تحقیر آمریکا؛ از جنگ ویتنام تا خروج از افغانستان
- هر ملتی ویژگیهای عینی و ذهنی خاص خود را دارد؛ اینها هستند که در نهایت ویژگیهای این کشور را از نظر استراتژی در نظام جهانی تعریف میکنند.
به گزارش «میدل ایست آی»، ویتنامیها از نظر عینی، ملتی دیگر در جهان سوم بودند؛ با این حال، مقاومت سازماندهی شده مهمی که در این کشور در برابر برتری طلبی بدون تردید آمریکا انجام شد، موضوعی قابل توجه است و به ویژه مشخصه ویتنام در آن زمان بود.
با وجود تلفات انسانی در ویتنام، با کشته شدن بین ۳ تا ۵ میلیون نفر و تسلیم شدن یک کشور، جنگ خشونت بار هوایی و زمینی، که بیش از یک دهه توسط آمریکا انجام میشد، نتوانست مقاومت ویتنام را شکست دهد؛ حداقل نه در زمینه نظامی.
پس از ویتنام سلطه طلبی جهانی آمریکا همچنان در کودتاها و جنگهای نیابتی که آمریکا در دهههای آینده به آن ادامه داد، ظاهر میشد؛ سندرم ویتنام به معنای مداخله جهانی کمتر آمریکا نبود.
سناریوهای سایگون در ۱۹۷۵ و کابل در ۲۰۲۱، با وجود تفاوتهای ایدئولوژیکی قابل توجه نیروهای سیاسی بومی درگیر، بسیار شبیه به یکدیگر هستند.
تحقیر مطلق آمریکا در هر ۲ مورد بسیار ملموس است؛ با این وجود، تفاوت اساسی وجود دارد؛ این ۲ رویداد در زمینههای بسیار متفاوت جهانی اتفاق میافتد؛ اکنون طالبان افغانستان را در دست گرفته است.
تا سال ۱۹۹۶، طالبان نوپا قبل از اینکه حکومت خود را از کابل بر این کشور تاسیس کنند، ۲ سال طول کشید تا گروهی از فرماندهان جنگی را شکست دهند.
این بار طالبان باید با آنچه برایش بسیار دلهره آورتر است مقابله میکرد؛ نیروهای آموزش دیده و مسلح امنیتی و نظامی افغانستان که بیش از ۳۰۰ هزار نفر هستند؛ و البته حملات هوایی آمریکا.
ما در برابر چشمان خود دیدیم که با آغاز خروج غرب از افغانستان، طالبان چقدر سریع و به طرز شگفت انگیزی بر افغانستان تسلط یافت.
دولت دست نشانده آمریکا در سایگون ۳ سال پس از خروج آمریکا از آنجا در سال ۱۹۷۲ دوام آورد؛ در واقع، حتی دولتدست نشانده شوروی در کابل ۳ سال پس از خروج شوروی در سال ۱۹۸۹ دوام آورد؛ اما دولت «اشرف غنی» حتی قبل از موعد مقرر آمریکا برای خروج از افغانستان سقوط کرد.
معنای سیاسی بزرگتر آنچه در افغانستان اتفاق افتاده است، چیزی است که آن را از سقوط سایگون در ۱۹۷۵ متمایز میکند.
شکست جنگی و نظامی در ویتنام، یک اشتباه بزرگ آمریکایی بود؛ فراتر از اهمیت ژئوپلیتیکی آن، جنگ ویتنام تلفات انسانی غم انگیزی با ابعاد حماسی به دنبال داشت.
در چند دهه گذشته، آمریکا از افول مداوم به عنوان قدرت هژمونیک به یک کشور افول کننده با سرعت زیاد تبدیل شده است.