ادامه سکوت سوالبرانگیز مسئولین سینما در قبال اکران فیلمهای جدید!
سینمای ایران با شروع سال ۱۴۰۰ گویی با حجم زیادی از اما و اگرهایی مواجه شده که کلید حل آن به دست هیچ مسئول و هنرمندی باز نمیشود، شروع شوکه کننده سینمای ایران در ابتدای سال جدید و تعطیلی ناگهانی سالنها تنها پس از چند روز از بازگشایی یکی از بدترین اتفاقاتی بود که میتوانست برای سینمای ایران و به ویژه سازندگان آثار اکران نوروزی بیفتد.
حالا با نزدیک شدن به دو ماه از بازگشایی مجدد سینماها همچنان شاهد ادامه اکران آثاری هستیم که در ابتدای سال و برای اکران نوروزی در نظر گرفته شده بودند، اما سوال اینجاست در شرایطی که مخاطب با وجود فشارهای روانی ناشی از کرونا دیگر رمق رفتن به سینما را ندارد و سینماداران و تهیه کنندگان مدام با ناامیدی از عدم استقبال مخاطبان از آثارشان سخن میگویند، پس چه اصراری به اکران طولانی مدت آثاری وجود دارد که اتفاقا در طول دوران اکران خود نشان دادهاند که نمیتوانند مخاطب را به سینما جذب کنند.
طی تماسهای متعددی که خبرنگار با شورای صنفی نمایش داشته هنوز در جلسات این شورا صحبتی پیرامون انتخاب و شروع اکران آثار جدید نشده و این در حالی است که طی گفتوگوهای زیادی که اهالی سینما در رسانهای مختلف اخیرا داشتهاند همگی معتقدند که سینمای ایران برای اولین بار است که با قطاری طولانی از فیلمهای اکران نشده مواجه شدهاند که میتواند در شرایط کنونی سینما که بر لبه پرتگاه سقوط اقتصادی قرار گرفته با اکران سریع این آثار راه نجاتی برای بالا آوردن میزان استقبال مخاطب از پرده نقرهای باشد.
اما در این میان نظرات ضد و نقیض زیادی وجود دارد، همانطور که گفته شده عدهای از اهالی سینما تاکید بر اکران سریع آثار پشت صف اکران مانده دارند و عده زیاد دیگری از کارگردانان و تهیه کنندگان نمیخواهند در شرایط کنونی آثار خود را اکران کنند چراکه فکر میکنند با شکست اقتصادی اثر خود مواجه شده و از غافله بازگشت سرمایه خود عقب میمانند، اما دقیقا در این شرایط است که متوجه میشویم چه کسانی برای تولید اثری ماندگار و جلب نظر مخاطب به ساخت فیلم پرداخته و چه کسانی صرفا برای درآمدزایی پا به عرصه سینما گذاشتهاند.
این مهم کاملا واضح است، آثاری که ساخته میشوند به ویژه آثاری که ژانر اجتماعی دارند وابسته به اتفاقات و شرایط و موقعیت زمانی خود ساخته شده و با عقب افتادن در اکران رفته رفته جذابیتهای خود را در هر زمینهای برای مخاطب به روز شده از دست میدهند، به جز آثاری که موضوع تاریخی داشته و تاریخ مصرف ندارند مگر چند فیلم با چنین ویژگیهایی در سینمای ایران تولید شده که بخواهد صبر کند و به آیندهای که مشخص نیست وضعیت کرونا چه میشود دل ببند.
با یک جمعبندی کلی به این جواب میرسیم که سینمای ایران در شرایط سختی به سر میبرد که معلوم نیست چه فراز و نشیبهای برایش به دنبال دارد چرا که بررسیهای نشان میدهد امروز سینمای ایران دارای یک مدیریت صحیح و اتفاق نظر بین اهالی خود نیست تا در چنین شرایط همه دست به دست هم داده و به جای فکر کردن به موقعیت و سودآوری آثار خود، شرایط نجات سینمای ایران را فراهم کنند.
*با وجود آنکه کرونا برای خیلی از مردم عادی شده، اما سینما هنوز به سبد تفریحی مردم برنگشته و مهمترین دلیل آن هم در حال حاضر، نبود فیلم خوب عنوان میشود.
سینماداران در انتظار فیلمهای تازه به منظور رونق سالنهای خود هستند و در مقابل تهیهکنندگان بهعنوان صاحبان آثار حاضر به پذیرش ریسک ارائه فیلم خود در شرایط بدون تضمین فعلی نیستند و ترجیح میدهند به امید فروش بالاتر فیلمهای خود را برای عرضه در دوران عبور از بحران کرونا در کشوی میز خود نگه دارند.
کلاف سر در گم سینمای ایران جدای از بحثهای مهمی، چون تبلیغات رسانهای و شهری، وجود فیلمهایی سرگرمکننده و پرمخاطب است که مخاطب بداند نبض سینما همچنان میزند و قرار است در قبال پولی که میپردازد کالایی متفاوت و خاص را مشاهده کند.
اما خبرنگار قرار است در این شرایط سردرگم سینما که با قطاری از فیلمهای اکران نشده مواجه شده است و فکری به حال اکران سریعتر این آثار نمیکند به معرفی فیلمهایی که شانس نجات دوباره سینمای کشور هستند و شاید بتوانند مخاطب را برای دیگر برای حضور در سالن سینما ترغیب کنند خواهیم پرداخت:
***«روز صفر»
فیلم سینمایی «روز صفر» نخستین تجربه کارگردانی سعید ملکان نیز به واسطه ژانر خود می تواند تنوعی جذاب در این روزهای سینما ایجاد کند. روز صفر روایتی متفاوت از یک اتفاق ملتهب معاصر است. این تنها خلاصهای از فیلم سینمایی «روز صفر» اولین ساخته سینمایی سعید ملکان است که امیر جدیدی در کنار ساعد سهیلی در آن به ایفای نقش میپردازد.
فیلمنامه «روز صفر» با همکاری مشترک بهرام توکلی و سعید ملکان روی کاغذ آمده است، ترکیب امیر جدیدی، سعید ملکان و بهرام توکلی همان ترکیب موفق فیلم سینمایی «تنگه ابوقریب» است، مشارکتی که به خوبی مورد استقبال هواداران قرار گرفت.
امیر جدیدی و ساعد سهیلی ۲ نقش اصلی فیلم «روز صفر» هستند و در کنار آنها چند بازیگر خارجی و دهها بازیگر تئاتر هنرنمایی می کنند و بنا بر آخرین اخبار «روز صفر» برای نمایش در جشنواره فیلم فجر سی و هشتم آماده میشود.
***«آتابای»
نیکی کریمی در پنجمین تجربه کارگردانی یک اثر سینمایی خود وارد یک فضای کاملا جدید نسبت به آثار قبلی خود شده و با همکاری هادی حجازیفر و یک ملودرام پیچیده را به تصویر کشیده است.
فیلم کریمی همچنین از این حیث که بیش از نود درصد آن به زبان آذری و با زیرنویس فارسی ارائه میشود نیز قابل توجه است؛ موضوعی که پیش از این کمتر در سینمای کشورمان رخ داده است.
بسیاری این فیلم را بهترین ساخته نیکی کریمی تا اینجا میدانند که شباهتهایی با آثار نوری بیلگه جیلان کارگردان ترکیهای دارد.
سحر دولتشاهی، جواد عزتی و هادی حجازیفر از بازیگران این فیلم هستند و بازی جواد عزتی در فیلم آتابای مورد تحسین منتقدان قرار گرفتهاست.
***«درخت گردو»
فیلم سینمایی «درخت گردو» پنجمین فیلم محمدحسین مهدویان کارگردان جوان، اما صاحب سبک سینمای ایران در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر رونمایی شد و توانست دو سیمرغ بهترین کارگردانی و بازیگر نقش اول مرد را از آن خود نماید.
هرچند این فیلم در فضایی تلخ و تراژیک ساخته شده، اما این فیلم پتانسیل ارتباط با مخاطبان زیادی را دارد. فیلم سینمایی «درخت گردو» ساختار تازهای را برای مهدویان رقم زده است، از چیدمان بازیگران که نسبت به گذشته تغییرات فراوانی داشته تا روال داستان اثر کاملاً متفاوت از آثاری همچون ماجرای نیمروز است، وی در این فیلم چالش متفاوتی یعنی به تصویر کشیدن سه دوره تاریخی را پشت سر گذاشته است.
«درخت گردو» از همان ابتدا جنجالی آغاز شد، حضور همزمان پیمان معادی و مهران مدیری در کنار یکدیگر شوک بزرگی به سینمای ایران بود، ترکیب این دو بازیگر در کنار مهدویان که همیشه ترکیب بازیگران مشخصی را داشته نشان دهنده متفاوت بودن درخت گردو با آثاری همچون ماجرای نیمروز و لاتاری است.
مهدویان در فیلم جدید خود تغییرات فراوانی داشته و انتخاب معادی برای بازیگر نقش اول مرد نشان دهنده تغییر در شیوه انتخاب بازیگر این کارگردان است. حضور مهران مدیری دیگر بازیگر سینما در فیلم درخت گردو ترکیب تازه و جالب فیلم کارگردان «ماجرای نیمروز» را کامل کرده است. ضمن آنکه این فیلم اولین تجربه همکاری مینا ساداتی و مهدویان است.
مهدویان همواره در آثار قبلی خود به مسائل و اتفاقات جذابی پرداخته و به نوعی امضاء مضمونی برای آثارش پیدا کرده و در فیلم «درخت گردو» هم بار دیگر سراغ واقعهای معاصر یعنی بمباران شیمیایی سردشت رفته است.
***«شیشلیک»
«شیشلیک» آخرین فیلم سینمایی محمدحسین مهدویان در جشنواره فجر سی و نهم حضور داشت و از جمله مهمترین فیلمهای جشنواره محسوب میشد. فیلمی که بیاغراق میتوان عنوان متفاوتترین فیلم مهدویان را بر آن گذاشت. سینمای ایران این کارگردان جوان را با فیلمهایی درباره تاریخ و سیاست معاصر میشناسد. فیلمهایی که یا مانند «ماجرای نیمروز»ها تم سیاسی دارند یا مثل فیلم اول فیلمساز «ایستاده در غبار» تاریخ را مبنای روایت خود قرار دادهاند. «لاتاری» فیلم دیگر مهدویان هم هرچند یک درام عاشقانه بود، اما به اندازه خودش تم سیاسی و انتقادی داشت.
«شیشلیک» یکی از پرستارهترین فیلمهای مهدویان است و بعضی از بازیگرهایش مثل رضا عطاران یا پژمان جمشیدی پرفروشترینهای سینمای ایران در سالهای گذشته بودهاند. ژاله صامتی، جمشید هاشم پور، عباس جمشیدی فر، وحید رهبانی و مه لقا باقری باقی بازیگران این فیلم هستند.
حضور رضا عطاران به عنوان بازیگر نقش اصلی در «شیشلیک» یکی از نکات جذاب و مهم این فیلم است. تیم بازیگری فیلم هم در قیاس با فیلمهای قبلی فیلمساز نامنتظر بهنظر میرسند.
این فیلم داستان منطقهای را روایت میکند که سالهاست زیر سیطره یک کارخانهدار قدرتمند قرار دارد و بهواسطه حضور او، سبک زندگی آدمها دچار تغییرات عجیب و غریب شده است. تا اینکه یکی از اهالی این منطقه تحت تاثیر شرایط خاصی که از طرف رئیس کارخانه برایش رقم خورده، طغیان میکند. در واقع همه چیز از جایی شروع میشود که بچه کوچک یکی از کارگرها هوس شیشلیک به سرش میزند و این خواسته کل شهرک را تحت تاثیر قرار میدهد.