قطعی برق و اینترنت در آزمون بلای جان دانشجویان
- باشگاه خبرنگاران نوشت: به علت بروز ناگهانی ویروس کرونا در اسفند سال گذشته آموزش حضوری دانشگاه‌ها به آموزش مجازی تغییر شکل داد و در ادامه این مسیر خیلی از دانشجویان با استرس ناشی از اپیدمی رو به شدند.
استرس‌های ناشی از ویروس کرونا در میان جمعیت دانشجویی بیشتر به این علت است که نه تنها در سلامت روانی آن‌ها و خانواده‌های شان اختلال ایجاد می‌شود، بلکه احتمال زیادی دارد تا سلامت جسمانی شان هم به خطر بیفتد و بعد از ابتلا به این بیماری مرگبار شاهد از دست دادن جان عزیزان شان باشند که همین موضوع به راحتی می‌تواند افت شدید تحصیلی را در بین قشر دانشجویی ایجاد کند.
در کنار تمام این موارد «رعایت فاصله گذاری اجتماعی و در خانه ماندن» یکی از مهم‌ترین سوژه‌های پرکاربرد طی چند ماه اخیر است که تمام جامعه شناسان و رواشناسان جهان پیرامون آن در حال بررسی و تحقیقات فراوان هستند تا بتوانند عوارض و پیامد‌های افسردگی ناشی از آن را در میان همه افراد به خصوص قشردانشجویی مشاهده کنند و برای رفع آن در مسیر چاره اندیشی قرار بگیرند و با سیاست‌های مناسب راهکار‌های اساسی ارائه دهند.
سلامت روانی به معنای غلبه بر فشار‌های معمول زندگی روزمره و داشتن یک زندگی مستقل است؛ به همین منظور چند سالی است که در مدارس کشور، هفته‌ای با عنوان «هفته بهداشت روان» با محوریت کمک رسانی مشاوران مدارس برگزار می‌شود تا سلامت روانی دانش آموزان حفظ شود. در واقع «بهداشت روان» تنها به تشریح علت اختلال‌ها نمی‌پردازد، بلکه پیشگیری را نیز دنبال می‌کند که همین موضوع در دوران کرونا به شدت حائز اهمیت است.
تا قبل از اپیدمی کرونا مراکز آموزش عالی و تمام دانشگاه‌های کشور خدمات روان شناسی و مشاوره‌ای خود را به صورت حضوری به دانشجویان ارائه می‌دادند که بیش از ۹۰ درصد دانشجویان از این خدمات رضایت کامل داشتند، اما همزمان با بروز ویروس خطرناک کرونا وزارت علوم و مرکز مشاوره سازمان امور دانشجویان برای رفع معضل افسردگی و حفظ یا تقویت سلامت روانی دانشجویان به برنامه ریزی طرحی مناسب با این موضوع پرداختند.
از خدمات مشاوره‌ای دانشگاه‌ها در دوران اپیدمی می‌توان به تماس تلفنی کارشناسان روان شناسی با دانشجویان یا دلداری دادن به آنان برای کاهش استرس یا اضطرابشان پرداخت، اما هم اکنون نوبت به برگزاری امتحانات پایان ترم آن هم به شیوه مجازی رسیده و با اینکه این روند تجربه اول دانشگاه‌های ایران نیست، اما در این میان بازهم برخی از دانشجویان همان استرس‌های ترم گذشته را دارند و برخی هم برای رهایی از این معضل پای خود را به تقلب‌های مجازی همان «همیار تقلب» و «چند میگیری جای من امتحان دهی؟» باز می‌کنند.
هم اکنون روسای دانشگاه‌های سراسر کشور برای رفع معضل استرس، افسردگی و وسواس در میان دانشجویان در زمان امتحانات مجازی برنامه ریزی‌های زیادی انجام داده اند و از طریق آموزش‌های الکترونیکی آن‌ها را مشتاق به شرکت در جلسات مشاوره‌ای دانشگاه کرده اند، اما مطابق ارزیابی مراکز آموزش عالی این میزان از خدمات مشاوره‌ای سازگار نخواهد بود، چرا که احتمال زیادی دارد تا در آزمون مجازی مشکلاتی از قبیل قطعی برق و اینترنت رخ دهد و همین موضوع باعث افزایش دو برابری سطح استرس و اضطراب در میان دانشجویان شود.
امکان برگزاری مجدد امتحان مجازی هنگام قطعی برق
طبق پیگیری‌های اخیر از وزارت علوم دانشجویان نباید از قطعی اینترنت یا قطعی برق و هر عامل دیگری نگران باشند چرا که اگر هر کدام از این اتفاقات در زمان آزمون مجازی رخ دهد آنان می‌توانند با درخواست خود به دانشکده مجدد برای آزمون آماده شوند، اما به شرطی که تمام دلایل آنان منطقی باشد و از این مشکل به وجود آمده سواستفاده نکنند.
علی اکبر صفوی، رئیس کارگروه سیاست گذاری و نظرات تخصصی آموزش‌های الکترونیکی وزارت علوم در گفتگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی، اظهار کرد: در صورت بروز هر گونه مشکل در زمان امتحانات مجازی پایان ترم، از دانشجویانی که به دلایل منطقی نتوانسته اند در آزمون شرکت کنند، به صورت مجدد از آن‌ها امتحان گرفته می‌شود و این موضوع یک امر طبیعی در آموزش عالی ایران است.
او افزود: برای مثال، در ترم گذشته یک دانشجوی پیام نور به علت قطعی سیستم با شرکت نکردن در امتحان مواجه شد که بعد از پیگیری‌های دانشگاه توانست مجدد برای شرکت در آزمون آماده شود.
صفوی تصریح کرد: در صورتی که دانشجویان خارج از اراده خود در زمان امتحانات پایان ترم دچار قطعی برق، قطعی اینترنت و ... شوند، با تقاضا به دانشگاه و بعد از بررسی‌های لازم می‌توانند مجدد در آزمون شرکت کنند؛ بنابراین استرس دانشجویان کاملا غیر منطقی است و آن‌ها نباید هیچ نگرانی به خود راه دهند تا بتوانند شرایط آرامی را برای خود در زمان امتحانات فراهم کنند و با روحیه‌ای شاداب برای شرکت در امتحانات حاضر شوند.
غلبه دانشجویان روی استرس‌های ناشی از امتحانات مجازی
مجتبی صدیقی، رئیس سازمان امور دانشجویان و معاون وزیر علوم در گفتگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی درباره برنامه ریزی سازمان امور دانشجویان به منظور حفظ سلامت روان دانشجویان در دوران امتحانات مجازی اظهار کرد: دفاتر مشاوره سلامت ما طی یک سال گذشته به علت شیوع ویروس کرونا طرحی را با عنوان «طرح احوالپرسی» در میان دانشجویان ایجاد کرده اند.
او افزود: طرح احوالپرسی سازمان امور دانشجویان به منظور ارتباط و تماس کارشناسان و مشاوران با دانشجویان انجام می‌شود، همچنین درخواست داده ایم تا مشاوره‌های آنلاین افزایش پیدا کنند و دانشجویان مشکلات شان را با مشاوران ما حل کنند.
صدیقی تصریح کرد: اضطراب‌های قبل از امتحان ممکن است ناشی از اختلال در سیستم اینترنت باشد که به اعضای هیئت علمی دستور داده ایم شرایط دانشجویان را درک کنند و به آنان آرامش دهند و در صورت بروز هر گونه مشکل فنی با دانشگاه‌ها همکاری‌های لازم را داشته باشند.
رئیس سازمان امور دانشجویان و معاون وزیر علوم ادامه داد: در دوران امتحانات تا حدودی تمرکز کاری خود را افزایش می‌دهیم تا دانشجویان آرامش بیشتری را در زمان ارائه یافته‌های خود برای امتحانات مجازی داشته باشند.
او درباره خودکشی‌های ناشی از افسردگی دانشجویان در زمان امتحانات مجازی گفت: از آن جایی که دانشجویان در دانشگاه حضور ندارند بنابراین ممکن است اطلاعاتی که در خصوص آمار خودکشی دانشجویان به دست ما می‌رسد دقیق یا به موقع نباشد، اما گزارش‌های مرتبط با این موضوع در صورتی که اتفاق افتاده باشد هم خیلی کم است، اما اگر دانشجویان در دانشگاه حضور داشته باشند راحت‌تر می‌توان اطلاعات جامعی از این موضوع به دست آورد.
صدیقی ادامه داد: یکی از آثار روحی ویروس کرونا بحث‌های افسردگی است که امیدواریم دانشجویان بر این موضوع با اراده خودشان غلبه کافی داشته باشند.
بحث امتحانات در هر زمانی همواره برای دانشجویان و دانش آموزان مشکل ساز بوده و هم اکنون شیوع ویروس کرونا وضعیت را تا حدودی بدتر کرده اسست، چرا که استرس شرکت در امتحانات مجازی به دلایل گوناگون باعث کاهش تمرکز افراد و در نتیجه بد آزمون خواهد شد که در اینصورت لازم است تا مراکز آموزش عالی و دانشگاه‌ها تمهیدات خود را در این زمینه کار ساز‌تر کنند و به فکر برنامه ریزی‌های جدی تری باشند تا در این خصوص ضربه‌ای به نمرات دانشجویان وارد نشود و آنان بتوانند همانند آزمون‌های حضوری از این وضعیت خلاص شوند و ذهن راحتی در زمان امتحانات داشته باشند.
دانشجویان هم نباید بیکار بنشیند تا دانشگاه‌ها مشکلات را حل کند، بلکه خودشان با ایده‌های درست روانشناسی و کمک گرفتن از خانواده یا افراد پخته و با تجربه از قبیل مشاوران یا فیلم‌های کمک آموزشی می‌توانند تا حدودی از استرس شان در امتحانات مجازی کم کنند و تمرکز ذهنی را در زمان مطالعه افزایش دهند.