رکود، نوترین کالای موجود در سمساری‌ها
_ روزنامه جوان: کسادی بازار گریبان سمساری‌ها را هم گرفت. شاید بتوان رکود را نوترین کالای موجود در سمساری‌ها معرفی کرد، این در حالی است که سایت‌های خرید و فروش کالای دست دوم در فضای وب، کرونا و کاهش قدرت خرید مردم کسب‌و‌کار سمساری‌ها را هم کساد کرد، البته برخی از سمساری‌ها نیز از فضای مجازی برای خرید و فروش کالا بهره می‌برند.
بررسی‌های میدانی از بازار لوازم خانگی نشان از قیمت نجومی این کالا‌ها در بازار دارد. قیمت در این بازار به قدری بالا رفته که خانوار‌ها این روز‌ها خراب‌شدن لوازم خانگی را به مثابه یک کابوس و قوز بالا قوز به شمار می‌آورند، زیرا درآمد خانوار، همین که کفاف هزینه‌های روزمره زندگی را بدهد، هنر کرده است. حال چه رسد به آنکه بخواهد از پس هزینه تعمیر یکی از لوازم منزل نیز برآید. ناگفته نماند تعویض لوازم منزل نیز زور و بازوی مالی ورزشکاری می‌خواهد، زیرا یک کارگر تا بخواهد ۴۰ تا ۵۰ میلیون تومان برای خرید یک یخچال پس‌انداز کند، آنقدر مشمول مرور زمان می‌شود که احتمالاً قیمت یخچال در آن زمان به ارقام بالاتری رسیده و از طرف دیگر به دلیل کاهش ارزش پول و حداقل حقوق کارگر قدرت خریدش فریز شده است. از این رو به جای اینکه یخچال فریزر گیرش بیاید، پس انداز و درآمدی فریز شده با تورم عایدش می‌شود.
از خانه بخت تا خانه آخرت
همه می‌دانند یخچال، تلویزیون، اتو، ماکروفر، جاروبرقی، اجاق گاز و آبگرمکن نرخ‌های بسیار بالایی پیدا کرده است، به حدی که عموم مردم وقتی سری به بازار می‌زنند و قیمت‌ها را مشاهده می‌کنند، خود را گم می‌کنند. اگر قرار باشد یک جهیزیه تهیه کرد هزینه‌اش با دیه آدم برابری می‌کند. شاید همین موجب شود تا کمتر شاهد بازگشایی در خانه بخت جوانان باشیم، البته تلاش‌هایی در جهت فرستادن جوانان به خانه بخت شده است، اما باید دانست علاوه بر راه‌اندازی سایت‌هایی که نقش حلقه وصل خانواده‌های آتی را ان‌شاء‌الله بازی می‌کنند باید در راستای تکمیل زنجیره ازدواج جوانان توجهی هم به حلقه مفقوده تأمین مالی و اقتصاد خانواده‌ها نیزکرد.
خلاصه باید گفت قیمت‌های سرسام‌آور لوازم خانگی نو موجب شده است تا خانواده‌ها در استفاده از لوازم خانگی لطافت بیشتری به خرج دهند، هر چند نوسان برق را چاره‌ای نیست و امکان دارد یک نوسان نابهنگام موتور لوازم برقی خانگی و جیب صاحب لوازم را یکجا با هم پایین بیاورد. از این رو این روز‌ها استرس خراب‌شدن نابهنگام لوازم خانگی نیز به سایر استرس‌های خانوار اضافه شده است.
مقدمه طولانی از این باب مطرح شد که بگوییم برخلاف پیش‌بینی‌ها که از سکه‌شدن کار و بار سمساری‌ها و لوازم خانگی دست دوم فروشی به دلیل رشد نرخ لوازم خانگی نو حکایت داشت، رکود و کسادی در سمساری‌ها نوترین کالایی است که به چشم می‌خورد. هر چند تحقیقات میدانی از چند سمساری و لوازم‌خانگی دست‌دوم‌فروشی نشان از آن دارد که کسب‌و‌کار این صنف نیز کساد است، اما برخی از سمساری‌ها پیش‌بینی می‌کنند اگر قیمت لوازم خانگی کاهش پیدا نکند، شاید کسب‌و‌کار این صنف سکه شود، اما فعلاً خبری از خرید و فروش کالا در این حوزه نیست.
اگرچه در سال‌های اخیر گرانی لوازم خانگی نو کمی کاروبار سمساری‌ها و لوازم خانگی دست‌دوم‌فروشی‌ها را سکه کرد، اما بررسی‌های میدانی از چندین سمساری موجود در تهران نشان از آن دارد که رکود و کسادی دامن آن‌ها را نیز گرفته است.
همانطور که می‌دانیم خرید و فروش لوازم دست دوم در محلی به نام سمساری از گذشته تاکنون بین مردم ایران مرسوم بوده است. این خرید و فروش‌ها شامل خرید و فروش انواع لوازم دست دوم نظیر فرش، تلویزیون، سماور، ظروف کریستال، ظروف چینی دست دوم و... است، البته برخی سمساری‌ها نیز در حوزه عتیقه فعالیت دارند که به دلیل قیمت بالای عتیقه کاروکاسبی این نوع سمساری‌ها به‌طور کل با آنچه عموم سمساری‌ها در حوزه خرید و فروش کالا‌های دست دوم فعال هستند، متفاوت است.
اگرچه مرسوم‌ترین شیوه برای خرید و فروش این وسایل استفاده از خدمات سمساری‌هاست، اما این روز‌ها سمساری‌های آنلاین هم در فضای مجازی فعال هستند و نکته قابل توجه آن است که مردم این روز‌ها خودشان از طریق فضای مجازی و اپلیکیشن‌های خرید و فروش کالا‌های دسته‌بندی شده در حوزه لوازم خانگی مشارکت دارند و شاید یکی از دلایل کسادی بازار سمساری‌ها همین فضای مجازی باشد.
این شغل مثل نامش کهنه شده است
صاحب یک مغازه سمساری در یکی از روز‌های گرم تابستان درپاسخ به سؤال ما که این پنکه چند؟ از چرت می‌پرد و می‌گوید: ۸۰۰ هزار تومان و ارزان‌تر از این هم دارم. سمسار وقتی متوجه شد که خریدار خبرنگار از آب درآمده خنده‌ای کرد و برای اثبات کسادی بازار دفتر یادداشتش را باز کرد تا نشان دهد حداقل طی یک هفته اخیر چیز خاصی دشت نکرده است.
این سمسار فعال در منطقه جنوب غرب تهران که با خنده کسادی بازار را نوترین رویداد در این سمساری خود می‌داند، می‌افزاید: کلی کالای دست دوم در این مغازه است، اما برای پاس کردن چک ۵۰ میلیون تومانی باید از نزدیکان قرض بگیرم، دلیلش هم این است که بازار کساد است و مشتری چندانی وجود ندارد.
وی که گویی از کسادی بازار و همچنین این شغل خسته شده است، تصریح می‌کند: شاید این شغل هم کهنه شده و دیگر به کار کسی نمی‌آید، البته آنقدر کالا‌های جدید و رنگ وا رنگ آمده است که بعضی از کالا‌های دست دوم با وجودی که هنوز کار می‌کند چندان مشتری ندارد.
سمساری هم باید با روزگار حرکت کند
از سوی دیگر یک سمسار فعال در حوالی منطقه منیریه در واکنش به این پرسش که وضعیت بازار چگونه است، می‌گوید: معمولاً وقتی مهاجرت داخلی و خارجی زیاد می‌شود یا کارگران فصلی زیاد جابه‌جا می‌شوند و همچنین طلاق یا بیماری زیاد می‌شود، حوزه خرید و فروش امانی یا قطعی کالا‌های دست دوم مربوط به منزل زیاد می‌گردد، اما با شیوع کرونا و خرید و فروش کالا در فضای مجازی فعالان حوزه سمساری همانند سایر مشاغل با رکود و کسادی روبه‌رو می‌شوند.
وی می‌افزاید: چشم و هم چشمی زیاد شده است و دیگر هر شخصی سمت خرید کالا‌های دست دوم نمی‌آید، مگر اینکه از سر اجبار باشد یا برای دکور بخواهند کالای قدیمی و شبه قدیمی بخرند که زنده‌کننده تاریخ قدیمی و نوستالژی است، اما در کل، کشور در شرایطی قرار دارد که کرونا و کاهش قدرت خرید مردم روی همه کسب و کار‌ها اثر گذاشته، به همین دلیل رکود هم سری به سمساری‌ها زده است.
وی نیز با اشاره به وجود اپلیکیشن‌های خرید و فروش کالا‌های دست دوم در فضای مجازی می‌گوید: کسب‌و‌کار‌ها اگر نتوانند خود را با پیشرفت‌های روزگار تطبیق دهند، از دور خارج خواهند شد. صنف سمساری نیز باید از این فضای مجازی بهره ببرد تا بتواند روی پا بماند، همچنین باید توجه داشت که مردم دنبال چه کالا‌های دست دومی هستند، زیرا الان کلی کالا در سمساری‌ها دپو شده که اصلاً مشتری ندارد. از این رو باید متناسب با تقاضا کالای امانی برای فروش قبول کرد و یا خرید، در غیر این صورت صاحب اول و آخر کالا خود سمسار است و بس.
این سمسار که کمی امروزی‌تر به نظر می‌رسد، می‌افزاید: این شغل از پدرم به ارث رسید، به همین دلیل متناسب با ذائقه بازار خرید و فروش می‌کنم تا مثل سایر سمساری‌ها گرفتار کالای بی‌مشتری نشوم، اما می‌دانم که رکود گریبانگیر بسیاری از سمساری‌ها شده است، البته افزایش قیمت لوازم خانگی شاید رونق را به سمساری‌ها بازگرداند، اما فعلاً مردم گرفتار کرونا و ضروریات زندگی هستند و تنها زمانی سری به سمساری می‌زنند که کالایی را به دلیل گرانی نتوانند از بازار تهیه کنند و بخواهند دست دوم بخرند، البته اگر سایت‌های خرید و فروش کالا مجالی دهند.