توسعه میادین غرب کارون با احداث خط لوله گوره- جاسک

- به نقل از شرکت ملی نفت، یکی از مهمترین طرح‌های در دست اقدام شرکت ملی نفت ایران در مسیر توسعه همه جانبه صنعت نفت، طرح استراتژیک و ملی انتقال نفت خام گوره به جاسک و ساخت پایانه صادراتی بندرجاسک است که با هدف توسعه میدان‌های مشترک غرب کارون، افزایش ظرفیت ذخیره سازی نفت خام و تعریف شاهراه جدید صادراتی نفت ایران در دستور کار قرار گرفته است.

عملیات اجرایی این طرح پراهمیت که امکان انتقال یک میلیون بشکه نفت خام سبک و سنگین صادراتی در روز از طریق یک خط لوله با طول تقریبی هزار کیلومتر و با ساخت تلمبه خانه‌های بین راهی و ایستگاه‌های توپکرانی به همراه پست‌ها و خطوط انتقال برق را فراهم می‌کند، تیرماه امسال با دستور رئیس جمهوری رسما آغاز شد.

این پروژه که هم اکنون به عنوان استراتژیک‌ترین طرح دولت مطرح است و به دلیل حجم بالای پیمانکاران ایرانی حاضر در آن، از آن به عنوان ایرانی‌ترین طرح صنعت نفت نیز یاد می‌شود، ضمن توانمندسازی پیمانکاران و سازندگان داخلی و ارزآوری قابل توجه، بستر مناسبی برای ساخت تجهیزات راهبردی در صنعت نفت فراهم می‌کند که تا پیش از این از خارج از کشور تامین می‌شده است؛ به عنوان نمونه می‌توان از ایجاد زنجیره تولید لوله NACE متناسب با نفت اسیدی و ساخت مواد اولیه پوشش لوله FBE نام برد که با اعتماد به سازندگان داخلی و برای نخستین بار در داخل کشور اتفاق افتاده است.

در اجرای این پروژه همچنین احداث خطوط ۴۲ اینچ انتقال نفت خام از تلمبه خانه گوره به پایانه جاسک به طول تقریبی یکهزار کیلومتر نیز هم اکنون از طرف ۶ پیمانکار خصوصی در حال انجام است. مبداء این خط لوله منطقه گوره شهرستان گناوه استان بوشهر است که پس از عبور از استان‌های بوشهر، فارس و هرمزگان از ۶۰ کیلومتری غرب شهر جاسک به ترمینال و تأسیسات دریایی صادرات و واردات که احداث آن برنامه ریزی شده است، متصل می‌شود.

در محل اراضی غرب جاسک نیز احداث ۲ پالایشگاه و سه مجتمع پتروشیمی در دستور کار است که از سوی سرمایه گذاران بخش خصوصی انجام می‌شود و در کنار احداث مخازن ذخیره سازی نفت خام که از سوی یک پیمانکار ایرانی و در قالب یک پروژه B.O.T در حال انجام است، اعتبار قابل توجهی را برای صنعت نفت کشورمان حاصل می‌کند.

به دنبال تجربه این موفقیت ها، ساخت و تأمین ۵۰ الکتروموتور غول‌آسا و بزرگ به دست سه شرکت پمپ ساز ایرانی نیز رکورد جدیدی است که در اجرای طرح ملی و استراتژیک انتقال نفت خام از گوره به جاسک به ثبت می‌رسد. در عین حال مقرر شده است تا افزون بر ساخت، کار بهره‌برداری از این پمپ‌ها نیز به مدت پنج سال به عهده شرکت‌های ایرانی طرف قرارداد گذارده شود تا تضمینی برای کیفیت تولید این الکتروموتور‌ها باشد.

در همین حال مقرر شده است تا با هدف تشویق شرکت‌های سازنده تجهیزات داخلی در حوزه‌های مختلف، این سیاست جدید یعنی مدیریت بهره‌برداری از تجهیزات به مدت محدود به سازندگان دیگر تجهیزات صنعت نفت نیز تسری پیدا کند.

در کنار تمامی این فعالیت‌های توسعه ای، اتصال خط انتقال ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه‌ای میعانات گازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس به خط نفت، ابتکاری است که امکان صدور میعانات گازی را از طریق پایانه جاسک میسر می‌سازد. با ساخت پایانه جدید صادراتی در منطقه مکران، جاسک به بندر جدید صادراتی نفت ایران بدل می‌شود که علاوه بر اهمیت سوق الجیشی، امکان اشتغالزایی گسترده در مناطق محروم جنوب کشور را فراهم می‌سازد. بندری که با اجرای پروژه‌های نفتی، امکان انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام سنگین از منطقه گوره به جاسک در استان هرمزگان، امکان پهلوگیری کشتی‌های بسیار بزرگ با ظرفیت ۲ میلیون تن و ذخیره سازی ۱۰ میلیون بشکه نفت خام را پیدا خواهد کرد.

پیش بینی می‌شود اجرای این پروژه برای ۷۰۰۰ نفر به صورت مستقیم و ۱۵۰۰۰ نفر به صورت غیرمستقیم ایجاد اشتغال کند.

انتقال نفت خام از گوره به جاسک در عین حال با بیش از ۱.۸ میلیارد دلار سرمایه گذاری، به نوعی تمرکززادیی از پایانه‌های صادراتی و متنوع سازی این روند و کاهش ریسک صادرات از تنگه هرمز را در پی خواهد داشت.

این پروژه که طبق تقویم زمانی، قرار است فاز نخست آن تا پایان امسال و فاز نهایی تا شهریور ۱۴۰۰ به اتمام برسد، بیش از ۵۰۰ میلیون یورو صرفه جویی ارزی به دنبال خواهد داشت.