عهدشکنی غرب و فرصت آمریکا برای بازگشت به برجام

- «جو بایدن»، رییس جمهور آمریکا فرصت زیادی برای بازگشت به برجام ندارد.

 

اکنون که ایران تعهدات خود را کاهش داده، به دلیل عهدشکنی طرف مقابل است؛ حتی مصوبه راهبردی مجلس شورای اسلامی نیز در همین راستا تنظیم شده است.

 

سوم اسفند ماه زمان خروج ایران از پروتکل الحاقی است که داوطلبانه آن را پذیرفته است.

 

در مصوبه راهبردی مجلس تاکید شده است که اگر آمریکا به توافق هسته‌ای بازنگردد و تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را در عمل لغو نکند از پروتکل الحاقی خارج خواهد شد.

 

طبیعی است که ایران چنین تصمیمی بگیرد؛ چرا که از مزایای برجام تاکنون هیچ بهره‌ای نبرده و حتی پس از خروج آمریکا از برجام در دوران «دونالد ترامپ»، تحریم‌های بیشتری را تجربه کرد.

 

این که گفته می‌شود اگر بایدن فرصت زیادی برای بازگشت به برجام ندارد، از یک نگاه درست است، چرا که به تعویق انداختن بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای باعث می‌شود ایران تصمیمات بعدی را برای کاهش تعهدات خود اجرایی کند.

 

بایدن هر روز که از اجرای تعهدات آمریکا دورتر می‌شود، به کاهش هر چه بیشتر تعهدات از سوی ایران نزدیک‌تر می‌شود که البته این مسئله خوشایند آمریکا و اروپا نیست.

 

اکنون همه مسئولان در جمهوری اسلامی ایران و مردم نیز با این سیاست همراه هستند؛ چرا که در طول ۵ سال اجرای توافق هسته‌ای، تنها واکنشی که از سوی غرب مشاهده کردند، بدعهدی بود.

 

رهبر انقلاب اسلامی درباره برجام فرمودند که اگر آمریکا به برجام باز گردد، همه تحریم‌های اعمال شده علیه جمهوری اسلامی را لغو کند و در عمل ثابت شود که چنین شده است، ایران نیز به برجام باز می‌گردد و همه تعهدات خود را در قالب برجام اجرا خواهد کرد.

 

فرآیند برجام مشخص است، تعهدد در قبال تعهد؛ ایران متعهد به کاهش فعالیت‌های هسته‌ای خود شده است و طرف مقابل نیز متعهد به لغو تحریم‌های اقتصادی، این فرآیند پیچیده و بغرنج نیست.

اگر قرار باشد بایدن نیز راه ترامپ را در پیش بگیرد و همچنان تحریم‌های اقتصادی علیه ایران ادامه داشته باشد و توقع کند که ایران باید همه تعهدات خود را اجرا کند تا ما نیز فکری برای تحریم‌ها کنیم، چنین سیاستی پذیرفتنی نیست، چرا که ایران پایبندی خود را اثبات کرده است، اما آمریکا و اروپا بدعهدی خود را ثابت کرده‌اند.

 

ایران توانسته است با وجود تحریم‌های شدید اقتصادی، تحریم‌ها را تا اندازه زیادی بی‌اثر کند و ادامه چنین روندی در آینده نزدیک ایران را از لغو تحریم‌های اقتصادی کاملا بی‌نیاز خواهد کرد.

 

در صورتی که چنین اتفاقی بیفتد که دور از انتظار نیست، آیا برجام خاصیتی خواهد داشت؟

 

تحریم‌های آمریکا و اروپا برای از پا در آوردن ایران اعمال شده بود، اما این تحریم‌ها نتیجه معکوس داشت.

 

عجله بایدن برای بازگشت به برجام و لغو همه تحریم‌های اقتصادی علیه ایران آن هم پس از راستی آزمایی به خاطر آن است که ایران گام به گام در حال کاهش تعهدات برجامی خود است و در این راه مصمم و جدی است.

 

فرصت کم برای جو بایدن، رییس جمهور آمریکا به این خاطر است که اگر دست به کار نشود، هم برجام را از دست داده که باعث کاهش فعالیت‌های هسته‌ای ایران شده بود و هم تحریم‌هایی که از سوی آمریکا علیه ایران اعمال شده خاصیت خود را از دست خواهد داد.

 

البته این مسئله نیز باید جدی گرفته شود که اگر جو بایدن قصد بازگشت به توافق هسته‌ای و اجرای همه تعهدات برجامی خود را دارد باید تضمین دهد که هیچگاه در دولت خود و دولت‌های بعدی بازی‌ که ترامپ آغاز کرد وجود نداشته باشد.

 

در واقع اجرای برجام همانگونه که در ایران مصوبه مجلس را در پی داشت، در آمریکا و اروپا نیز باید مصوبه پارلمان آمریکا و اتحادیه اروپا را داشته باشد تا ضمانت‎های بیشتری برای جلوگیری از بدعهدی آنها باشد.