سرنوشت دلار چه خواهد شد؟
- فرارو نوشت: دلار در هفته جاری یک افزایش نسبی را بعد از اظهار نظر مقامات ارشد ایران و آمریکا در مورد برجام تجربه کرد، اما بعد از سپری شدن این رویداد دلار دوباره قدری آرام گرفت، این ارز بین المللی در حال حاضر در محدوده ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان در نوسان است، اما باید دید که در آینده کوتاه مدت و به خصوص در سال ۱۴۰۰ دلار چه سمت و سویی پیدا خواهد کرد.
ابراهیم جمیلی رئیس خانه اقتصاد با تاکید بر اینکه الان مهم‌ترین نکته در مورد ارز ثبات این بازار است گفت: در سایه ثبات است که قیمت واقعی ارز مشخص خواهد شد و از هیجانات و جوی که در آن ایجاد می‌شود، دیگر خبر نخواهد بود، از سوی دیگر اینکه ارز در سال آینده در چه نرخی قرار خواهد گرفت، بستگی به این موضوع دارد، که دولت بخواهد چه میزان از بودجه را با پول حاصل از فروش نفت تامین کند و یا چه میزان از طریق صادرات غیر نفتی، این مسائل باید روشن شود، تا بعد از آن بتوان به طور دقیق در این مورد به ظهار نظر پرداخت.
این فعال بخش خصوصی با اشاره به اینکه سه عامل مهم در وضعیت بازار ارز دخیل هستند، بیان کرد: مورد اول مربوط به ثبات ارز است، متاسفانه در دو سال گذشته آرامش در اقتصاد ایران وجود نداشت و با تکانه‌های شدیدی که رخ داد، نرخ ارز با افزایش روبروشد، اما امروز به نظر می‌رسد این آرامش به بازار ارز بازگشته است، عامل دوم نیز مرتبط با افزایش تولید در کشور است، هر چقدر که بتوان تولید را افزایش داد و از طرق آن میزان صادرات را نیز بالا برد، به تبع آن می‌توان نرخ ارز را در ثبات و آرامش نگه داشت و از تکانه‌های آن جلوگیری کرد.
جمیلی افزود: سومین عامل نیز مربوط به تحریم‌ها است که فشار زیادی به اقتصاد ایران وارد کرد و باعث شد که نرخ ارز با جهش قابل توجه‌ای روبرو شود، اما به نظر می‌رسد با روی کار آمدن بایدن و رفع احتمالی تحریم‌ها می‌توان امیدوار بود که شرایط ارز نیز به یک ثبات بلند مدت دست پیدا کند، این در حالی است که در دوران تحریم نیز با اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی و چند نرخی کردن ارز، رانت‌های بسیار زیادی توزیع شد که این مسئله ضربه سنگینی را به پیکره اقتصاد کشور وارد کرد، یکی از بهترین سیاست‌هایی که در دوران ثبات اقتصادی باید در پیش گرفته شود، موضوع تک نرخی کردن ارز است که از اهمیت بسزایی برخوردار است، زیراکه از به وجود آمدن هرگونه رانت و فسادی جلوگیری می‌کند.
پیش بینی قیمت دلار در سال ۱۴۰۰سه عاملی که باعث کاهش قیمت دلار خواهد شد؟
وحید شقاقی شهری رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به اینکه افزایش قیمت دلار طی روز‌های اخیر تحت تاثیر اظهار نظر‌های سیاسی و دیپلماتیک بوده است، اظهارداشت: این قبیل سخنان معمولا یک شوک موقتی را به بازار ارز وارد می‌کند و نمی‌توان چندان آن را تعمیم داد که در کوتاه مدت نیز ارز به خاطر این اظهارات با رشد و افزایش همراه می‌شود، در حال حاضر با توجه به وضعیتی که وجود دارد، به اعتقاد بنده چشم انداز ارز در سال آینده کاهشی خواهد بود که در این زمینه سه عامل مهم دخیل هستند که موجبات کاهش قیمت دلار را فراهم خواهند کرد.
وی با تاکید بر اینکه پیش بینی می‌شود، قیمت دلار در مرز ۲۰ هزار تومان قرار بگیرد، گفت: البته این سیر نزولی به طور تدریجی انجام خواهد شد ودلار در محدوده ۱۹ تا ۲۲ هزار تومان به اصطلاح رِنج خواهد زد، مورد اول افزایش میزان صادرات نفت است که طی این چندماهه نیز رخ داده و به نظر می‌رسد در آینده نیز میزان رشد صادرات نفت با روند صعودی همراه خواهد شد، مورد دوم نیز مربوط به افزایش صادرات غیر نفتی است، که خود وابسته به دو عامل دیگر است.
شقاقی افزود: در این رابطه با رفع احتمالی تحریم‌ها به خصوص در زمینه مالی و بانکی و همچنین حمل و نقل و بیمه، یک مانع جدی از سر راه افزایش صادرات غیر نفتی برداشته خواهد شد، این امیدواری وجود دارد که بتوان به بازار‌های صادراتی که در گذشته وجود داشت، همچنان بتوان آن‌ها را در اختیار گرفت و صادرات را دوباره به روال سابق برگرداند، عامل دیگر نیز رفع محدودیت‌های ناشی از کرونا بود، که این موضوع در صادرات به کشور‌های همسایه از جمله عراق باعث شده بود که صادرات به کلی مختل شود.
این کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: مورد سوم که باعث می‌شود، ارز در سال آینده با کاهش روبرو شود، آزادسازی منابع بلوکه شده ایران در کشور‌های دیگر است، در حال حاضر ایران میلیارد‌ها دلار در کشور‌هایی نظیر عراق، کره جنوبی، چین، هند، لوکزامبورگ و... منابع ارزی دارد که به بهانه تحریم دسترسی به آن‌ها مسدود شده است، اما با توجه به رایزنی‌ها و مذاکراتی که صورت گرفته در قدم اول می‌توان به ارز‌هایی که در عراق و کره جنوبی که میزان آن بیش از ۱۰ میلیارد دلار است، دسترسی پیدا کرد.
وی ادامه داد: اگر تمامی ارز‌ها نیز آزاد شود، آن زمان منابع و دارایی‌های ارزی بانک مرکزی به میزان کافی خواهد بود و این بانک می‌تواند، به خوبی بازار ارز را مدیریت و کنترل کند، بنابراین آنچه که در مورد بازار ارز از اهمیت بسزایی برخوردار است، این عوامل کلیدی و پایدار هستند که آینده این بازار را رقم خواهند زد، از سوی دیگر رشد بهای نفت نیز که این روز‌ها به بالای ۶۰ دلار افزایش پیدا کرده مزید بر علت خواهد شد تا درآمد‌های ارزی کشور در سال آینده با افزایش بیشتری روبرو باشد.
شقاقی یادآور شد: با توجه به اینکه کاهش قیمت ارز برای سال آینده پیش بینی می‌شود، به تبع این موضوع، نرخ تورم نیز در سال آینده کنترل شود و ما تورمی حول و حوش ۲۰ درصد را انتظار خواهیم داشت، از سویی هدفگذاری تورمی بانک مرکزی نیز برای امسال ۲۲ درصد است، که به نظر می‌رسد این عدد برای سال آینده قابل تحقق خواهد بود، همچنین با توجه به خوشبینی‌هایی که در رابطه با رفع تحریم‌ها و بازگشت آمریکا به برجام وجود دارد، این روند‌هایی که برای نرخ ارز و نرخ تورم ترسیم شد به احتمال بسیار زیاد محقق می‌شود.