روغن خوراکی با عنوان «روغن سه کاره» وجود ندارد
- بنا بر اعلام پایگاه خبری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، زهرا عبداللهی در پاسخ به پرسشی در خصوص روغن سه کاره هایلی، بیان کرد: کاربرد انواع روغنها و چربیهای خوراکی، عبارت است از پخت و پز، سالاد و سرخ کردن و برای انتخاب مناسب باید پروفایل یا ترکیبات هر روغن را بسته به نوع کاربرد آن در نظر گرفت.
وی ادامه داد: برای روغنهای خوراکی با کاربردهای مختلف، استانداردهای ملی جداگانه تدوین شده و اکنون استانداردی برای روغن خوراکی با سه کاربرد «پخت و پز، سالاد و سرخ کردنی» با عنوان روغن سه کاره وجود ندارد. برای روغنهایی که طبق استاندارد ملی کاربرد آنها برای پخت و پز و سالاد بوده، استفاده از عبارتهایی مانند سرخ کردن ملایم یا تفت دادن نیز ممنوع است.
سازمان ملی استاندارد ایران تاییدیهای به «روغن مصرفی سه کاره» نداده است
عبداللهی تاکید کرد: روغن سرخ کردنی با نام تجاری «اولترا هایلی» با عنوان روغن سه کاره که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تبلیغ شد، ضمن اینکه سازمان ملی استاندارد ایران هیچگونه تاییدیهای به «روغن مصرفی سه کاره» نداده است و این عبارت که باعث القاء شبهه در کیفیت و مصرف برای مصرف کنندگان شده است به هیج وجه مورد تایید نیست.
مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت ادامه داد: مشخصات درج شده بر روی فرآورده روغن سرخ کردنی با نام تجاری «اولترا هایلی» محصول واحد تولیدی طبیعت سبز پارس کهن با استاندارد ملی ایران به شماره ۴۱۵۲ با عنوان «روغن سرخ کردنی - ویژگیها و روشهای آزمون» کاملا مغایرت دارد؛ همچنین براساس مکاتبات سازمانهای نظارتی از جمله سازمان ملی استاندارد ایران و سازمان غذا و دارو مبنی بر عدم انطباق این روغن با ضوابط و استانداردهای سازمانهای فوق از پخش سراسری آن جلوگیری شده است.
وی خاطرنشان کرد: انواع روغنهای مایع از جمله سویا، آفتابگردان، کانولا و مخلوط این روغنها باید با نام روغن مایع مخلوط (مورد مصرف برای پخت و پز و سالاد)، روغن مخصوص خانوار (مورد مصرف برای پخت و پز) و روغن سرخ کردنی (مورد مصرف سرخ کردن) در برنامههای آموزشی از طریق رسانهها به جامعه معرفی شوند.
روغنها و چربیهای خوراکی به دو گروه حیوانی و گیاهی تقسیم میشوند
عبداللهی توضیح داد: روغنها و چربیها دارای نقشهای متعدد در بدن هستند از جمله غنیترین منبع انرژی در بدن (هر یک گرم چربی حدود ۹ کیلو کالری انرژی)، پیش ساز برخی هورمون ها، مانع از هدر رفتن حرارت بدن و جلوگیری کننده از نفوذ سرما به بدن و تامین کننده ویتامینهای محلول در چربی مانند K,E,D,A هستند، اما برای تعیین مقادیر چربی و روغن مصرفی باید فاکتورهایی از قبیل سن، جنس و فعالیت روزانه بــرای تعیـیـن مقدار انرژی مورد نیاز در نظر گرفته شود.
مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت بیان کرد: روغنها و چربیهای خوراکی به دو گروه حیوانی و گیاهی تقسیم میشوند؛ روغن حیوانی شامل، کره، روغن ماهی، پیه و دنبه و روغن گیاهی یا روغن نباتی شامل آفتابگردان، سویا، پنبه دانه، زیتون، روغن گردو، کلزا و پالم است.
وی بیان کرد: استانداردهای مصرف روغن در جیره غذایی با توجه به درصد چربی موجود در سایر مواد غذایی مورد مصرفی فرد نظیر گوشت، تخم مرغ و لبنیات است و مطالعات متعدد بر نوع روغن مصرفی، میزان اسیدهای چرب اشباع، غیر اشباع و ترانس تاکید دارد.
استفاده از روغنهای مایع کلزا، زیتون و آفتابگردان به جای روغن حیوانی
عبداللهی افزایش کلسترول خون از مهمترین عوامل ابتلا به بیماریهای غیر واگیر مانند برخی سرطان ها، دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی است.
مدیر کل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت عنوان کرد: برای پیشگیری از افزایش کلسترول خون، توصیه میشود به جای روغن حیوانی و روغن نباتی جامد و نیمه جامد از روغنهای مایع کلزا، زیتون و روغن آفتابگردان در حد اعتدال مصرف شود.
وی ادامه داد: روغن مایع به دلیل اینکه حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع فراوان و فاقد کلسترول است به روغن جامد و نیمه جامد ارجحیت دارد به شرط اینکه از مصرف بیش از حــد روغن و غذاهای چرب با آموزش استفاده صحیح و کاربردی از انواع روغن و چربیها پرهیز شود.
عبداللهی با تاکید بر اینکه روغن مخصوص سرخ کردن برای مصارف دیگر نظیر پخت و پز، سالاد و روی برنج مناسب نیست، گفت: اسیدهای چرب ضروری در روغن مخصوص سرخ کردن ناچیز است؛ در صورت در دسترس نبودن روغن مخصوص سرخ کردنی، روغن نیمه جامد مناسبتر از روغنهای مایع جهت سرخ کردن است؛ زیرا حرارت دادن زیاد روغنها باعث کدر شدن، قهوهای شدن، دود کردن و سوختن آنها میگردد و تهدید کننده سلامت است.