سهم کرونا از کل مرگ‌ومیر‌ها در ایران چقدر است؟
- روزنامه همشهری نوشت:بررسی شاخص‌های بیماری کرونا در ۲۰ کشور اول دنیا نشان می‌دهد ایران از نظر میزان مرگومیر در رتبه ۱۲ جهان قرار دارد و ۱۱ درصد از مجموع مرگومیر سالانه در کشورمان ناشی از کرونا بوده است.
داده‌های تحلیلی یک پژوهش منتشر شده در درگاه مرکز آمار ایران نشان می‌دهد: میزان مرگومیر کرونایی در ایران در سال ۱۳۹۹ به ۵۰ هزار نفر رسیده که ۱۱ درصد از کل مرگ‌ومیر‌های این سال را شامل می‌شود. براساس آمار‌های جهانی، در سال ۲۰۲۰ حدود ۵ درصد از مرگ‌ومیر‌ها در جهان ناشی از کرونا بوده است.
ایران در رتبه ۱۲ مرگومیر کرونا
همه آمارها از اثرگذاری محسوس کرونا بر افزایش مرگومیر حکایت دارد؛ اما این افزایش به‌رغم همه جار و جنجال‌ها در مقایسه با سایر دلایل مرگومیر، ازجمله مرگومیر بر اثر بیماری‌های قلبی و عروقی که ۴۰ درصد از مرگ‌ومیر‌های ایران را پوشش می‌دهد، ناچیز است. بررسی‌های صدرالدین بلادی موسوی، مشاور رئیس مرکز آمار ایران نشان می‌دهد؛ در ۱۵ماه سپری شده از شیوع کرونا، براساس آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران ۷۸ هزار نفر بر اثر کرونا فوت کرده‌اند که ۵۰ هزار نفر از آن‌ها مربوط به سال ۱۳۹۹ بوده است. این میزان معادل ۱۱ درصد از کل مرگ‌ومیر‌های این سال را پوشش می‌دهد که البته در مقایسه با میانگین جهانی مرگومیر جهان بالاست. براساس آمار جهانی وبگاه worldometer در سال ۲۰۲۰ حدود ۵ درصد از ۶۰ میلیون مرگومیر در کل جهان به‌دلیل کرونا بوده است.
پراکندگی کرونایی‌ها در جهان
بررسی آمار‌های مربوط به موارد مثبت مشاهده شده از بیماری کرونا در کشور‌های مختلف حاکی است تا اواخر اردیبهشت ۱۴۰۰، حدود ۸۰ درصد از کل جمعیت مبتلایان به کرونا در ۲۰ کشور هستند.
در رتبه‌بندی کشورها، ایالات‌متحده آمریکا با ۴.۲ درصد جمعیت دنیا ۲۰ درصد از کل موارد کرونایی را در خود جای داده و در رتبه اول قرار گرفته است. بعد از آن هند به‌عنوان کشور دوم، با داشتن ۱۷.۵ درصد جمعیت جهان ۱۵.۴ درصد موارد کرونایی را دارد و در رتبه دوم جای گرفته و برزیل نیز با سهم ۹.۵ درصدی از مجموع مبتلایان به کرونا در رتبه سوم قرار داشته است. در این میان، چین با وجود اینکه ۱۸ درصد جمعیت دنیا را در خود جای می‌دهد و نخستین نمونه‌های مثبت ابتلا به کرونا هم در این کشور شناسایی شد، ازنظر تعداد کل کرونایی‌ها در رتبه ۹۷ دنیا قرار دارد.
ایران نیز با داشتن کمتر از یک درصد جمعیت دنیا و با سهم ۱.۷ درصدی موارد ابتلا به کرونا رتبه ۱۴ را به‌خود اختصاص داده که نشان می‌دهد در ایران نسبت ابتلا به کرونا از متوسط دنیا بالاترست. آمارها نشان می‌دهد تا اواخر اردیبهشت ۳ میلیون و ۴۰۴ هزار نفر در جهان بر اثر مستقیم کرونا فوت کرده‌اند که آمریکا با بیش از ۶۰۰ هزار نفر در رتبه اول قرار دارد و کشور‌های برزیل و هند در رتبه‌های دوم و سوم هستند. ایران نیز درمجموع با ۷۷ هزار و ۲۲۲ فوت در رتبه ۱۲ جهان قرار گرفته است. بررسی میزان مرگومیر کرونا در هر یک میلیون نفر نشان می‌دهد جمهوری چک با ۲ هزار و ۷۸۹ مرگ در یک میلیون نفر در رتبه اول جهان و ایتالیا و برزیل در رتبه‌های دوم و سوم هستند. ایران نیز براساس این شاخص با ۹۰۹ مرگ کرونایی در یک میلیون نفر رتبه ۱۶ را به‌خود اختصاص داده است.
مرگومیر مرتبط با کرونا
کرونا تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بر مرگومیر دارد؛ زیرا علاوه بر افرادی که به‌دلیل ابتلا به کرونا فوت کرده و پزشکان براساس شاخص‌های متفاوت در کشور‌های مختلف، کرونا را علت مستقیم فوت آن‌ها ثبت می‌کنند، برخی دیگر نیز با وجود اینکه به‌دلیل کرونا فوت شده‌اند، به‌واسطه نداشتن تست کرونا در زمره مرگومیر کرونا قرار نمی‌گیرند. علاوه بر این، بر خی نیز به‌دلیل تبعات شیوع کرونا بر نظام درمانی و مثلاً تأخیر در جراحی یا رسیدگی به سایر بیماری‌ها فوت می‌کنند که عملاً در آمار مرگومیر مستقیم کرونا ثبت نخواهند شد.
در ایران براساس آمار سازمان ثبت احوال در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ یعنی از ۳تا یک سال قبل از شیوع کرونا، ۳۷۰ تا ۳۷۷ هزار فوت ثبت شده است.
همچنین در سال ۱۳۹۸ که فقط یک‌ماه از آن دارای مرگومیر متأثر از کرونا بوده است، ۳۹۵ هزار نفر فوت کرده‌اند، اما در سال ۱۳۹۹، براساس آمارها و برآوردها، مرگومیر ناگهان به ۵۰۰ هزار نفر رسیده که طبق گزارش وزارت بهداشت درخصوص مرگومیر ناشی از کرونا در سال ۱۳۹۹ حدود ۵۰ هزار نفر آن‌ها به‌واسطه کرونا جان باخته‌اند. به‌عبارت‌دیگر، از ۱۰۰ هزار نفر افزایش مرگومیر در سال ۱۳۹۹ در مقایسه با سال ۱۳۹۸ حدود ۵۰ هزار نفر آن از مرگومیر مستقیم ناشی از کرونا و ۵۰ هزار نفر تحت‌تأثیر غیرمستقیم کرونا بر مرگومیر فوت کرده‌اند. البته بخش ناچیزی هم به‌دلیل رشد سالانه مرگومیر بوده است.
براساس آمارها، ایران که کمتر از یک درصد جمعیت دنیا را دارد، ۲.۳ درصد مرگومیر کرونایی را پوشش داده، این رقم نشان می‌دهد ایران در مقایسه با متوسط جهانی مرگومیر بالاتری داشته است. البته آمریکا که بالاترین تعداد مرگومیر کرونایی را دارد با ۴.۲ درصد جمعیت دنیا ۱۷.۶ درصد مرگومیر کرونایی را پوشش داده و با اختلاف در رتبه اول جهان قرار دارد.
تست کرونا
تعداد تست‌های تشخیص کرونا شاخصی است که مرگومیر کرونایی را شفاف‌تر می‌کند. در این مورد، آمارها حاکی است؛ آمریکا بالاترین تست کرونایی را داشته؛ به‌طوری‌که تعداد تست‌های کرونایی آن ۱.۴ برابر تعداد جمعیت آن کشور بوده است. همچنین هند بعد از آمریکا بیشترین تعداد تست را داشته و ۳۱۶.۴ میلیون تست کرونا گرفته است؛ رتبه سوم نیز به انگلیس می‌رسد که ۱۳۳.۸ میلیون تست انجام داده است. ایران نیز با گرفتن ۱۸ میلیون ۱۵۱ هزار تست کرونا در رتبه ۱۲ جهان قرار دارد. بررسی شاخص‌های بیماری کرونا در ۲۰ کشور اول دنیا نشان می‌دهد ایران از نظر میزان مرگومیر در رتبه ۱۲ جهان قرار دارد و ۱۱ درصد از مجموع مرگومیر سالانه در کشورمان ناشی از کرونا بوده است.