«دروازه زلزله» در وقوع زلزلهها چه نقشی دارد؟
- ایسنا به نقل از آیای نوشت: یک تحقیق بین المللی منتشر شده در مجله "نیچر ژئوساینس" (Nature Geoscience) نشان میدهد که یک گروه بینالمللی از محققان هنگام مطالعه روی گسل آلپ نیوزلند جزئیات جدیدی از یکی از "دروازههای زلزله" را در طبیعت کشف کردند.
یک "دروازه زلزله" (earthquake gate) منطقهای از پیچیدگی گسل را توصیف میکند که میتواند در برابر گسستگی زلزله با توجه به هندسه گسل، جهت گسستگی و تاریخچه زمین لرزههای قبلی ایستادگی کند.
"نیکولاس بارت" زمینشناس دانشگاه "کالیفرنیا ریورساید" (UC Riverside) میگوید: "دروازه زلزله" مانند یک میله توقف در محل تلاقی جاده با خط آهن است که ترافیک را هدایت میکند. گاهی اوقات با علامت سبز بلند میشود و اجازه عبور به خودروها میدهد، گاهی اوقات نیز با علامت قرمز، دستور توقف میدهد تا قطار عبور کند.
مرکز زلزله نگاری جنوب کالیفرنیا (SCEC) اخیراً دروازههای زلزله را به عنوان یک اولویت تحقیقاتی مهم در نظر گرفته است، زیرا میتوانند به روشن شدن رفتارهای آینده زلزله کمک کند.
محققان در مطالعه جدید خود مشخص کردند که دروازه زلزله آلپ تقریباً ۷۵ درصد احتمال دارد در عرض ۵۰ سال یک زلزله خسارت بار ایجاد کند. مدلهای آنها همچنین نشان میدهد که زمین لرزه بعدی در این دروازه تقریباً ۸۲ درصد احتمال دارد که بزرگای هشت ریشتری یا بیشتر داشته باشد.
محققان با ترکیب یافتههای شواهد زلزلههای گذشته و شبیهسازیهای رایانهای که توسط ژئوفیزیکدانان انجام میشود، یافتههای جدیدی در مورد رفتار مورد انتظار زمین لرزههای آینده در گسل آلپ کشف کردهاند.
"جیمی هووارت" زمینشناس دانشگاه "ویکتوریا" از ولینگتون گفت: زمین لرزههای بزرگ باعث لرزشهای جدی و لغزش زمین میشوند که بقایای حاصل به رودخانهها و دریاچهها منتقل میکنند. ما میتوانیم چندین متر از رسوبات دریاچه را حفاری کنیم و الگوهای متمایزی را که نشان میدهد یک زمین لرزه منطقه مجاور را لرزانده است یا نه، تشخیص دهیم. همچنین با قدمتگذاری رسوبات میتوانیم دقیقاً زمان وقوع زلزله را تشخیص دهیم.
محققان دادههای ۲۰ زلزله از مهمترین زمینلرزههای رخ داده طی ۴۰۰۰ سال گذشته را با سابقه ۱۰۰ هزار ساله زمینلرزههای تولید شده توسط شبیهسازی رایانهای مقایسه کردند.
"بارت" گفت: شبیهسازیها نشان میدهد که زمین لرزهای به بزرگی شش تا هفت ریشتر در دروازه زلزله میتواند تنش و قوت را تغییر داده و موجب زلزلههای بزرگتر شود. ما میدانیم که سه گسستگی اخیر از دروازه زلزله عبور کرده است.
هوش مصنوعی یک مزیت بزرگ برای رشته ژئوفیزیک در چند وقت اخیر بوده است که به مدلهای پیشرفته اجازه میدهد تا رفتارهای آینده زمین را پیشبینی کنند. به عنوان نمونه، سریعترین رایانه جهان موسوم به "فوگاکو" در حال حاضر برای پیشبینی الگوهای سونامی در ژاپن پس از وقوع زلزله استفاده میشود. در همین حال، محققان دانشگاه "استنفوردگ در حال توسعه یک هوش مصنوعی برای تنظیم دقیق لرزهنگاری به صورت لحظهای هستند.
تحقیقات متمرکز بر دروازههای زلزله این امکان را میدهد که به طور فزایندهای جزئیات و پیشبینیهای مربوط به زمین لرزهها را فراهم کند. اینها نه تنها بینش بیشتری نسبت به دورهای که ممکن است زلزله رخ دهد، میدهند، بلکه همچنین قدرت زلزله پیش رو را برای ما تخمین میزنند.