برای چه افرادی واکسن ممنوع است؟
- روزنامه همشهری نوشت: تزریق واکسن کرونا برای کودکان و زنان در دوران بارداری و شیردهی با ابهامات زیادی در مورد خطرات و مزایای آن برای کودک، مادر و جنین همراه است. کارشناسان می‌گویند کودکان باید در اسرع وقت در کارآزمایی‌ها گنجانده شوند تا اعتماد عمومی به واکسن‌ها جلب شود.
برای اینکه والدین از تزریق این واکسن به فرزندان خیال‌شان راحت باشد، باید مطالعاتی داشته باشیم که نشان دهد واکسن کرونا در کودکان نیز بی‌خطر و مؤثر است. متخصصان اطفال به دلایل زیادی استناد می‌کنند که چرا آزمایش واکسن کرونا در کودکان ضروری است. اول، به‌علت سیستم ایمنی بدن متفاوت از بزرگسالان. دوم، پاسخ متفاوت بدن کودکان به ویروس کرونا.
کودکان در مواجه با ویروس کرونا با خطر نادر، اما جدی سندروم التهابی چندسیستم در بدن کودکان، یا MIS-C مواجه هستند که به‌نظر می‌رسد هفته‌ها پس از قرار گرفتن در معرض ویروس کرونا، به آن دچار می‌شوند. این مهم است که واکسن مناسب کودکان عوارض مشابهی با خود بیماری کرونا در بدن آن‌ها نداشته باشد. تزریق واکسن کرونا در بارداری و شیردهی مسائل خود را دارد.
داده‌های موجود، هیچ نگرانی‌ای درباره ایمنی یا آسیب در بارداری نشان نمی‌دهد، اما نبود شواهد کافی عاملی برای این است که استفاده از واکسن کووید- ۱۹ در بارداری توصیه نشود. شرکت‌های داروسازی «فایزر» و «بایون‌تک» از آغاز یک مطالعه بین‌المللی با حضور ۴ هزار داوطلب خبر داده‌اند که برای ارزیابی ایمنی و اثر بخشی واکسن کووید-۱۹ بر زنان باردار سالم انجام می‌شود. در این مطالعه جدید، زنان باردار هجده‌ساله و بزرگ‌تر در آمریکا، کانادا، آرژانتین، برزیل، شیلی، موزامبیک، آفریقای جنوبی، انگلیس و اسپانیا تحت آزمایش قرار می‌گیرند. این زنان در هفته‌های ۲۴ تا ۳۴بارداری این واکسن را دریافت می‌کنند؛ دو دوز این واکسن با فاصله زمانی ۲۱روز به این زنان تزریق می‌شود. برای برطرف‌شدن ابهامات واکسیناسیون در ایران با دکتر مرجان تگریان، متخصص کودکان و نوزادان، گفتگو کرده‌ایم تا از وضعیت این سه گروه مطلع شویم.
نوزادان و کودکان هم باید واکسن بزنند؟
با شروع تحقیقات و تولید واکسن‌های موجود کرونا، نکته حائز اهمیت و قابل توجه این است که کودکان به‌طور گسترده‌ای از تحقیقات واکسن کنار گذاشته شدند، این در حالی است که متخصصان کودکان درخواست داشتند که کودکان نیز تحت پوشش تزریق قرار گیرند. همچنین این موضوع برای انجمن‌های پزشکی اطفال نگران‌کننده است. به‌دلیل نبود مطالعات کافی در این حوزه و صادرنشدن مجوز تزریق برای بچه‌های زیر ۱۸ سال واکسن تزریق نمی‌شود. البته این به این معنی نیست که هرگز این اتفاق رخ نمی‌دهد و کودکان و نوجوانان نباید واکسن دریافت کنند. شاید در آینده‌ای نزدیک با تکمیل مطالعات و پژوهش‌ها این مجوز صادر شود، اما هم‌اکنون منع تزریق برای این گروه سنی وجود دارد.
زنان باردار می‌توانند واکسن دریافت کنند؟
زنان باردار در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به موارد شدید کووید-۱۹ هستند. مقامات بهداشتی جهان به‌دنبال این هستند که زنان باردار را واکسینه کنند. اما در بروشور همه واکسن‌هایی که در ایران تجویز می‌شود آمده است که در دوران بارداری و شیردهی منع مصرف دارند. در ایران نیز هنوز مطالعات کافی وجود ندارد و نمی‌توان ریسک تزریق را پذیرفت؛ بنابراین فعلا زنان باردار به‌دلیل اینکه در دوره حساسی قرار گرفته‌اند و عوارض این واکسن شناخته نشده، مجوز تزریق دریافت نمی‌کنند و نباید برای زنان باردار واکسن کووید- ۱۹ تزریق شود.
مادری که واکسن دریافت کرده می‌تواند به نوزاد شیر بدهد؟
به‌طور معمولی وقتی فردی هنگام شیردهی واکسینه می‌شود، سیستم ایمنی بدن آنتی‌بادی‌هایی ایجاد می‌کند که از شخص در برابر کووید-۱۹ محافظت خواهد کرد. این آنتی‌بادی‌ها می‌توانند از طریق شیر مادر به کودک منتقل شوند. نوزادان مادران واکسینه‌شده‌ای که شیر می‌دهند می‌توانند از این آنتی‌بادی‌ها علیه کووید-۱۹ بهره‌مند شوند. اما این داده‌ها در ایران تأیید نشده‌اند و همانطور که برای دوران بارداری منع تزریق وجود دارد، در دوران شیردهی نیز در ایران منع تزریق وجود دارد. تزریق واکسن در دوران شیردهی و بارداری به‌دلیل وجود حساسیت‌ها و حتی به دلایل مختلف، نظیر بروز حساسیت در بسیاری از افراد در دوز اول تزریق، به‌طور قطعی منع شده است.