عادی انگاری یا عدم باورپذیری؛ چرا پایتخت کرونازده شلوغ است؟

_ روزنامه ایران نوشت: دیروز در اولین روز از تعطیلی کسب و کار‌های غیر ضروری در شهر‌های قرمز  ۱۶۵  جان دیگر راهی قبرستان‌ها شدند تا تعداد فوتی‌های کرونایی در ایران به عدد ۸۴ هزار و ۷۰۲ تن برسد! از دیروز همزمان با قرمز شدن ۹۲ شهر کشور تصمیمات جدیدی برای کنترل اوضاع وخیم شیوع ویروس هندی در کشور گرفته شد. این تصمیمات، اما در سیستان و بلوچستان کمی متفاوت‌تر از دیگر استان‌ها بود. بانک‌ها و اغلب ادارات هم جز آن ۳۰ درصد کاملاً ضروری به صف تعطیلی‌های همگانی پیوستند تا بلکه در روز‌ها و هفته‌های آینده که البته قول واکسیناسیون گسترده و بالای ۵۰ سال سن در این استان داده شده کمی از درد و رنج مردم کاسته شود! و این درحالی است که در استان‌های جنوبی دیگر از جمله هرمزگان هم وضعیت بشدت نگران‌کننده و بی‌سابقه توصیف شده و مسئولان محلی از افزایش تعداد فوتی‌های کرونایی خبر می‌دهند. با وجود اینکه هشدار‌ها از آمدن ویروس هندی از مدت‌ها پیش آغاز شده بود، اما ظاهراً ورود غیرقانونی از مرز‌های شرقی دلیل این وضعیت شکننده است. تاکنون ۶ میلیون و ۴۵۱ هزار و ۹۴۵ دوز واکسن در کشور تزریق شده و با وعده مسئولان طی روز‌های اخیر انتطار می‌رود تا روند کند واکسیناسیون که صدای اعتراض‌ها را بلند کرده است تندتر شود. اگرچه برخی منابع رسمی و غیر رسمی از رونق گرفتن تور‌های خارجی از جمله سفر به ارمنستان برای تزریق واکسن خبر داده‌اند. اما هزینه بالای این تور‌ها و از طرفی مشخص نبودن شرایط تزریق و نوع واکسن همچنان برخی را برای منتظر ماندن در صف واکسیناسیون داخلی راضی به ماندن کرده است.

 

در تهران نیز با تعطیلی بازار و مشاغل غیر ضروری دیگر (اگرچه انتظار می‌رفت پایتخت به روز‌های اول قرنطینه در سال گذشته برگردد) چهره شهر بیش از آنکه نشان‌دهنده ترس و نگرانی برای افزایش تعداد فوتی‌ها و مبتلایان به کرونا باشد؛ تصویر یک شهر شلوغ و پرازدحام را در سیزدهم تیرماه نشان می‌داد. هواشناسی اعلام کرده است بزودی دمای هوا به ۴۰ درجه می‌رسد و قطعی برق و خاموشی دستگاه‌های خنک‌کننده هم موجب شده تا بسیاری از شهروندان قید استفاده از ماسک را در اماکن عمومی بزنند. تهران  در کنار ۹۱ شهر دیگر از روز شنبه وارد وضعیت قرمز شد و از دیروز نیز تعطیلی اصناف به عنوان یک راهکار پرتکرار به اجرا درآمد. این درحالی است که مسئولان همچنان تأکید دارند با وجود شدت گرفتن روند واکسیناسیون در هفته‌های پیش رو؛ مردم همچنان از ماسک استفاده کرده و فاصله فیزیکی را رعایت کنند. با این همه رعایت پروتکل‌ها همچنان زیر ۷۰ درصد است و علی‌رغم همه هشدار‌ها  و تعطیلی گروه‌های شغلی ۲، ۳ و ۴ برخی غرض‌ورزانه به ادامه کسب و کار‌های خود مشغولند! در تماس با چند آرایشگاه زنانه متوجه می‌شوم که روند به شکل سابق ادامه دارد! خانم آرایشگر با صدای ضعیفی ابتدا مطمئن می‌شود که مشتری‌شان هستم و بعد می‌گوید  در زمان نوبتم از واحد تجاری کنار آرایشگاه وارد سالن اصلی شوم. یک مرکز لیزر و زیبایی هم برای دو روز آینده نوبت من را تعیین، اما تأکید می‌کند که حتماً ماسک بزنم و کسی را به عنوان همراه با خود نیاورم. شرکت‌های خصوصی هم علی‌رغم اینکه دورکاری ۷۰ درصدی کارمندان تصویب شده، اما کماکان به اجبار همه کارمندان‌شان را احضار می‌کنند.

 

خانم برقی، یکی از همین کارمندانی است که می‌گوید از ترس تعدیل؛ قید دورکاری را زده و جالب اینکه مدیرعامل شرکت خودش را در یک طبقه مجزا و دور از کارمندان قرار داده و تمامی جلسات کاری را هم به معاونانش سپرده است! در آن سوی ماجرا البته همان گلایه‌های همیشگی از سوی اصناف وجود دارد. اغلب بازاریان از تعطیلی دو هفتگی بازار نه تنها استقبال نکرده که گلایه هم دارند و می‌گویند که چرا باید ادارات و بانک‌ها را باز بگذارند و تنها زورشان به ما می‌رسد. آن‌ها می‌گویند انصاف نیست که در هر موج تعطیلی و قرنطینه نصف و نیمه؛ ما فدای سایر مردم شویم در حالی که هیچ امتیاز یا تسهیلات ویژه‌ای هم به ما تعلق نمی‌گیرد. آقای مردودی که به علت تعطیلی کسب و کارش از دیروز خانه‌نشین شده، می‌گوید که این طرح‌ها گول‌زننده است؛ چون به غیر از بازار و رسته‌های شغلی مشخص؛ سایر مشاغل به هر ترفندی مشتری دارند، اما ما زیر بار بدهی و فشار اجاره  کمرمان خم شده و مالیات هم که دیگر امان‌مان را بریده است! خانم میدری هم می‌گوید پسرش با هزاران وام و قرض و رو زدن توانسته یک واحد کوچک در بازار اجاره کند که تا می‌خواهد پا بگیرد، بازار تعطیل می‌شود. حالا پسر ۲۵ ساله‌اش به خاطر استرس و فشار قسط‌هایش؛ جلوی موهایش کاملاً سفید شده و نمی‌تواند شب‌ها از دلشوره بخوابد. در تماس با چند رستوران متوجه می‌شوم که جز یکی- دو واحد بقیه کاملاً تعطیل هستند و تنها غذای بیرون‌بر می‌دهند. اما یک واحد در حوالی میدان انقلاب هم می‌گوید که فعلاً باز است مگر اینکه بازرس‌ها سر و کله‌شان پیدا شود: «نگران نباشید بالاخره یک راه حل پیدا می‌کنیم! شما بیا» او در جواب نگرانی من از کرونا می‌گوید: «ما اینجا کارگر هندی و پاکستانی نداریم؛ همه هم قبلاً کرونا گرفته‌اند؛ رئیس رستوران هم واکسن زده خیالت راحت!»

 

علیرضا رئیسی؛ سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا هم در همین زمینه می‌گوید: «یکی از کانون‌های اصلی انتشار ویروس، رستوران‌هاست. گروه شغلی یک یعنی هیچ رستورانی نباید در تهران و سایر شهر‌های قرمز باز باشدو رستوران‌ها تنها می‌توانند به صورت بیرون‌بر خدمات بدهد. مشاغل ضروری مثل داروخانه، نانوایی، مطب، سوپرمارکت و... می‌توانند باز باشند که پیش‌تر در قوانین رنگ‌بندی‌ها اعلام شده است.

 

وی درباره شرایط کرونا در سیستان و بلوچستان هم تصریح کرد: این استان طی پیک‌های قبلی خیز جدی نداشته و شرایط فعلی اولین خیز جدی در این استان است که باید از چند جنبه به آن نگاه کرد. همین که پیک‌های متعدد در آنجا رخ نداده است، یعنی مردم آنجا کمتر در معرض ویروس بودند. در این استان، چون مردم مواجهه قبلی کمتری با ویروس داشتند، میزان درگیری کلی از میانگین کشوری کمتر است. در این استان پیک‌های قبلی عدد بالایی برای جمعیت این استان و برای ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت بالا نبود و حداکثر بیمار بستری در هفته ۲۵۰ نفر بوده است. یعنی حدوداً روزی ۳۰ تا ۳۵ بیمار بستری که عدد بالایی نبوده است. الان در اوج بیماری میزان بستری ۲۹۷ نفر گزارش شده است. یعنی هنوز هم نسبت به جمعیت استان از نظر تعداد بیماری، بیمار خیلی زیاد نیست. البته روند افزایشی است. ما همیشه کمترین میزان فوتی در این استان را داشتیم.

 

او ادامه داد: اینکه می‌گویند سیستان و بلوچستان سیاه شد اصلاً درست نیست، خیز بیماری وجود دارد، اما آن گونه که عنوان می‌شود، نیست. درست است زیرساخت‌ها در سیستان و بلوچستان ضعیف است، اما اگر در تمام حوزه‌ها مانند حوزه سلامت در این استان کار شده بود الان سیستان و بلوچستان یکی از استان‌های برخوردار کشور بود. در حوزه سلامت خیلی خوب کار شده است و سیستان و بلوچستان با ۸ سال قبل اصلاً قابل مقایسه نیست. از نیمه دوم سال ۹۹ تاکنون حدود هزار تخت به ناوگان تخت‌های این استان اضافه شده است و همین الان یک بیمارستان ۳۰۰ تخت خوابی آماده بهره‌برداری دارد و در همین مدت ۱۰۰ دستگاه ونتیلاتور و ۱۰۰ دستگاه یونیت ICU به استان اضافه کردیم.

 

علی اصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه صنف دارندگان رستوران و سلف سرویس‌های تهران با بیان اینکه دو سال است خیلی‌ها ورشکست شده‌اند، می‌گوید: اصناف مختلف بعد از بازگشایی‌ها تازه داشتند نفس راحتی می‌کشیدند، حالا با تعطیلی دوباره مشاغل مشکلات گذشته از سر گرفته شد، ستاد ملی مبارزه با کرونا هم گفته که فعلاً تعطیل است و هیچ اطلاعی از زمان بازگشایی دوباره اصناف نداده است. در حال حاضر فقط گروه یک از جمله نانوایی‌ها یا سوپرمارکت‌ها اجازه فعالیت دارند و می‌توانند باز باشند، ما جزو گروه دوم هستیم، یعنی رستوران‌دار‌ها، تهیه غذا‌ها و بیرون‌بر‌ها همگی تعطیل شده است.

 

به گفته او، در دور قبلی یعنی سال ۹۸ در ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت ماه کامل تعطیل بودیم، در سال ۹۹ هم در ماه‌های مرداد و شهریور به طور کامل تعطیل بودیم تا این که  آذرماه قرنطینه‌ها برداشته شد و اصناف بازگشایی شدند، اما دوباره در ماه‌های دی و بهمن همگی کلاً تعطیل شدند، در این تعطیلی‌های اجباری، خیلی‌ها ورشکسته شدند، رقمی در  حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد مستأجر هستند و  هزینه‌های سنگینی بر آن‌ها تحمیل شده است، از طرفی دولت وعده وام با بازپرداخت ۱۵ درصدی داد که آن هم عملی نشد و با بازگشایی‌ها تب و تاب دریافت وام‌ها کمتر شد، اما حالا با آغاز موج پنجم کرونا دوباره به شرایط قبل بازگشتیم. این بار هم برنامه تعطیلی بسیار جدی است و همین امر موجب نگرانی‌های زیادی شده است.

 

میرابراهیمی می‌افزاید: دست یاری دولت را می‌طلبیم، متأسفانه از آغاز سال تاکنون ۷۰ تا ۸۰ نفر مجبور شدند که جوازشان را باطل کنند. به اعتقاد من، بهترین راه ارائه وام کم بهره و عدم اخذ مالیا ت است، بهتر است که مالیات‌ها از اواخر سال ۹۸ یعنی حداقل بهمن و اسفندماه تاکنون گرفته نشود تا این قشر بتوانند سرپا بمانند و جلوی ورشکستگی سایرین گرفته شود.