از بی‌رغبتی تهیه‌کنندگان به اکران آنلاین تا مخاطبان رده بالایی که به سینما نمی‌روند!
- شکی نیست کرونا تمام معادلات سینمایی ایران را به طرز بی‌سابقه‌ای بر هم زده و در این روزها با توجه به اخباری مبنی بر پیک پنجم کرونا نمی‌توان چندان امیدی به چرخه اکران فیزیکی فیلمهای سینمایی داشت. از اولین روزهای تعطیلی سینماها تقریبا همه تهیه‌کنندگان و فیلمسازان با امید به گذرا بودن پاندمی و تحت کنترل درآوردن آن امیدوار به اکران فیلمهای خود با باز شدن سینماها بودند. اما این امید پس از چندماه باز و بسته شدن‌های پی در پی سینماها به خاطره‌ها سپرده شد و در حال حاضر حتی خوشبینانه‌ترین تهیه‌کنندگان و کارشناسان حوزه فرهنگ هم انتظار معجزه ندارند.
پس از گذشت حدود چهار ماه از باز شدن سینماها بسیاری از پردیس‌های سینمایی و سالن‌ها حاضر به باز کردن سینماهای خود نشدند و در عمل با باز بودن سینماها هم اتفاق خاصی روی نداده است.
سید جمال ساداتیان معاون اجرایی پردیس سینمایی قلهک در گفت‌وگویی تازه منتشر شده اعلام کرده این سینما از یک سال گذشته تاکنون بسته مانده است، پردیس سینمایی قلهک، از بعد از اولین تعطیلی اجباری برای شیوع ویروس کرونا دیگر فعالیت خود را در زمینه اکران فیلمهای سینمایی ادامه نداده است. مردم جامعه چندان تمایلی به حضور در سینماها ندارند و بیشتر نگران آن هستند که در چنین فضایی درگیر ویروس کرونا شوند.همین مسئله سبب شده است تا فعالیت‌های پردیس سینمایی قلهک بسیار محدود شود. متاسفانه پیک پنجم کرونا در کشور در راه است و با توجه به اخباری که منتشر می‌شود، تهران نیز به زودی دوباره در وضعیت قرمز قرار می‌گیرد و همین مسئله شرایط را سخت‌تر می‌کند.
*در این میان با توجه به حجم فیلمهای سینمایی تولید شده می‌توان از ظرفیت‌های اکران فیلمهای آنلاین آثار سینمایی بهره برد. به نظر می‌رسد شرایط زیرساختی پلتفرمهای آنلاین بهتر از قبل و شرایط سهم‌دهی به صاحبان آثار بیشتر شده است.
محمد صراف رئیس انجمن «شرکت‌های نمایش ویدئوی آنلاین» شرایط نامناسب اکران آنلاین و علت عدم عرضه فیلمهای سینمایی جدید را امید به اکران فیزیکی آثار در آینده می‌داند و می‌گوید: تهیه‌کنندگان به واسطه رونق نسبی سینماها و امید به اکران فیلمهای خود بر پرده دیگر رغبتی به ارائه فیلمهای خود در بستر آنلاین ندارند. به‌خصوص که خبرها حاکی از رونق سینماها در کشورهای پیشرفته، پس از تزریق واکسن منتشر شده است و بسیاری را به آینده امیدوار کرده است. در این موقعیت تهیه‌کنندگان ترجیح می‌دهند جلوی اکران آنلاین آثار خود را بگیرند و منتظر اکران عمومی بمانند.
*بدیهی است خوشبینی تهیه‌کنندگان به اکران آثار خود مطابق با واقعیت نیست و با توجه به آینده نامعلوم سینماها و نیامدن مخاطبین به سینماها باید لااقل برخی از آثار را روانه اکران اینترنتی کرد.
صراف همچنین اظهار کرد: در اکران آنلاین، پلتفرم عرضه‌کننده فیلم، سهم ناچیزی از درآمد حاصل از فروش بلیت دارد و به منظور حمایت از فیلمهای سینمایی نزدیک به ۹۰ درصد این درآمد به تهیه‌کننده فیلم تعلق می‌گیرد. اکران آنلاین یک فیلم، هزینه‌هایی مانند تبلیغات محیطی و نصب بیلبورد برای یک پلتفرم دارد و به واسطه بالا بودن هزینه تبلیغات، عملاً اکران آنلاین هیچ سودی برای پلتفرمها ندارد.
*با این حال به نظر می‌رسد یکی از دلایل عمده رغبت نداشتن تهیه‌کنندگان فیلمها به اکران آنلاین نبود قانون کپی‌رایت و قاچاق فیلمها است. با قاچاق فیلمها بستر قانونی لازم برای حمایت از صاحب اثر وجود ندارد و باید زیرساختهای کشور در این زمینه فراهم باشد. با توجه به اینکه تهیه‌کنندگان در این زمینه تصمیم اصلی را می‌گیرند دست سازمان سینمایی هم در این حوزه بسته است.
آنچه امروز شاهدش هستیم امید تهیه‌کنندگان به بازگشایی و رونق مجدد سالن‌های سینمایی در آینده نزدیک است و در این شرایط، طبیعی است که تن به اکران آنلاین نمی‌دهند با کمی تغییر این دیدگاه خوشبینانه و با تمام معایب و نواقص اکران آنلاین؛ تسهیلات ارائه شده از سوی پلتفرمها برای اطمینان خاطر تهیه‌کنندگان می‌تواند بحث اکران اینترنتی را جدی‌تر از قبل مطرح کند. پیش از این هم مدیران پلتفرمهای آنلاین اعلام همکاری بیشتر در این زمینه کردند.