چند نکته مهم پیرامون سیره سیاسی و اخلاقی «امام هادی(ع)»

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدتقی حسین‌زاده در گفت‌وگو با پیرامون سیره سیاسی «امام علی نقی الهادی (ع)» گفت: زمان امامت «امام علی النقی الهادی (ع)» مصادف بود با حکومت خلفای عباسی و مبارزات این امام بزرگوار با ظلم و ستم آنان لذا «امام هادی (ع)» از مدینه به سامرا منتقل و در آنجا تبعید خانگی شدند، با این حال ایشان همچنان ارتباط خود را با شیعیان حفظ می‌کردند و در خفا به تربیت شاگردان خود می‌پرداختند و آنان را به عنوان مستشار به نقاط مختلف کشورهای اسلامی می‌فرستادند تا بتوانند از راه دور همچنان به حمایت و هدایت شیعیان بپردازند. «امام هادی (ع)» حتی از بین شاگردان خود افرادی را به دربار حاکمان وقت فرستاده و در آنجا به کار گمارده بودند تا بتواند در وقت نیاز به کمک شیعیان در بند و ظلم دیده کمک کنند.

وی در همین راستا ادامه داد: بعد از امامت «امام رضا (ع)» و «امام جواد (ع)» همچنین «امام هادی (ع)» زمینه کم کم برای حضور «امام زمان (عج)» فراهم شد لذا شرایط به شیوه‌ای جلو رفت که مردم کمتر حضورا بتوانند «امام هادی (ع)» را ملاقات کنند.

***سیره رفتاری و شخصیتی «امام هادی (ع)»

حسین زاده پیرامون سیره رفتاری و شخصیتی «امام هادی (ع)» ابراز کرد: «امام علی النقی الهادی (ع)» یکی از عابد‌ترین مردم در زمان خود بودند، ایشان همواره در حال بیان ذکر خدا بودند، حتی زمانی که دشمنان به بهانه‌های مختلف به خانه ایشان می‌رفتند و خانه ایشان را تفتیش می‌کردند جز کتاب‌های دعا و قرآن و چند کتاب علمی دیگر چیز قابل توجهی در خانه ایشان یافت نمی‌کردند.

وی با اشاره به سبک زندگی «امام هادی (ع)» افزود: «امام علی نقی الهادی (ع)» بسیار ساده زیست بودند، ایشان اطرافیانشان را نیز به ساده زیستی دعوت می‌کردند، در کتاب بحار الانوار جلد ۷۵ صفحه ۳۶۶ پیرامون نظر «امام علی نقی الهادی (ع)» نسبت به سود و زیان دنیا  آمده است: «اَلدُّنْیا سُوقٌ رَبِحَ فی‌ها قَوْمٌ وَ خَسِرَ آخَروُنَ، دنیا بازاری است که گروهی در آن سود برند و دسته‌ای زیان بینند»، ما نیز باید مراقب باشیم تا در این دنیا سود را جایگزین ضرر کنیم، زیرا گیرایی‌های این دنیا همواره انسان‌ها را از راه درست دور می‌کند.

***الگوپذیری از زندگی «ائمه معصومین(ع)» به ویژه «امام هادی (ع)»

این کارشناس علوم قرآنی به برخی از زیاده روی‌ها و چشم و هم چشمی‌های رواج یافته در دنیای امروز اشاره و بیان کرد: «ائمه معصومین (ع)» الگوی‌هایی ارزشمند پیش روی ما هستند هر یک از این بزرگواران در طول زندگی پر برکت خود همواره به ما نشان دادند که چگونه می‌توان به سعادت دنیا و آخرت راه یافت. نگاهی به سبک زندگی «امام علی نقی الهادی (ع)» نشان می‌دهد ساده زیستی تا چه میزان با اهمیت است، در صورتی که امروز شاهد بر پایی مهمانی‌ها و مجالس عروسی بسیار گران و پر تشریفات هستیم چنانچه همان هزینه‌ها را برای خرید منزل به عروس و داماد‌ها بدهند آنان در زندگی خوشبخت‌تر و زندگی‌های راحتی را خواهند داشت. بیماری کرونا در عین تهدید‌هایی که داشت فرصت‌های را نیز ایجاد کرد مجالس عروسی و میهمانی‌های پر زرق و برق و سنت غلط را برای مدتی از بین برده است باید بر این شیوه حرکت کرد و از ریخت و پاش‌های بیهوده چشم پوشی کرد. محبت «اهل بیت(ع)» یعنی سیره «ائمه معصومین(ع)» را در زندگی خود جاری کنیم و این رویکرد ارزنده باید به آن توجه بیشتری شود.

***دعوت مردم به تقوا توسط «امام دهم(ع)»

حسین زاده در مورد تاکیدات «امام علی نقی الهادی (ع)» پیرامون زهد و تقوا بیان کرد: «امام علی نقی الهادی (ع)» همواره مردم را به تقوا دعوت می‌کردند. در کتاب بحارالانوار جلد ۶۸ صفحه ۱۸۲ آمده است: «مَنْ اتَّقی الله یتَّقی، وَ مَنْ اطاعَ لله یطاع، و من اطاعَ الخالق لم یبال سَخَطَ المَخْلُوقین، و مَنْ اَسْخَطَ الخالق فَلییقَنَ ان یحِلَّ به سَخَطَ المَخلوقین، هر کسی از خدا بترسد، مردم از او بترسند، هر که خدا را اطاعت کند، از او اطاعت کنند، و هرکه مطیع آفریدگار باشد، باکی از خشم آفریدگار ندارد، و هر که خالق را به خشم آورد، باید یقین کند که به خشم مخلوق دچار می‌شود».

این کارشناس علوم قرآنی در همین راستا تاکید کرد: این امام بزرگوار بر تقوا و رفتار پسندیده تاکید داشتند، ایشان بار‌ها به شاگردانشان پیرامون ناتوانی انسان در برابر خداوند متعال نکاتی ارزشمند را بیان فرموده بودند اینکه انسان موجودی فقیر بوده و این امر عجز ناتوانی انسان را در برابر پروردگارش نشان می‌دهد، حقیقتی انکارناپذیر است و اصول توحیدی را نشان می‌دهد.

وی اظهار کرد: خداوند متعال در آیه ۱۵ «سوره فاطر» به فرموده است: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ‌ای، مردم، شما همه به خدا فقیر و محتاجید و تنها خداست که بی‌نیاز و غنیّ بالذّات و ستوده صفات است»، در جای دیگر پروردگار خطاب به انسان‌ها می‌فرماید: «وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ ۚ وَمَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ ۚ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرً، او از جایی که گمان نَبَرد به او روزی عطا کند، و هر که بر خدا توکل کند خدا او را کفایت خواهد کرد که خدا امرش را نافذ و روان می‌سازد و بر هر چیز قدر و اندازه‌ای مقرّر داشته است و به هیچ تدبیری سر از تقدیرش نتوان پیچید»، لطف خدا همواره شامل حال بندگان می‌شود لذا هر چه ارتباط ما با خداوند بیشتر باشد به لطف و نعمت خداوند نزدیکتر خواهیم بود، درعین حال تاکید شده است که خداوند هرگز بندگان مومن را به حال خود وا نمی‌گذارد و اجازه نمی‌دهد که آنها به بن بست برسند. البته باید در نظر داشت که دعا  با گناه منفافات دارد لذا گاهی دعای‌های ما به اجابت نمی‌رسد.

***تاکید «امام علی النقی الهادی (ع)» بر زیارت «امام حسین (ع)» 

این کارشناس علوم قرآنی پیرامون تاکید «امام علی نقی الهادی (ع)» بر زیارت «امام حسین (ع)» اظهار کرد: «امام علی نقی الهادی (ع)» بر زیارت «امام حسین (ع)» همواره تاکید داشتند و به شاگردان و دوستداران خود توصیه می‌کردند، حصر برای «امام دهم (ع)» اجازه زیارت «امام «حسین (ع)» از نزدیک را برای ایشان در بر نداشت، از سوی دیگر سختگیر‌های حاکمان عباسی بر شیعیان سبب شده بود تا مردم کمتر به زیارت «سید الشهداء(ع)» بروند، در روایات آمده است روزی یکی از مومنان به دیدار «امام علی نقی الهادی (ع)» رفت ایشان بیمار بودند و از آن فرد خواستند تا به نیابت از ایشان به زیارت «امام حسین (ع)» بروند و زیر قبه حرم «سید الشهدا (ع)» برای سلامتی ایشان دعا کند آن فرد پذیرفت، اما در مسیر به کسی برخورد و آن فرد به دوستدار «امام علی نقی الهادی (ع)» گفت «امام دهم (ع)» خود مستجاب الدعوه و نیاز ندارد که شما بر او دعا کنید، این مومن به سرعت نزد امام بازگشت و دلیل در خواست دعا را از «امام علی نقی الهادی (ع)» جویا شد، ایشان در پاسخ به وی فرمودند: خداوند دوست دارد تا برخی از بندگان در مکان‌های خاصی همانند قبه «سید الشهداء (ع)» دعا کنند، زیرا دعای شما در آنجا به اجابت می‌رسد. این روایت نشان می‌دهد «امام علی نقی الهادی (ع)» تا حد زیادی تلاش داشتند تا به احیای زیارت «امام حسین (ع)» در جامعه شیعه آن زمان بپردازند.

***صبر از برترین سیره‌های «امام هادی (ع)»

حسین زاده پیرامون یکی از برترین سیره‌های «امام هادی (ع)» بیان کرد: «امام علی نقی الهادی (ع)» در برابر دشواری‌های موجود بر سر راه امامت صبر فراوانی داشتند، در کتاب مستدرک الوسائل جلد دوم صفحه ۷۷۵ آمده است: «امام علی النقی الهادی (ع)» همواره مومنان را به صبر دعوت می‌کردند و می‌فرمودند: «اَلْمُصِیبَهُ للِصّابِرِ واحِدَهٌ وَ لِلْجازِعِ اِثْنَتانِ؛ مصیبت برای صابر یکی است و برای کسی که بی‌طاقتی می‌کند، دوتاست».

وی به سیره رفتاری دیگری از «امام هادی (ع)» اشاره و ابراز کرد: بخشندگی و کرامت «امام هادی (ع)» در روایت‌های متعدد بیان شده است، حتی در یکی از روایت آمده ایشان ۳۰ هزار سکه برای گره گشایی از مشکل یکی از شیعیان پرداخت کردند. این امر درس بزرگی برای ما دارد کمک به هم نوع کمک به آزادی زندانیان خصوصا برای کسانی که تمکن اقتصادی ندارند حمایت از خانواده‌های اقشار آسیب دیده بسیار مورد تاکید است با وجود مشکلاتی که بیماری کرونا ایجاد کرده کمک در قالب قربانی، صدقه و فراهم کردن سبد خانوار می‌تواند ارزنده باشد.