قربانیان كرونا در عالم سیاست
- روزنامه جام جم نوشت: شاید کمتر سیاستمداری تصور می‌کرد که از سال ۲۰۱۹ میلادی به این سو، نحوه مواجهه با ویروسی به نام کرونا به عاملی برای بقا یا سقوط دولت‌ها تبدیل شود! کرونا متاسفانه بسیاری از افراد و انسان‌ها را در سرتاسر دنیا قربانی خود ساخته، اما نقش آن در سقوط دولت‌ها، احزاب و سیاستمداران از قدرت را نیز نمی‌توان نادیده انگاشت. در اینجا به مرور وضعیت برخی سیاستمدارانی می‌پردازیم که طی دو سال اخیر و به‌واسطه ناتوانی در کنترل و مهار کرونا، قدرت را درکشورهای‌شان از دست دادند یا در آستانه سقوط کامل از قدرت قرار دارند.
قربانی شرقی کرونا در عالم سیاست
یوشیهیده سوگا، نخست‌وزیر ژاپن اخیرا تائید کرد که از نامزدی برای رهبری حزب حاکم لیبرال دموکرات منصرف شده است. این تصمیم وی در عمل زمینه‌ساز کناره‌گیری او از قدرت پس از تنها یک سال زمامداری است. انتخابات برای تعیین رهبر حزب لیبرال دموکرات ژاپن قرار است ۲۹ سپتامبر (هفتم مهر) برگزار شود.
یوشیهیده سوگا گفت که پیش از این خود را برای نامزدی در این انتخابات آماده کرده بود، اما مدیریت بحران همه‌گیری کرونا و هدایت کارزارش به طور همزمان از او انرژی زیادی می‌گیرد. نخست‌وزیر ژاپن گفت: «تصمیم گرفتم در انتخابات رهبری حزب شرکت نکنم، زیرا مایلم بر روی تدابیر مقابله با کرونا تمرکز کنم.» مدیریت همه‌گیری ویروس کرونا در ژاپن انتقاد‌هایی را برانگیخته است. منتقدان بر این باور هستند که واکنش دولت به شیوع بیماری کووید -۱۹ کند و نامتناسب بوده است. برگزاری مسابقات المپیک توکیو با وجود مخالفت افکار عمومی نیز بر ارزیابی رای‌دهندگان از عملکرد دولت تاثیر منفی گذاشت.
محبوبیت دولت یوشیهیده سوگای ۷۲ ساله طی ماه‌های گذشته به‌شدت کاهش یافته بود. شیوع بی‌سابقه کرونا در ژاپن همزمان با افزایش نارضایتی‌ها از برگزاری مسابقات المپیک، این روند را تقویت کرده بود. حزب لیبرال دموکرات ژاپن اکثریت کرسی‌های پارلمان را در اختیار دارد. به این ترتیب رهبر آینده این حزب مسوولیت اداره دولت را نیز برعهده گرفت. کناره‌گیری یوشیهیده سوگا از قدرت به حزب لیبرال دموکرات ژاپن این امکان را می‌دهد تا با چهره‌ای جدید کارزار خود را برای انتخابات پیش‌رو آغاز کند. یوشیهیده سوگا ماه سپتامبر سال ۲۰۲۰ جانشین شینزو آبه شد که به دلیل «مشکلات سلامتی» از قدرت کنار رفت. فومیو کیشیدا، وزیر خارجه اسبق ژاپن اکنون با کناره‌گیری یوشیهیده سوگا، نامزد اصلی رهبری حزب لیبرال دموکرات محسوب می‌شود. با این حال احتمال نامزدی تارا کونو، وزیر اصلاحات اداری و شیگرو ایشیبا، وزیر دفاع پیشین نیز وجود دارد.
رئیس جمهوری که مخالف واکسن است!
نام ژائیر بولسانورو برای کسانی که تحولات آمریکای لاتین را دنبال می‌کنند، آشناست! رئیس جمهوری که نماد افراطی‌گری و نژادپرستی در برزیل محسوب می‌شود و کماکان خود را فردی وابسته به دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا می‌داند!
بولسونارو اکنون به‌واسطه سوء‌مدیریت در دوران شیوع ویروس کرونا، در آستانه برکناری از قدرت یا شکست در انتخابات قرار گرفته است. براساس نظرسنجی منتشر شده دیتافولا (Datafolha)، اکثر مردم برزیل حمایت خود را از طرح استیضاح ژائیر بولسونارو، رئیس‌جمهور برزیل اعلام کرده‌اند. نظرسنجی دیتافولا نشان داد که ۵۴ درصد از برزیلی‌ها از پیشنهاد مجلس عوام برزیل برای آغاز مراحل استیضاح بولسونارو حمایت می‌کنند، اما ۴۲ درصد مردم مخالف آن هستند. بولسونارو همچنین متهم شده که پس از اطلاع از وجود یک فساد عظیم در وزارت بهداشت اقدامی نکرده و در خرید واکسن کرونا زد و بند‌هایی داشته است. رسوایی‌ها فشار‌های زیادی بر رئیس‌جمهور برزیل آورده است و انتظار می‌رود انتخابات ریاست جمهوری سال آینده برزیل با چالش‌هایی رو‌به‌رو باشد. در نظرسنجی جداگانه‌ای که دیتافولا منتشر کرد، ۵۱ درصد از برزیلی‌ها اظهار داشتند که آن‌ها بولسونارو را به عنوان رئیس‌جمهور قبول ندارند. گفته می‌شود این رئیس‌جمهور به فساد اداری متهم شده و شکست او در مدیریت بحران کرونا، باعث افزایش نارضایتی‌ها شده است. طی روز‌های اخیر، هزاران نفر در برزیل دست به اعتراضات سراسری زده و خواستار استعفای بولسونارو شده‌اند.
فریاد‌های ناتمام ترامپ بر سر کرونا
بدون شک دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا یکی از اصلی‌ترین قربانیان شیوع کرونا در عالم سیاست محسوب می‌شود! شیوع ویروس کرونا و عدم توانایی دولت ترامپ در مواجهه حداقلی با این چالش، که حتی با تمسخر اولیه این ویروس توسط رئیس‌جمهور سابق آمریکا همراه بود، سبب شد تا این ویروس در همه نقاط این کشور جولان دهد. در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰، ناتوانی و عدم جدیت و فقدان قدرت پیش‌بینی ترامپ در جلوگیری از شیوع گسترده‌تر کرونا سبب شد تا محبوبیت وی در برخی ایالات کاهش پیدا کند.
این موضوع برای ترامپ در ایالات جورجیا، آریزونا، پنسیلوانیا، میشیگان و ویسکانسین دردسرساز شد و در مقابل، زمینه پیروزی بایدن را در این آوردگاه سیاسی فراهم ساخت. دونالد ترامپ در ادامه تلاش‌هایش برای ایجاد تردید در مورد نتیجه انتخابات ریاست جمهوری، ضمن اشاره به چند فرضیه عجیب توطئه‌آمیز، ادعا کرد که منشاء ویروس کرونا برای خدشه‌دار کردن وجهه او بوده است.
یکی از ویدئو‌هایی که ترامپ در این‌خصوص آماده کرد، با تیتر درشت «چگونه یک انتخابات را بدزدیم» آغاز می‌شود. صدای متن ویدئو می‌گوید: «با یک ویروس شروع کنید، آن را به آمریکا بیاورید، بدون وقفه درباره آن حرف بزنید، با برخی فرمانداران (ایالتی) تماس بگیرید، بیماران را در خانه‌های سالمندان جا بدهید، هزاران نفر را بکشید، رئیس‌جمهور را مذمت کنید، به سرزنش‌های‌تان ادامه دهید و بازهم سرزنش کنید.» راوی می‌گوید در پس‌زمینه همه اینها، تصاویر
بیمارستان‌ها و گورستان‌ها را نشان بدهید!
راوی در ادامه این فیلم که توسط طرفداران ترامپ منتشر شده می‌گوید: «واحد‌های بازرگانی کوچک را در قرنطینه بگذارید. برای ترغیب رای پستی اقدام کنید، جنگ نژادی را تحریک کنید و ...» این ویدئو که کمی طولانی‌تر از یک دقیقه بود، حاوی ادعا‌های ثابت‌نشده ترامپ درخصوص شکست در انتخابات ۲۰۲۰ است. با این حال، تردیدی وجود ندارد که شیوع کرونا و ناتوانی ترامپ در مبارزه با این ویروس، تاثیر به‌سزایی در شکست وی در مقابل جوبایدن و دموکرات‌ها داشت.
شکست مودی در بنگال غربی
نام نارندرا مودی، نخست وزیر فعلی هند را نیز باید در زمره قربانیان سیاسی کرونا قرار داد! اردیبهشت ماه امسال، حزب مخالف مودی در ایالت بنگال غربی هند موفق به شکست حزب متبوع در انتخابات ایالتی شد. این انتخابات، یکی از مهم‌ترین آوردگاه‌های سیاسی در هند محسوب می‌شد. بسیاری از رای‌دهندگان هندی تاکید دارند که سوء مدیریت دولت مودی در مواجهه با کرونا، در رای آن‌ها به حزب رقیب دولت بیشترین تاثیر را داشته است.
بسیاری از عملکرد مودی به دلیل تمرکز بر انتخابات به جای در اولویت قرار دادن کنترل کرونا در این کشور به شدت انتقاد می‌کنند و به نظر می‌رسد بالا رفتن تعداد مبتلایان به کرونا در هند باعث کاهش شدید محبوبیت حزب حاکم شده باشد. برخی کارشناسان کمیسیون انتخابات فدرال را به دلیل صدور مجوز راهپیمایی‌های انتخاباتی و رای‌گیری (که در آن ازدحام شدید مردم به وضوح مشاهده شد) مقصر می‌دانند.
ماماتا بانرجه ۶۶ ساله پس از آن‌که حزب کنگره ترینامول دو سوم اکثریت آرا و بیش از ۲۰۰ کرسی از ۲۹۴ کرسی را تصاحب کرد، برای سومین بار به عنوان رئیس بنگال غربی شناخته شد. بانرجه اکنون تنها زن وزیر ارشد هند به شمار می‌رود. این در حالی بود که نارندرا مودی، همکاران و سیاستمداران منطقه در ۵ ایالت این کشور باوجود اوج گرفتن کرونا با قدرت کمپین‌های انتخاباتی خود را برگزار کردند، اما شکست در بنگال، رویا‌های مودی برای تضمین جایگاه خود در قدرت را نقش بر آب ساخت! این شکست، می‌تواند مقدمه‌ای برای شکست کامل مودی در انتخابات سراسری و حذف وی از معادلات سیاسی دهلی‌نو باشد.
روز‌های کرونایی تلخ خانم صدراعظم
گرچه آنگلا مرکل صدراعظم آلمان از قبل تصمیم خود را جهت کناره گیری رسمی از قدرت اتخاذ کرده است، اما کاهش اعتماد مردم به حزب متبوع وی (حزب دموکرات مسیحی) بابت مدیریت متزلزل در دوران شیوع کرونا، وی را تا حدودی در خصوص آینده قدرت سیاسی در برلین نگران ساخته است. تایج یک نظر سنجی نشان می‌دهد که محبوبیت احزاب دولت ائتلافی آلمان در بین شهروندان به واسطه انتقاداتی که در مواجهه با کرونا وجود داشته، کاهش پیدا کرده است.
بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها، محبوبیت احزاب تشکیل دهنده دولت ائتلافی آلمان یا همان میزان رضایت از دولت فعلی این کشور، به حدود ۳۵ درصد رسیده است. این مساله می‌تواند جانشینی مرکل را در هاله‌ای از ابهام قرار دهد! انتقاد شدید احزاب مخالف دولت مرکل از افزایش چشمگیر بودجه نظامی در بحبوحه بحران کرونا، نقش به سزایی در این کاهش محبوبیت داشته است. از سوی دیگر، نتایج نظرسنجی‌ها در آلمان همچنین نشان می‌دهد که اکثر شهروندان این کشور مخالف تداوم محدودیت‌ها در کشورشان هستند. طی ماه‌های اخیر نیز اعتراضات گسترده‌ای در برخی شهر‌های آلمان علیه محدودیت‌های کرونایی برگزار شد که در برخی مناطق به خشونت و درگیری معترضان با پلیس ختم شد. در حال حاضر، مناقشات در دولت ائتلافی آلمان درباره چگونگی ادامه روند مبارزه با بحران کرونا تشدید شده است.
حزب سوسیال دموکرات در دولت ائتلافی، شریک خود (حزب دموکرات مسیحی) در دولت را به شکست در مبارزه با بحران کرونا متهم کرده است. نوربرت والتر بوریانس، رئیس حزب سوسیال دموکرات بخصوص به مدیریت بحران آنگلا مرکل، صدر اعظم در بحران کرونا انتقاد وارد کرده است. وی در گفتگو با یک رسانه آلمانی اعلام کرده است: ما رئیسی در دولت داریم که در هماهنگی‌ها در این بحران چیز‌های زیادی را از دست داده است. بخصوص رهبران سیاسی شریک ائتلافی ما حزب دموکرات مسیحی وظایف خود را به درستی انجام نمی‌دهند.
وی در این گفتگو همچنین انتقاد شدیدی به پیتر آلتمایر، وزیر اقتصاد و ینز اشپاهن، وزیر بهداشت کشورش وارد کرده و گفت: جای پیشرفت زیادی در اقدامات آن‌ها برای مقابله با کرونا وجود دارد. نقاط ضعف شریک ائتلافی ما باید توسط اولاف شولتز، معاون صدر اعظم و دیگر وزرای حزب سوسیال دموکرات برطرف شود.
آیا کرونا به سقوط آزاد جانسون منجر می‌شود؟
یافته‌های جدیدترین نظرسنجی نشان می‌دهد که محبوبیت بوریس جانسون به کمترین سطح خود از آغاز نخست وزیری رسیده و تنزل کرده است. اصلی‌ترین مولفه‌ای که در این نظرسنجی، به عنوان عامل اصلی نارضایتی از جانسون مشخص شده، شیوع ویروس کروناست.
در حال حاضر ۳۴ درصد شرکت‌کنندگان در نظرسنجی موسسه اپینیوم که در روزنامه آبزرور منتشر شده از عملکرد جانسون رضایت داشته و ۴۹ درصد ناراضی‌اند که این نارضایتی نسبت به نظرسنجی پیش ۲ درصد بیشتر شده است. در میان احزاب سیاسی انگلیس، محافظه‌کاران با ۷درصد فاصله از حزب کارگر کماکان پیش بوده و ۴۲ درصد محبوبیت مردمی را به خود اختصاص داده‌اند. لیبرال دموکرات‌ها با ۷ درصد و سبز‌ها با ۵ درصد محبوبیت در رده‌های بعدی قرار دارند. با این حال به نظر می‌رسد ائتلاف میان حزب کارگر و حزب لیبرال دموکرات، می‌تواند در انتخابات منجر به سقوط دولت جانسون شود.
بوریس جانسون طی ماه‌های نخست شیوع کرونا در انگلیس، با لجاجتی خاص، از تعطیلی حداقلی اماکن عمومی و ادارات جلوگیری کرد. او معتقد بود که می‌توان با تکیه بر استراتژی «ایمنی جمعی» ویروس کرونا را شکست داد. هزینه این رویکرد دولت انگلیس، رسیدن این کشور به نقطه فعلی است! بسیاری از تحلیلگران و متخصصان مسائل پزشکی و درمانی در انگلیس، دولت بوریس جانسون را متهم ردیف اول این ماجرا می‌دانند. نخست‌وزیر انگلیس با تقلید از عملکرد ترامپ در روز‌های ابتدایی شیوع کرونا، این ویروس را مورد تمسخر قرار داد و حتی برخلاف توصیه‌های بهداشتی و پزشکی، با همه دست می‌داد و توجهی نسبت به تعطیلی جلسات پرجمعیت نداشت. حتی جانسون در دستورالعملی که موردانتقاد سازمان بهداشت جهانی قرار گرفت، استراتژی «فاصله‌گذاری اجتماعی» را رد کرد و در مقابل استراتژی «ایمنی جمعی» را در دستور کار قرار داد. جانسون معتقد بود که با ابتلای حداقل ۷۰ درصد از افراد، جامعه در قبال ویروس کرونا مصون خواهد شد و البته ده‌ها هزار نفر نیز جان خود را از دست خواهند داد! بنابراین، دولت انگلیس حتی حاضر نشد در روز‌های نخست شیوع ویروس، اماکن عمومی، رستوران‌ها و مسابقات ورزشی و مراکز آموزشی را تعطیل کند. دولت انگلیس زمانی از این رویکرد خطرناک عقب‌نشینی کرد که بسیاری از افراد به کرونا مبتلا شده بودند.