تقویم تاریخ؛ از جنایت منافقین تا مرگ مادر ترزا
_ خبرگزاری صدا و سیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (چهاردهم شهریور) به شرح زیر است:
سالروز شهادت آیت الله قدوسی و سرتیپ وحید دستجردی در سال ۱۳۶۰،
۴۰ سال از شهادت آیت الله قدوسی و سرتیپ هوشنگ وحیددستجردی می‌گذرد؛ دو تن از مجاهدان و رهروان راستین انقلاب که در راه آرمان‌های والای بنیانگزار جمهوری اسلامی گام نهادند و در مسیر دستیابی به اهداف خویش دعوت حق را لبیک گفتند و به شهادت رسیدند. آیت الله علی قدوسی در مرداد ۱۳۰۶ خورشیدی در شهر نهاوند متولد شد. پدر وی آیت الله احمد قدوسی؛ عالمی بزرگ و مرجع تقلید به شمار میرفت که رسیدگی به امور اجتماعی مردم محور اصلی زندگی او بود.
این روحانی مبارز تحصیلات مقدماتی خود را در مکتب خانه و نزد پدر گذراند و به دلیل اینکه در نهاوند امکان ادامه تحصیل نبود، راهی قم شد و درسهای علوم اسلامی و سطح حوزه علمیه را نزد «آیت الله صدوقی» آموخت و پس از آن به درس خارج «آیت الله بروجردی» راه یافت. او توانست از محضر امام خمینی در فقه و اصول بهره‌های فراوانی ببرد و با همتی عالی در ۱۳۴۱ خورشیدی به مقام اجتهاد نایل شود. آیت الله قدوسی پس از ۳۱ ماه خدمت خالصانه در ۱۴ شهریور ۱۳۶۰ خورشیدی بر اثر انفجار بمبی به وسیله منافقان در دادستانی انقلاب اسلامی به شهادت رسید و در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.
سرتیپ هوشنگ وحید دستجردی؛ رهرو راستین انقلاب؛ وحید دستجردی در ۱۳۰۴ خورشیدی در اصفهان دیده به جهان گشود و پس از گذراندن تحصیلات تکمیلی وارد آموزشگاه شهربانی شد و از هواداران جنبش ملی شدن نفت ایران بود. شهید دستجردی در دوره خدمت به دلیل نگرش و عملکردش، چندین بار به وسیله حکومت وقت رژیم پهلوی مجبور به استعفا از شهربانی شد. در هشتم شهریور ۱۳۶۰ خورشیدی به دنبال انفجار دیگری که در ساختمان نخست وزیری روی داد، دو تن از یاران با وفای انقلاب «شهید رجایی» و «شهید باهنر» به شهادت رسیدند؛ سرتیپ هوشنگ وحید دستجردی یکی دیگر از یاران امام خمینی (ره) در این انفجار دچار سوختگی شدیدی شد و سرانجام پس از شش روز در ۱۴ شهریور همان سال به شهادت رسید و به دیار حق شتافت.
معاهده پورتسموت و پایان جنگ روسیه و ژاپن
۱۱۶ سال پیش در چنین روزی پنجم سپتامبر سال ۱۹۰۵ میلادی معاهده «پورْتْسْموت» و پایان جنگ بین روسیه و ژاپن امضاء شد.
در روز هشتم فوریه ۱۹۰۴ م، نیرو‌های ژاپن بدون اعلان جنگ و به طور غافلگیرانه، ناوگان روسی را در بندر پِرْتْ آرتور که در اجاره روس ها بود، مورد حمله قرار دادند و به دنبال آن، در مناطق تحت تصرف روسیه در منچوری، نیرو پیاده کردند. در طی این نبرد، قوای روسیه متحمل شکست های پی درپی شدند. به دنبال این شکست ها، دولت روسیه، در پنجم سپتامبر ۱۹۰۵ م قرارداد صلح پورْتْسْموت را با ژاپن امضا کرد. به موجب این قرارداد، نیمه جنوبی جزیره ساخالین و بندر پرت آرتور در شرق روسیه و نیز شبه جزیره کره تحت الحمایه ژاپن شد. این شکست زمینه ساز انقلاب ۱۹۰۵ میلادی روسیه را فراهم کرد.
افتتاح شگفت انگیزترین مسجد جهان در مراکش
۲۸ سال پیش در چنین روزی پنجم سپتامبر سال ۱۹۹۳ میلادی شگفت انگیزترین مسجد جهان با نام دار البیضاء در مراکش گشایش یافت.
این مسجد پس از کعبه و مسجد النّبی بیشترین وسعت را دارد و در شهر کازابلانکا واقع است. معمار این مسجد مهندسی فرانسوی است که این بنای زیبا را با آمیزه‌ای از فن آوری عالی و هنر اسلامی ساخته است. مناره‌های این مسجد به سبک هنراسلامی ساخته شده است. این مسجد دو وضوخانه، یک کتابخانه پیشرفته و مجهز و یک حوزه علمیه دارد. گفتنی است که سقف این مسجد متحرک است و شبستان و صحن آن نیز هزاران نمازگزار را درخود جای می‌دهد.
مرگ مادر ترزا
۲۴ سال پیش در چنین روزی پنجم سپتامبر سال ۱۹۹۷ میلادی "مادر تِرزا" بانوی خدمتگزار بشریت در ۸۷ سالگی درگذشت. آگنِس گوک بژازین معروف به مادر تِرزا در سال ۱۹۱۰ م در یوگسلاوی به دنیا آمد. وی در کودکی به صومعه پیوست و در ۱۸ سالگی به همراه یک گروه مذهبی به هند اعزام شد.
مادر تِرِزا با تایید و حمایت مهاتماگاندی، رهبر هند و جواهرلعل نهرو، نخست وزیر این کشور، مؤسسه خیریهای به نام بنیاد خیریه مبلّغین در کلکته تأسیس کرد و با دریافت کمک های مردمی، امداد‌های خود را در سراسر هند وسعت داد. از آغاز دهه ۱۹۷۰ م مادر تِرِزا فعالیت خود را در پهنه جهان گسترش داد. در هر مصیبت بزرگی از قحطی در افریقا گرفته تا زلزله در ارمنستان و فاجعه چرنوبیل در شوروی او و گروههای زیر نظرش، از نخستین امداد رسانانی بودند که در محل حاضر می‌شدند. از همین رو در سال ۱۹۷۹ م جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.
درگذشت آگوست کنت، فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی
۱۶۴ سال پیش در چنین روزی، پنجم سپتامبر ۱۸۵۷ میلادی "آگوست کُنْتْ" (Auguste Comte) نویسنده، ریاضیدان و فیلسوف بزرگ فرانسوی درگذشت.
ایزودور آگوست ماری فرانسوا کُنْتْ (Isidore Marie Auguste François Xavier Comte) معروف به آگوست کُنت، در ۱۹ ژانویه ۱۷۹۸ م در فرانسه به دنیا آمد. وی در هجده سالگی در ریاضیات به استادی رسید و به تدریس و تحقیق پرداخت. تحقیقات آگوست کنت در ۲۸ سالگیِ وی، چنان عمیق و قابل توجه بود که عده ای از دانشمندانِ بزرگ در مجلس درسِ او حاضر می شدند. کنت در ابتدا می کوشید نشان دهد فلسفه در علوم دیگر تحلیل رفته است، اما بعد‌ها به نظام علمی - فلسفی خود نام تازه ای داد و آن، فلسفه اثباتی یا تحقّقی یعنی پوزیتیویسم بود. فلسفه تحقّقی آگوست کُنت مبتنی بر مشاهده و تفکر است. او اعلام داشت که تنها از طریق مشاهده و تفکر است که ما میتوانیم به حقیقت نزدیک گردیم. به نظر کنت، از لحاظ تاریخی، ساختمان علوم مثبت بر پایه ریاضیات شروع میشود و رفته رفته به صورت علوم پیچیده تر و کاملتر تکامل می یابد تا سرانجام بر علم جامعه شناسی که نقطه اوج و کمال است میرسد. در این سیر تکاملی، هر علمی بر پایه علم پیشین استوار است و جامعه شناسی که واپسین آنهاست نتیجه همه دانشهای بر هم انباشته آدمی در طول تاریخ است. بر اثر تحقیقات وسیع آگوست کنت در جامعه شناسی، وی را واضع این علم می دانند چرا که او نخستین کسی است که جامعه شناسی را به صورت یک علم منظم با مسائل و قوانین خاص و روش خاص آن درآورده است. کتاب دوره فلسفه اثباتی در ۶ جلد مهم‌ترین اثر کنت می باشد. آگوست کنت سرانجام در ۵ سپتامبر ۱۸۵۷ م در ۵۹ سالگی درگذشت.
