آیت الله سید احمد خاتمی خطاب به مقامات آمریکایی: ما به شما می‌گوییم برگردید به برجام، برنگشتی، رفتار ما همین است
- آیت الله سید احمد خاتمی در خطبه نمازجمعه خود اظهار کرد:
أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
اَلحَمدُ لله الَّذی أَنْجَزَ وَعْدَهُ وَ نَصَرَ عَبْدَهُ وَ أَعَزَّ جُنْدَهُ وَ هَزَمَ الْأَحْزَابَ وَحْدَهُ فَلَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ وَ هُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ثُمَّ الصَّلوهُ وَ السّلامُ عَلَی العَبد المُؤَیَّد اَلرَّسولِ المُسَدَّد اَبِی القاسِم المُصطَفی مُحمَّد صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلهِ الطَّیِّبینَ الطّاهِرین وَ لَعنَهُ اللّهِ عَلى أعدائِهِم أجمَعین، مِنَ الآنِ إلى قِیامِ یَومِ الدّین
اَللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ الْحُجَّهِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ عَلى آبائِهِ فی هذِهِ السّاعَهِ وَ فی کُلِّ ساعَهٍ وَلِیّاً وَحافِظاً وَ قائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیْناً حَتّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فی‌ها طَویلاً.
عرض سلام و ادب دارم محضر شما، خطبه‌های رسانه‌ای را هم مثل خطبه‌های حضوری در دو بخش محضرتون تقدیم می‌کردیم. یک بخش، بخش معارفی و بخش دوم، بخش مناسبت‌ها و تحلیل هاست.
در بخش معارفی محور بحث ما سبک زندگی قرآنی با تکیه بر یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا‌های قرآن بود.
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحًا» (سوره تحریم، آیه ۸). مؤمنین صادقانه، خالصانه بازگشت به خداوند کنید. توبه کنید، توبه یعنی شورش علیه خود، یعنی بازگشت به ذات مقدس ربوبی داشته باشید. وقتی استغفار می‌کنید تصمیم داشته باشید که دیگه از خطوط قرمز خداوند عبور نکنید. این توبه واقعی است. والاّ اگر کسی استغفرالله بگوید، اما همچنان تصمیم داشته باشد گناه کند در برخی از روایات دارد «فَهُوَ کُلُّ المُستَهزَأ بِنَفسِهِ». مانند کسی است که خودش را مسخره می‌کند. پیامبر اکرم وقتی از حضرت سؤال کردند توبه نصوح چیست، فرمود این که انسان تصمیم داشته باشد که دیگر دور و بر گناه نگردد همان گونه که شیر مادر برنمی‌گردد. این توبه در حقیقت توبه نصوح است. خوب از اطلاق این آیه استفاده می‌شود که باب توبه همه جا باز است. هم از جهت زمانی و از جهت مکانی همیشه وقت توبه هست. هر زمان که انسان تصمیم بگیرد به ذات مقدس ربوبی برگردد، میگویند خوش آمدی. اما برخی زمان‌ها هست که زمان ویژه هست. باید قدر این زمان‌های ویژه را دانست. «إنَّ لله فی أیّامِ دَهرِکُم نَفَحاتٍ، ألا فَتَعَرَّضُوا لَها» خداوند یک فرصت‌های ویژه‌ای در زندگیتون، در اختیارتون قرار می‌دهد، از این فرصت‌های ویژه بهره ببرید. سه ماهی که پیش روی ماست، ماه رجب، ماه شعبان و ماه مبارک رمضان، از این فرصت‌های ویژه هست. فرصت‌های ویژه‌ای که در روایات تأکید شده از این فرصت‌های الهی استفاده کنید. یکی ماه رجب هست که مزین به ولادت مولانا امیرالمؤمنین علی علیه السلام هست. روز‌های این ماه، هر روز این ماه روز ویژه است، روز عنایت خداوند است به خصوص نیمه ماه رجب. در روایتی هست که جناب آدم به خداوند عرض کرد «یَا رَبِّ أَخْبِرْنِی بِأَحَبِّ الْأَیَّامِ إِلَیْکَ وَ أَحَبِّ الْأَوْقَاتِ» خدایا به من خبر بده محبوبترین روز‌ها و محبوبترین وقت‌ها در نظرت چه زمانی است «فَأَوْحَى اللَّهُ تَعَالَى إِلَیْهِ أَحَبُّ الْأَوْقَاتِ إِلَیَّ یَوْمُ النِّصْفِ مِنْ رَجَبٍ» محبوبترین وقت‌ها نیمه ماه رجب است و انتهای ایّام البیض که سالیان گذشته توفیق اعتکاف معتکفان بود. امیدواریم امسال هم آن‌هایی که نیت و حسرت آن اعتکاف را دارند، خداوند همان اجر را به آنها عنایت کند. خوب، این فرصت‌های ویژه را ذات مقدس ربوبی برنامه داده، یک برنامه‌اش که هم در ماه رجب هست هم در ماه شعبان هست، روزه مستحب است، تمام سی روز چه بهتر و اگر توفیق آن که تمام سی روز را نشد روزه بگیرند، هر مقداری که می‌توانند روزه بگیرند. جالب است که فرمودند اگر نتوانستید روزه بگیرید، آن روز را صدقه بدید. روزه سبب جلای دل می‌شود، اندرون از طعام خالی دار تا در آن نور معرفت بینی. قرار است که ماه رجب مقدمه ماه شعبان و این دو ماه مقدمه ماه رمضان باشد که «شهر الله الاکبر» هست. آنها که در مسیر سیر و سلوک اند، قدر روزه ماه رجب و قدر روزه ماه شعبان را می‌دانند، هر مقداری که برایشان ممکن است.
دومین برنامه‌ای که در روایات ما هست، دعا در این سه ماه است. مفاتیح الجنان را که مرور می‌کنید، می‌بینید دعاها از ماه رجب شروع می‌شود، بعد از همه نماز‌ها بگویید «یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ». ماه شعبان مناجات شعبانیه مطرح است و ماه مبارک رمضان هم که اوج دعاها است. به تعبیر امام راحل عظیم الشأن که تعبیر عرفا است، دعا را قرآن صاعد می‌نامند. قرآن، قرآن نازل است و دعاها از سوی بنده بالا می‌رود؛ لذا بهترین دعاها، دعا‌های مأثور است یعنی دعا‌هایی که از معصومین سلام الله علیهم اجمعین رسیده.
نکته‌ای که می‌خواهم محضرتون عرض کنم این است که هم در دعا‌های ماه رجب، هم در دعا‌های ماه شعبان، امید به خدا موج می‌زند، توحید فعلی موج می‌زند. در دعاها این باورتان را عرضه کنید که «لا مُؤثّرَ فی الْوُجودِ إلاّ اللَهُ» خدایا تأثیر گذار مستقل در جهان هستی، ذات مقدس ربوبی توست. آن وقت در این ماه، ماه رجب ماه شعبان رو عنصر امید به خدایی «یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ» برای هر خیری من تمام امیدم به ذات مقدس توست. در مناجات شعبانیه هم هست «اِلهی هَب لی کَمالَ الاِنقِطاعِ اِلیکَ» خدایا کمال انقطاع به حضرتت پیدا کنم، از عمق جانم به این باور برسم که همه چیز به دست ذات مقدس ربوبی است. امید به خداوند نقطه مقابل امید به خداوند، امید به دیگران است و در بین این دیگران، بدترین، امید به دشمنان است. خیلی در قرآن بر این تأکید هست به دشمنانتان بدبین باشید، امید به آنها نداشته باشید. سوره آل عمران آیه ۱۱۸: «قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفی صُدُورُهُمْ أَکْبَرُ» از زبان این‌ها دشمنی می‌ریزد. سوره آل عمران آیه ۱۲۰: «إِنْ تَمْسَسْکُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤهُمْ وَإِنْ تُصِبْکُمْ سَیِّئَةٌ یَفْرَحُوا بِهَا» اگر یک خوبی بهتون برسه، مشکلتون حل بشه، این‌ها ناراحت می‌شوند و اگر به مشکل برسید، این‌ها خوشحال می‌شوند؛ بنابراین باید امید به دشمن نداشت. باید این باور را داشت که با امید به دشمن گره باز نمی‌شود. تنها و تنها امید به خداوند و خودباوری فردی و خودباوری ملی مؤمنان با امید به خدا، با توکل بر خدا «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَسْبُکَ اللَّهُ وَمَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ» (سوره انفال، آیه ۶۴) «هُوَ الَّذِی أَیَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِینَ» (سوره انفال، آیه ۶۲). اگر قرار است گره باز شود فقط با امید به او و با همکاری مؤمنین، یعنی با همکاری خودی‌ها با همکاری خود نه امید به بیگانگان، با فرهنگ ما می‌توانیم امید حل مشکل هست.
اما بخش دوم؛ چند تا مناسبت داریم، روز شنبه، فردا یکم رجب ولادت حضرت امام باقر علیه‌السلام هست. شادی در شادی‌های ائمه و محزون بودن در حزن ائمه نشان پیروان اهل بیت است «یَحْزَنُونَ لِحُزْنِنا و یَفْرَحُونَ لِفَرَحِنا» امید که امشب و فردا شاهد نماد‌های شادی حلال در اماکن عمومی و در مساجد و اماکن دیگر باشیم.
۲۷ بهمن، سوم رجب، سالگرد شهادت حضرت امام هادی علیه السلام است. تسلیت عرض می‌کنم این داغ جانگداز را. امام هادی مثل همه امامان دیگر سلام الله علیهم اجمعین به رسالت امامتش عمل کرد و دو یادگار نفیس برای رهروان راه حق باقی گذاشت یکی زیارت جامعه کبیره که یک دوره امام شناسی منهای غلوّ است، امام شناسی صحیح و دیگری زیارت مولا علی علیه السلام در روز غدیر.
سومین مناسبت ۲۹ بهمن سالگرد قیام مردم تبریز در اربعین شهیدان ۱۹ دی قم هست. گرامی می‌داریم این قیام افتخارآمیز را که تداوم بخش اربعین‌ها تا پیروزی انقلاب اسلامی شد. افتخار می‌کنیم به همه مردم ما به ویژه به افتخار آفرینان این قیام، مردم قهرمان تبریز که همیشه پشتیبان انقلاب بودند، هستند و ان شاءالله خواهند.
چهارمین نکته مناسبت، ارتحال عالم جلیل جناب آیت الله ضیاءآبادی را تسلیت عرض می‌کنم. این عالم خلیق، عالمی که منش و گفتارش دل‌ها را متوجه یاد خدا می‌کرد و نیز اربعین ارتحال علامه مصباح یزدی. امید که راه این بزرگان پر رهرو باشد برای همیشه.
دو تحلیل در عرصه مسائل داخلی محضرتان تقدیم می‌کنم و دو تحلیل در عرصه مسائل خارجی. در عرصه مسائل داخلی، تحلیل اول تشکر از حضور بسیار خوب و ستودنی شما مردم در راهپیمایی خودرویی که ابتکار جدیدی بود به خاطر این ویروس منحوس، اما بحمدالله این راهپیمایی بسیار باشکوه صورت گرفت. بنده قابل نیستم که از شما تشکر کنم از خداوند بهترین اجر و پاداش برای شما امت وفادار و همیشه در صحنه دارم. هشت عنوان این راهپیمایی شما داشت:
عنوان اول؛ عنوان وفای به عهد: «وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا» (سوره بقره، آیه ۱۷۷) به دینتان وفادار ماندید.
دو؛ عمل صالح: «ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمْ لَا یُصِیبُهُمْ ظَمَأٌ وَلَا نَصَبٌ وَلَا مَخْمَصَةٌ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَا یَطَئُونَ مَوْطِئًا یَغِیظُ الْکُفَّارَ وَلَا یَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَیْلًا إِلَّا کُتِبَ لَهُمْ بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ» این گام‌های به خشم آورنده دشمن، مصداق عمل صالح است.
سه؛ عنوان شکر: در آغاز چهل و سومین سال انقلاب، این راهپیمایی سال‌های گذشته و راهپیمایی خودرویی امسال در حقیقت مصداق شکر بود «لَئِن شَکَرْتُمْ لَأَزِیْدَنَّکُمْ» (سوره ابراهیم، آیه ۷).
چهار؛ مصداق حضور بود: قرآن می‌گوید مؤمنین در صحنه حاضرند «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ إِذا کانُوا مَعَهُ عَلى أَمْرٍ جامِعٍ لَمْ یَذْهَبُوا حَتَّى یَسْتَأْذِنُوهُ» این حرکت باشکوه شما در ۲۲ بهمن مصداق این امر جامعیست که در این آیه شریفه حضور در این امر جامع را ویژگی مؤمنین می‌داند.
پنج؛ مسئله ولایت‌مداری: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ».
شش؛ عنوان بیعت: بیعت با رسول الله را قرآن بیعت با خدا می‌داند. «إِنَّ الَّذِینَ یُبَایِعُونَکَ إِنَّمَا یُبَایِعُونَ اللَّهَ» (سوره فتح، آیه ۱۰) و ولایت فقیه را که ما معتقدیم به دنبال آن ولایت است.
هفت؛ عنوان اعتصام به حبل الهی: «وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا».
هشت؛ عنوان بصیرت: «قُل هٰذِهِ سَبیلی أَدعو إِلَى اللَّهِ ۚعَلىٰ بَصیرَةٍ أَنا وَمَنِ اتَّبَعَنی» (سوره یوسف، آیه ۱۰۷).
خداوند بهترین پاداش را به شما خوبان عنایت بفرماید.
تحلیل دوم داخلی؛ فضای کشور کاملاً انتخاباتی شده. نکاتی در این رابطه دارم برخی را در این خطابه و برخی را در خطابه‌های دیگر قبل از انتخابات محضرتان تقدیم می‌کنم. در این خطابه چهار نکته دارم.
نکته اول اینکه کشور فضای انتخاباتی پیدا کرده برای ریاست جمهوری، گرچه ما در برخی از استان‌ها انتخابات میان دوره‌ای خبرگان و در برخی شهر‌ها انتخابات مجلس را هم داریم. ما این گرم شدن فضای انتخابات را به فال نیک می‌گیریم. امیدواریم خروجی این مسئله حضور حداکثری در انتخابات باشد. واقعیتش این است که انتخابات جشن سیاسی است. ملتی که ۵۷ سال حکومت سیاه پهلوی اصلاً حسابشان نمی‌کردند، اصلاً آنها را در سرنوشتشان دخیل نمی‌دانستند و نیز قبلش در حکومت قاجار و غیرقاجار. بحمدالله به برکت پیروزی انقلاب اسلامی مردم، شما صاحبخانه‌ها به خانه تان برگشتید. این اسمش جشن سیاسی است و شما تعیین کننده سرنوشت هستید.
نکته دوم این است که آنچه در انتخابات در اولویت اول قرار دارد، حضور حداکثری است. یک انقلابی ولایی بر این مطلب تأکید دارد، حضور حداکثری، انتخاب اصلح در مرتبه دیگر قرار دارد. سخن این است که دشمنان می‌خواهند فضای انتخابات کمرنگ باشد، کم رونق باشد و کسانی که دلداده نظام و انقلاب و حتی میهنشان هم هستند، حضور حداکثری را می‌طلبند، بنابراین شعار انقلابیون، شعار حضور حداکثری است. هم حضور حداکثری و هم نکته دیگر، مسئله «انتخاب اصلح» است که در فرصت‌های دیگر می‌گویم.
نکته سوم این است که مهم در انتخابات، رفتار قانونی است. کاندیدا‌ها قانونی عمل کنند، مجریان قانونی عمل کنند، ناظران قانونی عمل کنند. عبور از قانون به زیان همه است، شکستن قانون به زیان همه است. قانون می‌گوید ناظر، شورای نگهبان هست و قانون می‌گوید که این نظارت، نظارت استصوابی است. شکستن این قانون، شکستن مصلحت کشور هست.
نکته چهارم، آنکه در عرصه انتخابات کسانی که در مظانّ اند و می‌خواهند خودشان را مطرح کنند، بیایند برنامه‌هایشان را مطرح کنند، از تخریب یکدیگر بپرهیزند، از تخریب یکدیگر پرهیز کنند. سخن این است هوادارانشان هم همینطور. عرصه انتخابات عرصه حلال شدن غیبت نیست، عرصه حلال شدن تهمت و افتراء نیست، عرصه توهین نیست. کسی که اهل منطق است، اهل استدلال است، نیازی به توهین ندارد. انتقاد سازنده آری، ولی توهین، کار زشت و ناپسندی است و پیروان مقام معظم رهبری این راه نادرست را دنبال نمی‌کنند. این چهار نکته، باقی نکات بماند ان‌شاءالله در فرصت‌های دیگر قبل از انتخابات.
در عرصه تحلیل مسائل خارجی در هفته‌ای که گذشت، دو سفر راهبردی در این کشور از سوی مسئولین عالی رتبه ما صورت گرفت، یکی رییس محترم مجلس به روسیه رفتند و دوم سفر رییس محترم قوه قضاییه به عراق. هر دو سفر، سفر بسیار مهمی بود. اهمیت سفر رییس محترم مجلس به روسیه پیام مهم مقام معظم رهبری بود که ما در سیاست خارجی، متوازن عمل می‌کنیم، هم به شعار نه شرقی، نه غربی مان پایبندیم، هم به تمامیّت ارضی مان، هم حاکمیت خودمان و از سوی دیگر دروازه کشور را به روی بیگانگان نمی‌بندیم، رابطه مان را با همه دنیا داریم مگر دو کشور، یکی رژیم صهیونیستی که از بن، غاصبش می‌دانیم، شعار ما این است که هر فلسطینی یک رأی، هر موقع خود مردم فلسطین، دولتشان را انتخاب کردند، ایران هم رابطه خواهد داشت، ولی تا وقتی که این رژیم غاصب سرکار هست ارتباطی نخواهد بود و یکی هم دولت متخاصم آمریکا، دولت متخاصم آمریکا قانون به ما می‌گوید با او رابطه نداشته باشیم. بله هر موقع دست از خصومت برداشت، آن وقت موضع دیگری خواهیم داشت. این سفر رییس محترم مجلس به روسیه و سفر رییس محترم قوه قضائیه هم به عراق، سفر مهمی بود. ما دو کشور همسایه هستیم که سالیان طولانی با هم زندگی کردیم، صدام لعنتی این روابط را گسست، بحمدلله بعد از سقوطش دوباره روابط برقرار شد و خوشوقتیم که بحمدلله رابطه دو ملت ایران و عراق در سطح عالی هست، این در این رابطه و، اما آخرین تحلیلی که سخن را به پایان می‌برم مسئله آمریکا است و اینکه مسئله مهم ما رفع کامل تحریم‌ها است. آمدن و نیامدن آمریکا به برجام و برگشتن و برنگشتنش اصلاً برای ما مهم نیست و به تعبیر مقام معظم رهبری، اگر رفع تحریم نشود، آمریکا برگردد، چه بسا زیانبار هم باشد. تمام حرف ما در این عرصه این هست که این تحریم‌ها باید برطرف بشود «در عمل، نه در شعار». ما باید راستی آزمایی کنیم ببینیم راست میگن اگر گفتند برمی گردیم یا راست نمی‌گویند. یک دروغ و مغلطه‌ای هم این روز‌ها آمریکایی‌ها مدام میگویند که ایران برگردد به برجام. میگویند پیش می‌زند که پس نخورد، شما از برجام خارج شدید، رییس جمهور شما از برجام خارج شد، به ما می‌گویید برگرده به برجام. ما به شما می‌گوییم برگردید به برجام، برنگشتی، رفتار ما همین است، اما اگر برگشتید «إن عادُوا نَعادوا» اگر صداقت را در این عرصه دیدیم، متناسب با رفتار شما عمل می‌کنیم.
در تمام خطبه‌های رسانه‌ای که خواندم، تأکید داشتم، الان هم تأکید دارم که عزیزان هنوز این ویروس منحوس کرونا نرفته، ان شاءالله مراقب باشید و پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی را همچنان رعایت کنید.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
وَالْعَصْرِ * إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ * إِلاّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَ تَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ
و ٱلسَّلامُ عَلَیْکُمْ و َرَحْمَةُ ٱللَّه وَ بَرَکَاتُهُ