«آنیسون»؛ گیاهی افسانه‌ای با فواید بسیار
_ عصر ایران نوشت: آنیسون با نام علمی Pimpinella anisum که تحت عنوان بادیان رومی نیز شناخته می‌شود، از جمله گیاهان هم خانواده با هویج، کرفس و جعفری است. این گیاه شگفت انگیز و بسیار باسابقه می‌تواند تا ۱ متر ارتفاع داشته باشد و گل و میوه سبز رنگ کوچکی تولید می‌کند که به آن دانه آنیسون می‌گویند.
آنیسون طعمی شاخص و شبیه شیرین بیان دارد و از قدیم به منظور افزودن طعم به دسر‌ها و نوشیدنی‌ها کاربرد داشته است. البته این همه داستان نیست و گیاه مذکور به واسطه خواص قدرتمند و تقویت کننده سلامتی نیز شهرت بالایی دارد.
گفتنی است که گیاه آنیسون میان مردم استان سیستان و بلوچستان از محبوبیت زیادی برخوردار است و به آن بادیون گفته می‌شود. به علت شباهت بالا، معمولا دانه آنیسون با دانه‌های هشت شیاری رازیانه اشتباه گرفته می‌شوند.
اما از نقطه نظر خواص، آنیسون ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که آن را تبدیل به گیاهی افسانه‌ای کرده است. این گیاه نه تنها حاوی ترکیبات آنتی باکتریال قوی است، بلکه از اثر آرام بخشی گرفته تا بهبود اختلالات گوارشی، تاثیر ضد التهابی و آنتی اکسیدانی، به حفظ هرچه بهتر سلامت بدن کمک می‌کند.
محتوای تغذیه‌ای آنیسون
هرچند به طور معمول از مقادیر نسبتا کمی از آنیسون استفاده می‌شود، اما حتی همین میزان پایین نیز ریزمغذی‌های مهمی را در اختیار مصرف کننده قرار می‌دهد. دانه آنیسون سرشار از آهن است و برای کمک به تولید سلول‌های خونی سالم در بدن فاکتوری ضروری محسوب می‌شود. از جمله دیگر محتویات مهم گیاه نام برده می‌توان به مقادیر کمی منگنز اشاره کرد. منگنز یک ماده معدنی کلیدی است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌کند و برای متابولسیم هم حیاتی است.
ارزش غذایی یک قاشق غذاخوری (۷ گرم) دانه آنیسون به طور تقریبی به صورت زیر برآورد شده است:
- کالری: ۲۳
- پروتئین: ۱ گرم
- چربی: ۱ گرم
- کربوهیدرات: ۳ گرم
- فیبر: ۱ گرم
- آهن: ۱۳ درصد از مقدار مواد مغذی مورد نیاز روزانه (به اختصار RDI)
- منگنز: ۷ درصد از RDI
- کلسیم: ۴ درصد از RDI
- منیزیم: ۳ درصد از RDI
- فسفر: ۳ درصد از RDI
- پتاسیم: ۳ درصد از RDI
- مس: ۳ درصد از RDI.
اما چگونه می‌توان از مزایای بیشمار گیاه آنیسون بهره‌مند شد؟ در داخل کشور محصولات متنوعی وجود دارند که هر یک میزان متفاوتی از آنیسون را در خود جای داده اند. از جمله این محصولات می‌توان به عرقیجات، دانه پودر شده و مکمل‌های دارویی اشاره کرد. دو مورد نخست از عطاری‌ها و مورد سوم نیز از داروخانه‌های سراسر کشور قابل تهیه هستند.
در ادامه نگاهی به برخی از مهم‌ترین فواید آنیسون برای بدن انسان خواهیم داشت:
کمک به کاهش علائم افسردگی
بر اساس مقاله‌ای که از طریق مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی است، افسردگی یک بیماری شایع و در عین حال ناتوان کننده به شمار می‌رود که نزدیک به ۲۵ درصد از بانوان و ۱۲ درصد از آقایان را در نقاط مختلف جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد.
برخی از تحقیقات علمی نشان داده اند که دانه آنیسون می‌تواند به درمان افسردگی کمک کند. به عنوان نمونه دیده شده که عصاره دانه آنیسون دارای خواص ضد افسردگی قوی در موش‌های آزمایشگاهی است و می‌تواند به اندازه دارو‌های تجویزی رایج در درمان افسردگی موثر واقع شود.
در یک مطالعه از ۱۰۷ داوطلب خواسته شد تا ۳ گرم پودر دانه آنیسون را به صورت ۳ بار در روز مصرف کنند. نهایتا مشخص شد که این دستورالعمل در کاهش علائم افسردگی پس از زایمان نقش داشته است. همچنین در مطالعه‌ای ۴ هفته‌ای روی ۱۲۰ نفر که روزانه یک کپسول ۲۰۰ میلی گرمی حاوی روغن آنیسون را استفاده می‌کردند، نشانه‌های افسردگی خفیف تا متوسط در مقایسه با گروه دارونما به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت.
کمک به درمان اختلالات گوارشی و محافظت از زخم معده
اگر به محتویات برخی از مکمل‌های دارویی اختصاصی برای کمک به درمان و بهبود علائم اختلالات گوارشی دقت کرده باشید، به احتمال زیاد نام آنیسون را دیده اید. این گیاه شگفت انگیز به درمان این دسته از اختلالات مانند هضم نامناسب، نفخ، سوء هاضمه و حالت تهوع و سوزش قفسه سینه ناشی از ایجاد زخم معده کمک می‌کند.
برای مثال در یک مطالعه حیوانی دیده شده که آنیسون ترشح اسید معده را کاهش می‌دهد، از شکل گیری زخم معده جلوگیری و از سلول‌ها در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت می‌کند.
دیگر فواید کم نظیر گیاه آنیسون شامل موارد زیر است:
مقابله با رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها
کمک به تنظیم سطح قند خون
سرکوب التهاب