شرایط دانشجویان شهریه پرداز در سال تحصیلی جدید
- دانشجو نوشت: تابستان که از نیمه عبور می‌کند صدای پای سال تحصیلی جدید هم به گوش می‌رسد و کم کم دغدغه برنامه ریز‌ی های کلان آموزش عالی و برنامه‌های دانشگاه‌ها برای هرچه بهتر برگزار شدن سال تحصیلی جدید آغاز می‌شود.
در این میان، اما بیشترین دغدغه برای آغاز سال تحصیلی سهم دانشجویان است و این دغدغه با شیوع کرونا و تعطیلی دانشگاه‌ها برای دانشجویان به چند برابر افزایش یافته است، از دغدغه چگونگی حضور در دانشگاه، برگزاری کلاس‌های آموزشی حضوری یا غیر حضوری، شرایط اختصاص خوابگاه، میزان افزایش شهریه‌ها و مسائلی از این قبیل ذهن دانشجو را درگیر خود می‌کند.
شاید برخی مسائل را دانشجویان بتوانند با ایجاد شرایطی که دانشگاه برای آن‌ها فراهم می‌کند با آن کنار بیایند، اما مسئله افزایش شهریه مسئله‌ای است که دانشجویان را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند به خصوص در این شرایط بد اقتصادی که بسیاری از کسب و کار‌های خانواده‌ها تعطیل شده و تورم به گونه‌ای با سرعت حرکت می‌کند که درآمد‌های یک خانواده فقط می‌تواند پاسخگوی نیاز‌های اولیه باشد.
به هرحال با تمامی این اوصاف و مشکلات اقتصادی دانشجویان شهریه پرداز مانند دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، دانشجویان پردیس‌های دانشگاهی و نوبت دوم اجبار به پرداخت شهریه حتی در شرایط بد اقتصادی برای ادامه تحصیل خود هستند.
وزارت علوم متولی افزایش شهریه‌ها
بر اساس قوانین آموزش عالی، میزان افزایش شهریه‌ها را هر ساله وزارت علوم تعیین می‌کند و پس از تایید وزیر علوم آن را به دانشگاه‌ها ابلاغ می‌کند.
هر ساله شهریه دانشجویان در سطوح مختلف آموزشی از ۱۵ تا ۲۵ درصد افزایش دارد که بیشترین میزان افزایش شهریه شامل حال دانشجویان جدید الورود است.
دانشجویان جدید دانشگاه آزاد ۲۵ درصد افزایش شهریه دارند
بر اساس تصمیم هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی و اعلام وزارت علوم میزان افزایش شهریه دانشجویان دانشگاه آزاد تعیین شده که از ۱۵ تا ۲۵ درصد افزایش را خواهد داشت.
طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در تازه‌ترین اظهار نظر خود در این خصوص گفت: طهرانچی در خصوص میزان افزایش شهریه برای سال جدید گفت: متاسفانه در پایان دولت دوازدهم، اتفاقات عجیبی درباره افزایش‌های قیمت بدون پشتوانه قانونی رخ داد. اتفاق‌هایی هم افتاده که در حال حاضر اموزش عالی ما را با چالش عدالت در درون آموزش عالی مواجه کرده است. به طور مثال با اجرای طرح همسان سازی، در حال حاضر درصد وسیعی از اساتید یک حقوق دیگری می‌گیرند که این اقدامات نشان داد پشتوانه فکری دقیقی وجود ندارد.
طهرانچی بیان کرد: از یک طرف سه سال تورم بالای ۲۵ درصد را شاهد بودیم و از طرف دیگر کارکنان مجموعه دانشگاه آزاد احساس تفاوت آنچنانی با نظام دولتی داشته و دارند. با توجه به وجود تورم بالا و افزایش هزینه‌ها در سبد خانواده، امکان اینکه خانواده‌ها بتوانند شهریه زیادی بپردازند وجود ندارد.
وی افزود: بنابراین با اتفاقاتی که در دولت افتاده، از طرفی دانشجویان و هم خانواده‌ها دچار مشکل هستند و از سوی دیگر خانواده دانشگاه آزاد احساس تبعیض دارد. در حال حاضر شاهد هستیم بین کارمندان ستادی وزارت علوم و بقیه کارکنان تفاوتی وجود دارد و اعضای هیات علمی پژوهشگاه‌ها درباره تبعیض گسترده انتقاداتی را مطرح کرده اند. این وضعیت نشان می‌دهد بی تدبیری، تبعیض گسترده‌ای را به وجود آورده است.
رئیس دانشگاه آزاد با بیان اینکه سقف مجاز افزایش شهریه دانشگاه آزاد را وزارت علوم تعیین می‌کند، گفت: ما دو دسته دانشجو داریم؛ نخست دانشجویان سال‌های قبل که سنت ما این است که شهریه ثابت این دانشجویان بدون تغییر باقی بماند. ۴۰ درصد شهریه را شهریه ثبات تشکیل می‌دهد و ۶۰ درصد شهریه متغیر. من فکر می‌کنم شهریه متغیر دانشجویان سال‌های قبل سرجمع، کمتر از ۲۰ درصد مسلما افزایش خواهد داشت.
طهرانچی در ادامه تصریح کرد: درباره دانشجویان جدید نیز هنوز هیات امنای مرکزی تشکیل نشده، اما ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش شهریه خواهند داشت و سقف وزارت علوم برای افزایش شهریه ۲۵ درصد است. ما رشته به رشته و دانشگاه به دانشگاه مراعات می‌کنیم و تلاش می‌کنیم سبد هزینه خانواده و هم هزینه‌های سازمان را در نظر بگیریم.
این میزان افزایش شهریه‌ها برای سال تحصیلی جدید در صورتی است که رئیس دانشگاه آزاد اسلامی اعلام کرده که سال جدید تحصیلی به دلیل افزایش تورم و وضعیت بد اقتصادی دانشجویان برای افزایش شهریه همراهی‌های لازم را داریم.
وام‌هایی که دردی از دانشجو دوا نمی‌کند
در این میان وام‌هایی را صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم و دانشگاه آزاد برای کمک به دانشجویان شهریه پرداز در نظر گرفته اند که مبلغ این وام‌ها و شرایط دریافت آن‌ها به گونه‌ای است که گرهی از مشکلات دانشجو باز نمی‌کند برای مثال میزان شهریه ثابت دانشجویان در دوره کارشناسی بیش از ۳ میلیون تومان است در صورتی که وام‌های اختصاصی برای دانشجویی کمتر از نصف این مبلغ است که گذراندن هفت خوان رستم برای دریافت این وام دانشجویان را از دریافت آن منصرف می‌کند.
اما این افزایش شهریه‌ها فقط دانشجویان دانشگاه آزاد را در برنمی گیرد و دانشجویان پردیس‌های پولی، دانشگاه‌های غیر انتفاعی، دانشجویان نوبت دوم نیز باید منتظر شهریه‌های بالا برای سال تحصیلی جدید باشند که بر اساس روال سال‌های گذشته برخی از این دانشگاه‌ها حتی تا ۳۰ درصد نیز افزایش شهریه دارند. اما این افزایش شهریه‌ها فقط دانشجویان دانشگاه آزاد را در برنمی گیرد و دانشجویان پردیس‌های پولی، دانشگاه‌های غیر انتفاعی، دانشجویان نوبت دوم نیز باید منتظر شهریه‌های بالا برای سال تحصیلی جدید باشند که بر اساس روال سال‌های گذشته برخی از این دانشگاه‌ها حتی تا ۳۰ درصد نیز افزایش شهریه دارند.
مسئله‌ای که در این شرایط اقتصادی مهم است، این است که وزارت علوم و نهاد‌های آموزش عالی باید با توجه به شرایط خاص اقتصادی شهریه‌ها را افزایش دهند؛ چرا که با افزایش رقم‌های غیر واقعی توانایی دانشجوبرای پرداخت شهریه کاهش پیدا می‌کند و همین امر باعث خالی ماندن صندلی‌های دانشگاه‌ها و در نهایت ضرر‌هایی می‌شود که از جهات مختلف اقتصادی به دانشگاه‌ها وارد می‌شود.
در این شرایط تعطیلی دانشگاه‌ها به دلیل شیوع کرونا و حضور نداشتن دانشجو در دانشگاه بخشی از هزینه‌های دانشگاه‌ها کاهش یافته است، هزینه‌هایی مانند هزینه‌های رفاهی و فرهنگی است که در دو سال گذشته تقریبا مصرف بودجه در این حوزه‌ها به صفر رسیده است بنابراین می‌توان به گونه‌ای هزینه‌ها و در پی آن شهریه‌ها را مدیریت کرد که نه دانشگاه متضرر شود و نه دانشجو از تحصیل بازبماند.