تقویم تاریخ؛ از روز دزفول تا تولد شهید ثانی

_ خبرگزاری صدا وسیما نوشت: مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی (چهارم خرداد سال ۱۴۰۰) به شرح زیر است:

۶۶۱ سال پیش در چنین روزی، بیست و پنجم می‌سال ۱۳۶۰ میلادی گروهی از دریانوردان فرانسوی، خلیج گینه را کشف کردند. خلیج گینه در غرب قاره آفریقا و در اقیانوس اطلس واقع شده است. مدتی پس از کشف خلیج گینه، نفوذ فرانسویان در این قاره آغاز شد و به تدریج آنان بر سرزمینی که بعد‌ها گینه نامیده شد، تسلط یافتند. کشور گینه پس از مبارزات طولانی برای کسب استقلال، در سال ۱۹۵۸ میلادی مستقل شد. گینه با مساحتی بیش از ۲۴۵ هزار کیلومتر مربع، با سنگال، گینه بیسائو، مالی، ساحل عاج، لیبریا و سیرالئون همسایه است و پایتخت آن کوناکری نام دارد.

 

۵۳۱ سال پیش در چنین روز سیزدهم شوال سال ۹۱۱ هجری قمری "زین‌الدین بن علی شامی"، معروف به "شهید ثانی"، "صاحب شرح لمعه" متولد شد.

 

فقیه بزرگوار و دانشمند عالیقدر شیعه، زین الدین بن نورالدین عاملی پس از تحصیلات مقدماتی نزد پدر خویش، دروس خود را ادامه داد و یکی از مفاخر نامدار شیعه شد. او برای ادامهٔ تحصیلات علمی، سفر‌های متعددی به نقاط مختلف جهان اسلام رفت و به تحقیق مشغول شد. وی در بعلبک، مرجعیت یافت و شاگردانی فاضل تربیت می‌کرد. زین‌الدین عاملی، آثار فراوانی از خود به یادگار گذاشت که شرح لمعه معروف‌ترین اثر اوست. سرانجام بر اثر توطئه‌چینی که علیه زین الدین انجام شد، وی را دستگیر کردند و در ۹۶۶ ق به شهادت رساندند. از آن پس، این عالم ربانی به شهید ثانی معروف شد.

 

 

۱۰۴ سال پیش در چنین روزی سیزدهم شوال سال ۱۳۳۸ هجری قمری میرزامحمدتقی شیرازی رهبر انقلاب عراق در سال ۱۹۲۰ فتوی به جهاد با استعمار انگلیس داد و نهضت ثورة العشرین را رهبری نمود.

پس از اعلان جنگ انگلستان به امپراتوری عثمانی در سال ۱۳۳۲ ق (۱۹۱۴ م) و تصرف بصره، علمای بزرگِ نجف، حکم به مقابله صادر کردند. در طول سال‌های بعد، گروه‌هایی به وجود آمدند که مخالف حضور انگلستان در عراق بودند. این حرکت با حمایت آیت‌اللَّه میرزا محمدتقی شیرازی، رنگی دیگر به خود گرفت و مردم مسلمان با فتوای جهادی میرزا، علیه غاصبان انگلیسی قیام کردند. این حرکت اسلامی به قیام ۱۹۲۰ م عراق مشهور است.

 

 

۵۸ سال پیش در چنین روزی، بیست و پنجم می‌سال ۱۹۶۳ میلادی منشور سازمان کشور‌های آفریقایی با حضور ۳۰ کشور این قاره دراتیوپی به امضا رسید و زمینه ساز تشکیل «سازمان وحدت آفریقا» شد.

 

بنیانگذاران این سازمان جمال عبدالناصر، قوام نِکرومه و احمد سِکوتوره رؤسای جمهوری وقت مصر، غنا و گینه بودند. این سازمان تلاش‌های خود را جهت ایجاد یکپارچگی میان کشور‌های آفریقایی، حل و فصل اختلافات این کشورها، دفاع از حق حاکمیت کشور‌های عضو و آزادی سرزمین‌های تحت استعمار آفریقا متمرکز کرده بود. در ژوئیه سال ۲۰۰۲ سران کشور‌های عضو سازمان وحدت آفریقا طی نشست خود در آفریقای جنوبی، نام «سازمان وحدت آفریقا» را به «اتحادیه آفریقا» تغییر دادند و نهاد‌هایی را برای اجرای تصمیمات این اتحادیه و گسترش همکاری‌های اقتصادی میان اعضا ایجاد کردند. هم اکنون ۵۴ کشور آفریقایی در اتحادیه آفریقا عضویت دارند. مقر این اتحادیه، در اتیوپی است و اجلاس سران، هر سال در یکی از کشور‌های عضو برگزار می‌شود.

چهارم خرداد در سالنمای جمهوری اسلامی ایران، روز پایداری دزفول (یکی از شهر‌های جنوب ایران) نامگذاری شده است.

 

علت این نامگذاری، مقاومت مردم دزفول در برابر موشک باران رژیم بعثی عراق در طول جنگ ایران و عراق است. این شهر در دوران دفاع مقدس بار‌ها مورد هجوم دشمن و موشک‌باران رژیم بعث عراق قرار گرفت تا آنجا که آن را شهر موشک‌ها نامیدند. همچنین در آغاز جنگ عراق علیه ایران، شهر دزفول بیش از ۲۰۰ بار موشک‌باران و ۲۰ هزار بار گلوله‌باران شد. مردم دزفول با وجود موشک‌باران شدید، مقاومت می‌کردند و نماز جمعه دزفول هر هفته با حضور مردم و رزمندگان اقامه می‌شد.

 

 

یک سال پیش در چنین روزی، ۲۵ ماه مه ۲۰۲۰ جورج پری فلوید جونیور (زاده ۱۴ اکتبر ۱۹۷۳) یک مرد آفریقایی تبار آمریکایی در حین دستگیری توسط پلیس در مینیاپولیس به دست یک افسر سفیدپوست به نام درک شووین کشته شد.

 

شوین به مدت ۹ دقیقه و ۲۹ ثانیه، زانوی خود را روی گردن فلوید فشار داد تا وی جان داد. ناله‌های وی که در آن ”نمی توانم نفس بکشم“ شنیده می‌شد، به شعار جنبش ضدنژاد پرستی و جنبش ساه پوستان اهمیت دارد تبدیل شد. پس از مرگ فلوید، اعتراضات گسترده‌ای در محکومیت این اتفاق و در اعتراض به برخورد‌های خشن پلیس آمریکا در برخورد با سیاهپوستان در سراسر آمریکا آغاز شد که به سرعت به اعتراضات ضدنژادپرستی در سراسر جهان تبدیل شد.