آیت الله خاتمی: اگر مدیریت حضرت زینب و حضرت سجاد نبود، این نهضت ناکام میماند
- آیت الله خاتمی امروز در سخنان خطبه گونه خود به موضوع ایام محرم و تحولات افغانستان اشاره کرد که متن کامل سخنرانی خطیب موقت نماز جمعه تهران به شرح زیر است:
السَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ الله
أَعوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیم
بِسمِ اللهِ الرَّحمَنِ الرَّحِیمِ اَلحَمدُللهِ رَبِّ العالَمین وَ الصَّلاةُ وَ السَّلامُ عَلی سَیِّدِنا وَ نَبِیِّنا اَبِی القاسِمِ المُصطَفی محمَّد صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ عَلی آلهِ الطَّیَّبینَ الطّاهرین و لَعنَة‌ُ اللهِ عَلی أعدائِهِم أَجمَعین مِنَ الآنَ إلی قِیامِ یَومِ الدّین.
عَن رَسُولِ اللّهِ صلّى اللّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّم:
«اِنَّ لِقَتلِ الحُسَینِ حَرارَةً فى قُلُوبِ الْمُؤمنینَ لا تَبرَدُ اَبَداً»
عالم از شور تو غرق هیجان است هنوز
نهضتتمایه الهام جهان است هنوز
در فداکاری مردانه‌ات‌ای رهبر عشق
چشم ایام به حیرت نگران است هنوز
تربت پاک تو کآزادگی آموزد و عشق
سرمه دیده صاحب نظران است هنوز
تسلیت عرض میکنم داغ جانگداز سالار شهیدان ابی عبدالله الحسین علیه السلام، داغی که سرد شدنی نیست و تا قیام قیامت این شور برپاست. در خطبه‌ی رسانه‌ای در دو بخش محضرتون بحث داشتیم؛ بخش اول بخش معارفی و بخش دوم بخش مناسبت‌ها و تحلیل؛ اما در بخش معارفی موضوع بحث روشن است دیروز عزیز فاطمه را کشتند، اسب بر بدنش تاختند، به گونه‌ای که امروز خواهری که یک عمر با این برادر زندگی کرده، نتوانست او را بشناسد. با تعجب صدا زد آیا تو حسین منی؟ دیشب هم خیمه هایش را به آتش کشیدند. به خیمه هایش هجوم آوردند. مرحوم مورخ فقیه آیت الله احمدی میانجی میگفت در هجمه به خیمه‌ها تعدادی از بچه کوچولو‌ها زیر پا‌ها له شدند.
آتش بر آشیانه مرغی نمیزنند
گیرم که خیمه آل عبا نبود
لب تشنه کی کُشند کسی را کنار آب
گیرم حسین سبط رسول خدا نبود
امروز هم محشری است در کربلا، اولین روزه خوان حسین پس از شهادتش غوغا میکند. گفت آه صاحب درد را باشد اثر. دست کرد زیر این بدن قطعه قطعه گفت «اللّهُمَ تَقَبَّل مِنَّا هَذَا القَلِیلَ القُربَانَ» خدایااین قربانی را از آل علی بپذیر فردا هم معرکه‌ی دیگر و میدان دیگر است، آزادگان کربلا را وارد شهر کوفه می‌کنند و مدیریت حضرت امام سجاد و حضرت زینبتمام توطئه‌های دشمن را خنثی میکند. بحث معارفی من این است که در این معرکه پیروز چه کسی بود؟ سخن این است با کدام نگاه میپرسید؟ اگر از نگاه سطحی و ظاهری و مقیاس محدود میبینید، در ظاهر پیروز میدانیزید بود، اما اگر با نگاه عمیق بنگریم و در مقیاس وسیع نگاه کنیم، تعبیر میکنم تنها فاتح بزرگ این میدان، سالار شهیدان، ابی عبدالله الحسین علیه السلام بود.
سه نکته در اینجا گفتنی است:یک؛ آنکه وظیفه مدار است می‌خواهد تکلیفش را انجام بدهد، در قاموسش شکست معنا ندارد و وظیفه مداری در آیه۱۰۲ سوره صافات بیان شده جناب اسماعیل به پدر بزرگوارش جناب ابراهیم به هنگام دستور ذبح فرمود «یَا أَبَتِ افعَل مَا تُؤمَر» هر چه دستور خداست انجام بده. این در قاموس کسیاست که به امر خدا فکر میکند، امر خدا هرچه باشد، پیروزی است. سوره توبه آیه۵۲ «قُل هَل تَرَبَّصُونَ بِنَا إِلَّا إِحدَى الحُسنَیَینِ» چه انتظاری در مورد ما دارید، یا پیروزی ظاهری است، حُسن است و یا شهادت است، آنهم حُسن است. برنامه این دو برادر شجاع، برنامه این دو برادر فداکار، «الحَسَنُ وَالْحُسَینُ اِمامانِ قاما اَو قَعَدا» این بود که دین را از اسارت بنی امیه برهانند و رهانیدند. امام حسن برای قیام امام حسین مقدمه شد. بی دلیل نیستدر اکثر زیارت‌های امامان به ویژه سیدالشهدا، که میگوییم «اَشهَدُ اَنَّکَ قَد اَقَمتَ الصَّلاة» حسین جان نماز را تو برپا داشتی «وَآتَیتَ الزَّکَاةَ» یعنی دین به برکت خون پاک شما زنده ماند. بد نیست این روایت را از بحارالأنوار جلد۴۵ صفحه۱۷۵محضرتان بگویم، امام صادق علیه السلام میفرماید که ابراهیم بن طلحة بن عبدالله به امام سجاد علیه السلام گفت «مَن غَلَب» چه کسی پیروز این میدان شد؟ امام سجاد علیه السلام فرمود «إِذَا أَرَدتَ أَن تَعلَمَ مَن غَلَبَ وَ دَخَلَ وَقتُ الصَّلَاةِ، فَأَذِّن ثُمَّ أَقِم» اگر می‌خواهی بدانی پیروز این میدان کیست، وقت نماز بلند شو، اذان بگو، اقامه بگو، آنگاه میفهمیکهچه کسی پیروز شد؛ یعنی بنی امیه به ویژهیزید، در صدد محو دین بودند، در صدد محو نام پیغمبر بودند، ببین چه باشکوه گفته میشود «اشهَدُ اَن لا اِلهَ اِلّا الله وَ اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسولُ الله» هدف سیدالشهداء این بود و در این هدف کاملاً پیروز بود و کاملاً می‌دانست که پایان این مسیر شهادت است. امّ سلمه، همسر باوفای پیغمبرکه اظهار نگرانی کرد، حسین جان به کوفه نرو، امام حسین فرمود مادر میدانم کشته خواهم شد، میدانم چه کسی مرا میکشد، میدانم در کجا دفن خواهم شد، به میدان رفتن وظیفه است و فداکارانه به میدان رفت.
نکته دومی که در این عرصه بسیار مهم است، ماندن پیام است، ماندن خط و مسیر است، «إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِینَ آمَنُوا فِی الحَیَاةِ الدُّنیَا وَیَومَ یَقُومُ الأَشهَادُ» یکی از مفسران اهل سنت میگوید نماد اینیاری خدا، پیروزی ابی عبدالله الحسین در کربلاست. همه عزیزانش را کشتند، اما پیام حسین پیام ناکام نبود. من میگویم انقلاب بزرگ اسلامی از میوه‌های پیام سالار شهیدان ابی عبدالله الحسین است. پیروزی حزب الله در جنگ سی و سه روزه، از میوه‌های شیرین این قیاماست. این قیام ماند و تا قیامت ماندگار است؛ و نکته سوم آن است که امت، حیات دوباره یافت. قیام‌هایی پس از سیدالشهداء اتفاق افتاد که اصلاً اسمی از آن‌ها قبل از این نهضت الهی نبود. قیام‌های توّابین و مختار، جنایتکاران عاشورا و جلاد‌های عاشورا را به سزای اعمال ننگینشان رساندند؛ بنابراین در جواب این سؤال به صراحت میگویم تنها پیروزمند فاتح این معرکه، سالار شهیدان ابی عبدالله الحسین، این نهضت الهی و همراهان و فداکاران در رکابش هستند.
اما در بخش مناسبت ها، برترین مناسبت‌ها باز همین مناسبت‌های محرمی است. امروز ۱۱ محرم، روز آزادگان و شهیدان مفقود و گمنام، که نامدارترین‌ها در تاریخ بشریت اند، نام گرفته و چه نام زیبایی که شایسته این ایثارگران و فداکاران است.
فردا یعنی روز دوازدهم محرم، طبق نقلی روز شهادت امام سجاد علیه السلام است، نقل دیگر ۲۵ محرم ذکر شده است. اینجا عرض کنم اگر مدیریت حضرت زینب و حضرت سجاد نبود، این نهضت ناکام میماند. تبیین و روشنگری‌هایی که امام سجاد، حضرت زینب و دیگر آزادگان کربلا در روز ورود به کوفه داشتند، دشمن را در اهدافش که از جمله آن‌ها تحریف حقایق بود، ناکام گذاشت و ابن زیاد را مفتضح ساخت. میتوان گفت بذر نهضت توابین و نهضت مختار پای سخنرانی حضرت سجاد و حضرت زینبریخته شد.
سرّ نی در نینوا میماند اگر زینب نبود
کربلا در کربلا میماند اگر زینب نبود
و نیز روز دوازدهم، روز دفن بدن شهیدان است. امام سجاد از زندان کوفه برای دفن پدر آمد با آن تفضیلی که شنیده اید، من فقط به یک مورد اشاره میکنم، وقتی پدر را دفن کرد، با انگشت سبابه نوشت «هذا قبرُالحُسَین الَّذی قَتَلُوهُ عَطشاناً» این قبر حسینی است که لب تشنه کشتند
دیگر مکن به هیچ کجا گفتگویآب.
چون می‌رود به پیش، همه آبروی آب
روزی عزیز فاطمه شد خواستار او
حاضر نشد به خدمت او یک سبوی آب
با خون وضو گرفت، حسین بن فاطمه
در ساحل فرات، به جای وضوی آب
عطشان، گرسنه، اصغر شش ماهه جان سپرد
با خود به گور برد علی آرزوی آب
عطشان، کنار علقمه، عباس جان سپرد
چشمی به سوی خیمه و چشمی به سوی آب
و، اما سه تحلیل محضرتان تقدیم میکنم، اول آنکه از دوم شهریور، هفته دولت آغاز میشود. آرزوی این مردمی که انقلاب کردند و همچنان پای این انقلاب ایستادند، آن است که «اللّهُمَّ إنّا نَرغَبُ إلَیکَ فی دَولَةٍ کَریمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الإِسلامَ وأهلَهُ وتُذِلُّ بِهَا النِّفاقَ وأهلَهُ» خدایا ما آرزوی دولت کریمه را داریم، دولتی که اسلام و اسلامیاندر آن عزیز و نفاق و منافقان ذلیل باشند. این آرزوی همیشه آن‌ها بوده است، تحقق کامل این آرزو در زمان ظهور آقا بقیةُ اللهِ الاَعظم اَرواحُنا لِتُرابِ مَقدَمهِ الفِدا هست، اما دولت‌های اسلامی هم وظیفه زمینه‌سازی این دولت را دارند. امیدواریم دولت سیزدهم که در آغاز راه است، بتواند در این مسیر گام‌هایی شایسته بردارد.
هفته آینده، مجلس شورای اسلامی، صلاحیت وزراییرا که از سوی رئیس محترم جمهور معرفی شدند، ارزیابی میکند. انتظار می‌رود نمایندگان محترم و وزرای معرفی شده، اینچهار نکته را رعایت کنند:نکته اول؛ رعایت اخلاق اسلامی در نقد‌ها و بررسی هاست.
نکته دوم؛ ارزیابی منصفانه است، هم خوبی‌ها را ببینند، هم نارسایی‌ها را ببینند وقضاوت‌ها منصفانه باشند.
نکته سوم؛ در بررسی صلاحیت ها، ملاک‌های انقلابی بودن، کار بلد بودن و کارایی، روحیه جهادی و فرهنگ ما می‌توانیم داشتن را درنظر بگیرند.
نکته چهارم؛ مقام معظم رهبری به دولت محترم اشاره فرمودند که وزرا زودتر معرفیشوند، ملاک این مطلب برای مجلسیان هم هست، انشاءالله با رعایت ملاک‌ها بتوانند هرچه سریعتر کابینه را شکل دهند تا خدمت رسانی به مردم به سرعت شروع شود.
تحلیل دوم، مسئله حوادث افغانستان است که تنها مسئله منطقه‌ای نیست بلکه دنیا نظاره گر است که در این کشور چه می‌گذرد. پنج مطلب را در این عرصه عرض میکنم:
مطلب اول؛ خط کلیو راهبرد نظام در عرصه حکومت ها، حمایت از مردم بوده است. اینجا هم حمایت از مردم و اراده مردم افغانستان برای نظام جمهوری اسلامی ایران، یک اصل است.
نکته دوم، اینجا (تصریح میکنم) نه همه جا، اینجا، خط نظام در افغانستان، دعوت همه طرف‌ها به مذاکره است. مشکل افغانستان با جنگ حل شدنی نیست، باید مذاکره کنند. کشور افغانستان کشور قومیت هاست، حق هر قومیتی در حکومت داده شود. این خط نظام است و خط آمریکا ضد این خط است. آمریکا نان خود را در جنگ در افغانستان میداند و در مسیر مذاکره سنگ اندازی میکند که به جایی نرسد.
نکته سوم؛ این است که صحنه عبرت آموز در این عرصه آن است که دنیا ببیند با اعتماد به آمریکا چه به دست می‌آورند. شاه به آمریکا اعتماد کرد، دیدید، با چه ذلتی رفت. صدام به آمریکا اعتماد کرد، ذلتش را دیدید. دولت افغانستان هم به آمریکا اعتماد کرد، ذلتش را دیدید که میگوید من فرصت پا کردن کفش نداشتم آیه شریفه میگوید «مَثَلُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَولِیَاءَ کَمَثَلِ العَنکَبُوتِ اتَّخَذَت بَیتًا وَإِنَّ أَوهَنَ البُیُوتِ لَبَیتُ العَنکَبُوتِ» اعتماد به آمریکا، اعتماد به خانه عنکبوتی است که به سرعت فرو میریزد «فَاعتَبِرُوا یَا أُولِی الأَبصَارِ».
نکته چهارم؛ این که حُسن همجواری از نگاه ما یک ارزش است. ما در عرصه‌های فردی، اجتماعیو سیاسی میگوییم همسایه دار خوبی باشید و به این ارزش پایبندیم.
نکته پنجم؛ ایران، همسایه مقتدری برای همسایه‌های خود هست. چه خوش بی، گر محبت هر دو سر بی، اگر طرف‌ها رعایت حق همسایگی کنند، این همسایه بزرگ و مقتدر یعنی نظام اسلامی همسایه خوبی برای آن‌ها خواهد بود و ثبات و امنیت آن‌ها هم در همین عرصه است. دیگر همسایه‌ها هم باید مراقب باشند آمریکا خربزه زیر پایشان نگذارد که با مغز زمین خواهند خورد. به این برادر مقتدر خود در منطقه یعنی ایران اسلامیاعتماد کنند.
و، اما تحلیل آخر در رابطه با ویروس منحوس کروناست که از اولین خطبه‌هایی که ما در فضای رسانه‌ای خواندیم، از خطر این ویروس گفته ایم و همچنان میگوییم؛ دو مطلب در این زمینه تقدیم میکنم، مطلب اول این است که مقام معظم رهبری فرمودند مسئله اول ما مبارزه با کرونا است. این کلمه را ما در زمان امام هم شنیده بودیم که امام فرمود مسئله اول ما جنگ است و امروز این نایب امام میگوید که مسئله اول ما مبارزه با کروناست. یعنی همه باید برای مبارزه با این ویروس منحوسبسیج شوند، مردم هم رعایت کنند. صمیمانه، دلسوزانه به مردم عزیزمان عرض میکنم، خطر این ویروس منحوس از بین نرفته است، روزی بیش از ۵۰۰الی۶۰۰نفر درگذشته عدد کمی نیست، این هر قلبی را می‌آزارد. دستورالعمل‌های بهداشتی، ماسک زدن و فاصله اجتماعی رامراعات کنند، چه آن‌ها که واکسن زده اند، چه آن‌هایی که واکسن نزده اند. در عرصه دولت مردان هم معنای این که مبارزه با این ویروس مسئله اول ماست این است که تلاش کنند با عملیات جهادی اولاً واکسیناسیون را در کشور گسترش دهند، همه مردم به یاری خداوند سریع واکسینه شوند. امیدوارم به همین زودی این خبر بشارت آمیز را رسانه‌ها به ما بدهند که این ویروس منحوس روز‌های پایانی خود را طی میکند. مردم عزیز ما اگر رعایت کنند، ما این فرصت را دور نمیدانیم، «إِنَّ الصُّبحَ لَقَریب».
نکته دوم؛ بحمدالله بسیج برای مقابله با این ویروس منحوس هست، بخصوص طرح ارزشمند شهید سلیمانی، امایک بسیج دیگر هم لازم داریم، بسیج برای دعا، برای درخواست صمیمانه از خداوند و توسل، بخصوص که این ایام، ایام توسل به سالار شهیدان ابی عبدالله الحسین علیه السلام است، این شهید به خون غلتیدهدر راه خدا را واسطه درگاه خداوند ببریم، از خدا بخواهد که این ویروس منحوس را از سر جهان و از سر ایران اسلامی بردارد.
بِسمِ اللَّهِ الرَّحمَنِ الرَّحِیمِ
وَالعَصرِ*إِنَّ الإِنسَانَ لَفِی خُسرٍ* إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوا بِالحَقِّ وَتَوَاصَوا بِالصَّبرِ
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته