- سعید خطیبزاده در نشست خبری خود با خبرنگاران در روز دوشنبه ۱۳ اردیبهشت که به صورت ویدئوکنفرانس برگزار شد، درخصوص خبری مبنی بر تبادل زندانی میان ایران و آمریکا، اظهار داشت: موضوع زندانیان یک موضوع انسانی بوده و هست و همواره در دستور کار جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. این موضوع جدا از تمامی گفتوگوها و مسیرهای دیگری که در حوزه برجام یا موضوعات مرتبط، پیگیری شده است و همیشه طرحها و ایدههایی مطرح بوده است و همچنان در دست پیگیری است؛ ولی این گزارشها از منابع آگاه تأیید نمیشود همانطور که قبلا گفته شده است.
خطیبزاده در پاسخ به سوال میزان مبنی بر اینکه چه تضمینی در وفای به عهد رژیم آمریکا در توافق احتمالی وجود خواهد داشت، گفت: ما اساساً هیچ وقت گفتوگوهای خود را بر اساس اعتماد به طرف مقابل نچیدیم. اتفاقاً برجام به دلیل بی اعتمادی بسیار زیاد میان دو طرف اینگونه نوشته شده است و ارتباط آن با انتخابات و ربط دادن آن مسیر انحرافی است.
وی اضافه کرد: آنچه که وجود دارد این است که باید تحریمها عین و قطعاً از سر این ملت برداشته شود. اگر یک ساعت هم زودتر بتوان این کار را کرد و در مسیر درست قرار گرفت ما نباید تعلق کنیم. همانطور که مقام معظم رهبری هم به درستی اشاره فرمودند اینها موضوعاتی نیست که به مجریان مرتبط باشد و مجریها از جمله وزارت امور خارجه به عنوان یک دستگاه حاکمیتی مأموریت محور است و بر اساس ماموریت خود جلو میرود. آنچه که در برجام نوشته شده است باید نهایی شود که در این صورت ما هم اقدامات کاهشی خود را متوقف خواهیم کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مذاکرات وین در چه مرحلهای قرار دارد؟ تصریح کرد: همانطور که قبلا به آن اشاره کردم وزارت امور خارجه ماموریت محور است و بر اساس ماموریتی که نهادهای بالادستی و تعریف مسیری که انجام میدهند حرکت میکند. در وین هم در همین چارچوب حرکت شده است.
وی ادامه داد: هر سه کارگروه در وین کارهای جدی را انجام دادهاند و ما الان دو متن به صورت اولیه داریم هم در قسمت هستهای و هم در قسمت رفع تحریمها. البته وقتی متون به مرحله نگارش میرسد، مقداری دقت نیاز دارد و ما بر اساس دقت جلو میرویم و تعجیل نداریم؛ البته اجازه نخواهیم داد گفتوگوها در چارچوب کمیسیون مشترک برجام فرسایشی شود و آنچه که مهم است این است که برجام یک کلمه بیشتر و نه کلمه کمتر باید اجرایی شود و این موضوعی است که در کمیسیون مشترک برای همه شرکا روشن کردهایم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درخصوص برقراری روابط رسمی بین ایران و عربستان گفت: تغییر لحن و تغییر گفتمان قطعاً به کاهش تنشها کمک زیادی خواهد کرد؛ اما قطعاً تا زمانی که به تغییر رفتار منتهی نشود نتیجه عملی جدی نخواهد داشت. ما همواره آمادگی گفتوگوها در هر سطحی و هر شکلی با همسایگان خودمان از جمله عربستان سعودی داشتیم و داریم. منطقه ملتهای دو کشور نتیجه و ثمره چنین گفتوگوهایی را خواهند دید؛ تردید دارم که در دوطرف شکی در این موضوع وجود داشته باشد.
این دیپلمات کشورمان درباره موضع ایران برای بازگشت به برجام، گفت: سیاست قطعی ایران بازگشت همه جانبه ایالات متحده به کلیه تعهدات خود ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ و با دقت و کلمه به کلمه است و لذا در این خصوص نه اجازه داریم و نه در بازی فرسایشی وارد میشویم. آنچه که برای ما مهم است این است که این بازگشت یکجا، قطعی و قابل راستیآزمایی باشد. قطعا آنچه که تدوین میشود و قدمهایی که برای ایالات متحده و اقداماتی که انجام خواهد داد، نگاشته میشود باید دقت داشته باشد.
خطیب زاده درباره پرونده دو شهروند ایرانی در آنکارا، اظهار داشت: این موضوع از همان لحظات اولیه که دریافت شد هم در تهران و هم در آنکارا در دست پیگیری بوده است. حقوق شهروندان ما و شرایط آنها از مهمترین موضوعاتی است که دولت جمهوری اسلامی ایران در تمامی ابعاد آن همواره با جدیت پیگیری کرده است. با دوستانمان در آنکارا در ارتباط هستیم و این موضوع میان ایران و ترکیه در دست پیگیری است.
تحولات افغانستان ما را نگران کرده است
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درخصوص رویدادها و اوضاع اخیر افغانستان، افزود: تحولات افغانستان را با دقت پیگیری میکنیم و با سایر کنشگران منطقهای در خصوص تحولات این کشور رایزنی میکنیم. آنچه در افغانستان در حال رخ دادن است، ما را نگران کرده است. به خاطر صلح، ثبات و آرامش افغانستان تمامی مساعی خود را به کار برده و خواهیم برد که ان شالله آینده افغانستان با ثبات باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه منظور ایران از تحریمهایی که تمامی آنها باید به صورت یکجا لغو شود چیست؟ ابراز داشت: ایالات متحده ۴۲ سال است که ایران را تحریم کرده است. آنچه که برای ما مهم است این است که همه تحریمهایی که از روز اجرایی شدن برجام و شد و در دوران آقای ترامپ دوباره اعمال شد و یا برچسبهای آن تغییر کرد انتفاع ایران را ذیل پاراگراف ۲۹ برجام تحت تاثیر قرار داد، به صورت یکجا و قابل راستیآزمایی باید برداشته شود.
ایران و انگلیس درباره زاغری گفتوگوی حقوقی ندارند
سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص ادعاهای انگلیس مبنی بر گفتوگوهای حقوقی با تهران در مسیر آزادی نازنین زاغری، ابراز داشت: گفتوگوهای حقوقی بین ما و انگلیس در این خصوص در جریان نیست آنچه هست قوه قضاییه باید در خصوص موضوع و پرونده اظهار نظر کند. آنچه که هست و گفته میشود در خصوص موضوعات حوزه روابط دو کشور برمیگردد و البته دولت انگلیس در موضوعات مختلف نظراتش را به ما اعلام کرده است و ما هم پاسخ خیلی روشنی دادهایم.
خطیبزاده درباره پرداخت بدهی انگلیس به ایران، تصریح کرد: بدهی دولت انگلیس به ایران یک بدهی چند دهه است که متاسفانه به دلایل واهی همچنان پرداخت نشده است. البته بخش کوچکی از آن تعیین تکلیف نشده که با توافق طرفین دادگاه آن به دلیل شرایط کرونایی به تعویق افتاده است. این بدهی باید مدتها پیش پرداخت نشده و دولت انگلیس هرچه زودتر آن را پرداخت کند، مسیر درستتری را طی کرده است.
این دیپلمات در باره اظهارات عراقچی مبنی بر توافق برای برداشته شدن بیش از نیمی از تحریمهای اشخاص و نهادها، گفت: تمامی آنچه که برای ما خط قرمز است و از روز اول هم بوده این است که تمامی تحریمهای اعمال، با اعمال و تغییر برچسب داده شده بعد از برجام باید برداشته شود از جمله تحریمهای حوزه عمومی و بخشی که پیشرفتهای خوبی وجود داشته است. طرفین توانستند یک فرد مشترک در بسیاری از این حوزهها برسند. در حوزههای تحریم اشخاص و لیستهای تعیین شده قبلی ایالات متحده از اشخاص اختلاف نظرات جدی وجود دارد و ما باید آنها را در همان مسیر ادامه دهیم.
همه تحریمها با هدف عدم انتفاع ایران از برجام بوده است
سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه رفع تحریمهای بانکی، نفتی، حوزههای عمومی و بخشی جزو بدیهیاتی است که از روز اول موضوع گفتوگو نبوده است و به عنوان بدیهیات قطعی بوده است، تصریح کرد: آنچه که در مورد آن گفتوگو میشود در خصوص برخی موضوعات اختلافی است و البته طرف مقابل در همه این موضوعات وقت کمیسیون مشترک را گرفته است. از نظر ما همه تحریمهایی که ترامپ اعمال کرده است مرتبط به برجام است و ما این استدلال را قبول نداریم که برخی از آنها مرتبط نیست و ما معتقدیم که همه آنها با هدف از بین بردن برجام و فرصت استفاده یا انتفاع ایران از برجام بوده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه خسارات وارده از سوی آمریکا با اجرا نکردن تعهداتش در برجام به چه شکل جبران خواهد شد؟ گفت: این که درباره این موضوع گفتگو نمیشود فرض صحیحی نیست. اما الان تمرکز ما بر روی چگونگی بازگشت ایالات متحده به همه تعهداتش هستیم.
وی اضافه کرد: قطعاً موضوعات بسیار زیادی در کمیسیون مشترک درصورت بازگشت ایالات متحده به برجام برای گفتگو وجود خواهد داشت و یکی از آنها قطعاً جبران خسارتها خواهد بود.
رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانهای وزارت امور خارجه، درخصوص سفر منطقهای وزیر امور خارجه، تصریح کرد: سفر وزیر امور خارجه به کشورهای خلیج فارس در چارچوب دیپلماسی رمضانیه بوده است. سفرهای ما به کشورهای حوزه همسایگی خودمان دلیل خاصی نمیخواهد و هیچ ارتباطی هم به گفتوگوها در وین ندارد. ما همیشه فکر میکردیم و فکر میکنیم که با دوستانمان در این منطقه در فضایی هستیم که بتوانیم یک ترتیبات فراگیر برسیم. حاجی که ایالات متحده سیاست خارجی خود انجام میدهد که خود آن کشور مرتبط است و ما درباره آن اظهار نظر نمیکنیم.
وی درباره دستاوردهای سفرهای منطقه وزیر امور خارجه گفت: سفرهای آقای ظریف به کشورهای حوزه خلیج فارس در چارچوب دیپلماسی رمضان صورت گرفت. ما با هر کدام از این کشورها هم موضوعات دوجانبه متعددی داریم و هم موضوعات منطقهای. البته در این سفر تمرکز ویژهای بر ترتیبات فراگیر منطقهای در حوزه خلیج فارس وجود داشت.
یمن در یکی از بدترین وضعیتهای انسانی قرار دارد
وی در خصوص سفر ظریف به عمان و دیدار و گفتوگو با محمد عبدالسلام اظهار داشت: ما واقعاً نگران تحولات یمن هستیم. این کشور در یکی از بدترین وضعیتهای انسانی قرار دارد. آنچه که در مأرب اتفاق میافتد از تحولات یمن جدا نیست. هم آقای گریفیتس و هم کنشگران دیگر میدانند که موضوع مأرب را باید در چارچوب تحولات کلی یمن دید. ملاقاتی که در عمان انجام شد در همین مسیر بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه اگر به واقع اراده جدی برای پایان دادن به این وضعیت اسف بار انسانی در یمن وجود دارد، اضافه کرد: باید در مسیر گفته شده توسط سازمان ملل همه از جمله عربستان سعودی هم پایبندی خودشان را اعلام کنند و رفع محاصره همزمان با آتش بس سراسری در یمن اتفاق بیفتد و گفتوگوهای درونی یمنی تسهیل شود تا بتوان دولت فراگیر داشت. قطعاً دولت نجات ملی یمن این مسیر را نه تنها حمایت کرده است بلکه نقش موثری در تعریف این مسیر داشته است.
خطیبزاده یادآور شد: گزارشهای پراکنده مبنای تحلیل شما قرار نگیرد آنکه موضوع قطعی جمهوری اسلامی ایران است این است که تمامی تحریمها باید لغو شود و توافقاتی هم که تا امروز صورت گرفته است در همین چهارچوب بوده است. یکسری اختلافات در خصوص برخی افراد و اشخاص و لیستها وجود دارد که قطعاً باید نهایی شود.
وی اضافه کرد: بار دیگر تاکید میکنم آنچه که در برجام نوشته شده ملاک عمل ما خواهد بود و با سیاست داخلی ایالات متحده کاری نداریم. قطعاً تمامی تعهدات ایالات متحده را دولت ایالات متحده باید عینک را اجرایی کند و اینکه چگونه جایی میکند به خود این کشور بر میگردد. آمریکا ثابت کرده است که هیچ معاهدهای میتواند پایبند نباشد لذا برای ما اجرای تعهدات قابل راستیآزمایی شدن، قابل قبول است.