ابهامات افزایش سن خانه‌های مشمول وام یکم
- ایسنا نوشت: سوق یافتن متقاضیان خرید مسکن به سوی آپارتمان‌های قدیمی با یک مصوبه بانکی دیگر برای افزایش سقف سنی واحد‌های مشمول دریافت وام مواجه شد. بانک مسکن به تازگی و همزمان با فرارسیدن دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی، سقف سنی آپارتمان‌های مسکونی مشمول استفاده از تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم را از ۲۰ به ۲۵ سال افزایش داده است. البته هم اکنون با توجه به منقضی شدن زمان پنج ساله این صندوق، افتتاح حساب در صندوق پس انداز مسکن یکم امکان پذیر نیست و طرح مذکور صرفا مشمول متقاضیانی می‌شود که در گذشته حائز شرایط دریافت این وام بوده اند. محمود شایان ـ مدیرعامل بانک مسکن ـ گفته که این اقدام مربوط به خرید واحد‌های مسکونی در بافت‌های معمولی شهر است و شامل واحد‌های واقع در بافت‌های فرسوده نمی‌شود.
مهرماه سال گذشته نیز این بانک مصوب کرد خریداران واحد‌های با عمر بنای ۲۵ سال می‌توانند از تسهیلات اوراق استفاده کنند که تا پیش از این به واحد‌های کمتر از ۲۰ سال پرداخت می‌شد. سقف تسهیلات مسکن یکم برای زوجین تهرانی ۱۶۰ میلیون تومان با نرخ سود ۸ درصد است. حداکثر وامی هم که می‌توان از طریق خرید اوراق به اضافه وام جعاله دریافت کرد ۲۴۰ میلیون تومان با نرخ سود ۱۸ درصد برای زوجین است. هر دو نوع تسهیلات باید ۱۲ ساله تسویه شود.
اقساط ماهانه وام ۱۶۰ میلیون تومانی یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان با نرخ سود ۸ درصد و اقساط ماهانه وام ۲۴۰ میلون تومانی ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان با نرخ سود ۱۸ درصد است. اقساط هر دو تسهیلات برای متقاضیان این وام‌ها سنگین به نظر می‌رسد.
حدود سه هفته قبل در آستانه سالروز تاسیس بانک مسکن و دهه مبارک فجر با هدف تقویت قدرت خرید متقاضیان، این بانک طرحی را به تصویب رسانده که متقاضیان خرید خانه بتوانند نیمی از وام ۲۴۰ میلیون تومانی اوراق را با خرید تسه و نیمی دیگر را بدون خرید اوراق دریافت و وام را پنج ساله تسویه کنند؛ در حالی که طبق طرح قبلی با مدت بازپرداخت ۱۲ ساله، اقساط ماهیانه ۴.۴ میلیون تومان بود و طبیعتا اقساط وام جدید به حدود دو برابر آن می‌رسد.
این در حالی است که با توجه به رشد قیمت مسکن، تسهیلات مذکور کارآیی خود را از دست داده و افزایش سقف سنی واحد‌های مشمول اهمیت چندانی ندارد. با توجه به میانگین قیمت ۲۷.۴ میلیون تومان قیمت مسکن در شهرتهران در حال حاضر با وام ۱۶۰ میلیون تومانی خانه اولی‌ها می‌توان ۵ متر و ۸۰ سانتیمتر و با وام ۲۴۰ میلیون تومانی اوراق ۸ متر و ۷۰ سانتیمتر خانه خریداری کرد.
رشد قیمت مسکن و اقساط بالای تسهیلات، متقاضیان خرید را به سمت واحد‌های قدیمی سوق داده است. دی ماه ۱۳۹۳ واحد‌های بالای پنج سال صرفا ۴۲ درصد معاملات شهر تهران را به خود اختصاص می‌داد که هم اکنون این میزان به ۶۱ درصد رسیده است. پرداخت وام به واحد‌های ۲۵ ساله شاید از منظر سوق یافتن متقاضیان به سمت واحد‌های قدیمی قابل توجیه باشد، اما با توجه به عدم تکافوی وام‌های پرداختی و نبود توانایی کافی از سوی متقاضیان برای پرداخت اقساط هردو نوع وام مذکور، این مشوق‌ها را بی اثر کرده است. با توجه به شرایط موجود، افزایش سقف تسهیلات نیز کارآیی نخواهد داشت؛ زیرا اصولا متقاضی که هم اکنون نمی‌تواند از عهده قسط ۴.۴ میلیون تومانی بربیایند با افزایش مبلغ وام، بدون افزایش مدت بازپرداخت تمایلی به دریافت تسهیلات مسکن نخواهد داشت.