موسسه رازی: سال گذشته وبای پرندگان میانکاله تایید شده بود!

- اخیرا "جامعه دامپزشکان ایران" به منظور بررسی عوامل مرگ و میر گسترده پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله با دعوت از مسئولان سازمان دامپزشکی کشور، مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست، مسئولان موسسه حقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های تهران و فردوسی مشهد نشستی برگزار کرد که صورتجلسه آن، عملکرد سازمان دامپزشکی کشور در مواجهه با این فاجعه محیط زیستی را به چالش می‌کشد.

نکته حائز اهمیت و نگران‌کننده‌ای که در این نشست برای نخستین بار اعلام شد را نمایندگان موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی مطرح کردند: محمد عبدالشاه، مدیر تحقیقات بیماری‌های طیور موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی و عبدالحمید شوشتری، متخصص بیماری‌های طیور این موسسه، در این نشست، اعلام کردند: سال گذشته در بررسی نمونه‌های اخذ شده از اندام‌های مختلف لاشه‌های پرندگان میانکاله و آزمایش‌های صورت گرفته روی آنها، جداسازی و تعیین هویت مولکولی باکتری پاستورلا مولتوسیدا، عامل بیماری پاستورلوز (وبای پرندگان) تایید شد. اما متاسفانه در سال جاری هیچگونه نمونه‌ای برای بررسی به موسسه رازی ارسال نشده است.

خروجی این نشست که مسئولان سازمان دامپزشکی در آن حضور نیافتند را جامعه دامپزشکان ایران، با تنظیم بیانه‌ای اعلام کرد. در این بیانیه، اقدامات سازمان دامپزشکی کشور به منظور تشخیص علت تلفات پرندگان مهاجر ناقص و معرفی مسمومیت بوتولیسم به عنوان تنها عامل این تلفات گسترده غیرفنی اعلام شده است.

در پایان این بیانیه اعلام شده که پیشنهاد حاضران در این نشست، تشکیل یک کمیته مشورتی با همکاری سازمان دامپزشکی کشور و متشکل از صاحب‌نظران مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی جهت همفکری، هدایت، راهبری و انجام یک مطالعه جامع به منظور تشخیص علت، کنترل و پیشگیری از این فاجعه ملی و حتی بین المللی است.

این در حالی است که در روزهای گذشته مجله «تحقیقات دامپزشکی و فرآورده ‎های بیولوژیک» وابسته به موسسه رازی، مقاله پایش همه‌جانبه رخداد مرگ و میر بالای پرندگان آبزی مهاجر تالاب میانکاله در سال ۱۳۹۸ را که پاییز ۹۹ در این مجله منتشر شده بود، باطل (Retract) کرد.
در این مقاله که توسط علی‌صفر ماکنعلی (رئیس سازمان دامپزشکی کشور)، ارکیده حیدرنژاد، وحید کشاورز زمانیان، محمد حبیبی، کوروس ربیعی، حمیدرضا طالیفر و حامد عبدالهی نوشته شده، عامل تلفات گسترده پرندگان مهاجر در میانکاله، مسمومیت بوتولیسم اعلام شده است.

بیشتر بخوانید:
تردید در پذیرفتن بوتولیسم به عنوان قاتل پرندگان میانکاله
احتمال نشت باکتری کلوستریدیوم بوتولینوم به تالاب میانکاله

طبق برآورد کارشناسان محیط زیست، از سال گذشته تا کنون حدود ۷۰هزار پرنده مهاجر در میانکاله تلف شده‌اند. حالا هم فصل زمستانگذرانی پرندگان مهاجر به پایان رسیده و پرندگان مهاجری که از سایه مرگ در تالاب میانکاله جان سالم به در برده‌اند این روزها در حال ترک میانکاله هستند.

به گزارش میزان، تلفات گسترده پرندگان مهاجر در تالاب میانکاله که در زمستان ۹۸ آغاز و در زمستان ۹۹ تکرار شده طبق برآورد کارشناسان محیط زیست تا کنون با مرگ ۷۰هزار پرنده مهاجر همراه بوده است. تلفاتی که عامل آن را سازمان دامپزشکی کشور، مسمومیت بوتولیسم اعلام کرده است. با این حال، برخی دامپزشکان و کارشناسان مستقل محیط زیست، مسمومیت بوتولیسم را به عنوان عامل اصلی این تلفات به رسمیت نشناخته‌ و با استناد به وضعیت لاشه‌ها حین کالبدگشایی معتقدند، این تلفات حاصل یک بیماری مانند وبای پرندگان است و احتمال دارد از تخلیه فاضلاب و پساب صنعتی در تالاب میانکاله و تخلیه لاشه‌های کشتارگاه در نزدیکی رودخانه ناشی شده باشد.