رئیس قوه قضاییه: آنچه روابط بین ملت و دولت را رقم میزند، منافع ملی است
- آیت الله رئیسی در دوازدهمین گردهمایی مجازی نمایندگان ولی فقیه و ائمه جمعه کشور، ضمن تسلیت سالروز رحلت حضرت ام البنین (س) و گرامیداشت روز مادران شهداء با اشاره به فرارسیدن چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب گفت: خداوند متعال را بابت نعمت بزرگ انقلاب اسلامی، رهبری و همچنین مردم دلداده نظام و انقلاب شاکر هستیم.
رییس قوه قضاییه، ائمه جمعه را پناهگاه و ملجاء مردم در همه امور دانست و با بیان اینکه مساجددر همه سختیها از جمله دوران دفاع مقدس و همچنین دوران شیوع کرونا به عنوان پناهگاه مردم نقشآفرینی فعالی داشتند، عنوان کرد: کمکهای مومنانه به اقشار نیازمند در دوران شیوع کرونا که با محوریت ائمه جمعه و مساجد انجام شد، گواهی بر نقش پناهگاه بودن مساجد برای مردم است.
آیتالله رییسی با اشاره به تعریف منافع ملی در فلسفه سیاسی اسلام گفت: برخلاف فلسفه سیاسی رایج که منافع ملی را تنها در چهاچوب جغرافیا و سرزمین میبیند، در فلسفه سیاسی اسلام «منافع ملی» فقط به سرزمین و جغرافیا محدود نمیشود بلکه مصالح انسان نیز نقش برجستهای در آن دارد.
رییس قوه قضاییه با بیان اینکه در فلسفه سیاسی اسلام، رابطه بین امام و امت دارای اهمیت بسیار زیادی است، افزود: رابطه بین امام و امت که مبتنی بر دین و شریعت است بر اساس «تعالی و رشد انسان» بنا شده است.
آیت الله رییسی با اشاره به نقش حضرت امام (ره) در برقرار کردن پیوند میان منافع ملی و مصالح انسان، عنوان کرد: منافع ملی و مصالح انسان نه تنها تقابلی با هم ندارند بلکه در هم آمیخته هستند و هنر بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی این بود که ملیت و اسلامیت را با هم ترکیب کرد.
رییس قوه قضاییه با اشاره به تلاشهایی که برای فاصله انداختن میان ملیت و اسلامیت انجام میشد، به توانایی امام خمینی (ره) در پیوند برقرار کردن میان این دو عنصر مهم اشاره کرد و گفت: بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی ثابت کردند که ترکیب ملیت و اسلامیت میتواند برای جامعه گرهگشا باشد.
آیت الله رییسی با اشاره به نقش ترکیب اسلامیت و ملیت در ساختارسازی نظریه ولایت فقیه و حکومت اسلامی، بیان داشت: حرکت رو به جلو، پویایی، پیشرفت و مشخص کردن یک مقصد برای امت، از ویژگیهای بارز نظریه ولایت فقیه و حکومت اسلامی هستند.
رییس قوه قضاییه با اشاره به نقش علما و فرهیختگان در تحکیم رابطه میان امام و امت، عنوان کرد: در سالهای ۴۱ و ۴۲ این علما و فرهیختگان بودند که توانستند رابطه میان امام و امت را برقرار کرده و آن را تحکیم ببخشند.
آیت الله رییسی با بیان اینکه محوریترین نکته در برقراری عدالت اقتصادی، قضایی، انفسی و آفاقی، آن است که مردم اقامه قسط کنند، تاکید کرد: وقتی که هدایت در جامعه به درستی صورت بگیرد، این خود جامعه است که اقامه قسط میکند.
رییس قوه قضاییه در ادامه عدالت را گستردهترین مفهوم بعد از مفهوم توحید دانست و با بیان اینکه باید به گونهای عمل کرد که همه مردم طعم شیرین عدالت را بچشند، گفت: مردم باید در جامعه احساس عدالت داشته باشند و در این میان علما که میثاق به هدایتگری جامعه و اجرای عدالت دارند، نقش قابل توجهی در ایجاد این حس دارند.
آیت الله رییسی با بیان اینکه خداوند متعال همانگونه که از علما برای علمآموزی و معرفتافزایی پیمان گرفته، از برای مبارزه با ظلم و ستم نیز پیمان گرفته است، گفت: آمار بسیار بالای شهدایی که علماء در طول تاریخ تقدیم کرده اند، گواهی بر همین موضوع است.
رییس قوه قضاییه بالاترین عدد شهداء در میان اقشار و اصناف مختلف را از آن علما ذکر کرد و گفت: مشی و روش علما که آنها را تاثیرگذار کرده است، خودساخته بودن و وجود مشی و روش «بیایید» در نهاد آنهاست. علما خود میدان دار و اهل عمل هستند و به همین سبب است که میتوانند نقش اصلاح گران اجتماعی را به خوبی ایفا کنند.
آیت الله رییسی در ادامه مدینه فاضله را آن منطقهای دانست که زیربنای آن توجه به خدا و روابطش بر اساس عقلانیت، عدالت و معنویت است و با اشاره به دشمنیهای دشمنان از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز گفت: دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران از روز اول انقلاب برای آنکه جامعهای مبتنی بر حاکمیت دینی شکل نگیرد با تمام وجود علیه نظام اسلامی ما صف آرایی کردند.
رییس قوه قضاییه راه اندازی جنگ تحمیلی در دهه اول انقلاب، تلاش برای ناکارآمد نشان دادن نظام در دهه دوم انقلاب و همچنین جلوگیری از توسعه یافتگی کشور و مقابله با امتداد عاشورایی و بیدارگری انقلاب اسلامی در سایر جوامع در دهههای سوم و چهارم انقلاب را از جمله راهبردهای دشمنان برای مقابله با حاکمیت دینی جمهوری اسلامی ایران ذکر کرد و گفت: با وجود همه تلاشهای دشمنان، امروز شاهد هستیم که روند بیداری ملتهای مسلمان همچنان رو به افزایش است و این ملتها حاضر به پذیرش سلطه بیگانگان نیستند.
آیت الله رییسی در ادامه ایجاد حس مسئولیت پذیری در راستای اجرای عدالت و قانون را از جمله مسئولیتهای مهم ائمه جمعه دانست و با تشبیه جامعهای که آمر به معروف و ناهی از منکر در آن نباشد به یک جامعه مُرده، تصریح کرد: «حس مسئولیت پذیری» پشتوانه عظیم اجرای عدالت و قانون است که در خطبههای روشنگرانه ائمه جمعه باید بر آن تاکید شود.
رییس قوه قضاییه همچنین نقش ائمه جمعه را در رصد، هشدار دادن به موقع و زدودن آسیبهای اجتماعی و فرهنگی، نقشی مثال زدنی دانست و تاکید کرد که اگرآسیبهای اجتماعی به موقع پیگیری، گوشزد و مرتفع شوند، دیگر تبدیل به جرم نخواهند شد.
آیت الله رییسی با بیان اینکه «روشنگر» کسی است که آسیبها و آفات جامعه و مسئولان را بشناسد و هشدارهای لازم را در برای برطرف کردن این آسیبها و آفات ارائه دهد، گفت: اگر در حوزه آسیب شناسی و آسیب زدایی به نحو شایستهای عمل شود، میزان جرم و جنایت در جامعه به شکل قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
رییس قوه قضاییه با تاکید بر این نکته که خطیب جمعه باید در عرصههای مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی، یک آسیب شناسو هشداردهنده باشد، به تلاشهای دشمنان برای ایجاد حس یاس و ناامیدی در مردم و القای فرهنگ «ما نمیتوانیم» در جامعه اشاره کرد و گفت: با وجود تلاشهای دشمنان برای ایجاد این روحیه و فرهنگ در جامعه، بزرگان ما در عرصههای مختلف فرهنگ «ما میتوانیم» را به اثبات رساندند.
آیت الله رییسی نشر فرهنگ و روحیه «ما میتوانیم» در عرصههای مختلف را یکی از وظایف ائمه جمعه در سراسر کشور ذکر کرد و گفت: دارا بودن فرهنگ ایرانی اسلامی، بهره مندی از مردان و زنان بااراده و مومن و همچنین وجود الگوهایی نظیر شهیدان سلیمانی و فخری زاده، ادله محکمی برای پیاده سازی فرهنگ «ما میتوانیم» در کشور هستند.
رییس قوه قضاییه در ادامه با بیان اینکه امروز تبری از فساد باید در هر حوزهای متناسب با ماموریتهای همان حوزه انجام شود، عنوان کرد: حوزه رسانه از طریق آگاه سازی مردم، حوزه قضایی از طریق برخورد عبرت آموز با مفسدین و حوزه اقتصادی از طریق ایجاد نظام پولی ضدفساد، در زمینه تبری از فساد مسئول هستند.
آیت الله رییسی فساد را نقطه مقابل عدالت دانست و گفت: هرچه ما به عدالت و قانونگرایی در جامعه نزدیک شویم از فساد فاصله میگیریم و در این رهگذر باید توجه داشته باشیم که رمز فاصله گرفتن از فساد، اجرای عدالت در جامعه است.
رییس قوه قضاییه ضمن تاکید بر لزوم اصلاح ساختارهای فسادزا در جامعه گفت: کاهش آسیبهای اجتماعی، فساد و جرم و جنایت در جامعه در گرو گسترش اخلاق، معنویت، قانونمنداری و اجرای عدالت است.
آیت الله رییسی غیرمستند سخن گفتن و حکم کردن را خط قرمز دستگاه قضا در رسیدگی به پروندهها ذکر کرد و با بیان اینکه اصلاح بسترها و ساختارهای فسادزا بر عهده دولت است، تاکید کرد که قوه قضاییه پیگیری اصلاح ساختارهای فسادزا را همچنان ادامه خواهد داد و در این زمینه ناامید نمیشود.
رییس قوه قضاییه با بیان اینکه تصویب قوانین و مقراررتی که منافذ را بر مفسدان و سوءاستفاده کنندگان ببندد بر عهده مجلس شورای اسلامی است، گفت: زیبنده جامعه ما نیست که با این تعداد شهید و جانباز و ایثارگر، شاهد فساد باشد.
آیت الله رییسی در بخش دیگری از صحبتهای خود، با اشاره به تلاشهای دشمنان برای رو به افول نشان دادن جمهوری اسلامی ایران، گفت: با وجود این تلاشها میبینیم که روز به روز بر اقتدار کشورمان افزوده میشود و در سوی مقابل نشانههای افول در آمریکا بیش از پیش نمایان میشوند.
رییس قوه قضاییه برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری در آمریکا که در حالت زرهی و جنگی برگزار شد را پدیدهای جدید در دنیا توصیف و آن را در کنار نشانههای اقتصادی و فرهنگی، به عنوان نشانهای دیگر از افول آمریکا در دنیا ذکر کرد.
آیت الله رییسی با اشاره به تهدیدات و تحریمهای دشمن، برگزاری چندین رزمایش از سوی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران طی روزهای گذشته را از نشانههای اقتدار و افتخار ایران اسلامی ذکر کرد و با بیان اینکه روزنههای امید بسیار زیادی در کشور وجود دارد، گفت: آنچه که امروز برای ما عزت میآورد «تولید قدرت» است و همه اقدامات باید به نحوی انجام شود که برای کشورمنجر به تولید قدرت شود و دشمن را مایوس کند.
رییس قوه قضاییه در ادامه سخنان خود، مسئله شناسی، پیدا کردن راه حلهای مسئله و همچنین اولویت شناسی را سه ماموریت قوه قضاییه در گام دوم انقلاب اسلامی ذکر کرد و گفت: ما باید به گونهای اقدام کنیم که هم نیروهای دستگاه قضا و هم مردم، تحول قضایی در کشور را احساس کنند.
آیت الله رییسی در همین زمینه تصریح کرد: ائمه جمعه در پیشگیری از جرم، آسیب شناسی ها، جلب مشارکتهای مردمی و سازمانهای مردم نهاد، احیای امر به معروف و نهی از منکر و همچنین نظارت بر اقدامات نیروهای قضایی، میتوانند کمک حال دستگاه قضا در اجرای سند تحول قضایی باشند.
رییس قوه قضاییه توجه به نقطه نظرات ائمه جمعهتوسط نیروهای قضایی را در گره گشایی از مشکلات مردم بسیار موثر دانست و گفت: برای اجرای هر چه بهتر سند تحول قضایی، نقش ائمه جمعه در هدایت، نظارت و حمایت از مجموعه قضایی بسیار حائز اهمیت است.
آیت الله رییسی همچنین بر تقویت ارتباط ائمه جمعه با معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستریها در سراسر کشور و همچنین سازمان بازرسی کل کشور تاکید کرد.
رییس قوه قضاییه ضمن تقدیر از برقراری میز خدمت قضایی در محلهای برگزاری نماز جمعه، گفت: نباید شرایط به نحوی باشد تا آن دسته از مردمی که پولی برای وکیل گرفتن و زبانی برای گرفتن حقوق خود ندارند، حقشان ضایع شود و در همین راستا برقرار کردن میز خدمت در پایگاههای نماز جمعه میتواند در حل این موضوع، نقش آفرینی بسیار موثری داشته باشد.
آیت الله رییسی با اشاره به سیاستهای قوه قضاییه در موضوع قاچاق کالا گفت: مبارزه با قاچاق کالای سازمان یافته به صورت جدی در دستور کار قوه قضاییه است؛ نباید شرایط به نحوی باشد که فرد اجیر شدهای در منطقه مرزی دستگیر شود و در سوی دیگر آن فردی که در یک ساختمان مجلل در تهران قرار داد و سرمنشا این قاچاق است، به راحتی اقدامات متخلفانه خودشان را انجام دهند. دستگاههای امنیتی باید دستهای پشت پرده قاچاق کالا را شناسایی کنند. ساماندهی بازارچههای مرزی در مناطق مرزی نیز میتواند تا حدود زیادی از روند قاچاق کالای گسترده جلوگیری کند.
رییس قوه قضاییه با اشاره به نقش صلح و سازش در پروسه قضازدایی در کشور تاکید کرد که راه حل رفع مشکلات خانواده رای دادگاه نیست بلکه رای دادگاه آخرین راه حل این مشکلات است. مسائلی نظیر نفقه، حضانت، طلاق و مهریه، تا حد ممکن نباید به دادگاه کشانده شوند چرا که بعد از به دادگاه کشیده شدن اینگونه مسائل، اصلاح مجدد پیوندهای خانوادگی بسیار دشوار خواهد شد.
آیت الله رییسی با اشاره به نقش پررنگ شوراهای حل اختلاف در صلح و سازش و کاهش آمارهای مربوط به قصاص در کشور، بر نفوذ کلام ائمه جمعه در حل و فصلبسیاری از دعاوی و برقراری صلح و سازش تاکید کرد.
رییس قوه قضاییه همچنین ضمن تقدیر از همراهی کامل ائمه جمعه در سفرهای استانی دستگاه قضا، عنوان کرد: نتیجه سفرهای استانی باید اجرای مصوبات مربوط به آن سفرها باشد و به همین منظور ما کارگروههایی را برای پیگیری حصول نتیجه سفرهای استانی راه اندازی کرده ایم.
پیش از سخنان رییس قوه قضاییه، حجت الاسلام والمسلمین «محمدجواد حاج علی اکبری» رییس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور، طی سخنانی ضمن قدردانی از رویکردهای تحولی قوه قضاییه اظهار کرد: رویکردهای تحولی دستگاه قضا مبتنی بر واقعیتهای میدان، علم و دانایی و آینده نگری است.
وی با اشاره به رویکرد مردم محوری در سند تحول قضایی از آمادگی ائمه جمعه برای اجرای هرچه بهتر این سند خبر داد و گفت: ائمه جمعه میتوانند در بخشهای قضازدایی و حل اختلافات قبل از رسیدن به محکمه، به میدان آوردن خیّرین و حبس زدایی، نظارت بر اقدامات دستگاه قضایی و سازمانهای تابعه آن و همچنین کمک به قوه قضاییه برای ترویج روحیه فسادستیزی به دستگاه قضا کمک کنند.
رییس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور ضمن قدردانی از انجام سفرهای استانی رییس قوه قضاییه خصوصا در دوران شیوع کرونا در کشور گفت: سفرهای استانی رییس قوه قضاییه موجب دلگرمی و امید مردم شده است.