سندرم خشکی دهان؛ از علل تا علایم
- چاره دان نوشت: دهان خشک یک بیماری و یا نشانهای از بیماریهای دیگر است که حدود ۱۰ درصد از جمعیت با دهان خشک دردسرهای زیادی میکشند. دهان خشک یک اثر جانبی معمولی است که با درمان اعتیاد مرتبط است و این مشکل همچنین باعث ایجاد تنفس بدبو میشود.
دهان خشک نه تنها بر تغذیه و روان شناسی تاثیر میگذارد، بلکه باعث دشواری در خوردن، صحبت کردن و تغییر طعم میشود، اما به خاطر اسیدی شدن دهان است.
دهان خشک یا سندرم خشکی دهان چیست؟
دهان خشک، وضعیتی است که دهان به اندازه کافی بزاق تولید نمیکند یا بزاق را بیرون نمیریزد که باعث خشک شدن دهان میشود، احساس تشنگی وجود دارد و به علاوه، دهان خشک نیز نشانهای از بیماریهای مختلف از جمله اثرات جانبی داروها و درمانهای پزشکی است.
تاثیرات تغذیهای و سلامتی
استفاده از آنتی بیوتیک:
در حال حاضر، حدود ۶۰۰ دارو در بازار دارای عوارض جانبی هستند که باعث خشکی دهان میشوند. بسیاری از داروهای معمول مانند داروهای فشار خون، آنتی بیوتیکها و یا درمان روانی در این فهرست گنجانده میشوند.
سن بالا:
همانطور که سن شما، در اعضای بدن شما به اندازه قبل موثر نیستند، غدد بزاقی نیز در این باره استثنا نیستند. به عنوان نتیجه فرعی، دهان خشک در پیری اجتناب ناپذیر است.
کم آبی:
عدم تامین آب کافی برای بدن باعث میشود برای تولید بزاق کافی تقلا کند. کمبود آب همچنین باعث مشکلات جدی برای دهان خشک میشود.
اسیدیته:
اسیدیته بالا در معده و یا برگشت اسید باعث دهان خشک میشود.
افسردگی:
افسردگی نیز میتواند دلیل دهان خشک در صبحها باشد. وقتی بدن شما به اضطراب پاسخ میدهد، خوابتان دچار مشکل خواهد شد و باعث کمبود آب و خشکی در صبح میشود.
مشکل تنفسی:
مشکلات ورم غشا مخاطی و سینوزیتی هر دو میتوانند در فرآیند تنفسی شما اختلال ایجاد کنند. زمانی که جریان هوا برای حرکت از طریق بینی مشکل دارد، آنها تلاش خواهند کرد تا از حفره دهانی عبور کنند. از آنجا که ساختار برای تبادل هوایی مناسب نیست، سطح حفره دهانی به راحتی به صورت جریان هوا در منطقه خشک میشود.
درمان سرطان:
شیمی درمانی و پرتودرمانی باعث خشکی دهان میشود.
دیگر بیماری ها:
شرایط فیزیکی مثل کم آبی، خونریزی، ادرار کردن، استفراغ، اسهال، تعریق، دیابت، نارسایی قلبی، اختلالات غدد درون ریز، اختلال بیماری پارکینسون، استرس، افسردگی، آلزایمر، ایدز، آرتروز و سندروم سیوگرن میتواند از دلایل دهان خشک نیز باشند.
نوشیدن الکل، سیگار کشیدن مکرر، خرناس هنگام خواب، خوابیدن در وضعیت نادرست و تنفس از طریق دهان هم منجر به دهان خشک میشوند.
علایم شایع سندرم خشکی دهان چیست؟
علایم دهان خشک (گلو خشک) عمدتاً در بیماران موجب ناراحتی میشود، دهانی خشک و گاهی باعث ایجاد احساس سوزش,، کاهش طعم و به ویژه در زبان میشود. شما اغلب احساس تشنگی، مشکل در جویدن، بلعیدن و صحبت کردن را احساس میکنید.
ناتوانی در فهم طعم درست: فقدان بزاق، غذاهای حل نشده، باعث مشکل در تشخیص مزه میشود.
خارش گلو به دلیل نداشتن بزاق برای خیس کردن گلو: در برخی بیماران، تنفس بد نیز در علایم آتروفی، ترک مخاطی (به ویژه در لب ها) وجود دارد و باعث خونریزی، زخم در دهان یا جدا شدن پوست در گوشههای دهان میشود.
چه کسی در خطر ابتلا به خشکی دهان است؟
کودکان و افراد پیر در معرض دهان خشک هستند.
افراد با عادات بد، رژیم غذایی ضعیف و آنهایی که دارای سابقه افسردگی و تحت درمان سرطان هستند، در معرض خطر بالای دهان خشک قرار دارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در مواردی که سندرم دهان خشک شما ناشی از بیماریهای دیگر است، باعث استرس و ناراحتی شما میشود,، شما باید به پزشک مراجعه کنید.
علاوه بر این، اگر علائمی از دهان خشک را داشته باشید,، اما کاربرد روشهایی که در زیر در مورد آن صحبت میکنیم، کارساز نبود و یا هر زمان که احساس درد میکنید و با این حال این درمانهای خانگی به تسکین دهان شما کمک نمیکنند، باید نزد پزشک بروید.
درمانهای خانگی برای تسکین علایم سندرم دهان خشک:
۱ - آب:
حداقل هشت لیوان آب (حدود ۲.۵ لیتر) در روز بنوشید. حتی اگر احساس تشنگی نمیکنید، هم آب بنوشید.
صبر نکنید تا احساس تشنگی کنید. علاوه بر آب، شما باید نیمی از آب میوه تازه را در روز اضافه کنید، ترجیحاً میوههای غنی از ویتامین c مانند مرکبات، ژله، آناناس، انبه و هویج.
آب داغ یا بیش از حد سر ننوشید.
۲. لیمو ترش برای درمان خشکی دهان در صبح:
روش ۱: لیمو، شکر و آب
مواد لازم:
۱۲۰ گرم شکر, ۶۰ میلی لیتر آب لیمو و ۳۶۰ میلی لیتر آب.
شکر و آب را به نسبتهای مساوی در یک قابلمه کوچک بریزید، بجوشانید تا زمانی که شکر حل شود.
بعد اجاق را خاموش کنید و آب را خنک کنید. یک لیمو با پوسته نازک انتخاب کنید، چون آب بیشتری دارد.
قبل از اینکه لیمو ترش را فشار دهید، میتوانید کمی لیمو بنوشید تا کمی راحتتر شود.
همه مواد را باهم مخلوط کنید و سپس بنوشید.
روش ۲: لیمو، سنبل هندی، برگهای لیمو، آب یخ برای درمان خشکی دهان
مواد لازم:
۳۰ میل آب، ۸۰ گرم شکر، ۲ عدد لیمو، ۲ عدو سنبل هندی، ۴-۵ عدد برگ لیمو، آب یخ
سنبل هندی را ریز کنید. آب، شکر، و سنبل هندی را به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. اجاق را خاموش کنید و برگها را بردارید و خنک کنید. آب را صاف کنید و لیمو ترش را فشار دهید. از این عصاره استفاده کنید تا بهترین نتیجه را کسب کنید.
روش ۳: درمان خشکی دهان با لیمو، عسل و آب
مواد لازم:
۳۰ میلی لیتر آب، دو قاشق چای خوری عسل و نصف لیمو ترش.
عسل را به آب اضافه کنید و آن را خوب تکان دهید.
آب و عسل را به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید و اجازه دهید خنک شود.
اجاق را خاموش کنید. پوست لیمو و لیمو را به آن اضافه کنید.
از این روش برای رسیدن به نتایج مورد انتظار ۱--۲ بار در روز استفاده کنید.
۳- نمک برای درمان خشکی دهان:
۲۰۰ میلی لیتر آب و ۱ قاشق سوپ خوری نمک را آماده کنید. نمک را به آب اضافه کنید و سپس خوب هم بزنید. آب شور را حرارت دهید و بنوشید. هنگام بیدار شدن، از آب شور استفاده کنید.
۴. درمان خشکی دهان با جوش شیرین:
مواد لازم:
۱/۲ قاشق چای خوری جوش شیرین، ۱ قاشق چای خوری نمک، شکر و چند قطره عصاره لیمو با یک فنجان آب.
جوش شیرین، نمک، شکر، آب لیمو را به آب اضافه کنید و خوب هم بزنید و بنوشید.
این مخلوط به جلوگیری از کمبود آب بدن کمک میکند. اگر شما به طور منظم آن را ۱-۲ بار در روز مصرف کنید، این یک درمان موثر در خشکی دهان است.
۵. زنجبیل برای درمان گیاهی خشکی دهان:
روش ۱: چای زنجبیل:
چند تکه زنجبیل را به یک فنجان چای گرم اضافه کنید و سپس از آن لذت ببرید. نوشیدن این نوع چای بعد از شام بهترین گزینه است.
چای زنجبیل به تصفیه سموم بدن کمک میکند و دهان خشک را درمان میکند و ریهها را گرم نگه میدارد و از آنفولانزا، سرفه و دیگر بیماریهای شایع جلوگیری میکند.
روش ۲: زنجبیل، نمک، آب و سرکه:
زنجبیل را به تکههای نازک ببرید و سپس در سرکه خیس کنید، کمی نمک اضافه کنید و سپس آنها را به خوبی مخلوط کنید. مخلوط را با آب ترکیب کنید و بنوشید و لذت ببرید.
این روش را ۱-۲ بار در روز برای رسیدن به نتایج مورد انتظار خود بنوشید.
روش ۳: فقط زنجبیل:
زنجبیل، یکی از بهترین روشهای طبیعی برای تحریک بزاق و جلوگیری از دهان خشک است. فقط نیاز دارید که تکه کوچکی از زنجبیل را بردارید و زمانی که نیاز است گاز بزنید و بجوید. اگر چه این بیماری نمیتواند به طور کامل درمان شود، اما میتواند در موارد اضطراری به شما کمک کند.
۶. درمان خشکی دهان با آلوئه ورا:
یک مشت برگ آلوئه ورا، و کمی عسل خالص را آماده کنید.
آلوئه ورا را به دقت تمیز کنید و سپس پوسته سبز آنها را با دقت جدا کنید. آلوئه ورا را به مدت ۱ ساعت در آب بیندازید، تا به حذف صمغ آلوئه ورا به طور کامل کمک کنید.
آلوئه ورا و عسل را به مخلوط کن اضافه کنید و سپس کمی آب بریزید.
۱-۳ بار در روز (۱۵ دقیقه قبل از غذا) در بخورید، هر دفعه ۲۰ میلی لیتر (۱ قاشق سوپ خوری).
نکته:
برخی گزارشها حاکی از آن هستند که آلوئه ورا ممکن است با سقط جنین و ناهنجاریهای مادرزادی در ارتباط باشد. زنان باردار و مادران شیرده نباید هرگز بدون مشورت با پزشک از محصولات آلوئه ورا استفاده کنند.
ژل آلوئه ورا برای کاهش سطح قند خون مفید است و اگر شما مبتلا به دیابت و دارو هستید و میخواهید از آلوئه ورا استفاده کنید، میزان گلوکز خون خود را با دقت بیشتری چک کنید، تا از تپش بیش از حد، ضربان قلب سریع، تعریق بیش از حد، سینه خالی و لرزش جلوگیری کنید.
۷. دانههای گلپر مناسب برای درمان خشکی دهان:
روش ۱: فقط دانههای گلپر:
این روش بسیار ساده است. برای اجرای این روش فقط یک دانه گلپر کوچک را بردارید و آنها را بجوید. این کار میتواند به شما کمک کند دهان خشکتان را درمان کنید.
روش ۲: گلپر و لیمو:
۲ قاشق سوپ خوری گلپر را در طول شب خیس کنید و آنها را در صبح بجوشانید. آب را صاف کرده و عصاره لیمو را به آن اضافه کنید. هر روز صبح به مدت ۲ هفته آن را با معده خالی بنوشید.
نکته:
از استفاده از گلپر در دوزهای بالا اجتناب کنید. ترکیبات در این دانه میتواند برای سیستم عصبی مضر باشد و در صورتی که به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد، دچار توهم و تشنج میشود. میتواند سرطانها را تشدید کند - سرطانهای متصل به گیرنده استروژن سرطان پستان، تخمدان ها، و ... را تشدید میکند، چون حاوی استروژن بالایی است.
ممکن است به زنان باردار توصیه شود که مقدار زیادی از گیاهان را مصرف کنند.
۸. درمان و از بین بردن خشکی دهان با مصرف کرفس:
۲۰۰ گرم کرفس و ۱۰۰ میلی لیتر آب تصفیه شده را آماده کنید. کرفس را خرد کنید و آن را به تکههای کوچک برش دهید و در مخلوط کن بریزید، تا آبش را بگیرید. ۱۰۰ میلی لیتر آب تصفیه شده را بریزید و مخلوط را بنوشید.
زنان باردار باید قبل از استفاده از کرفس به درمان دهانی خشک توجه کنند.
اگر شما باردار هستید و هنوز هم میخواهید از این روش درمانی استفاده کنید، باید از مقدار کمی استفاده کنید، چون کرفس میتواند اثرات جانبی هم داشته باشد.
۹. آدامس موثر در درمان خشکی دهان:
این روش برای از بین رفتن خشکی دهان بسیار تاثیرگذار میباشد. هنگامی که در مورد دهان خشک و درمانش تحقیق میشود، متخصصان نشان داده اند که برای بهبود غدد بزاقی (با آب کافی) میتوانید از چند نکته ساده، اما موثر در زیر استفاده کنید:
با استفاده از بزاق مصنوعی تهیه شده به شکل دهانشویه، اسپری معدنی به مرطوب کننده کمک کنید.
خواب و کار در یک اتاق مرطوب، برای جلوگیری از دهان خشک.
اگر اتاق تهویه مطبوع ندارد، باید حتما بخور وجود داشته باشد.
افزایش مصرف روزانه سبزیجات و میوههای تازه.
خشکی دهان چگونه درمان میشود؟
غذاهایی بخورید که حاوی آب زیادی هستند، مانند سوپ.
پروتیین بیشتری بخورید، از غذاهای سرخ شده و چربی اجتناب کنید.
غذاهای اسیدی را محدود کنید.
از قهوه اجتناب کنید، زیرا دهان خشک را بدتر میکند.
مسواک زدن دندان هایتان به نرمی با خمیر دندان فلورید، ۲-۳ بار در روز.
از دهانشویههای مبتنی بر الکل استفاده نکنید، ترجیحاً از آب نمک رقیق شده برای بهداشت دهان استفاده کنید، که همچنین یک درمان خانگی سریع برای دهان خشک است.
به تمیز کردن زبان خود توجه کنید.
از گرفتن پلاک زبان دوری کنید، زیرا که باکتریها را قادر به تکثیر میکند.
اگر از پروتزهای دندانی استفاده میکنید، هر روز با دقت خیلی زیادی تمیزشان کنید.
عفونت بزاقی، عوارض جانبی داروها و بیماریهای دهان نیز باعث دهان خشک میشود؛ بنابراین برای درمان دهان خشک میتوانید به دندان پزشک مراجعه کنید، تا وضعیت را مشخص کنید و یک برنامه بهبودی موثر ایجاد کنید.
اگر به خاطر عوارض جانبی دارو دهان خشک دارید، مصرف دارو را کم یا متوقف کنید و آن را با داروهای دیگر جایگزین کنید.
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.