تزلزل سیاسی در لبنان و کلاف سردرگم تشکیل دولت
- ساختار سیاسی در لبنان بر اساس قومیتها و مذاهبی است که در این کشور وجود دارد.
جمعیت مذاهب و و قومیتهای لبنان در تشکیل مجلس، انتخاب رییس جمهور و نخست وزیر دخیل است.
چنین شیوه ای امتحان خود را پس داده و ناکارآمدی را اثبات کرده است، اما اصرار بر ماندن در این ساختار سیاسی اشتباه بزرگی است.
لبنان سالهاست که رنگ یک دولت قوی و کارآمد را به خود ندیده است و رنجی که میبرد به همین خاطر است.
تزلزل در نظام سیاسی و بیثباتی در استقرار دولتها در لبنان عامل اصلی بروز مشکلات و اختلافاتی است که در این کشور وجود دارد و روز به روز شدت میگیرد.
ماه هاست که لبنان هنوز نتوانسته دولت تشکیل دهد، نخست وزیر تعیین شده و او قرار است وزرای خود را معرفی کند تا از مجلس این کشور رای اعتماد بگیرند.
سعد حریری، نخست وزیر مکلف به تشکیل دولت لبنان، بارها امتحان خود را پس داده است، اما باز هم برای پست نخست وزیری معرفی میشود.
کارنامه او در زمان نخست وزیری دارای نمرات منفی است تا جایی که حتی در سفر به عربستان سعودی، زندانی شد و چند ماه را در این کشور گذراند و اجازه بازگشت به کشور خود را نداشت.
عربستان سعودی نفوذ زیادی در لبنان دارد و سعد حریری نیز یکی از مهرههای رژیم سعودی است.
لبنان برای آنکه بتواند از شرایط موجود که سالهاست درگیر آن است رها شود، باید دست به اصلاح قانون اساسی بزند و با برگزاری رفراندوم قانون اساسی تغییرات بزرگی را در نظام سیاسی خود ایجاد کند.
ادامه روند کنونی تکرار شرایطی است که بارها در این کشور پیاده شده و ناکارآمدی خود را نشان داده است.
لبنان اگر بتواند نظام پارلمانی خود را کنار گذاشته و به نظام ریاستی تغییر دهد و انتخاب رییس جمهور از سوی مردم را برگزیند که اقدام به تشکیل دولت دهد، بسیاری از مشکلات حال حاضر این کشور مرتفع خواهد شد.
هر چند برای این فرایند راه دشواری در پیش خواهد داشت، اما یکبار برای همیشه تحمل دشواریها به پایان مشکلات کشور ارزش دارد.
اکنون سعد حریری، مامور تشکیل کابینه دولت خود است، اما او سعی دارد تا افرادی را در پستهای وزارتخانهها منصوب کند که خارج از چارچوب و قوانین موجود در این زمینه است.
هر یک از احزاب موجود در لبنان در پستهای وزارت سهم دارند، اما حریری با فشارهای سیاسی تلاش میکند تا کابینهای را تشکیل دهد که بیشتر از افرادی باشند که گرایش به جریان «مستقبل» دارند.
میشل عون، رییس جمهور لبنان با سعد حریری بر سر تشکیل کابینه اختلاف دارد؛ وی گفته که تسلیم فشارهای سیاسی سعد حریری نخواهد شد؛ «عون» صراحتا اعلام کرده که لبنان را به کسانی که مسئول تخریب آن هستند، تحویل نخواهد داد.
وی معتقد است که سعد حریری تلاش میکند تا بر شرکای سیاسی داخلی خود بیفزاید و یک ائتلاف را تشکیل دهد و در عین حال برای جلب حمایتهای بین المللی نیز تلاش میکند.
نگرانیهای میشل عون از رفتاری که سعد حریری در پیش گرفته، بجاست چرا که نخست وزیر مکلف به تشکیل کابینه، سعی دارد تا با اینگونه اقدامات بر نهادها و مؤسسات حساس لبنان تسلط داشته باشد.
دفتر ریاست جمهوری لبنان چندی پیش بیانیهای صادر کرد و در آن از اقدامات حریری انتقاد کرد؛ در این بیانیه اعلام شد متاسفانه حریری همچنان بر تکروی در روند تشکیل کابینه اصرار دارد.
اشاره رییس جمهور لبنان به تکروی سعد حریری برای تشکیل دولت به این مفهوم است که او بدون مشورت و رایزنی با رییس جمهور و حتی مجلس لبنان وزرای خود را برگزیده که نادیده گرفتن حق قانونی رییس جمهور است.
حریری سعی دارد با این روش قدرت را در لبنان در دست بگیرد در حالی که ساختار سیاسی در این کشور این اجازه را نمیدهد.
ضمن آنکه پیشینه اجرایی سعد حریری در لبنان منفی است، اما با این وجود به خاطر گذار از شرایط موجود، از او برای تشکیل دولت حمایت شده است.
سعد حریری اگر دلسوز لبنان است باید برای تشکیل کابینهای که همه جناحهای موجود را در بر میگیرد گام بردارد.
حتی حزب الله لبنان نیز از نخست وزیری او حمایت کرده است و این حمایت البته مشروط است چرا که در میان گروهها و جریانهای سیاسی لبنان این اعتقاد وجود دارد که حریری پس از «حسان دیاب»، نخست وزیر پیشین این کشور که پس از انفجار مهیت بندر لبنان استعفا کرد، میتواند نقش متعادل کننده را در لبنان بازی کند و فضای اختلافی را بکاهد، اما اکنون به نظر میرسد که او در صدد دامن زدن به اختلافات است.
علاوه بر آن گرایشهایی که سعد حریری به عربستان سعودی، فرانسه و آمریکا دارد باید آنها را نیز راضی نگه دارد.
شاکله و ساختار سیاسی لبنان بسیار پر نقص است و همین ضعف شدید است که طرفهای خارجی مانند عربستان و فرانسه، به شدت بر روند سیاسی این کشور تاثیر گذار هستند و اجازه نمیدهند تا یک دولت قوی و با ثبات در لبنان حاکم شود.