خروج آمریکا از برجام و چالش های پیش روی دولت بایدن

– پایگاه «دیویدسون» در مصاحبه‌ای با «سیلوی توسکا»، دانشیار علوم سیاسی کالج «دیویدسون» و کارشناس امور غرب آسیا، به بررسی چالش‌های پیش روی آمریکا در دوره ریاست جمهوری «جو بایدن»، پرداخته است.

 

«توسکا» در این مصاحبه با اشاره به وعده دولت بایدن برای در پیش گرفتن رویکردی متفاوت از دولت پیشین در قبال غرب آسیا، رابطه با ایران را اولویت اصلی وزارت خارجه آمریکا و از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی این وزارتخانه خواند.

 

وی ضمن بررسی تاریخی بی اعتمادی ایران به آمریکا در گذر سال‌های گذشته، به موافقت ایران با توافق هسته‌ ای با چند کشور اروپایی به علاوه آمریکا، چین و روسیه اشاره کرده و می‎گوید «ایران به تعهدات خود پایبند بود اما رویکرد متحدان منطقه‌ای آمریکا مانند عربستان و اسرائیل به برجام سبب شد تا ترامپ در سال ۲۰۱۸ رسما از برجام خارج شود؛ در ادامه، ناتوانی کشور‌های عضو توافق برای مقابله با تحریم‌های آمریکا، ایران را به چشم پوشی از تعهداتش واداشت.»

 

به اعتقاد این کارشناس علوم سیاسی، «عواقب خروج آمریکا از برجام تنها متوجه این توافق نبود بلکه بیش از آن به اعتبار آمریکا در منطقه آسیب زد ... در حالی که ترامپ وعده داده بود که با کارزار فشار حداکثری، ایران را تضعیف، مدارکی دال بر تحقق این ادعا وجود ندارد.»

 

از این زاویه بررسی «سیاست ترامپ در قبال ایران براساس ترکیبی از زبان سخت به موازات انفعال دیپلماتیک، به شرکای منطقه‌ای آمریکا، چکی سفید امضا برای رفتار‌های بی ثباتی را داد که منطقه را در آستانه درگیری قرار دهد.»

 

وی در مورد واکنش ایران به ترور سردار سلیمانی، توسط آمریکا نیز ضمن اشاره به عملیات موشکی ایران علیه پایگاه «عین الاسد» عراق – محل استقرار نظامیان آمریکایی- که منجر به مجروح شدن ده ها نظامی این کشور شد، گفت «پاسخ ایران سنجیده بود و از همان زمان فشار‌ها برای خروج نظامیان آمریکایی از عراق افزایش یافته است.»

«توسکا»، خروج آمریکا از برجام را فاجعه‌ای دیپلماتیک خواند که «ضمن ایجاد ناکامی برای واشنگتن در تحقق اهدافش، ایران را در قیاس با زمان امضای برجام از لحاظ هسته‌ای در وضعیت بهتری قرار داد؛ البته پیشنهاد مایک پمپئو، مبنی بر تعطیلی سفارت آمریکا در عراق، موفقیتی بزرگ برای تهران محسوب می‌شود که قاطعانه به دنبال خروج نظامیان آمریکایی از عراق است.»

 

از دیدگاه این کارشناس علوم سیاسی، «مهم‌ترین مسئله پیش روی بایدن در رابطه با ایران، بازگرداندن اعتماد به مذاکرات به تهران است ... بی اعتمادی به آمریکا در ایران قوی است و بایدن باید برای نشان دادن حسن نیت خود، تحریم‌ها علیه ایران و کمک‌های بشردوستانه به این کشور را بردارد.»

 

وی در پایان گفت «آمریکا باید برخلاف دهه‌های گذشته، سیاست واضحی را در قبال منطقه در پیش بگیرد و اشتباهاتش را جبران کند؛ بازگشت به برجام یا موارد مشابه به این مورد نیازمند اتخاذ سیاست خارجی واضح و عملی است که محور آن باید تجدیدنظر در مورد متحدان منطقه‌ای باشد.»