نقش افسردگی در ریزش مو
-عصر ایران نوشت: اگر متوجه علائم افسردگی شده و همچنین با ریزش مو مواجه هستید، شاید این پرسش برای شما مطرح شود که آیا ریزش مو نیز یکی دیگر از نشانه‌ها یا عوارض جانبی افسردگی است یا خیر.
در شرایطی که شواهدی وجود ندارند که نشان دهنده تاثیر مستقیم افسردگی بر ریزش مو باشند، اما این شرایط ممکن است نقشی غیر مسقیم در نازک شدن تار‌های مو داشته باشد. البته، افزایش چشمگیر یا ناگهانی در ریزش مو می‌تواند منبع جدیدی از استرس یا عامل بدتر شدن خلق و خوی گرفته شما باشد.
چگونه افسردگی ممکن است در ریزش مو نقش داشته باشد
کارشناسان برخی شواهد را یافته اند که نشان می‌دهد برخی علائم افسردگی ممکن است با ریزش مو ارتباط داشته باشند.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲ پیوند‌های احتمالی بین ریزش مو و علائم افسردگی در ۱۵۷ زن که در سنین مختلف قرار داشتند را بررسی کرد.
پژوهشگران پرسش‌هایی درباره موارد زیر را با این افراد مطرح کردند:
- نوع مو
- رنگ مو
- استفاده از شامپو، شانه یا برس، و دفعات رنگ کردن مو
- دارو‌های مصرفی فعلی
- شرایط سلامت زمینه‌ای مرتبط با ریزش مو
- علائم افسردگی
- روابط شخصی
از زنانی که با آن‌ها مصاحبه شده بود، ۵۴ درصد گفتند که ریزش مو را تجربه کرده اند. در شرایطی که ۲۹ درصد آن‌ها دو یا تعداد بیشتری از علائم افسردگی را گزارش کردند، ۳۸ درصد زنانی که ریزش مو را تجربه می‌کردند دارای حداقل دو علامت کلیدی افسردگی نیز بودند:
- خلق و خوی همواره گرفته یا ناراحت
- کاهش علاقه و لذت بردن از فعالیت‌های منظم و زندگی روزانه
- خستگی و انرژی کم
همچنین، نویسندگان مطالعه اشاره داشتند زنانی که در دهه دو و سوم زندگی خود قرار داشتند، احتمال بیشتری داشت علائم افسردگی و ریزش مو را تجربه کنند.
این مطالعه مشخص نکرد که افسردگی به واقع موجب ریزش مو می‌شود. همچنین، پژوهشگران دلایل پزشکی احتمالی ریزش مو را رد نکرده بودند. با این وجود، نتایج نشان می‌دهند که تغییرات در خلق و خو، مانند افسردگی، ممکن است با ریزش مو مرتبط باشند.
نقش استرس
استرس یک دلیل شناخته شده نازک شدن تار‌های مو است. در حقیقت، استرس می‌تواند در سه نوع ریزش مو نقش داشته باشد:
- تلوژن افلوویوم
- تریکوتیلومانیا، یا اختلال کشیدن و کندن مو
- آلوپسی آره‌آتا
افسردگی و استرس یکسان نیستند. اما استرس می‌تواند یک عامل موثر در افسردگی باشد. تغییرات ناگهانی و ناخواسته در زندگی و چالش‌های مداوم در زندگی می‌توانند استرس فرد را افزایش دهند.
محرک‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- طلاق
- از دست دادن شغل
- مرگ یکی از عزیزان
- استرس کاری
- مشکلات خانوادگی
- شرایط سلامت مزمن یا جدی
اگر مقابله و کنار آمدن با این عوامل استرس‌زا برای شما دشوار باشد، پریشانی عاطفی می‌تواند بدتر شده و در نهایت به افسردگی منجر شود.
همچنین، افراد بسیاری متوجه ریزش مو طی چند هفته یا ماه پس از زایمان می‌شوند. به گفته آکادمی درماتولوژی آمریکا، ریزش مو پس از زایمان شرایطی بسیار رایج است. اما پس از چند ماه تا یک سال، به احتمال زیاد رشد موی فرد به شرایط عادی خود باز می‌گردد.
اما تردیدی نیست که زایمان و بچه‌دار شدن رویدادی استرس‌زا در زندگی محسوب می‌شود.
چه استرس معمول زمانی که در تلاش برای سازگار کردن خود با نوزاد هستید و چه افسردگی پس از زایمان را تجربه می‌کنید، یک تراپیست می‌تواند به بررسی و کشف درمان‌های مفید و پشتیبانی از شما کمک کند.
دارو‌های ضد افسردگی نیز ممکن است نقش داشته باشند
پژوهش‌ها نشان داده اند که برخی دارو‌های ضد افسردگی می‌توانند احتمال ریزش مو را افزایش دهند.
مطالعه‌ای بزرگ در سال ۲۰۱۸ داده‌های ۸ ساله از مجموع ۱,۰۲۵,۱۴۰ کاربر جدید از دارو‌های ضد افسردگی مختلف را مورد بررسی قرار داد. دارو‌ها شامل مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین، مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی‌نفرین، و بوپروپیون، نوع جدیدی از دارو‌های ضد افسردگی که به عنوان یک مهارکننده بازجذب نوراپی‌نفرین-دوپامین شناخته می‌شود، بودند.
بوپروپیون (ولبوترین، آپلنزین) با بیشترین میزان خطر ریزش مو مرتبط بود، در شرایطی که پاروکستین کمترین خطر را ایجاد می‌کرد.
همچنین، این مطالعه اشاره داشت که سرترالین (زولوفت) بیشتر از دیگر دارو‌های ضد افسردگی تجویز شده است. این یافته شایان توجه است، زیرا چند مطالعه از جمله مطالعه‌هایی در سال‌های ۲۰۱۶، ۲۰۱۵ و ۲۰۰۵ نشان داده بودند که این داروی ضد افسردگی می‌تواند موجب ریزش مو شود.
یک مطالعه موردی در سال ۲۰۱۳ نشان داد که فلوکستین (پروزاک)، سرترالین، و پاروکستین همگی با ریزش مو مرتبط بوده اند.
پژوهشگران اشاره داشتند که ریزش مو لزوما یک عارضه جانبی دارو‌های ضد افسردگی نیست. با این وجود، این می‌تواند عاملی قابل تامل باشد، به ویژه زمانی که بیشتر دلایل دیگر رد شده اند.
دلایل بالقوه دیگر
ریزش مو می‌تواند به چند دلیل رخ دهد. از دلایل شایع می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روند پیری
- تغییرات هورمونی مرتبط با بارداری یا یائسگی
- استرس یا تروما، از جمله بیماری و عمل جراحی
- کرم حلقوی
- سوریازیس
- برخی دارو‌ها
- کاهش وزن
- کمبود مواد مغذی
- برخی مدل‌های مو
بیماری‌های تیروئید، مانند کم‌کاری تیروئید نیز می‌توانند موجب ریزش مو شوند. کم کاری تیروئید به واسطه تولید کمتر از حد معمول هورمون‌ها توسط غده تیروئید شکل می‌گیرد.
این شرایط می‌تواند به بروز علائمی شبیه به علائم افسردگی از جمله موارد زیر منجر شود:
- کمبود انرژی
- افزایش وزن
- خستگی
- دشواری در پردازش یا یادآوری اطلاعات
به طور خلاصه، در شرایطی که امکان دارد هم به یک بیماری تیروئید و هم افسردگی مبتلا باشید، ممکن است ریزش مو و علائم شبه افسردگی را به دلیل کم کاری تیروئید نیز تجربه کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
بهترین اقدام در مورد هر گونه ریزش مو مراجعه به یک متخصص پوست و مو است.
اگر حتی به افسردگی مبتلا هستید، ریزش مو اغلب به دلایل دیگری رخ می‌دهد. بدون درمان مناسب، شما می‌توانید تداوم ریزش مو را تجربه کنید.
از آنجایی که ریزش موی چشمگیر می‌تواند موجب استرس و گرفتگی خلق و خو شود، ریزش موی مداوم می‌تواند احساس افسردگی را هرچه بیشتر تقویت کند.
اگر متوجه موارد زیر شده اید مراجعه به پزشک بهترین گزینه است:
- نفخ یا تغییرات در وزن
- مشکلات حافظه و تفکر
- خستگی
- مشکلات خواب
- بی قراری، عصبی بودن یا تحریک پذیری
- شکنندگی ناخن‌ها یا مو
- خشکی یا نازکی پوست
- ضعف عضلانی
- تکه‌های خارش‌دار یا پوسته پوسته روی پوست، به ویژه روی پوست سر
- ریزش مو در سراسر بدن
- تعداد زیاد تار‌های مو روی بالش یا در راه آب دستشویی، شانه یا برس
قسمت‌های بی مو روی سر