افزایش مصرف و تجویز غیرمنطقی؛ علت کمبود سه داروی تجویزی در کرونا

- سیدحیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در نشستی خبری درباره میزان مصرف دارو‌های مورد استفاده در درمان کرونا گفت: "رمدسیویر" را سال گذشته بعد از چند هفته اول شیوع بیماری و شروع مصرف این دارو در دنیا و تاییدیه‌ای که اخذ شد، مقدار کمی واردات داشتیم و پس از آن بلافاصله کارخانجات داخلی تولید آن را آغاز کردند و در حال حاضر هشت تولید کننده رمدسیویر داریم در زمانی که پیک بیماری و افزایش مصرف را نداشته باشیم، بخشی از آن صادرات نیز می‌شود.

افزایش مصرف و تجویز غیرمنطقی؛ علت کمبود سه داروی تجویزی در کرونا

وی افزود: مصرف این دارو در خردادماه به ۶۰۰ هزار عدد، تیرماه به یک میلیون و ۳۰۰ هزار عدد و مرداد ماه به ۲ میلیون و ۲۵۰هزار عدد رسید؛ به طوری که در دو هفته اول مرداد ماه هشت برابر مصرف رمدسیویر که البته بخشی از آن تجویز غیرمنطقی را نشان می‌دهد و خیلی از بیمارانی که این دارو را دریافت کردند شاید نیاز به مصرف آن نداشتند؛ چراکه این دارو صرفا در فاز ویروسی اثرگذار است؛ نه در ابتدای مثبت شدن تست بیماری و نه در انتهای فاز التهابی شدید، اثرگذاری ندارد. اما متاسفانه در این دوره دارد مصرف می‌شود.

محمدی درباره فاویپیراویر نیز گفت: مصرف این دارو نیز در مجموع شش ماه دوم سال ۹۹ به ۱۱ میلیون رسید؛ در صورتی که مصرف همین دارودر تیر ماه امسال به ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار عدد رسید.

وی ادامه داد: داروی دیگر توسیلیزومب است که در فاز التهابی شدید مصرف می‌شود و باید در همکاران پزشک در صورت عدم اثرگذاری کورتون‌های دیگر، آن را تجویز کنند، اما متاسفانه الان در خیلی از بیماران دارد تجویز می‌شود و مصرف آن غیرمنطقی است؛ به طوری که مصرف آن در تیر ماه ۳۰ هزار عدد و در دو هفته اول مرداد به ۴۲هزار عدد افزایش یافت.

وی ادامه داد: این افزایش پیش بینی نشده بیماری و تعداد زیادی که در شیوع بیماری بوجود آمد، غیرمنتظره بود؛ به همین دلیل افزایش هشت برابری را شاید نشود براحتی پیش بینی کرد. موجودی ما برای رمدسیویر حداقل شش ماه بود که متاسفانه کل رمدسیویر در تیرماه مصرف شد و البته در مردادماه بلافاصله تامین شد و کمبودی ایجاد نشد. فاویپیراویر نیز باوجود عدم اثراگذاری آن در بیماری و تایید کمیته‌های علمی مرتبط، اما با توجه به تجویز برخی همکاران پزشک و نیاز جامعه موظف بودیم دارو را تامین کنیم و این کار انجام شد.

محمدی با اشاره به اقدامات صورت گرفته برای واردات این داروها، گفت: به همین دلیل ناچار شدیم که با توجه به کمبود، واردات داشته باشیم؛ اما به محض رفع کمبود، واردات قطع و کماکان از تولید داخل استفاده می‌شود.

علت کمبود سرم تزریقی

وی درباره کمبود سرم تزریقی نیز گفت: در سال گذشته تقاضای تعطیلی یکی از خطوط تولیدی سرم را جهت بهبود شرایط ساخت از سوی خود شرکت داشتیم؛ اما موافقت نکردیم، چون تابستان بود و به دلیل گرمای هوا مصرف سرم بالا می‌رود. در نهایت از آبان ماه با تعطیلی این کارخانه موافقت کردیم، اما با توجه به شرایطی که داشت و برای دستگاه‌هایی نیاز به واردات داشت، به صورت شفاهی توافق شد که از اسفندماه این اتفاق افتد. حسب وعده آن شرکت، شرایط ساخت باید اصلاح می‌شد و حساب کرده بودیم که تا قبل از تابستان این مشکل رفع شود و آن تولید کننده که یک سوم تولید کشور را داشت، باید به خط تولید بازمی گشت.

محمدی افزود: در همین راستا به یکی از کارخانجات سرم اجازه داده بودیم که برای واردات اقدام کند، اما به دلیل مشکلاتی که در بحث بیماری کرونا برای کشور هند پیش آمد و این شرکت هم برای واردات از این کشور اقدام کرده بود، نهایتا به مشکل برخورد و بعد از سه ماه اعلام کرد که نمی‌تواند واردات داشته باشد. در مجموع این بدعهدی‌ها برای وارد کننده و تولید کننده و همچنین همزمانی فصل گرما و بالا رفتن مصرف رمدسیویر در کشور، باعث شد که در زمینه سرم تزریقی دچار کمبود شویم. در این زمینه نیز بلافاصله برای واردات اقدام شد و تا این لحظه یک و نیم سرم تزریقی توزیع شده و ۵۰۰هزار هم در حال شناسه گذاری است.

وی گفت: برنامه ریزی ما برای تامین نیاز یک ماه کشور از طریق واردات بوده که اگر نیاز کشور رفع شود از تولید داخل استفاده می‌کنیم و اگر رفع نشود همچنان از واردات استفاده خواهیم کرد.