بازسازی ناوگان‌های فرسوده چراغ سبزی برای حوزه حمل و نقل
- روزنامه همشهری نوشت: بعید است که امسال هم مدارس و دانشگاهها حداقل برای نیم‌فصل تحصیلی اول باز شوند. با این حال، ماه مهر که فرامی‌رسد حدود ۳۰ درصد به ترافیک شهر افزوده می‌شود. تجربه مهر سال گذشته نیز بر چنین موضوعی صحه می‌گذارد.
بازگشت ساعت رسمی کشور به حالت عادی (کشیده شدن ساعت یک‌ساعت به عقب‌تر)، کوتاه‌تر شدن ساعات روشن روز و افزایش جنب‌وجوش شهروندان برای انجام کار‌های اداری و... همگی باعث می‌شوند تا تردد‌های شهری در نخستین‌ماه پاییز افزایش یابد.
در این میان، باری که ناوگان حمل‌ونقل عمومی برای جابه‌جایی مسافران به دوش می‌کشد نیز افزایش می‌یابد و اگر تمهیداتی اندیشیده نشود، بی‌تردید هم شهر در بسیاری از معابر طی شبانه‌روز قفل خواهد شد و هم مسافران بیش از هر زمان دیگری، کیپ تا کیپ هم سوار مترو و اتوبوس می‌شوند تا به تبع، جولان کرونا بیشتر شده و جمعیت بیشتری گرفتارش شوند. در این بین، مدیریت شهری جدید برنامه فوری‌اش را بر نوسازی ناوگان‌های فرسوده تنظیم کرده است.
در این راستا، قرار است ۳۱ رام قطار برای مترو اورهال (بازسازی) شوند و اتوبوس‌هایی که به‌دلیل نقص فنی در پارکینگ‌ها متوقف هستند، تعمیرات اساسی شده و سریعا به ناوگان حمل‌ونقل همگانی اضافه شوند. این در حالی است که ۲ ایستگاه شهید رضایی و توحید به‌ترتیب در خطوط ۶ و ۷ نیز احتمالا در پایان شهریور‌ماه یا نهایتا مهر‌ماه به بهره‌برداری می‌رسند و آماده خدمت‌رسانی به شهروندان در فصل پاییز می‌شوند. به همین دلیل، دیروز ۲ عضو شورای شهر و معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران از آخرین روند عملیات اجرایی ساخت این ۲ ایستگاه بازدید کردند.
در انتظار ۶۳۰ واگن مترو و فعال شدن اتوبوس‌های غیرفعال
ناوگان اتوبوسرانی به‌شدت فرسوده است و مترو، انتظار واگن‌های نو را می‌کشد. البته برخی از قطار‌ها و واگن‌های مترو نیز از محدوده لازم برای تعمیرات اساسی عبور کرده‌اند. بدهی‌هایی که در گذشته برای توسعه شبکه حمل‌ونقل عمومی به‌وجود آمده باعث شده که برای تامین منابع مالی موانعی ایجاد شود. تورم و افزایش هزینه‌ها هم مشکلات را بیشتر کرده است. قیمت هر واگن مترو و هر دستگاه اتوبوس بی‌آرتی آنقدر زیاد است که نمی‌توان به خریدن آن‌ها در زمانی کوتاه امید داشت و چشم شهرداری به تامین اعتبار اولیه فاینانس خرید ۶۳۰ واگن از چین است.
در مورد بخش اتوبوسرانی باید گفت که از میان ۵۳۰۰ دستگاه فعال، ۶۰ درصد فرسوده هستند و نکته اینجاست که برای دمیدن جان تازه به اتوبوسرانی باید به فوریت ۶۸۰۰ اتوبوس جدید به این شبکه اضافه شود. متروی تهران نیز به ۱۵۰۰ واگن نیاز دارد تا بتواند به‌طور کامل به خدمات‌رسانی بپردازد. هزینه تامین این دستگاه‌ها آنچنان زیاد است که در توان مالی شهرداری قرار نمی‌گیرد و ضرورت حمایت دولت را بیشتر نشان می‌دهد.
در این میان شورای شهر جدید و شهردار منتخب تهران از برنامه‌هایی برای کاستن از مشکلات حمل‌ونقل شهری گفته‌اند، اما با شرایط کنونی چطور می‌توان کارایی شبکه حمل‌ونقل را افزایش داد؟
عضو شورای شهر تهران در رابطه با این سؤال و با اشاره به اولویت‌های اجرایی در رسیدگی به شبکه حمل‌ونقل عمومی گفت: «اتفاق نامیمونی که در این سال‌ها افتاد، این بود که نگهداشت، تعمیرات و تامین قطعات به شکل مناسب انجام نشده است. نتیجه اینکه بیش از نیمی از ناوگان اتوبوسرانی که در سال ۹۶ کار می‌کرد، الان به‌دلیل فرسودگی غیرفعال شده است. ما می‌دانیم که خریدن اتوبوس و جایگزین کردن آن چه از داخل و چه از خارج کاری بسیار زمان‌بر است. باید در گام اول همین ناوگان که غیرفعال شده را فعال و خرید اتوبوس‌های جدید را در مراحل بعدی دنبال کنیم.»
سیدجعفر تشکری‌هاشمی افزود: «باتوجه به سرعت گرفتن واکسیناسیون، احتمالا با شروع سال تحصیلی، مدارس و دانشگاهها باز می‌شوند و ادارات با ظرفیت کامل به‌کار می‌پردازند.»
معاون سابق حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران درباره روش‌های فنی تعمیر اتوبوس‌ها نیز گفت: «بیشتر قطعات لازم برای تعمیر اتوبوس‌ها در داخل قابل تامین است. به‌طور کلی تامین قطعه هم به لحاظ قیمت و هم سرعت عملیات، ساده‌تر از خرید اتوبوس است. سازندگان اتوبوس‌ها هم تعهد دارند که تا پایان مدت گارانتی، این خدمات را بدهند و هم تجربه نشان داده است که این کار عملی‌تر از خرید است.»
او به اتوبوس‌های تک‌کابینه که در خطوط داخل شهر کار می‌کنند، اشاره کرد و گفت: «بخش بزرگی از این اتوبوس‌ها متعلق به بخش خصوصی است. قطعات و دستمزد‌های تعمیر گران شده است؛ درحالی‌که کرایه‌ها همچنان زیاد است و مسافران هم توان مالی برای پرداخت کرایه بیشتر را ندارند؛ بنابراین تنها راه این است که به بخش خصوصی کمک کنیم. این کمک‌ها می‌تواند بلاعوض یا در قالب وام‌های ارزان قیمت باشد.».
اما این کمک‌ها هم نیاز به منابع مالی دارد. تشکری‌هاشمی در این خصوص گفت: «اگرچه محدودیت‌های مالی وجود دارد، اما اینطور نیست که خزانه شهرداری مطلقا خالی باشد. باید اولویت‌بندی کرد؛ اینکه حالا اولویت به چه منابعی باید تخصیص یابد، در شورا و براساس گزارش‌هایی که کمیسیون‌ها خواهند داد، تعیین می‌شود. مترو هم با مشکلی مشابه اتوبوسرانی روبه‌روست که از تأخیر در تعمیرات و رسیدن به زمان اورهال ناشی شده است. واگن‌های مترو براساس مسافت پیموده شده باید تعمیرات اساسی شوند. البته تعمیرات و نوسازی واگن‌های مترو به این معنا نیست که ازدحام در مترو از بین می‌رود. با این حال با توجه به تجربه جهانی که وجود دارد باید پروتکل‌های کرونایی را رعایت کنیم تا فضای مترو و اتوبوس محل انتشار ویروس کرونا نباشد.»
معاون سابق حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران و عضو شورای شهر، افزود: «باید توجه کرد که تمرکز بر تعمیرات به معنای منتفی شدن توسعه نیست، ولی به‌عنوان یک اقدام ضربتی باید به این سمت برویم. در میان‌مدت و بلندمدت توسعه زیرساخت‌ها و به‌کار گرفتن ناوگان جدید نیز انجام خواهد شد.»
تامین واگن‌های مترو با فعال شدن واگن‌سازی تهران
ناصر امانی، دیگر عضو شورای شهر تهران هم در بازدید از مراحل ساخت ایستگاه‌های شهیدرضایی و توحید تلاش مسئولان در این بخش را قابل تقدیر دانست و گفت که حمل‌ونقل عمومی یکی از اولویت‌های شورای شهر ششم است و از این‌رو فعالیت مجدد کارخانه واگن‌سازی تهران در دستور کار شورا قرار می‌گیرد. او گفت: «این کارخانه باید فعال شود؛ چراکه یکی از مشکلات اساسی حوزه حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه مترو، موضوع واگن است که متأسفانه متکی به واردات واگن از خارج هستیم و در چندسال گذشته واگن جدیدی وارد خطوط مترو نشده است؛ بنابراین کمیسیون حمل‌ونقل شورای ششم این موضوع را در اولویت قرار می‌دهد و امیدواریم اتفاقات خوبی در حوزه حمل‌ونقل ریلی (مترو) رخ دهد.»
این عضو شورای شهر تهران به ناوگان اتوبوسرانی هم اشاره و عنوان کرد: «یکی از بال‌های اصلی حمل‌ونقل عمومی در تهران ناوگان اتوبوسرانی است و باید در این زمینه سرمایه‌گذاری شود. البته بخش عمده تامین هزینه اتوبوس در کلانشهر‌ها بر‌عهده دولت و وزارت کشور است و شهرداری‌ها حدود ۱۲.۵ تا ۱۳درصد سهم دارند. متأسفانه در ۱۰سال گذشته دولت‌ها به این تعهد خود عمل نکردند و بار اصلی نوسازی اتوبوسرانی به‌ویژه در تهران بر‌عهده شهرداری تهران بوده است و مدیریت ششم شهری هم توسعه و مدیریت شبکه اتوبوسرانی را در دستور کار خود دارد.»
امانی به موضوع افزایش ترافیک شهر در ماه مهر نیز پرداخت و گفت: «در آستانه مهر، حدود ۵۰۰ دستگاه اتوبوس نوسازی و در تهران فعال می‌شوند و از سوی دیگر مذاکراتی برای خرید اتوبوس‌های نو انجام شده است که مشکل اصلی شهرداری در زمینه نوسازی اتوبوس‌ها، تامین منابع مالی است. اگر در این مدت از حوزه حمل‌ونقل حمایت و حداقل منابع مالی آن تامین می‌شد، با تنگنای فعلی در اتوبوسرانی مواجه نبودیم.»
نیاز تهران به ۶۳۰ واگن مترو و ۵ هزار اتوبوس جدید
سیدمناف هاشمی؛ معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران
مدیریت شهری تا پایان سال باید ۴ ایستگاه دیگر را به بهره‌برداری برساند. اصلی‌ترین مشکلی که زمانبندی افتتاح ایستگاه‌ها را به تعویق انداخته، موضوع تأمین منابع مالی است. دولت نتوانست آنچه در بودجه تصویب شد را به شهرداری پرداخت کند و برهمین اساس وابستگی ما به اوراق مشارکت بود. ما بسیار تلاش کردیم تا قرارداد ۶۳۰دستگاه واگن و ۵هزار دستگاه اتوبوس ستاد ملی کرونا به نتیجه برسد.
- بیشتربخوانید:
- آیا مردم به سمت جاده‌ها هجوم آوردند؟