انتشار ۵ اثر پژوهشی جدید با موضوع کرونا توسط پژوهشگاه قوه قضاییه
- پژوهشگاه قوه قضاییه ۵ اثر علمی - پژوهشی جدید با موضوع چالش‌های حقوقی داخلی و بین‌المللی ناشی از شیوع ویروس کرونا منتشر کرد.
«ابعاد و چالش‌های حقوقی بین‌المللی ناشی از فراگیری کووید ـ ۱۹»، «تحلیل مواجهه نظام حقوقی ایران با ویروس کرونا از حیث مرجع صالح»، «ضوابط و معیار‌های تدوین قانون وضعیت اضطراری سلامت عمومی»، «نقش دادستان در تضمین حق بر سلامتی؛ با تأکید بر مقابله با شیوع ویروس کرونا»، و «تأثیر شیوع کرونا بر اجرای قرارداد (در پرتو آراء قضایی)» از جمله آثار علمی – پژوهشی جدیدی هستند که آثار و ابعاد مختلف شیوع ویروس کرونا و تاثیر آن بر نظام حقوقی داخلی و بین‌المللی را مورد بررسی قرار داده‌اند.
ابعاد و چالش‌های حقوقی بین‌المللی ناشی از فراگیری کووید ۱۹
در این گزارش پژوهشی که توسط گروه حقوق بین‌الملل پژوهشکده حقوق عمومی و بین‌الملل پژوهشگاه قوه قضاییه تهیه و تنظیم شده، چالش‌هایی همچون فرضیه بیوتروریسم بودن شیوع ویروس کرونا، محدودیت دسترسی به اطلاعات در شرایط اضطراری با تاکید بر وضعیت‌های شیوع گسترده بیماری‌های همه‌گیر و دعاوی پساکرونا مبتنی بر قواعد بین‌المللی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و در بخش پایانی یعنی «نتیجه‌گیری» برای هر کدام راه‌حل‌هایی ارائه شده است.
تحلیل مواجهه نظام حقوقی ایران با ویروس کرونا از حیث مرجع صالح
در این گزارش پژوهشی هم که از سوی گروه حقوق اساسی پژوهشکده حقوق عمومی و بین‌الملل پژوهشگاه قوه قضاییه، تهیه و تنظیم شده، سیر تاریخی مفهوم وضعیت اضطراری، مفهوم و الزامات حقوقی وضعیت اضطراری، وضعیت اضطراری سلامت عمومی و وضعیت اضطراری سلامت عمومی در نظام حقوقی ایران، بررسی و راهکار‌هایی برای شرایط فعلی کشور پیشنهاد شده است.
ضوابط و معیار‌های تدوین قانون وضعیت اضطراری سلامت عمومی
در این اثر پژوهشی با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا در بین آحاد انسانی و ابعاد مختلف شیوع این ویروس، جامع و مانع نبودن قانون مدیریت بحران کشور از حیث عدم پیش‌بینی ابزار‌های لازم به منظور مدیریت بحران در بیماری‌های واگیردار و ضرورت عینیت‌بخشی به قواعد مندرج در قانون اساسی و سیاست‌های کلی حوزه سلامت و بهداشت، مورد پژوهش واقع شده است.
در این گزارش پژوهشی علاوه بر مفهوم‌شناسی وضعیت اضطراری سلامت عمومی، ضوابط قانون جامع وضعیت اضطراری سلامت عمومی همچون پیش‌بینی ستاد مرکزی تصمیم‌گیر، شناسایی مسئولیت کیفری و مدنی برای دولت و شهروندان، وضع محدودیت‌های ناظر بر تضمین سلامت عمومی و قلمرو دولت در وضع این محدودیت‌ها، حمایت اقتضادی از اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر، ارائه خدمات جامع درمانی، تهیه و توزیع عادلانه خدمات بهداشتی و تجهیز بیمارستان‌ها، پیشگیری و مقابله با احتکار اقلام بهداشتی و جرم‌انگاری رفتار‌های تهدید کننده سلامت شهروندان مورد بررسی قرار گرفته است.
نقش دادستان در تضمین حق بر سلامتی؛ با تاکید بر مقابله با شیوع ویروس کرونا
در این اثر پژوهشی در اصل به وظایف دادستانی و نقش آن در مبارزه ملی با شیوع ویروس کرونا و نقش مدعی‌العموم به عنوان نهاداثر در مصوبات و تصمیمات ستاد ملی پیشگیری و مقابله با کرونا پرداخته شده است.
ابعاد و الزامات حق بر سلامتی شامل حق بر سلامتی در اسناد قانونی، مولفه‌های حق بر سلامتی و نقش نهاد‌های حکومتی در تضمین حق بر سلامتی و صلاحیت‌های دادستان در زمینه تضمین حق بر سلامتی شامل پیشگیری از جرم، نظارت بر ضابطان دادگستری، کشف جرم و تعقیب متهمان، اقامه دعوی به عنوان مدعی‌العموم، نظارت بر امور زندانیان و احیای حقوق عامه، در این گزارش پژوهشی بررسی شده است.
تأثیر شیوع کرونا بر اجرای قرارداد (در پرتو آراء قضایی)
از جمله تاثیرات شیوع و همه‌گیری ویروس کرونا بر ایفای تعهدات حقوقی افراد نسبت به یکدیگر است. در همین ارتباط در یکسال گذشته بر اثر شرایط ناشی از کرونا، پرونده‌های حقوقی مختلف در محاکم دادگستری تشکیل شده است که باید به این پرونده‌ها بر اساس اصول حقوقی کشورمان پاسخ داده شود.
با توجه به مسائل مستحدثه ناشی از شرایط کرونایی، تفسیر واحد دستگاه قضایی از کرونا و تاثیر آن بر ایفای تعهدات حقوقی می‌تواند نه تنها از ایجاد رویه‌های متهافت و متشت جلوگیری کند، بلکه در یکسان‌سازی ذهنیت قضات در ایجاد وحدت رویه، موثر خواهد بود و در این گزارش پژوهشی سعی شده به همین مساله مهم پاسخ داده شود.
در این گزارش پژوهشی که توسط پژوهشکده حقوق خصوصی تهیه و تنظیم شده، تبارشناسی قوه قاهره در میان معاذیر موثر در اجرای تعهدات، قوه قاهره در رویه قضایی ایران و امکان‌سنجی انطباق ارکان قوه قاهره بر شرایط حاصل از کرونا مورد بررسی قرار گرفته است.
علاقمندان برای مشاهده متن کامل این گزارش‌های پژوهشی می‌توانند به تارنمای پژوهشگاه قوه قضاییه به نشانی www.jri.ac.ir بخش تازه‌های پژوهش مراجعه کنند.