مدیرکل میراث فرهنگی: برای حفاظت از میراث فرهنگی اصفهان یک ارتش لازم است

فریدون الله‌یاری مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان درباره امکان‌های موجود برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری اصفهان در شرایط کرونا به میزان گفت: نکته‌ای که وجود دارد خوشبختانه با وجود مشکلاتی که در بعد گردشگری داشتیم و در این یک سال اخیر تقریبا با رکود جدی در حوزه گردشگری مواجه بودیم، ولی انگیزه‌های سرمایه گذاری در حوزه گردشگری کاهش پیدا نکرده و خیلی‌ها علاقه‌مند به سرمایه گذاری هستند. حجم سرمایه گذاری افزایش پیدا کرده و تعداد تسهیلات گردشگری ما افزایش پیدا کرده که این‌ها همه نشان دهنده این است که اقتصاد گردشگری جایگاهش را در کشور ما پیدا کرده و عموما هم این ذهنیت وجود دارد که موضوع کرونا موقتی است.

 

وی ادامه داد: با وجود اینکه بیماری کرونا در عرض سه یا چهار ماه ریشه کن نشد و یک سال از وجود این بیماری می‌گذرد، اما در نهایت این مساله تمام شدنی است و انشاالله با واکسیناسیون و دیگر برنامه ریزی‌ها و اقدام‌هایی که در کشور انجام می‌گیرد مهار کرونا در حال اتفاق افتادن است. بعد از پایان کرونا خواهیم توانست از فرصت‌های گردشگری استفاده کنیم و سرمایه گذاری‌ها و زیرساخت‌هایی که ایجاد کردیم این امکان را برای ما ایجاد می‌کند که در بازار گردشگری جهانی و داخلی فعالانه‌تر عمل کنیم.

 

الله‌یاری اظهار داشت: از طرف دیگر به نظر می‌رسد بعد از ریشه کن شدن کرونا ما با انباشت تقاضا برای سفر مواجه خواهیم بود. خیلی از افراد که این مدت به خاطر نگرانی‌هایی که بابت کرونا داشته اند به سفر نرفته اند علاقه‌مند هستند که حتما به سفر بروند و این انباشت تقاضا موجی از تقاضا برای سفر را ایجاد خواهد کرد. در این شرایط اگر آمادگی تاسیسات گردشگری وجود داشته باشد که سیاستگذاری ما هم به گونه‌ای است که مرتب باید آماده پایان یافتن بیماری کرونا و آغاز دوره پساکرونا باشیم می‌تواند یک رونق و آغاز حرکت تازه را در کشور ایجاد کند.

مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان درخصوص فیلم‌های منتشر شده در فضای مجازی درباره تعرض به حریم بعضی از بنا‌ها و مجموعه‌های تاریخی گفت: اینکه یک نفر در حریم مسجد شیخ لطف الله توپ بازی می‌کند یا حرکت مشابهی در کنار یکی دیگر از بنا‌های تاریخی کشور اتفاق می‌افتد این موارد جزو ناهنجاری‌های فرهنگی محسوب می‌شود که جامعه ما در بخش‌های مختلف با چنین مساله‌ای مواجه است. یک نفر هم در ایستگاه مترو شعارنویسی می‌کند و مطلب می‌نویسد یا صندلی اتوبوس را پاره می‌کند که این‌ها همه رفتار‌های زشت و قبیحی هستند که عده‌ای انجام می‌دهند.

 

وی ادامه داد: قاعدتا باید برای برخورد با این مسائل فرهنگ سازی صورت بگیرد. اینکه ما تصور کنیم باید این امکان وجود داشته باشد که در کنار هر بنای تاریخی و در هر نقطه‌ای از بنا‌های تاریخی نگهبان وجود داشته باشد نه در اصفهان نه در ایران و نه در هیج جای ایران امکانپذیر نیست. ما باید قبح این رفتار‌ها را منعکس کنیم و برای مقابله با آن فرهنگ سازی کنیم تا از این به بعد شاهد چنین رفتار‌هایی در جامعه نباشیم. البته بعد از اینکه این رفتار‌ها رخ می‌دهد طبیعتا یگان حفاظت میراث فرهنگی هم پایش‌های خودش را افزایش می‌دهد. ولی این نکته را باید در نظر داشت که در استان اصفهان بیست و دو هزار اثر واجد ارزش‌های فرهنگی و تاریخی وجود دارد و اگر قرار باشد همه این‌ها به صورت فیزیکی حفاظت شوند اصفهان به یک ارتش برای حفاظت از میراث فرهنگی نیاز دارد که این امکانپذیر نیست.

الله‌یاری با بیان اینکه قطعا از مسجد شیخ لطف الله مراقبت می‌شود افزود: آنجا درواقع یک میدان و فضای عمومی شهری محسوب می‌شود. در فضای داخلی مسجد که کسی نمی‌تواند کاری را صورت بدهد. اما فضای بیرونی مسجد یک میدان عمومی شهری است و مردم در آنجا رفت و آمد می‌کنند. در این شرایط فردی در یک لحظه رفتار زشتی را انجام می‌دهد که البته بعدا با آن فرد برخورد می‌شود.

 

 

وی افزود: در میدان امام اصفهان با آن وسعت خیلی زیاد که نمی‌توان نقطه به نقطه را مراقبت کرد. در همه نقاط این میدان و در همه نقاط شهر هم آثار تاریخی ارزشمند به چشم می‌خورد و فقط مسجد شیخ لطف الله که نیست. مسجد عالی قاپو، مسجد امام، بازار تاریخی اصفهان و خیلی موارد دیگر در این شهر وجود دارد. همه این‌ها هم نیازمند مراقبت هستند. اگر یک نفر در نزدیکی این بنا‌های تاریخی توپ بازی بکند این‌ها رفتار‌های زشتی است که اتفاق می‌افتد. در مورد آن فیلمی که در فضای مجازی منتشر شده معلوم بود که این یک سناریوی طراحی شده است. اینکه بخواهند توپ را به کاشی‌ها و پنجره‌های مسجد شیخ لطف الله بکوبند روسن است که با نقشه و قصد قبلی انجام شده بود.

الله‌یاری درباره انتقاد‌هایی که درباره نحوه مرمت کاشی‌های گنبد مسجد شیخ لطف الله درگرفته اظهار داشت: درمورد مرمت گنبد مسجد شیخ لطف الله چیزی که باید بگویم این است که فرایند مرمت این گنبد یک پروژه سه تا چهار ساله است. اینکه انتظار داشته باشیم این کار در یک سال به اتمام برسد چنین چیزی اتفاق نخواهد افتاد. ما درخصوص این مساله محدودیت‌هایی از نظر مسائل اجرایی داریم. چون به هرحال این گنبد مثل یک تابلو نقاشی است که یک هنرمند متبحر نیاز دارد که بتواند بر روی آن کار بکند.

 

وی تصریح کرد: پروژه‌های مرمتی مثل پروژه‌های عمرانی نیستند که ما بخواهیم جاده‌ای احداث کنیم و ده پیمانکار بیاوریم و کار را پیش ببریم. مرمت آثار تاریخی یک کار هنری است که باید با طمانینه و طراحی و با نظارت‌های خاص و با مطالعه و پژوهش انجام بگیرد. در کنار این مساله کمبود اعتبارات هم بخشی از مشکلات این حوزه را تشکیل می‌دهد. نقطه نظرات متفاوتی هم که مطرح می‌شود این‌ها پروژه را نیازمند بررسی بیشتر می‌کند. در واقع خود این انتقاد‌هایی که مطرح می‌شود در زمانبر شدن این پروژه تاثیرگذار هستند. اما به هرحال طی این مدت نقطه نظرات متفاوتی درباره مرمت گنبد مسجد شیخ لطف الله مطرح شده است.

 

الله‌یاری با بیان اینکه انگیزه‌های مختلفی پشت این انتقاد‌ها بوده گفت: بعضی‌ها دلسوزانه، علاقه مندانه و کارشناسانه مباحثی را مطرح کردند. عده‌ای هم انگیزه‌های دیگری برای طرح دیدگاه هایشان دارند. اما نهایتا آن چیزی که اتفاق افتاد این بود که در عالی‌ترین مراجعی که صلاحیت‌های قانونی، تخصصی و رسمی داشتند آنچه که درباره مرمت مسجد شیخ لطف الله انجام گرفته مورد تایید قرار گرفت و باز هم تصویب و تصریح شد که ادامه مرمت گنبد به همان شیوه پیگیری و انجام شود.

مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان در پاسخ به اینکه بعضی از کارشناسان میراث فرهنگی اعتقاد دارند امروز آن مصالحی که در ساخت کاشی‌های گنبد به کار رفته وجود ندارد و مرمت کنندگان هم از دانش لازم برای این کار برخوردار نیستند بیان کرد: این گنبد حدود هشتاد تا نود سال پیش هم مرمت شده بود و اتفاقا مرمتی که آن زمان انجام شده بود با توجه به محدودیت‌ها و ابزار‌هایی که آن زمان بوده اشکالات زیادی هم داشته و در این مرمتی که الان در حال انجام است خیلی از آن اشکالات رفع یا اصلاح شده است. امروز کار اساسی تری انجام گرفته و از طرف دیگر مساله‌ای که وجود دارد اصلا کاشی سازی صورت نگرفته است. یکی از ویژگی‌های این مرمتی که ما انجام داده ایم این است که عین به عین همان کاشی‌ها در بنا به کار برده شده است. شاید بیش از نود و پنج درصد کاشی‌ها همان کاشی‌های سابق بودند که پایین آورده شدند و با مهارت و دقت و برنامه ریزی دقیق و مجدد پس از بهسازی‌هایی که باید انجام می‌شد در جای خود مستقر شدند. شاید چهار یا پنج درصد یا کمتر کاشی‌هایی بودند که از بین رفته بودند و جای آن‌ها ناگزیر به تعویض شدند.