گفتوگوهای وین و توجه به بدعهدیهای آمریکا و اروپا
- آمریکا و اروپا با وجودی که توافق هستهای را اجرا کردهاند، اما تاکنون به این توافق پایبند نبودهاند و هیچ مرجع بین المللی نیز توان آن را ندارد که کشورهای متعهد را به پایبندی وادار کند.
اکنون که شرایط توافق هستهای بجایی رسیده که بر سر آن باید باز هم گفتوگو انجام شود، در این مقطع زمانی فرصت مناسبی است که در صورت بازگشت آمریکا به برجام، تضمین محکم از این کشور گرفته شود که بار دیگر هوس خروج از برجام نکند.
ایران برجام را در مجلس شورای اسلامی به تصویب رساند در حالی که آمریکا و اروپا این کار را انجام ندادند.
اروپا و آمریکا برجام را یک تفاهم نامه میپندارند و برای خود هیچ الزامی هم نمیبینند به همین خاطر به آسانی و بدون هیچ دردسری از برجام خارج میشوند و یا تعهدات خود را اجرا نمیکنند.
دونالد ترامپ، رییس جمهور پیشین آمریکا، در پاسخ به منتقدان برای اینکه چرا آمریکا به تعهداتش در برجام عمل نمیکند و حتی خارج شده است به نکته مهمی اشاره کرده و گفته بود «برجام سندی نیست که طبق قانون اساسی کشور در کنگره تصویب شده باشد و دولت ملزم به اجرای آن باشد، این یک قرارداد بین دولت قبل و دولت ایران بود.»
در واقع ترامپ به این نکته اشاره میکند که هر دولتی در آمریکا روی کار بیاید میتواند به برجام بازگردد یا دولت بعدی میتواند به آسانی از آن خارج شود و به تعهدات خود عمل نکند.
نشستهایی که در وین در جریان است، باید در باره شرایط پایداری توافق هستهای نیز تصمیم گیری و به نتیجه برسد.
کار جو بایدن، رییس جمهور آمریکا برای برگشتن به برجام ساده است، دولت قبلی بر اساس تصمیم خود از برجام خارج شده و دولت کنونی میتواند بار دیگر آمریکا را با یک امضاء به برجام بازگرداند.
هر چند بازگشت بدون عمل کافی نیست و باید همه تعهدات خود را اجرا کند و از سوی ایران راستی آزمایی شود.
اکنون نیز گفتوگو بر سر بازگشت آمریکا به توافق هستهای در جریان است، تلاشهای زیادی در چند هفته گذشته صورت گرفته تا آمریکا به برجام بازگردد و تعهدات خود را اجرا کند.
اما با وجود اصرار اروپا برای احیای برجام هنوز نتیجهای حاصل نشده، اما در این میان و در این دور از گفتوگوها، باید درباره تضمینهای لازم نیز به نتیجه رسید تا از بروز مشکلاتی که با خروج از برجام از سوی آمریکا برای ایران به وجود خواهد آمد جلوگیری کرد.
آمریکا و اروپا هیچیک توافق برجام را در پارلمانهای خود به تصویب نرساندهاند.
هر چند دو کشور چین و روسیه با ایران همسو هستند و احتمال این که آها بخواهند برجام را زیر پا بگذرارند بسیار کم است و البته کشورهایی که در این مقوله تاثیرگذارتر هستند، اتحادیه اروپا و آمریکاست که روسیه و چین نیز تحت تحریمهای اقتصادی اروپا و آمریکا قرار دارند.
قدر مسلم، در جریان گفتوگوهایی که در وین جریان دارد، به نکاتی که پیش از این به آنها بی توجهی شده بود، باید توجه ویژه و جدی داشت و بی تفاوت از کنار آنها نگذشت.
آمریکا اگر میخواهد به برجام بازگردد باید همه تحریمها علیه ایران را لغو کند، راستی آزمایی شود و تضمین لازم را هم بدهد.