ماندگاری «مختارنامه» میرباقری/سریالی برای همه فصول

- «مختار نامه»، سریالی ۴۰ قسمتی به کارگردانی داوود میرباقری است که در سال ۱۳۸۹ از شبکه یک سیما پخش شد. تولید این سریال از سال ۱۳۸۲ آغاز شد و همانند دیگر ساخته‌های میرباقری زمان طولانی صرف فیلمبرداری و تولید آن شد. داوود میرباقری، حسن میرباقری و محمد بیرانوند از نویسندگان این سریال تاریخی هستند.

موقعیت خاص و ماندگار محرم در سال ۶۱ هجری قمری، هنرمندان بسیاری را در جامعه امروزی بر آن داشته است تا نمایش نامه‌ها، فیلم‌ها و سریال‌های بسیاری را با مضمون حوادث عاشورا و زندگی «امام حسین (ع)» مکتوب و تولید کنند. سریال «مختارنامه» از سیر زخمی شدن امام حسن (ع) تا قیام مختار را به نمایش می‌کشد. آغاز این سریال از زخمی شدن امام حسن (ع) شروع می‌شود سپس با حکومت یزید و قیام امام حسین (ع) قسمت‌های این سریال ادامه می‌یابد. در آخر با شهادت امام حسین (ع) و فرا رسیدن واقعه عاشورا، مختار قصد می‌کند که به خونخواهی امام حسین (ع) و شهدای کربلا برآید.

داوود میرباقری درباره تصمیمش برای ساخت «مختارنامه» توضیح داده است: پس از ساخت فیلم «امام علی (ع)» با همه خاطرات شیرین و فرجام غم انگیزش، شیفته جست‌وجوی سلمان، صحابی کبار و ایرانی تبار «حضرت محمد (ص)» شدم. قریب ده سال با او سفر کردیم و به جست‌وجوی حقیقت پرداختیم. رفتیم و رفتیم و رفتیم و با عشق سلمان به حضرت علی (ع) آرام شدیم… این ده سال بی‌شباهت به دو ماراتن نبود. در واپسین لحظاتی که فکر می‌کردم با سلمان فارسی به انتهای راه نزدیک شده‌ام، ناگهان دونده‌ای ظاهر شد و، چون باد خود را به خط پایان رساند، خوب که نگاه کردم دیدم مختار است؛ مختار ثقفی. مختار جایی خود را نشانم داد که نتوانستم نبینمش. جلو رفتم و سعی کردم او و قیامش را بشناسم؛ لذا با او به تاریخ سفر کردیم. دوشادوش او جنگیدیم. جنگی که اکنون نیز ادامه دارد.

میرباقری درباره سختی‌های ساخت این سریال گفته است: من واقعا در «مختارنامه» تمام تلاشم را کرده‌ام کاری را عرضه کنم که در شأن و نشان‌دهنده اقتدار نظام فرهنگی جمهوری اسلامی باشد. امیدوارم این اتفاق بیفتد. به هر حال روز و شب دعای من این است که این زحمات بالاخره به شکل درستش منعکس بشود و به سرانجام برسد. بدون مبالغه هم عرض می‌کنم، اگر تا به حال، مجموعه کار‌های من که بخشی از آن را اینجا مشاهده کردید و خیلی‌هایش را هم دیده‌اید، در یک طرف از کفه ترازو بگذاریم، «مختارنامه» طرف دیگر آن است. یعنی سعی کردم کاری بسیار متفاوت، با انگیزه‌های بسیار بالا، انجام دهم. شوخی نیست؛ چهار سال خود را قرنطینه کردن و آماده نگاه داشتن و از شوق نیفتادن، خود را آماده نگه‌داری تا بتوانی بعد از چهار سال، پلانی که امروز می‌گیری با همان قوت و قدرت پلان‌هایی باشد که روز‌های اول کار گرفتی، دوستان سینمایی متوجه مقصودم در این زمینه می‌شوند…"

این سریال نزدیک به ۶۰۰ بازیگر دارد که نقش اصلی این سریال را فریبرز عرب‌نیا در نقش مختار به نمایش می‌گذارد. عرب‌نیا ۶ سال برای ایفای این نقش زمان گذاشت و به فیلم یا سریال دیگری نپرداخت. مهدی فخیم‌زاده، رضا کیانیان، فرهاد اصلانی، نسرین مقانلو، فریبا کوثری، رضا رویگری، محمد فیلی، ماه چهره خلیلی، ژاله علو، گوهر خیراندیش، حدیث فولادوند، الهام حمیدی، شهرام حقیقت دوست، آهو خردمند، ویشکا آسایش، داوود رشیدی، امین زندگانی، پرویز پورحسینی، جعفر دهقان، بهنوش طباطبایی، رز رضوی، محمدرضا شریفی نیا، انوشیروان ارجمند، حسن میرباقری، بهناز جعفری و شهره لرستانی از بازیگران سرشناس این سریال هستند.

بخش اعظمی از دکور‌های فیلمبرداری سریال مختارنامه در منطقه احمدآباد مستوفی در جنوب غربی تهران ساخته شده است و این دکور‌ها شامل ۳ شهر کوفه، مدائن و مکه است. عوامل این سریال برای ضبط سکانس‌هایی که به نخل و رودخانه نیاز بود، به مدت ۶ ماه به آبادان و روستا‌های اطراف آن نقل مکان کردند. سکانس‌های جنگی سریال مختارنامه نیز در شهرستان شاهرود و در حوالی جاده ابر فیلمبرداری شده است. ورامین و شهرک سینمایی دفاع مقدس نیز از دیگر لوکیشن‌های این سریال محسوب می‌شوند.

مجموعه تلویزیونی «مختارنامه» همزمان با فرا رسیدن ایام محرم از شبکه الکوثر و به زبان عربی، شبکه قرآن و معارف سیما و شبکه آی‌فیلم در حال پخش است.