقیت سال‌های قبلشان و جذب مخاطبان تازه کار سختی دارند، همانطور که مخاطبانشان فصل به فصل کمتر شدند.
مخاطبان نشان داده اند که سریال‌های تولیدی و جذاب را دوست دارند و تجربه «جواهری در قصر» و «جومونگ» نشان میدهد که داخلی یا خارجی بودنش هم زیاد مهم نیست. در نیمه دوم سال و با توجه به فراگیر شدن واکسیناسیون، احتمالا مسابقات تلویزیونی هم با حضور تماشاگران قابل تولید و اجراست. مسابقاتی که در ابعاد کوچکتر و جذاب میتواند مخاطبان تلویزیونی را سرگرم کند.
در این میان البته، مسابقات ورزشی و فوتبال و بطور خاص، مسابقات لیگ داخلی و آسیایی هم به کمک شبکه سه آمده تا پاییزش را به هر نحوی که هست پشت سر بگذارد و خودش را آماده یک زمستان سخت بکند.
در انتها آنچه مشخص است این که تلویزیون و شبکه سه برای دیده شدن به «عصر جدید» نیاز دارند و شاید اگر به خودشان بود و شرایط اجازه می‌داد تاکنون فصل سوم آن تمام هم شده بود. مشکلات ساخت سری سوم عصر جدید یکبار دیگر ثابت کرد که تک برنامه‌ها نمی‌توانند بار یک شبکه را به دوش بکشند و برای حفظ مخاطب در فصول مختلف باید دست کم سه چهار برنامه درجه یک و جذاب داشت. شاید کرونا در سال گذشته دلیل یا بهانه خوبی برای کم‌کاری‌ها بود، اما در سال جدید دیگر چنین بهانه‌هایی قابل توجیه نیست و مخاطب توقع تماشای برنامه‌های تازه، جذاب و سرگرم کننده را دارد و گوشش بدهکار هیچ بهانه‌ای نیست.