گپ‌وگفت صمیمی با سفیر ایران در بغداد درباره حاج قاسم؛ از بامداد تلخ ۱۳ دی ۹۸ تا فرجام کیف و گوشی سردار دل‌ها
- رؤیا راعی - بامداد جمعه ۱۳ دی ۹۸ خبر شهادت سردار دل‌ها، حاج «قاسم سلیمانی»، ملت ایران را وارد شوک بزرگی کرد. رژیم جنایتکار آمریکا، ناجوانمردانه، فرمانده نیروی قدس سپاه را که به عنوان مهمان، پیام صلح و دوستی را به ملت‌های منطقه منتقل می‌کرد، در فروگاه بغداد مورد حمله قرار داد. حمله‌ای که سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیرو‌های مسلح درباره آن گفت: شهید سلیمانی را با بمب معمولی مورد اصابت قرار ندادند، بمبی که به خودرو سردار سلیمانی زدند، تا ۳۰ سانتی‌متر در فولاد فرو می‌رود.
درباره شخصیت، رفتار، نحوه شهادت و تشییع پیکر مطهر سپهبد شهید حاج «قاسم سلیمانی» از نمایی دیگر با ایرج مسجدی سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
میزان: مقداری از آشنایی‌تان با حاج قاسم عزیز بگویید
مسجدی: آشنایی من با سردار عزیز و شهید بزرگوار، آقای سلیمانی، یک مقطع به دفاع مقدس و زمان جنگ برمی‌گردد و یک مقطع دیگر آن که نسبتاً طولانی هم بود، از بدو ورود ایشان به فرماندهی نیرو‌های قدس تا زمان شهادتشان بود.
به دلیل اینکه سال‌های طولانی رئیس ستاد ایشان بودم و با هم همکار بودیم. رفاقت و همکاری و دوستی واقعاً تاریخی و زیادی داشتیم.
سال‌های بسیار زیادی را با شهید سلیمانی گذراندم و خیلی هم با هم دوست بودیم. دوست، همکار و برادر بودیم و رفاقت ما، رفاقت بسیار نزدیکی بود. ایشان فرمانده ما بودند، من رئیس ستاد ایشان بودم، در سال‌های طولانی فرمانده و رئیس ستاد همواره کنار هم هستند و از این جهت، ما بسیار نزدیک بودیم و خاطرات بسیار زیادی با هم داریم.
میزان: با توجه به این میزان از نزدیکی شما با شهید سلیمانی، کمی از شخصیت ایشان بگویید.
مسجدی: اگر بخواهم از خصلت شهید سلیمانی بگویم، ایشان واقعا انسان بی‌نظیری بودند. از طرفی در کار‌های عملیاتی، خبرگی خوبی داشتند. دیپلماسی ایشان بسیار قوی بود. با طرف‌های مقابل خود بسیار با اقناء صحبت می‌کردند و قدرت اقناع‌گری و منطق ایشان عالی بود و پیش‌بینی و تحلیل‌های سیاسی و منطقه‌ای ایشان برای بزرگان واقعا جالب بود، نه برای آدم‌های عادی، برای رهبران سیاسی، بعضاً برای مسئولین و مقامات بزرگ کشور‌هایی که ایشان با آن‌ها کار می‌کردند.
از طرفی شجاعت ایشان، سردار سلیمانی به دلیل اینکه یک انسان میدانی و عملیاتی بود، واقعا شجاعت عجیبی داشت. نه از مرگ می‌ترسید و نه از شهادت پرهیز می‌کرد. مثل دوران دفاع مقدس، همواره در خطوط مقدم حضور داشت. عکس‌ها و فیلم‌هایی که می‌بینید گویا هستند.
تواضع ایشان، اخلاص، مردمداری، رفاقت، علاقه‌شان با به خانواده شهدا به فرزندان شهدا بسیار بی‌نظیر بود. یعنی یک انسان با وجود خصلت‌های متضاد. از بُعدی بسیار حدی، سختگیر، پرکار و مهم که در بعضی مواقع خیلی از رفقای ما می‌ترسیدند به او نزدیکی شوند و از بعدی دیگر، مهربان و صمیمی بودند.
آقای سلیمانی شخصیت بسیار مهربانی بود واقعاً. خیلی با اطرافیان خود مهربان بود. مهربان با نیرو‌های خودی و با مردم کشور‌های دیگر بسیار با احترام رفتار می‌کردند. هر کسی را که می‌دید بغل می‌گرفت، می‌بوسید، احترام می‌گذاشت و باتواضع می‌کرد. با اینکه یک فرمانده بزرگی بود، اما بسیار بسیار مهربان و متواضع بود. فرماندهی که به هر کسی می‌رسید، او را در آغوش می‌گرفت.
بسیار خصلت‌های ممتازی داشت، خداوند ان‌شاءالله در بهشت برین در کنار امیرالمؤمنین، علی‌بین ابیطالب (ع) و سیدالشهدا، اباعبدالحسین (ع) به این شهید عزیز جایگاه و مأوا بدهد. ایشان تمام جوانی عمر خود را در تلاش، در دفاع، در مبارزه، در جهاد، در فعالیت، در مردمداری و خدمات به مردم سپری کرد. همان‌طور که خودش گفت یک سرباز، یک سرباز واقعی انقلاب اسلامی، سرباز واقعی ولایت، سرباز واقعی امام امت و رهبری معظم انقلاب بود.
همیشه تصاویر شهید سلیمانی و شهید ابومهدی در دفتر کارم و در کنارم هستند و تا زمانی که در سفارت و در بغداد باشم، این‌ها از من جدا نخواهند شد.
میزان: بامداد جمعه ۱۳ دی ماه ۹۸ چگونه از ماجرا با خبر شدید و اولین اقدام شما بعد از شنیدن این خبر چه بود؟
مسجدی: آقای سلیمانی هر زمان که می‌خواستند به بغداد بیایند، ما از آمدن ایشان مطلع می‌شدیم. شب ۱۳ دی ماه ۹۸ هم آخرشب بود که ما مطلع شدیم که باید از فرودگاه ایشان را همراهی کنیم. افرادی من جمله آقای ابومهدی مهندس و تیم همراهی و محافظ‌ها رفته بودن از فرودگاه از ایشان استقبال کنند و به محل اقامت برسانند و چون دیروقت بود، استراحت کنند از فردا صبح کار خود را شروع کنند.
تقریباً موقعی که این انفجار اتفاق افتاد شاید دقایق کوتاهی بعد از اتفاق با ما تماس گرفته شد که چنین واقعه‌ای رخ داده است و برای ماشین‌های حامل سردار شهید آقای سلیمانی، اتفاقی افتاده است. ما هم بلافاصله ماشین خودمان را به محل فرودگاه اعزام کردیم. اولین دقایقی بود که این حادثه رخ داده بود و پیکر‌های شهدا که کاملاً متلاشی شده بوند، به دست نیرو‌های عراقی و حشدالشعبی جمع‌آوری شده بود.
میزان: خود شما هم به محل حادثه رفتید؟
مسجدی: من خودم نرفتم؛ چون آماده شدن من به خاطر ترتیبات امنیتی طول می‌کشید، به خاطر اینکه زمان را از دست ندهیم، یکی از معاونان خود را مسئول کردم و برای اینکه باید زودتر به آنجا می‌رسید گفتم برود و از آنجا با من تماس گرفت و ما را در جریان کامل و دقیق ماجرا قرار داد.
میزان: حس و حال شما بعد از شنیدن خبر ترور ناجوانمردانه شهید سلیمانی توسط رژیم جنایتکار آمریکا چه بود؟ آیا باور می‌کردید که چنین اتفاقی رخ داده باشد؟
مسجدی: من اگر بخواهم واقعیت قضیه را به شما بگویم، هم آقای سلیمانی خودشان و هم دوستان نزدیک ایشان مثل من، منتظر این اتفاق و شهادت ایشان بودیم؛ اما کیف و کم آن، زمان آن و چگونگی آن را کسی نمی‌دانست؛ نه خود او می‌دانست و نه مایی که دوستان او بودیم، لذا اینکه خود شهید سلمانی آرزوی شهادت داشت.
اینکه دشمنان به دنبال ترور ایشان هستند و خواهند بود، اینکه دشمنان زیادی در کنار دوستان و محبان زیادی که دارد، این واضح بود. هم برای خود شهید و هم برای ما؛ لذا اتفاق را که شنیدیم، واقعیت قضیه خیلی برای من چیز عجیب و غیرمترقبه‌ای نبود. اما نوع اتفاق چرا؛ اینکه آمریکایی‌ها خودشان با پهپاد، با موشک در آسمان‌های عراق و در این زمان ایشان را مورد حمله قرار بدهند، این برای ما مقداری غیرمترقبه و عجیب بود.
مثلا احتمالاتی که می‌شد داد این بود که عملیات انتحاری وجود داشته باشد، ماشین ایشان در مسیری مورد حمله قرار بگیرد، یک بمب‌گذاری انجام شود یا افرادی ضدانقلاب و امثالهم در یک نقطه‌ای حمله کنند، یک آدم نفوذی در یک نقطه‌ای یک عملیاتی انجام دهد؛ این‌ها احتمالاتی بود که داده می‌شد.
حتی فرض کنید که هواپیمای ایشان را در آسمان بربایند یا بزنند. چون از این دست اتفاقات قبلا افتاده است. مثلا رژیم صهیونیستی یا مانند آن، مورد حمله قرار دهد. این احتمالات در بین نیرو‌ها یا خود شهید عزیز آقای سلیمانی بود که ممکن است چنین اتفاقی بیفتد. یا مثلا در زمان درگیری ایشان دچار حمله‌ای شوند و از طرف دشمن و معاندین مورد حمله قرار بگیرند، ولی به این شکل نه. این که آمریکایی‌ها مباشراً شاید یکی از اقدامات نادری باشد که در زمان ترامپ یا قبل از ترامپ، خود آمریکایی‌ها به این شکل عملیات ترور انجام دهند، یک واقعه عجیبی بود.
میزان: برخی معتقد هستند که تلفن همراه شهید سلیمانی توسط اشخاصی برداشته شده است؛ آیا این موضوع حقیقت دارد؟ این کار توسط چه کسی و یا چه کسانی انجام شده است؟
مسجدی: بحث تلفن نبود، بحث این بود که یکسری مسائل مانند کیف اسناد و وسایلی که همراه ایشان بود، من جمله تلفن، به دلیل رخ دادن انفجار، یا سوخته بود یا منهدم شده بود، بعضی از آن‌ها را یا نیرو‌های حشدالشعبی یا بچه‌های امنیتی برداشته شده بود، چون همان‌طور که مبادرت به جمع‌آوری اجساد کرده بودند، این وسایل هم جمع‌آوری کرده بودند که بعداً با پیگیری‌هایی که شده بود، تحویل داده شد.
میزان: پیکر‌های شهدا توسط چه کسانی جمع‌آوری شد؟
مسجدی: نیرو‌های حشدالشعبی تعدادی از آن‌ها به همراه ابومهدی مهندس به شهادت رسیدند و تعداد دیگری که در آنجا حضور داشند، اطلاع دادند و بقیه هم در محل حاضر شدند و اجساد به وسیله نیرو‌های حشدالشعبی جمع‌آوری شد. یک جرم و جنایتی بود که به پای آمریکایی‌ها و شخص رییس جمهور آن‌ها و دولت آمریکا نوشته شد و به هیچ وجه این صحنه در طول تاریخ هم پاک نخواهد شد.
میزان: شاهد بودیم که مراسم تشییع شهدا در خاک عراق بسیار با شکوه و بی‌نظیر برگزار شد؛ کمی از حال و هوای این مراسم و استقبال مردم عراق از پیکر شهدا بگویید.
مسجدی: من به دلیل اینکه تا بعد از مراسم چهلم شهید، در بغداد بودم؛ یعنی از زمان شهادت تا چهلم به ایران نیامدم. یکی از دلایل آن این بود که در مراسم‌هایی که در ایران برگزار می‌شد، همه مقامات بودند، ولی در عراق احساس می‌کردیم که حداقل بنده باید باشم و در مراسم‌های مجالس، تشییع پیکر‌ها و بعد از آن که مراسم‌های زیادی برگزار شد حضور داشته باشم.
واقعا استقبال عراقی‌ها هم در تشییع پیکر‌ها در بغداد، در کاظیمن، در نجف، در کربلا و مسیر‌هایی که برنامه‌ریزی شده بود؛ حضور مردم، حضور مسئولین، اشخاص مختلف، علمای دینی، رهبران سیاسی، جوان‌ها، خانم‌ها و آقایان و مردم، حتی در مراسم سالگرد بی‌نظیر بود. این شهدا با احترام بسیار بزرگی بدرقه شدند و مراسم آن‌ها برگزار شد.
مسئله‌ای که هست، اول این مراسم در کاظمین انجام شد و بعد با ۴ هلی‌کوپتر که خود من هم سوار یکی از آن‌ها شدم، به کربلا منتقل شده بعد از این مراسم کربلا تمام شد، دوباره با هلی‌کوپتر به نجف منتقل شدند؛ که قرار شد بعد از نجف سوارهواپیما شوند و به ایران بیاید؛ مراسم، چون در بغداد و کربلا یک مقدار طول کشید، تقریباً ساعت ۹ شب به نجف رسیدیم؛ در حالی که به مردم گفته شده بود که شهدا در آستانه قبل از مغرب می‌رسند.
تمام جمعیتی که آمده بودند، یک نفرشان باور کنید که برنگشته بودند و ساعت‌ها در آن سرمای حرم، اطراف حرم امیرالمومنین (ع)، در خیابان‌های اطراف، اجتماع بسیار وسیعی کرده بودند، همان‌جا نماز مغرب و عشا را در خیابان خوانده بودند اکثراً منتظر بودند که پیکر شهدا را بیاورند تا مورد تشییع قرار بدهند. مراسمی که برگزار شد، واقعا در بغداد و در شهر‌های دیگر بی‌نظیر بود.
میزان: مراسم سالگرد شهدا باتوجه به شیوع ویروس کرونا چگونه بود؟
مسجدی: اجتماع بسیار عظیمی بود. حتی بحث کرونا و این موضوعات هم مطرح بود؛ اجتماعات بسیار باشکوهی برگزار می‌شد.
حتی این هم نبود که یک مراسم و دو مراسم، نه بلکه شاهد نزدیک ۲۰ روز در عراق مراسم‌هایی برگزار شد که من خودم در آن‌ها شرکت می‌کردم و حتی در بعضی از آن‌ها سخنرانی داشتم؛ در یک جمله اگر بخواهم بگویم، عراقی‌ها نسبت به این شهدا، سردار شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی مهندس، واقعا با احترام تمام وظیفه و دین خودشان را ادا کردند.
میزان: شهید سلیمانی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی چطور به محور مقاومت کمک می‌کردند؟
مسجدی: سردار سلیمانی نماینده کشور بزرگی مثل ایران اسلامی و جمهوری اسلامی بود. در پشتیبانی و کمک همکاری با عراق لذا، چون یک دوره مهمی مصادف شد با جنگ داعش و مسائل تروریسم، حضور سردار سلیمانی و نقش ایشان، واقعا کمک بزرگی بود برای عراقی‌ها، نیرو‌های مسلح عراق و بعد که حشدالشعبی تشکیل شد، به سازمان‌دهی این سازمان و یگان‌هایی که بود و همکاری‌های خوبی صورت گرفت.
از قول عراقی‌ها بگوییم که عراقی‌ها به کرات و به طرق مختلف، رسمی و غیر رسمی، معترفند که نقش شهید سلیمانی در کمک به عراق در مبارزه با داعش و از بین بردن داعش و پیروزی بر داعش و پاکسازی عراقی از دست جریان تروریستی، نقش بی‌بدیل و ممتازی بود. کسی نمی‌تواند این را انکار کند و یا نادیده بگیرد. در قطب مقاومت اسلامی، در فلسطین، در لبنان، در جا‌های مختلف، در یمن، در سوریه، در عراق و افغانستان، نقش شهید سلیمانی بسیار برجسته بود که در حمایت، در پشتیبانی، در توسعه و وظایفی که جمهوری اسلامی مشخص کرده بود و حمایت‌هایی که رهبر معظم انقلاب اسلامی از نهضت مقاومت و جریان مقاومت اسلامی داشتند، کسی که این‌ها را اجرایی می‌کرد و اقدام می‌کرد و آن تدابیر، تصمیمات و سیاست‌ها را به منصه ظهور می‌رساند، شهید سلیمانی بود و دوستان، همکاران، نیرو‌ها و کسانی که با سردار عزیز کار می‌کردند.
شهید سلیمانی در تاریخ انقلاب جمهوری اسلامی و نظام جمهوری اسلامی، نقش شهید سلیمانی در جریان جبهه مقاومت اسلامی در منطقه، یک نقش ممتاز و تاریخ‌سازی است.
میزان: پیگیری سفارت جمهوری اسلامی ایران در عراق در موضوع پرونده حقوقی ترور شهید سلیمانی چگونه است؟
مسجدی: هم در عراق و هم در ایران برای این کار از ۳ جنبه، یکی جنبه قضایی، یکی جنبه حقوقی و یک جنبه سیاسی، پرونده‌هایی تشکیل شده و در حال پیگیری است.
در قوه قضاییه عراق هم دادگاهی برای کار تشکیل شده و پرونده شهید ابومهندس و شهید سلیمانی و این موضوع، جرم و جنایت را پیگیری می‌کنند. بین دستگاه‌های ایران در ابعاد حقوقی و قضایی همکاری‌های مختلفی صورت می‌گیرد و در سفر آقای رئیسی، رییس قوه قضاییه ما به بغداد و جلساتی که با طرف عراقی داشتند یکی از موضوعات همکاری‌های مختلف برای پیگیری پرونده شهدا، به قول عراقی‌ها، قاده النصر، یعنی فرماندهان پیروزی، انجام شده است.
موضع از طرف عراقی‌ها در حال پیگیری است و این پرونده همچنان مفتوح و در جریان است.
میزان: صحبت پایانی خود را بفرمایید.
مسجدی: خداکند که شهید سلیمانی ما را شفاعت کند. ما که دوستانش بودیم و دائم علاقه‌مند به ایشان بودیم و هستیم. دست ما را بگیرد و ما بتوانیم راه ایشان را ادامه بدهیم. توصیه من به همه جوان‌های عزیز و همه پاسداران و همه مقاومت و همه مردم این است که نام بزرگ شهید سلیمانی را برای همیشه بزرگ و زنده نگهداریم و رهرو دوست خوبی باشیم برای این شهید بزرگوار. ما در کربلا و حرم‌ها دعاگوی همه مردم هستیم و الان هم در دوران کرونا که محدودیت وجود دارد، وظیفه ما یک مقداری بیشتر می‌شود و دعاگوی همه هستیم.