بورس کالا؛ راهی برای ارزیابی دقیق شبکه تولید

احسان اسلامی در گفت‌وگو با میزان، با اشاره به نبود واحد رگولاتوری در صنعت پتروشیمی اظهار کرد: یکی از مشکلات اساسی در فرایند فعالیت‌های اقتصادی عدم شفافیت  و  نبود واحد‌های به منظور  اجرای نرخ گذاری یکسان  در برخی از کالا‌ها و مخصوصاً مواد اولیه است.

این عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: می‌توان انبوهی از کالا‌های مورد نیاز مردم و واحد‌های تولیدی معرفی کرد که دامنه قیمت آن بسیار گسترده است این تفاوت قیمتی به دلیل نبود مرجعی برای نرخ‌گذاری به وجود آمده است در برخی از کالا‌ها مانند سکه این مرجع قیمت گذاری وجود دارد و در دسته دیگر  کالا‌ها نیز توسط چند تولیدکننده بزرگ تعیین می‌شود.

وی افزود: تشکیل بورس به منظور شفاف سازی و قیمت گذاری توسط  بازار ایجاد شده است، کشف قیمت به عنوان یک پدیده زنده در بورس به صورت لحظه‌ای صورت می‌گیرد به این معنی که  کالا تحت تاثیر میزان عرضه و تقاضا در بازار دچار افزایش و یا کاهش قیمت خواهد شد.

 

 

اسلامی  بیان کرد: این  کشف قیمت زمانی حقیقی خواهد بود که میزان عرضه و تقاضا بر اساس نیاز بازار شکل بگیرد، افزایش نرخ ارز می‌تواند بر میزان تقاضا در بازار تاثیر بگذارد و  و به عبارتی دیگر انتظار تورمی سبب می‌شود که بسیاری از تولیدکنندگان خرید مورد نیاز خود را برای شش ماه تا یک سال آینده خریداری کنند، این پیش خرید محصولات می‌تواند زمینه افزایش قیمت‌ها به صورت غیر مصنوعی را فراهم کند.

عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: در اقتصاد دو نرخی نیز به دلیل رانت و امکان فروش محصولات با قیمت بالاتر در بازار فراهم می‌شود به این معنی که برخی  از سودجویان با استفاده از نرخ خرید پایه اقدام به خرید محصول مورد نیاز می‌کنند و در ادامه این محصول را برای فروش به قیمت آزاد می‌کنند.

وی افزود: از دیگر مشکلاتی  که در بورس می‌تواند ایجاد شود، حضور خریداران بزرگ برای محصولات پتروشیمی است بدین شکل که با خرید محصولات پتروشیمی در بازار بورس و و احتکار آن، قیمت محصولات را افزایش دهند و از سوی دیگر نیاز خریداران خرد را تامین کنند.

اسلام ادامه داد: البته در کنار مشکلاتی که عدم ایجاد زیرساخت به منظور نظارت برای بورس کالا می‌تواند  ایجاد کند، باید به شفافیت در میزان عرضه و تقاضا و نحوه و ثبت اطلاعات خرید و فروش نیز اشاره کرد.

وی گفت:  بورس کالا می‌تواند با ثبت خرید و فروش محصول و نحوه توزیع مواد اولیه در بازار کشور ارزیابی دقیقی از شبکه تولید در کشور داشته باشد، در خرید و فروش‌های سنتی اطلاعات دقیقی از خریدار میزان، تنوع خرید و قیمت در جایی ثبت نمی‌شود.

عضو اتاق بازرگانی ایران  بیان کرد: با  ثبت خرید و فروش در بورس کالا، جامعه آماری دقیقی در خصوص نحوه رفتار فعالان اقتصادی تشکیل خواهد شد، بسیاری از دستگاه‌های اجرایی در صنعت، تجارت و وزارت نفت می‌توانند با استفاده از اطلاعات موجود برنامه ریزی ریزی دقیقی برای فعالان حوزه تولید داشته باشند و از سوی دیگر با بررسی میزان و تنوع خرید نیازسنجی برای عرضه محصولات متناسب با خاص بازار را فراهم کند.

وی با بیان اینکه در شرایطی که تمام مولفه‌های اقتصادی فراهم باشد بورس کالا به عنوان نماینده یک اقتصاد آزاد می‌تواند بازار را پس از مدت زمان کمی به تعادل برساند، گفت:  بسیاری از مشکلات اقتصادی در جایی به وجود می‌آید که دولت به بهانه کنترل و تأمین کالا‌های اساسی اقدام به نرخ گذاری دستوری می‌کند، این شرایط می‌توانند مشکلات فراوانی را برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد و جریان فعالیت میان خریدار و فروشنده از حالت واقعی خارج شود.