تصویر احتمالی نوروز ۱۴۰۰ چگونه خواهد بود؟ / نظر فعالان حوزه‌های مختلف درباره نوروزِ نیامده
- روزنامه همشهری نوشت: گذر زمان نشان داد که نباید به حذف کرونا دل بست، مگر روزی که اکثریت جامعه با تکیه بر واکسن در برابر کرونا ایمن شده باشند. قبول کرونا، تا حدودی به ما آموخت که چطور با رعایت پروتکل‌ها در محل کار حاضر شویم و با حفظ فاصله، جویای احوال نزدیکان باشیم. حتی یاد گرفتیم چطور از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنیم و حال که به روز‌های سال نو نزدیک می‌شویم باید از خود بپرسیم که برای برگزاری یک سال نوی کرونایی آماده هستیم؟ برنامه‌ریزی برای نوروز ۱۴۰۰ دیگر محدود به تصمیم خانوادگی و فردی نیست و این بار قرار است که مسئولان حاضر در ستاد ملی مقابله با کرونا به ما بگویند سال نو را چگونه تحویل کنیم.
در همین راستا علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، در نخستین روز‌های اسفند در مورد سفر‌های نوروزی صحبت کرد و گفت: «چنانچه روند نزولی بیماری ادامه یابد و میزان بستری و مرگ‌ومیر ناشی از کرونا در کشور بسیار کاهش پیدا کند، باید تعداد شهر‌های آبی و زردمان غالب باشد تا بتوانیم در قالب رعایت پروتکل‌های کنترل‌شده برخی سفر‌ها را داشته باشیم».
براساس گفته رئیسی در حال‌حاضر هتل‌ها می‌توانند فعالیت داشته باشند و اگر در هتل بتوانیم افراد را تحت نظارت و رعایت پروتکل‌ها اسکان دهیم، بسیار ایمن‌تر از این است که در جا‌های دیگری که کنترلی روی آن‌ها وجود ندارد، اسکان داده شوند؛ «به‌طور کلی سفر‌ها را می‌توان در چهار دسته تقسیم‌بندی کرد؛ یک گروه ممکن است افراد با تور به سفر بروند که از قبل تحت‌نظارت تور برنامه‌ریزی شده و هتل‌شان و گردش‌هایی که می‌روند، براساس برنامه‌ریزی و تحت نظارت خواهد بود که سازمان گردشگری می‌تواند این‌ها را پوشش دهد. گروه دوم افرادی هستند که ممکن است برای رزرو هتل و اسکان‌شان با تور هماهنگ کنند، اما با ماشین شخصی یا پرواز و... سفر کنند. این گروه هم قابلیت نظارت و کنترل را دارند. گروه سوم افرادی هستند که خودشان به مسافرت می‌روند و ممکن است به ویلا‌ها و جا‌های دیگری بروند که تحت‌نظارت نیستند و گروه چهارم هم مسافرت کرده و در محل سفر اقدام به چادرزدن می‌کنند.»
عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور و فرمانده قرارگاه عملیاتی مبارزه با کرونا، نیز در رابطه با عید اعلام کرد برای دوره عید نوروز طرح ویژه‌ای ارائه می‌شود تا با قدرت، ترددها به‌ویژه افرادی که تست آن‌ها مثبت است، کنترل شوند. با توجه به اخباری که در رابطه با نوروز ۱۴۰۰ منتشر می‌شود باید قبول کرد که سال نو پیش رو مانند سال گذشته، قرار است روز‌های متفاوتی را برای ما رقم بزند. برای درک بهتر نوروز ۱۴۰۰ نظر چند تن از کارشناسان و مسئولان را جویا شدیم تا بدانیم از نظر آن‌ها محدودیت‌های کرونا چه شکل و شمایلی به سال نوی ما خواهند داد.
محدودیت‌ها به شکل محلی و منطقه‌ای اجرا می‌شوند
ناهید خداکرمی _ نایب‌رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری
ویروس کرونا در هر مقطعی به ما نشان داد که ما چاره‌ای جز واکسیناسیون نداریم و استفاده از شیوه‌های پیشگیرانه مانند ایجاد محدودیت‌ها در تردد و سفر چاره نهایی نیستند.
مطالعات نشان داده‌اند که استفاده درست از ماسک نزدیک به ۹۰ درصد از احتمال ابتلا به کرونا می‌کاهد. زمانی که جهان پس از گذشت یک‌سال از حضور کرونا به چنین نتیجه‌گیری مهمی دست پیدا کرده است، ما هم باید بدانیم که اگر در روز‌های پیش رو با یک بحران شدید و ظهور موج جدید کرونا روبه‌رو نباشیم، می‌توان امید داشت که این نوروز را با شرایط نرمال‌تر و طبیعی‌تر برگزار کرد.
به‌نظر من عید امسال محدودیت‌ها افزایش نخواهد یافت و حتی مردم می‌توانند با رعایت پروتکل‌ها و با تکیه بر تجربیات جهانی به شکل محدود به دیدار خانواده و نزدیکان‌شان بروند. براساس مطالعات انجام شده باید گفت مسافرت در شهری مانند تهران، به‌تن‌هایی به‌عنوان عامل انتقال ویروس شناخته نمی‌شود.
درواقع رعایت‌نکردن پروتکل‌ها و فاصله‌گذاری و همچنین بی‌توجهی به استفاده از ماسک می‌تواند تهدید‌کننده باشد و سلامت افراد را به خطر بیندازد؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که مسئولان می‌توانند بدون اعمال محدودیت‌های سختگیرانه و تنها با جلب اعتماد مردم برای اجرای پروتکل‌ها، اجازه دهند عید نوروز ۱۴۰۰ با شادمانی بیشتری برگزار شود. پیش‌بینی ما این است مراسم مختلف نوروز که در فضای بیرون از خانه برگزار می‌شوند، مشکل چندانی برای سلامت مردم ایجاد نکنند و خیلی آزاردهنده نباشند. در این شرایط نباید فراموش کرد که اگر واکسیناسیون با سرعت بیشتری فراگیر شود، می‌توان امید داشت نوروز ۱۴۰۰ با شرایط بهتری برگزار شود.
شهروندان باید تلاش کنند تا با رعایت پروتکل‌هایی مانند رعایت فاصله، پرهیز از روبوسی، استفاده از ماسک، پرهیز از خوردن و آشامیدن در فضایی که چند نفر با هم قرار دارند، عید امسال را برای خود قابل تحمل کنند. حتی می‌توان قراری گذاشت و همه به جای حذف دیدار‌های عید، با ماسک به برخی از عیددیدنی‌ها برویم یا اینکه این دیدار‌ها را از فضای بسته منزل به پارک و فضای باز منتقل کنیم.
با توجه به رویه‌ای که ستاد ملی مقابله با کرونا در پیش گرفته است، گمان می‌کنم که محدودیت‌های سال نو منطبق با فرهنگ‌مان در نوروز ۱۴۰۰ شکل بگیرد تا از این طریق جشن‌های سال نو به‌خوبی برگزار و همچنین مردم از حالت فرسودگی و خستگی یکساله ناشی از محدودیت‌ها خارج شوند و در کنار تمام موارد ذکر‌شده این اطمینان حاصل شود که رفتار شهروندان خارج از پروتکل‌ها نباشد.
به‌نظر می‌رسد که ستاد ملی مقابله با کرونا نیز به این نتیجه رسیده است که محدودیت بیش از این جایز نیست و برای اجرای محدودیت‌های جدید باید نگاه منطقه‌ای و محلی داشته باشد و همچنین تنها در مناطق قرمز، محدودیت‌های شدیدتری را اعمال کند چراکه ضرورتی ندارد برای تمام مناطق کشور یک نسخه واحد پیچیده شود. هر منطقه یا شهری نیازمند یک برنامه منحصربه‌خودش است؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد که ما در روز‌های آتی باید منتظر تصمیم‌گیری‌های منطقه‌ای و محلی باشیم. به‌عنوان مثال اگر مشاهده شود که همچنان برخی از شهر‌های خوزستان در شرایط قرمز قرار دارند، باید مانع ورود مسافر به این شهرها شد، اما این محدودیت باید برای شهر‌هایی که وضعیت زرد و نارنجی دارند، به شکل دیگری رقم بخورد.
از نظر من این امکان وجود دارد که با ایجاد پروتکل‌های شهرمحور، بنابر شرایط هر استان در دوران منتهی به تعطیلات نوروز محدودیت‌ها اعمال شوند.
امیدی به مدیریت درست کرونا در ایام عید ندارم
حسینعلی شهریاری _ رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم
مشاهده ویروس جهش‌یافته کرونا با نام کرونای انگلیسی در برخی از نقاط کشور مانند خوزستان موجب افزایش تعداد مبتلایان و جانباختگان شده است، بر همین اساس باید گفت که نگرانی از گسترش ویروس در مناطقی مانند مشهد، اصفهان، مازندران و... - که به‌عنوان شهر‌های گردشگرپذیر به‌شمار می‌آیند- در ایام عید شدت بیشتری به‌خود خواهد گرفت.
درصورت افزایش‌نیافتن محدودیت یا نبود نظارت درست بر اجرای پروتکل‌ها، باید منتظر باشیم که این ویروس با اوج‌گرفتن دوباره، سلامت بسیاری از هموطنان ما را به خطر بیندازد. با توجه به شرایط موجود، بهتر است که از تاریخ ۱۵ اسفند، یکسری محدودیت‌های جدی گذاشته و با تکیه بر این روش از جان مردم محافظت شود تا مبادا اتفاقی که در پیک اول تا سوم کرونا برای مردم کشورمان رخ داد، دوباره تکرار شود.
وضعیت محدودیت‌ها در ایام عید بستگی به نحوه مدیریت دولت دارد که آیا توصیه‌های وزارت بهداشت و درمان را اجرایی و عملیاتی می‌کند یا خیر؟! البته با توجه به اینکه در خبر‌ها آمده است درصورت رزرو هتل و خانه‌های بومگردی، افراد امکان سفر دارند، باید بگویم امیدی به مدیریت درست کرونا در ایام عید وجود ندارد و از نظر من نباید انتظار داشت که محدودیت‌ها شدت بیشتری بگیرند.
شرایط نشان از این واقعیت دارد که مردم و مسئولان، تصمیم‌گیرنده برنامه خاصی برای عید ندارند. ممکن است به بهانه و دلایل مختلف توصیه‌ها و پروتکل‌های بهداشتی‌ای که از سوی مسئولان وزارت بهداشت و درمان اعلام می‌شود به مرحله اجرا نرسد، اینکه ما گمان کنیم می‌توان با یکسری اقدامات از جانب میراث فرهنگی و گردشگری، تمام امور مربوط به سال نو را مدیریت کرد و به مردم بگوییم با خیال راحت سفر بروند، تنها یک نگاه خوش‌بینانه است چراکه تجربه نشان می‌دهد وقتی بیماری در یک دوره وارد روند نزولی شود، مردم کمتر پروتکل‌ها را رعایت می‌کنند و به همین دلیل دور از ذهن نیست که در ایام عید بازهم شاهد کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی و همچنین افزایش مبتلایان به ویروس کرونا باشیم.
این احتمال وجود دارد که در نوروز ۱۴۰۰ نسبت به ماه‌های گذشته پروتکل‌ها کمتر رعایت شوند. ما در کمیسیون بهداشت تلاش کرده‌ایم نقطه نظرات کمیسیون را به ستاد ملی کرونا اعلام کنیم، اما تصمیم نهایی برعهده ستاد ملی کرونا و دولت است. بهترین راه برای کنترل شرایط این است که مردم به فکر خودشان باشند و پروتکل‌های بهداشتی را تمام و کمال اجرا کنند.
عید امسال عید سردی است
اردشیر گراوند _ جامعه‌شناس
نوروز ۱۴۰۰ را اگر از نظر جامعه‌شناختی مورد بررسی قرار دهیم باید ببینیم رفتار‌های اجتماعی افراد چگونه خواهد بود. نوروز ۱۴۰۰ نوروزی سرد است. مردم در این نوروز با مسائلی نظیر کرونا و گرانی مواجه هستند که باعث می‌شود ترجیح دهند از یکدیگر فاصله بگیرند و در خانه بمانند.
در نوروز ۹۹ یک ترس و واهمه عجیب وغریب بین مردم منتشرشده بود، همین مسئله موجب هراس مردم و تن‌دادن آن‌ها به رعایت پروتکل‌های بهداشتی شده بود. ناگفته نماند که فشار‌های نظامی، انتظامی و مدیریتی کشور نیز موجب شده بود تا ترددها کنترل شود و همچنین تبلیغات بین‌المللی کمک کرده بود تا مردم به رعایت تمام اصول بهداشتی و پروتکل‌های اجتماعی تن بدهند.
متأسفانه این روز‌ها شاهد هستیم که فوت ۶۰ یا ۷۰ نفر از هموطنانمان در روز، عادی شده است، در حالی از یک ماه قبل از نوروز ۹۹، مردم ترسیده بودند و به همین دلیل با دقت بیشتری پروتکل‌ها را رعایت می‌کردند.
هم‌اکنون نشانی از آن ترس‌ها نیست و اگر برای نوروز ۱۴۰۰ محدودیت و فشاری وجود نداشته باشد، بدون شک موج چهارم کرونا وضعیت وخیمی ایجاد خواهد کرد. اگر فشار و محدودیت‌های ترافیکی ورود و خروج شهرها از یک هفته قبل از عید انجام نشود با گرفتاری جدیدی مواجه می‌شویم و عوارض بسیار بدی برای کشور در پی خواهد داشت. نوروز ۱۴۰۰ می‌تواند نوروز خطرناکی شود اگر مردم رها باشند. از طرف دیگر هم با محدودیت‌ها، می‌تواند نوروز خوبی باشد. امیدواریم موج چهارم را درکشور تجربه نکنیم.
البته فشار اقتصادی و گرانی توجیه‌کننده کاهش رفت‌وآمد است. با این گرانی‌ها مردم دنبال بهانه‌ای هستند که رفت‌وآمد‌ها را کمتر کنند و در واقع می‌توان گفت که یک عامل مدیریت‌کننده رفت‌وآمد‌ها همین گرانی و هزینه درآمد خانوارهاست. به همین دلیل احتمالا دید و بازدید برای عید کم می‌شود. آجیل، شیرینی، میوه و مواد غذایی به حدی گران است که تمایلی برای برگزاری مهمانی‌های نوروزی وجود ندارد.
رفتار مردم با این نوروز رفتار سردی خواهد بود. قوانین و مقررات سال گذشته، خلق الساعه بودند، اما اکنون می‌توانند پیش‌بینی کنند و بر این اساس گمان می‌کنم که در بازه زمانی ۱۰ روز قبل از عید، مقررات سختگیرانه‌تری تدوین شود و حتی باید ورود و خروج شهرها را کاملا ممنوع کنند و دو هفته بعد از عید هم ترددی انجام نشود.
سختگیری شدید بین‌شهری و همچنین کنترل تعاملات خانوادگی، اتفاقاتی است که واقعا می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در کنترل کرونا ایفا کند. امیدوارم بعد از این عید سرد، عید‌های پرنشاطی را پیش رو داشته باشیم.
تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ متفاوت از سال قبل
حمید عمادی _متخصص عفونی و عضو ستاد ملی مبارزه با کرونا
وضعیت پیش‌رو قابل پیش‌بینی نیست و من به‌عنوان پزشک قدرت پیش‌بینی ندارم. آنچه می‌دانم این است که اجرای محدودیت‌ها و منع رفت‌وآمد باید به اجرا گذاشته شود؛ به این دلیل که طی یک سال گذشته مردم از خانه‌نشینی خسته شده و برای نوروز برنامه‌ریزی کرده‌اند تا به سفر یا مهمانی بروند. از این‌رو ممکن است درصورت وجود نداشتن محدودیت ها‌ی تردد و سفر، وضعیت شیوع بیماری تشدید شود.
مضاف بر اینکه امروز دیگر با شکل قدیمی بیماری هم سر و کار نداریم. جهش‌های جدید بیماری و نسخه انگلیسی آن خیلی نگران‌کننده هستند و درصورتی که دوباره در حد گسترده‌ای پخش شوند، وضعیت بحرانی و خطرناکی مشابه آنچه در آمریکا و اروپا رخ داد، در کشور ایجاد خواهد شد، با این تفاوت که واکسیناسیون در کشور ما درحد محدودی اجرا شده است.
از این‌رو مردم باید کماکان محدودیت‌ها را خیلی جدی رعایت کنند و اگر دولت بخواهد کوتاه بیاید و محدودیت‌های سفت و سخت لازم را اجرا نکند، کوتاهی کرده است و من تصور می‌کنم دولت حتما به‌صورت جدی اجرای محدودیت‌ها را رعایت خواهد کرد. همزمان مردم هم باید در این شرایط تاب بیاورند.
ممکن است ما یک یا چند سال دیگر درگیر کرونا باشیم. برای گذراندن نوروز مردم می‌توانند برنامه‌هایی را برگزار کنند که با دستورالعملهای بهداشتی مغایرت نداشته باشد؛ مثلا پیاده‌روی در طبیعت یا کوهنوردی فعالیت‌هایی هستند که پرخطر نیستند. یا اعضای خانواده که کنار یکدیگر زندگی می‌کنند برای طبیعت‌گردی و صرف غذا به طبیعت بروند، اما از تجمع خودداری کنند. احتمال می‌دهم نوروز امسال بوستان‌ها و پارک‌های شهر برخلاف سال گذشته باز بمانند. اما مردم باید خود رعایت کرده و از تجمع و متراکم‌شدن در یک نقطه خودداری کنند.
واقعیت این است که امروز همه مردم با دستورالعملهای بهداشتی برای مقابله با کرونا آشنایی دارند و از آن آگاهند. مشکل ما امروز ناآگاهی مردم نیست. مشکل عمل‌نکردن به این دستورالعمل‌هاست. درصورتی که برای نوروز ۱۴۰۰ محدودیت‌های جدید وضع شود مردم باید به آن عمل کنند، زیرا در غیر این صورت عواقب بدی در انتظارشان خواهد بود.
می‌توان دستورالعملهای بهداشتی را رعایت کرد و ۱۳ روز تعطیلات را هم در خانه نماند و با حفظ پروتکل‌ها و بدون نیاز به تجمع، به طبیعت‌گردی و فعالیت‌های بیرون از خانه پرداخت، ورزش کرد یا دورهمی‌هایی محدود را در فضای باز، با داشتن ماسک و بدون صرف غذا برگزار کنند. استان‌های شمالی کشور ما به‌تازگی از وضعیت قرمز خارج شده‌اند و باید به‌واسطه ایجاد محدودیت تردد مانع از افزایش دوباره آمار ابتلا به‌واسطه مسافرت‌های نوروزی در این استان‌ها شد. اما درصورتی که سفر‌های بین شهری از سر گرفته شود، بیماری‌ها از شهری به شهر دیگر منتقل می‌شوند. دولت و ستاد ملی مبارزه با کرونا باید محدودیت‌های شدیدی اعمال کنند.
نوروز ۱۴۰۰ متفاوت از سال قبل خواهد بود، زیرا سال قبل همه مردم غافلگیر شده و ترسیده بودند و ترجیح‌شان ماندن در خانه بود. اما بعد از گذشت یک سال، مردم شاید نتوانند به منوال سال گذشته دوام بیاورند و ارائه این راهکار که مردم فقط در خانه بمانند منجر به آن خواهد شد که مردم حرف گوش نکنند. دولت باید سختگیری کند و در عین حال که سختگیری می‌کند مجاری و فضا‌هایی برای مردم ایجاد کند تا بدون وجود خطر انتقال بیماری، از تعطیلات سال جدید خود لذت ببرند.
سیاست نوروز پیشین دوباره کارگر نمی‌افتد
خدایار خاشع _دبیر انجمن شرکت‌های سرمایه‌گذار در آزادراه‌ها
گذشته می‌تواند بهترین روایتگر و پیشگو برای آینده باشد. تجربه نشان داده که مسئولان ما عموما راحت‌ترین راه و نخستین گزینه را انتخاب می‌کنند. من بر این باورم که نوروز امسال هم محدودیت‌های تردد بین شهری مثل نوروز پارسال اعمال خواهند شد یا حداقل برای تردد بین مهم‌ترین شهرها و با شرایط سخت‌تری نسبت به اسفند‌ماه ۹۹، ادامه پیدا خواهند کرد چراکه سیاستگذار در کشور ما همواره روغن ریخته را نذر امامزاده کرده است. اما من بر این باورم که باید نسبت به مسائل دید همه‌جانبه‌تری داشته باشیم.
یک سال از شیوع کرونا در ایران گذشته است و دیگر نمی‌توان ترددها، ممنوعیت‌ها و قوانین محدود‌کننده سال قبل را برای سال بعد به‌کار بست. مردم خسته و افسرده شده‌اند، کودکان نسل جدید در خانه حبس و تعامل‌های روزمره آن‌ها دچار نقصان و مشکل شده است.
در مقابل کم نیست تعداد آن‌ها که از راه سفرکردن مردم ارتزاق می‌کنند و حالا بیش از یک سال است که یا درآمدی نداشته‌اند یا کژدار و مریز به زندگی خود ادامه داده‌اند. در تمام دنیا می‌بینیم که دولت‌ها از مشاغل آسیب‌دیده حمایت می‌کنند، اما دولت ما -به هر علتی- نمی‌تواند و نخواهد توانست دستگیر دهک‌های کم‌درآمد جامعه باشد.
اگرچه من پیش‌بینی می‌کنم تردد بین جاده‌ها به حداقل برسد و سفر‌های نوروزی تقریبا امکان‌پذیر نباشد -مگر اینکه آمار مرگ‌ومیر به حداقل ممکن برسد- بر این باورم که نسخه پیشین، پاسخگوی درد ادامه‌دار امروز جامعه ما نیست.
سه‌سناریوی پلیس راهور برای تعطیلات نوروز
سرهنگ عین‌الله جهانی_معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور ناجا
همواره در سفر‌های نوروزی پای پلیس در میان است. ترددها برای سفر‌های نوروزی هنوز مشخص نیست. با وجود آمادگی پلیس در تمام حوزه‌ها، ما منتظر صدور دستورالعمل‌ها از سوی وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا هستیم.
برای سفر‌های نوروزی و تردد خودرو‌ها ۳ سناریو می‌توان درنظر گرفت: یکی اینکه وضعیت با همین شرایط پیش رود، دیگر اینکه وضعیت عالی شود و کرونا از بین برود و درنهایت نیز می‌توان تصور کرد که وضعیت به‌شدت وخیم خواهد شد. این سناریو‌ها براساس رفتار مردم و مدیریت مسئولان نهایی می‌شوند.
ما امیدواریم وضعیت وخیم و پیچیده نشود و وضعیت دوم منتظر شهروندان‌مان باشد. پلیس راهنمایی و رانندگی این آمادگی را دارد که در هر شرایطی خدمت‌رسانی کند. اگر سفر‌ها و تردد‌های بین شهری آزاد شود حتما با بار ترافیکی سنگینی مواجه خواهیم شد.
آینده در گرو رعایت و همراهی مردم است. از نظر من شرایط به همین صورت باقی خواهد ماند و احتمال به وقوع‌پیوستن سناریوی اول بیشتر خواهد بود. ما امیدواریم موضوع کرونا مانند تصادفات رانندگی برای مردم و مسئولان عادی نشود. در تصادف‌های رانندگی روزانه ۴۰ نفر جان خود را از دست می‌دهند و متأسفانه این موضوع بسیار عادی شده است. ایراد بزرگ ما عادی‌شدن مسائل است. خیلی زود مسائل اهمیت خود را از دست می‌دهند. مردم باید تلاش کنند تا در نوروز ۱۴۰۰ سفر نروند و براساس دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونا عمل کنند نه براساس خواسته‌های خود.
محدودیت‌ها الزامی است، اما مردم کمتر رعایت خواهند کرد
سیدمحمد سیدمهدی _رئیس‌کلینیک بیمارستان مسیح دانشوری
با توجه به شیوع کرونای انگلیسی در کشور به‌نظر من اجرا و رعایت محدودیت‌ها و منع تردد باید الزامی و اجباری باشد. باید برای تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ محدودیت سفر اعمال شود. اگرچه اکنون با قطعیت و دقت نمی‌توان پیش‌بینی کرد که نوروز ۱۴۰۰ وضعیت محدودیت‌ها و اجرای منع تردد به چه صورت خواهد بود، زیرا باید وضعیت همه‌گیری و آمار را به‌صورت روزبه‌روز مورد بررسی قرار داد. اما براساس پیش‌بینی خامی که امروز برای یک ماه آینده داریم و با درنظرگرفتن شرایط استان‌هایی که دوباره درگیر کرونا شده و در وضعیت قرمز قرار گرفته‌اند، اینطور به‌نظر می‌آید که به‌احتمال زیاد در طول یک ماه آینده ویروس در کشور دوباره تغییر کند.
از این‌رو از نظر من اعمال محدودیت و منع تردد همچنان برای تعطیلات نوروز لازم است، اما اجرا شدن یا نشدن آن کاملا به دولت بستگی دارد و قابل پیش‌بینی نیست. همچنین به‌نظرم امسال متأسفانه مردم به نسبت پارسال کمتر مراعات محدودیت‌ها را خواهند کرد، به‌ویژه اینکه مردم احساس می‌کنند دیگر خطر چندانی تهدیدشان نمی‌کند، چون تا به حال بیمار نشده‌اند، یا مبتلا شده‌اند و خوب شده‌اند.
حتی بسیاری از آن‌ها این تصور را دارند که اگر قرار بود بیمار شده باشند تا به حال مبتلا شده بودند. این خیلی رفتار و تفکر خطرناکی است که باعث می‌شود بسیاری براساس همین تفکر احتیاط کمتری به خرج دهند.
نوروز ۱۴۰۰ با سفر‌های مشروط.
ولی تیموری _معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی
ستاد ملی مقابله با کرونا برای انجام سفر‌های نوروز۱۴۰۰ در قالب تور‌های مسافرتی و نیز با رزرو مراکز اقامتی دارای مجوز متقاعد شد.
به‌دلیل ناپایداربودن شرایط کشور به‌واسطه شیوع کرونا، سفر‌های نوروزی همچون سال گذشته با محدودیت‌هایی مواجه است، اما در این میان وزارت گردشگری با تشریح و تبیین برنامه‌ها و تمهیدات به‌عمل‌آمده و با معرفی دو راهکار سبز برای سفر‌های ایمن، اعضای ستاد را برای انجام سفر‌ها در قالب تور‌های مسافرتی و نیز با رزرو مراکز اقامتی شامل هتل‌ها، مهمانپذیر‌ها و بومگردی‌های دارای مجوز از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی متقاعد کرده است.
براساس تلاش‌های به‌عمل‌آمده، ستاد ملی کرونا، مراکز گردشگری را در میان گروه اول مشاغل طبقه‌بندی کرده است؛ پیش از این بخش گردشگری در گروه دوم و سوم قرار داشت، اما اکنون به‌واسطه پیگیری‌ها و تلاش‌های صورت‌گرفته و در راستای حمایت از فعالان گردشگری، این حوزه در گروه اول، یعنی در کنار مراکز دارای فعالیت ضروری قرار گرفته است؛ بنابراین در هر صورت مراکز اقامتی و تاسیسات گردشگری دارای مجوز کشور باز خواهند بود و مجاز به ارائه خدمات در ایام نوروز هستند.
ضمن تشدید نظارت‌ها و بازرسی‌ها نیاز است از فعالیت مراکز اقامتی و به‌طور کل تاسیسات گردشگری بدون مجوز جلوگیری شود و اجازه ندهند خطای یک مرکز سبب تخریب فرصت پیش آمده برای تمامی فعالان این حوزه شود. فرصت فراهم شده مبنی بر ممنوعیت نصب چادر در پارک‌ها و نیز اسکان در مراکز متفرقه، ازجمله سالن‌های ورزشی، کمپ‌ها، مدارس و... بهترین فرصت برای افزایش ضریب اشغال مراکز اقامتی سراسر کشور به‌شمار می‌آید و نقش ادارات کل استان در ایجاد زمینه بهره‌مندی بخش خصوصی از این امکان - با اطلاع‌رسانی و حمایت همه‌جانبه- بسیار پررنگ است.
یکی از اهداف مدیریت سفر در نوروز۱۴۰۰ ممانعت از شکل‌گیری سفر‌های انبوه و بی‌برنامه است؛ سفر مطمئن و ایمن در ایام نوروز پیش رو در انتظار هموطنان است. ما در وزارت گردشگری برای مهیا‌شدن امکان سفر با تور و بهره‌مندی از مراکز اقامتی مجاز بسیار تلاش کرده‌ایم؛ بنابراین انتظار داریم بخش خصوصی حوزه گردشگری با رعایت کامل پروتکل‌ها، دغدغه‌های موجود را برطرف کنند.
با وجود ابلاغ پروتکل‌های بهداشتی به مراکز گردشگری سراسر کشور، بار دیگر آموزش فعالان این حوزه در دستور کار قرار گرفته است. در برنامه‌ریزی و تدوین سرفصل‌های آموزشی جدید توسط دفتر آموزش و مطالعات گردشگری، دوره آموزشی رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای تمام تاسیسات گردشگری کشور اعم از دفاتر خدمات مسافرتی، هتل‌ها، مهمانپذیر، بومگردی و نیز راهنمایان درنظر گرفته شده است.
نیاز است در قرارداد گشت تور‌های مسافرتی بین مسافر و تاسیسات گردشگری یا مراکز مرتبط با یکدیگر، بخشی پیش‌بینی شود که با توجه به ناپایداری احتمالی سفر، درصورت لغو سفر در شرایط خاص، امکان ارائه خدمات مورد نظر تا پایان زمانی مشخص، مهیا شود.
شاید مردم بتوانند به سفر بروند
دکتر حمید سوری _متخصص پزشکی اجتماعی و عضو ستاد ملی کرونا
قرار است پیش از عید یکسری برنامه‌ها به اجرا گذاشته شوند که تا زمان اجرای آن‌ها نمی‌توان قضاوت یا پیش‌بینی کرد. همه‌چیز بستگی به این دارد که آن برنامه‌ها به‌درستی اجرا شوند و جامعه همکاری لازم را برای اجرای این برنامه‌ها داشته باشد. اگر چنین اتفاقی بیفتد و این رزمایشی که در راه است با موفقیت اجرا شود، محدودیت‌ها کمتر خواهد شد. در غیراین صورت ممکن است سختگیری‌ها و محدودیت‌ها در تعطیلات هم ادامه پیدا کنند.
تمامی تصمیماتی که گرفته می‌شوند براساس مصلحت مردم و جامعه هستند. مردم فقط افرادی که برای سفر به شمال می‌روند نیستند. مردم، همه کسانی هستند که در سطح کشور ممکن است به بیماری مبتلا شوند و از آن آسیب ببینند. این اپیدمی اتفاقی است که به‌صورت قهری در تمام دنیا رخ داده است و مختص کشور ما نیست. یکی از راهبرد‌هایی که تا به حال توانسته از بار اپیدمی کم و آن را تا حدی کنترل کند، اعمال مقررات و قوانین است. هدف این است که ما بتوانیم از سلامت مردم صیانت کنیم و کمترین آسیب به مردم برسد.
وضع محدودیت‌ها در کشور برای آن بخش بی‌ملاحظه از جمعیت است. اینکه عده‌ای باوجود دیدن قربانیان در جامعه بازهم باور نمی‌کنند که خطر در کمین همه است باعث می‌شود برای درصد کمی که بی‌ملاحظگی می‌کنند مقررات منع تردد به اجرا گذاشته شود. امروز مشکل کشور بی‌توجهی مردم از سر ندانستن نیست، مشکل قانون‌شکنی و بی‌توجهی است.
افرادی که بی‌ملاحظه هستند برایشان مهم نیست چه بر سر دیگران می‌آید و این مقررات سختگیرانه است که می‌تواند کنترل‌شان کند. اما اگر همه رعایت حال یکدیگر را بکنند شاید دیگر نیازی به این‌همه سختگیری نباشد. ما به‌دنبال آن هستیم که بخش آسیب‌پذیر و افرادی که در کانون آلودگی هستند را از جامعه جدا کنیم. حدود یک‌درصد جامعه همیشه آلوده هستند؛ حال یا بیمارند یا مشکوکند یا تماس نزدیک با فرد آلوده داشته‌اند. درصورتی که بتوان این بخش را از کل جامعه جدا کرد، احتمال مواجهه افراد حساس و سالم با افراد بیمار به حدااقل می‌رسد و آن زمان است که راحت‌تر می‌توان از رفتار‌های عادی اجتماعی حمایت کرد.
درصورت اجرای درست برنامه‌ای که درنظر داریم، ممکن است در نوروز مردم بتوانند به سفر بروند و حتی ممکن است شرایط را عادی کنیم، زیرا نگرانی اصلی این است که وقتی افراد به سفر می‌روند با افراد آلوده مواجه نشوند؛ بنابراین اگر بتوان افراد آلوده را از کل جامعه جدا کرد، دیگر ویروس در خارج این محیط حضور ندارد که مردم با آن مواجه شوند.
مثلا اگر هزار نفر قرار است به سفر بروند، اگر ۱۰۰ نفر یعنی ۱۰ درصد از آن‌ها آلوده باشند، می‌توانند ۹۰ درصد دیگر را هم آلوده کنند، اما اگر آن ۱۰ درصد را از بقیه جدا کنیم و مانع سفررفتن آن‌ها شویم، برای ۹۰ درصد دیگر نگرانی از بین خواهد رفت؛ بنابراین هدف این است که افراد مبتلا، مشکوک و تماس نزدیک شناسایی و کنترل شوند تا خیال ما از ابتلای سایر افراد راحت‌تر شود.
فضای نوروز آتی بازتر از نوروز پیشین است
برهان محمودی _روزنامه‌نگار راه و شهرسازی
تا نوروز ۱۳۹۸ یکی از بهترین تفریحات مردم، انجام سفر‌های نوروزی بود. عباراتی که در روز‌های اخیر با عنوان پیک بیماری یا موج اول و دوم کرونا مرتبا از رسانه‌ها تکرار می‌شود، در سال‌های قبل به سفر‌های نوروزی اختصاص داشت و عمدتا دو یا سه پیک یا موج سفر در نوروز‌های گذشته و بسته به تعداد روز‌های تعطیل رسمی در نوروز رخ می‌داد.
از نوروز ۱۳۹۹ و با ممنوع‌شدن سفر‌های نوروزی در پی شیوع ویروس کرونا، انجام سفر‌های نوروزی اعم از سفر با وسایل حمل‌ونقل عمومی یا شخصی، بسیاری از مردم از انجام سفر در یک سال اخیر خودداری کرده‌اند.
حال مردمی خسته از یک سال مراعات پروتکل‌های سنگین بهداشتی، تلاش دارند تا نوروز ۱۴۰۰ را با نوروز ۱۳۹۹ متفاوت برگزار کنند.
مقامات وزارت گردشگری و کارگروه سفر‌های ستاد ملی مقابله با کرونا برنامه‌هایی برای سفر‌های جاده‌ای درنظر گرفته اند؛ اینکه سفر با وسایل حمل‌ونقل عمومی در نوروز ۱۴۰۰ آزاد است، بزرگ‌ترین تفاوت با نوروز ۹۹ محسوب می‌شود. در تعطیلات نوروزی پیش رو، مردم می‌توانند با قطار، هواپیما یا اتوبوس به مسافرت بروند. حتی برگزاری تور‌های خانوادگی و عمومی نیز با حمل‌ونقل عمومی بین شهری و رزرو اماکن اقامتی عمومی اعم از هتل‌ها و مهمانسرا‌ها مجاز است.
با این حال همه‌ساله چنین تور‌هایی برگزار می‌شد، اما مجموعا بخش محدودی از سفر‌های نوروزی را شامل می‌شد.
بیشترین حجم سالانه سفر‌های نوروزی، به مسافرت با وسایل نقلیه شخصی و اقامت خانوار‌ها در چادر‌های مسافرتی در پارک‌ها و اماکن عمومی یا منازل اقوام و خویشان اختصاص داشت؛ پدیده‌ای که وزارت بهداشت و ستاد ملی مقابله با کرونا به‌شدت با آن مخالف است و اعلام کرده اولا سفر با وسایل نقلیه شخصی و چادرزدن در شهرها، ممنوع است و ثانیا تردد خانواده‌ها به شهر‌های مختلف و اقامت در خانه خویشاوندان، از عوامل شیوع شدید کرونا خواهد بود که قابل کنترل نیست.
از همین رو برخی کارشناسان پیشنهاد بسته‌شدن راه‌ها و ممنوعیت خروج از شهرها و ورود به شهر‌های دیگر را اعلام کرده‌اند؛ برخی نیز پیشنهاد داده‌اند صرفا مجازبودن ورود به شهرها با خودروی شخصی پلاک بومی که هم‌اکنون انجام می‌شود، ادامه یابد.
به‌نظر می‌رسد اجرای دقیق و هوشمند سفر‌های نوروزی با وسایل نقلیه شخصی، نیازمند تعامل و همکاری همه دستگاه‌های مربوطه است؛ اینکه پلیس راه، راهداری، اورژانس، هلال احمر و دیگر دستگاه‌های متولی سفر‌های نوروزی، اجازه ورود و خروج خودرو‌ها به شهر‌های آبی یا حتی زرد را به‌صورت کنترل‌شده بدهند، در میان‌مدت، نیازمند راه‌اندازی سامانه‌های مراقبتی و نصب دوربین‌های متعدد کنترل جاده‌ای و اتصال آن به دوربین‌های کنترال ترافیک درون‌شهری است. اما در این چند روز باقیمانده از اسفند ۹۹ و تا پیش از آغاز تعطیلات نوروزی هم می‌توان با زیرساخت‌های موجود، راهکاری اندیشید تا تردد‌های جاده‌ای به‌صورت کنترل‌شده انجام شود.
اگر این اتفاق رخ ندهد و ستاد ملی مقابله با کرونا صرفا به صدور اطلاعیه‌هایی مبنی بر درخواست از مردم برای ماندن در خانه یا اعمال جریمه‌های نقدی نسبت به خودرو‌های با غیرپلاک بومی اکتفا کند، قطعا به جای انجام موج‌های سفر‌های نوروزی، با موج‌های سوم و چهارم کرونا در کشور روبه‌رو خواهیم شد.
نسبت به نوروز خوش‌بین نیستم
بهناز داداش‌زاده _ پزشک شاغل در مرکز کرونا
دستفروش‌ها نشسته‌اند، مغازه‌دار‌ها به سیاق سابق به‌کار مشغولند و حال و هوای خرید مثل همه سال‌های پیش از شیوع کرونا در خیابان‌ها جریان دارد. انگار همه مردم به این باور رسیده‌اند که یک ماسک ساده می‌تواند به‌تن‌هایی از آن‌ها در برابر ابتلا به کووید-۱۹ محافظت کند. واقعیت، اما این است که ماسک نمی‌تواند در محیط آلوده از ما محافظت حداکثری کند و بیش از هر چیزی نیاز به بازگشت به پروتکل‌هایی داریم که از آن‌ها خسته شده‌ایم.
من پیش‌بینی می‌کنم محدودیت‌های تردد بین شهری به قوت خود باقی بماند و تغییر ویژه‌ای در آن ایجاد نشود؛ به‌خصوص که هر از چندگاهی دوباره سرعت ابتلا و شیوع در جامعه افزایش پیدا می‌کند. برای مثال همین یکی دو هفته پیش بود که آمار مبتلایان در بخش ما دوباره روی شیب صعودی قرار گرفت تا جایی که مجبور شدیم یک بخش جدید را برای بیماران کرونایی، خالی و آماده پذیرش و بستری کنیم. اگرچه مدتی بعد از این اتفاق رشد آمار مبتلایان فروکش کرد واقعیت این است که من به نوروز ۱۴۰۰ خوش‌بین نیستم و اگر تصمیم‌گیرندگان در ستاد کرونا هم مثل من و همکارانم فکر کنند و در جریان جامعه باشند حتما ممنوعیت تردد- به‌ویژه در جاده‌ها و بین شهرها- ادامه خواهد داشت. به‌خصوص که به‌نظر می‌رسد دورهمی‌ها و عیددیدنی‌ها امسال برخلاف سال گذشته برقرار خواهند بود؛ شاید از همین رو به ما درباره نوروز ۱۴۰۰ هشدار داده‌اندو گفته‌اند احتمال دارد پیک دیگری در راه باشد.
مردم خسته‌اند، همه خسته‌ایم و شاید ادامه این روند برای خیلی از ما دیگر ممکن نباشد، اما نباید فراموش کنیم که از وقتی محدودیت‌های تردد بین‌شهری به‌طور جدی اعمال شده و شهرها به‌نوعی ایزوله شده‌اند، موارد بستری در بسیاری از مراکز درمان کرونا کمتر شده‌است. برای مثال بیمارستانی که من امروز در آن به‌کار مشغولم، سقفی برای پذیرش بیمار کرونایی تعیین نکرده و هر تعداد مبتلا که به بیمارستان بیایند، پذیرش می‌شوند و جامعه آماری گسترده‌ای برای بررسی داریم.
از بعد از اعمال محدودیت‌ها به طرز چشمگیری تعداد مبتلایان و فوتی‌های ناشی از این ویروس چینی- حداقل در بخش ما- بسیار کمتر شده است. همه این‌ها شاید بتواند ما را به این جمع‌بندی برساند که به‌احتمال قوی محدودیت‌ها اعمال خواهند شد؛ هرچند همه ما خسته و کلافه شده باشیم.