میزان ساعت کاری در ایران و کشورهای دیگر چگونه است؟
- روزنامه خراسان نوشت: به تازگی نتیجه یک پژوهش که توسط سازمان جهانی بهداشت انجام شده منتشر شد که نشان میدهد، سالانه ۷۴۵ هزار نفر بر اثر آسیبهای ناشی از ساعات کار طولانی جان خود را از دست میدهند. این تحقیق که اولین پژوهش در نوع خود به شمار میرود میگوید ۷۴۵ هزار نفر در سال ۲۰۱۶ به دلیل سکته قلبی یا مغزی در نتیجه ساعات کار طولانی جان باختهاند.
این میزان در مقایسه با سال ۲۰۰۰ حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است. یافتههای پژوهشگران نشان داده است کار ۵۵ ساعت یا بیشتر در هفته (در مقایسه با کار ۳۵ تا ۴۰ ساعت در هفته)، ۳۵ درصد خطر سکته مغزی و ۱۷ درصد خطر مرگ ناشی از سکته قلبی را افزایش میدهد. از آن جایی که کشور ما یکی از ۵۶ کشور دارای بیشترین ساعت کاری است مرور این پژوهش لازم به نظر میرسد، در ضمن نگاهی هم انداخته ایم به میزان ساعت کاری و بهره وری در کشورهای مختلف که خواندنش خالی از لطف نیست.
ساعت کاریِ طولانی کشنده است
همان طور که پیش از این خواندید پژوهش سازمان جهانی بهداشت خبر از کشنده بودن ساعت کار طولانی دارد. در این مطالعه جهانی با موضوع «از بین رفتن فرصت زندگی ناشی از ساعات کار طولانی» مشخص شد که در سال ۲۰۱۶ میلادی ۷۴۵ هزار نفر بر اثر سکته مغزی و بیماریهای قلبی مرتبط با ساعات کار طولانی فوت کردند. به گزارش یورو نیوز، مدیر دپارتمان محیط زیست، تغییرات آب و هوایی و سلامت سازمان جهانی بهداشت گفته: «کاربیشتر از ۵۵ ساعت در هفته خطری جدی برای سلامتی انسان است. با توجه به این اطلاعات هدف ما انجام اقدامات و حمایت بیشتر از کارمندان و کارگران است.» نتایج این مطالعه نشان داد که بیشتر قربانیان (۷۲ درصد) مرد و افراد میان سال یا سالمند هستند. همچنین افرادی که در جنوب شرقی آسیا و منطقه غرب اقیانوس آرام زندگی میکنند بیشترین آسیب را متحمل میشوند. به طور کلی، این مطالعه با استفاده از دادههای ۱۹۴ کشور نشان داد که ۵۵ ساعت یا بیشتر کار در هفته با ۳۵ درصد خطر سکته مغزی بیشتر و ۱۷ درصد خطر مرگ ناشی از بیماری ایسکمیک قلب در مقایسه با ۳۵-۴۰ ساعت کار در هفته همراه است. این مطالعه در فاصله سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ انجام شده و شامل دوره همه گیری کووید-۱۹ نمیشود، اما به گفته کارشناسان سازمان بهداشت جهانی، افزایش ساعات دورکاری و تحلیل رفتن وضعیت اقتصاد جهانی ناشی از شیوع ویروس کرونا ممکن است خطر مرگ و میر را افزایش دهد.
ایران در بین کشورهایی با میانگین بالای ساعت کار
آمارهای وزارت کار حاکی از آن است که میانگین ساعت کار واقعی طی هفته در شغل اصلی در ایران ۴۳ ساعت است که این میزان بالاتر از کشورهای عضو اتحادیه اروپاست. در سال ۲۰۱۹ اعلام شد که بیشترین میانگین ساعت کار واقعی در طول هفته به کشور گرجستان و پس از آن به ایران اختصاص داشته است. کشورهای مکزیک، تایلند، فیلیپین و کره در ردههای بعدی و اندونزی، برزیل، اسپانیا، آمریکا، فرانسه و انگلیس به لحاظ میانگین ساعت کار واقعی در سطوح پایینتر قرار دارند. نکته قابل تامل آن جاست که با توجه به ساعت کار بالا در ایران، آمار سالانه ساعات کار مفید در کشورمان از بسیاری از کشورهای دیگر به مراتب پایینتر است.
میانگین ساعات کاری کشورهای اروپایی
آخرین گزارش چشمانداز اشتغال سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه، حاکی از آن است که میانگین ساعات کاری در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کمتر از ۴۰ ساعت در هفته است و کشورها تلاش میکنند تا به جای ماندگار کردن کارمندان بهرهوری وظایف محول شده را افزایش دهند و از زمان کار بکاهند. در ادامه به میزان ساعت کاری در چند کشور اروپایی پرداخته ایم.
آلمان - ۲۶.۱ ساعت در هفته
آلمانیها کمترین ساعات کاری را در اروپا دارند. آخرین گزارش چشمانداز اشتغال سازمان همکاریهای اقتصادی حاکی از آن است که میانگین ساعات کاری در آلمان به صورت سالانه ۱۳۶۳ ساعت (حدود ۲۶ ساعت در هفته) است با این حال وضعیت ساعت مفید کارمندان و کارگران در این کشور نسبت به کشورهایی با ساعت کار زیاد بسیار بالاست. آلمانیها در هفته ۲۲ ساعت کار مفید انجام میدهند.
دانمارک - ۲۶.۷ ساعت در هفته
میانگین ساعت کاری در یک هفته در دانمارک فقط ۲۶.۷ ساعت ثبت شده است. اما این میانگین کم احتمالاً مربوط به کارگران نیمه وقتی است که ۲۰ درصد از قشر کاری را به خود اختصاص میدهند.
نروژ - ۲۷.۲ ساعت در هفته
نروژیها با احتساب کارگران نیمه وقت به طور میانگین در هفته فقط ۲۷.۲ ساعت کار میکنند. در نروژ همچنین میتوانید ۲۵ روز مرخصی استحقاقی در سال به اضافه تعطیلات رسمی داشته باشید.
هلند - ۲۷.۵ ساعت در هفته
میانگین ساعت کاری در هلند تنها هفتهای ۲۷.۵ ساعت در هفته است و بر اساس گزارش اطلس، هلند کشوری است که بیشترین درصد کارگران نیمه وقت را دارد که ۵۱ درصد در شغلهای نیمه وقت کار میکنند.
فرانسه - ۲۹.۲ ساعت در هفته
در فرانسه، از سال ۲۰۰۰ محدودیتهایی برای ساعت کار زیاد وضع شد. آن زمان حداکثر ساعت کار در هفته ۳۵ ساعت در نظر گرفته شد که رفته رفته کاهش یافت در حالی که حالا به ۲۹.۲ ساعت کار در هفته رسیده است. دولت فرانسه در سال ۲۰۱۷ حتی به کارگران این حق را داده که ایمیلهای مربوط به کار را که پس از ساعتها دریافت کرده اند، نادیده بگیرند.
انگلیس - ۲۹.۵ ساعت در هفته
میانگین ساعت کاری در هفته در انگلستان ۲۹.۵ ساعت است امابر اساس نتایج تحقیق صورت گرفته توسط اتحادیه کار اروپا در سال ۲۰۱۸ مشخص شده با وجود این که کارکنان در انگلستان ساعت کار هفتگی بالایی نسبت به برخی از کشورها دارند، اما افزایش بهرهوری در کارها رخ نداده است.
اهمیت به نیروی کار
نیروی کار یکی از مهمترین عوامل در چرخه تولید به حساب میآید و بر اساس تحقیقات انجام شده، مهمترین عامل تولید نیروی انسانی است و میزان اتکای کارفرما به نیروی کار از سرمایه بیشتر است؛ بنابراین درک عمیق بهرهوری نیروی انسانی از اهمیت فراوانی برخوردار است. افزایش بهرهوری نیروی انسانی باعث ایجاد ارزش افزوده، کاهش تورم و بهبود سطح زندگی کارگری و افزایش رفاه در جامعه میشود. این موضوع را هم نباید نادیده گرفت که تعادل بین کار و زندگی و مدیریت زمان برای جلوگیری از پیامدهای نامطلوب ناشی از رعایت نکردن تعادل بین آنها از اهمیت بسزایی برخوردار است. ساعات کار طولانی یکی از مهمترین عواملی است که باعث ایجاد تعارض بین کار و زندگی میشود. به نظر میرسد سیاست گذاریها در این بخش باید بازنگری شود.