عضو شورای شهر: تنها راه برای الزام دولت به انجام تعهداتش ورود مجلس است

محمد علیخانی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران در خصوص چرایی عدم تحقق بودجه سال ۹۹ و مشکل کمبود اعتبارات مالی و بحث‌هایی که پیرامون ناکارآمدی در مدیریت شهری مطرح شده به میزان گفت: من نمی‌خواهم اشکالات موجود را منکر شوم. چون بالاخره در بخش‌های مختلف ضعف‌هایی هم وجود دارد و نمی‌شود گفت ما بهترین هستیم. کسی چنین ادعایی را ندارد. اما چند عامل واقعی را باید در نظر گرفت. به چه چیزی ناکارآمدی گفته می‌شود. مثلا در نظر بگیریم در خدمات شهری و مساله جمع آوری زباله و رفت و روب کار‌هایی که انجام می‌شود حجم کار افزایش پیدا کرده و شاید در دوره کرونا حتی خطرناک‌تر هم شده است. مثلا زباله‌های عفونی بیمارستان‌ها یا خدماتی که در بهشت زهرا ارائه می‌شود را در نظر بگیریم. الان به دلیل کرونا چند برابر تعداد فوتی‌های ما بیشتر شده است.

 

وی ادامه داد: پس هم باید نیرو افزایش پیدا کند و هم زمان کار و میزان خدمات دهی. هزینه‌های اضافی مثل ضدعفونی کردن و نیرو اضافه کردن و افزایش دستمزد مسائلی است که به ما تحمیل شده درحالی که قبلا این وضعیت را نداشتیم. کار خدمت رسانی در این حوزه‌ها خطرناک هم شده و احتمال خطر جانی هم هست. درحالی که قبلا این خطرات وجود نداشت. اما آیا تا الان مثلا کسی آمده بگوید خدمات شهرداری در بهشت زهرا بد بوده؟ هیچ کس این را نگفته است. امروز همه اذعان دارند بهترین عملکرد در دوره کرونا با وجود همه مشکلات و با همه بی مهری‌های صورت گرفته نسبت به مدیریت شهری انجام شده است. این در شرایطی است که مثلا دولت هیچ کمکی به ما نکرده و برای مقابله با کرونا اعتبار تصویب کردند و یک ریالش را هم به شهرداری ندادند.

 

عضو شورای شهر تهران اذعان داشت: شهرداری باید به تنهایی همه این‌ها را تامین می‌کرد درحالی که پیش بینی نشده بود و کسی نمی‌دانست کرونا خواهد آمد. اینکه در اثر شیوع کرونا به یکباره در بخشی هزینه‌ها بالا رفته دست شهرداری نبوده و از قبل هم کسی نمی‌دانسته که قرار است چنین حادثه‌ای رخ دهد. ما الان بودجه را برای سال ۱۴۰۰ نوشته ایم بعد به یکباره ممکن است خدای ناکرده در این سال جدید سیل، زلزله یا اتفاقی شبیه این رخ دهد. در این صورت آن بودجه‌ها به هم خواهد خورد و اولویت‌ها عوض خواهد شد. درواقع اولویت‌ها دیگر معطوف به رسیدگی و رفع آن بحران خواهد بود.

 

علیخانی با بیان اینکه الان اولویت ما کروناست افزود: این بیماری خواه ناخواه تاثیرش را روی مسائل شهری گذاشته است. از جمله در کاهش درآمد تاثیر بسزایی گذاشته است. ما در بودجه درآمد را پیش بینی کرده ایم. اما وقتی مسافران حمل و نقل عمومی در ابتدای شیوع کرونا به یک سوم کاهش پیدا کرد و الان هم به پنجاه درصد رسیده درآمد هم اول یک سوم شده بود و الان پنجاه درصد شده است. به همین خاطر فقط در حوزه حمل و نقل ماهانه صد میلیارد تومان به شهرداری خسارت وارد شده است. این موارد چیز‌هایی نبود که ما در بودجه لحاظ کرده باشیم. چون کسی نمی‌دانست چه اتفاقی خواهد افتاد.

 

وی ادامه داد: اگر همه چیز طبیعی باشد و تحریم‌های ترامپ نباشد و تورم به چهل یا پنجاه درصد نرسد و همه چیز عادی باشد این ادعا درست خواهد بود و بودجه باید عین پیش بینی محقق شود و درآمد و هزینه باید مطابقت داشته باشد. اما وقتی سلسله‌ای از اتفاقات همه چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد دیگر این تغییرات دست من و شما نیست و اولویت‌ها هم می‌تواند تغییر کند؛ بنابراین من معتقدم با اینکه ضعف‌ها را هم باید پذیرفت، اما خوشبختانه با همه مشکلات هیچ خدمتی در شهرداری تهران نه تنها متوقف نشد بلکه در جا‌هایی افزایش هم پیدا کرد. مثلا در حمل و نقل عمومی خیلی از پرسنل و رانندگان حمل و نقل خود شهرداری دچار بیماری کرونا شدند، اما هیچ وقت خدمات شهرداری در این بخش‌ها تعطیل نشد و همچنان هم ادامه دارد. هرچند آن چیزی که ما دلمان می‌خواهد نیست، اما به هرحال با همه مشکلات به این خدمات خللی وارد نشد و خدمات شهرداری به نحو احسن در حال انجام است.

 

آخرین وضعیت خطوط مترو در پایتخت

علیخانی در پاسخ به اینکه آیا سازوکار الزام آوری در قانون برای وادار کردن دولت به انجام تعهداتش در قبال مدیریت شهری پیش بینی نشده گفت: یک جا‌هایی قوانین ما اشکالاتی دارد که یا الزام آور نیست یا اگر اجرا نشود برای کسی خیلی مهم نیست. مثلا هم در قضیه آلودگی هوا و هم در حمل و نقل عمومی قوانین خوب زیادی داریم. در بعضی جا‌ها در قانون آمده که مثلا دولت می‌تواند در مورد حمل و نقل عمومی به شهرداری تهران کمک کند. این می‌تواند به این صورت تفسیر می‌شود که ما می‌توانیم انجام دهیم یا ندهیم. اما به صراحت در قانون نیامده که دولت موظف به انجام این کار است. آن جایی که به صراحت آمده باشد دولت موظف است و قانون الزام آور می‌شود؛ بنابراین قانون می‌تواند با همین تعابیری نظیر می‌تواند شل بشود و قاطعیت نداشته باشد.

 

وی با بیان اینکه دولت امروز به اندازه کافی مشکل دارد گفت: درواقع آن‌ها هم با همین مشکلاتی که ما در مدیریت شهری داریم مواجه هستند. این مشکلات به این خاطر است که آن زمانی که درآمد وجود داشته و اوضاع خوب بوده اعتبارات شهرداری را نداده اند. حالا که دیگر وضعیت سختی پیش آمده و شاهد انباشت بدهی‌ها هستیم ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم دولت به یکباره سی یا چهل هزار میلیارد بدهی اش را به شهرداری بدهد. البته الان واقعا هم نمی‌تواند این کار را بکند. سال ۹۹ دولت برای یارانه بلیط مترو و اتوبوس روی هم بیست میلیارد به شهرداری داده است. درحالی که باید هزار میلیارد می‌داد. درواقع دولت منابعی را به شهرداری می‌دهد، اما آنقدر این اعتبارات جزئی هستند که هیچ دردی را دوا نمی‌کند.

 

وی ادامه داد: این البته درست است که اگر قوانین الزام آور باشد می‌توان امیدوار بود که این کار پیش برود. اما اگر قانون الزام آور نباشد اصلا اجرا نمی‌شود. نمونه‌های زیادی از قوانینی که اجرا نمی‌شود وجود دارد. مثلا نود درصد از همین تکالیفی که دولت نسبت به مدیریت شهری داشته هیچ وقت اجرا نشده و بعید هم می‌دانم که با این روند کنونی به سرانجام مطلوبی برسد. تنها یک راه وجود دارد آن هم این است که مجلس در قانون بودجه دولت را برای پرداخت بدهی‌هایی که به شهرداری‌ها دارد موظف کند و ردیفی در بودجه پیش بینی کند که طبق آن دولت سالانه فلان مبلغ از این بدهی‌ها را به شهرداری‌ها به صورت قسطی پرداخت کند. این هم اقدامی است که صرفا از عهده مجلس بر می‌آید.

علیخانی درخصوص تجهیز حمل و نقل عمومی از طریق طرح تی او دی گفت:تعریف تی او دی توسعه بر محور حمل و نقل عمومی است. طبق این طرح حمل و نقل عمومی اصل در نظر گرفته می‌شود و توسعه بر محور آن اتفاق می‌افتد. بر این اساس ابتدا زیرساخت‌ها طراحی می‌شود که یکی از این زیرساخت‌ها هم حمل و نقل عمومی است. وقتی این طراحی انجام بگیرد جایی که باید ایستگاه، مدرسه و ادارات ساخته شود در اصول شهرسازی مشخص می‌شود. در کنار این محل ایجاد فضای سبز و مراکز درمانی و همه این موارد مشخص می‌شود.