«تنبلی چشم» و راه های پیشگیری از آن
- «تنبلی چشم» به معنای کاهش دید یک یا دو چشم است که با رفع نواقص نیز رفع نمیشود. تنبلی چشم علت نابینایی یا کم بینایی بیش از یک میلیون نفر از مردم کشورمان است و حسرت بسیاری از آنها این بوده است که چرا در کودکی معاینه و درمان نشده اند.
تنبلی چشم خود یک بیماری نیست، بلکه زاییده بیماریهای چشم نظیر عیوب انکساری (دوربینی، نزدیک بینی یا آستیگماتیسم)، انحراف چشم (لوچی) و یا عدم شفافیت مسیر بینایی (ناشی از عوامای نظیر آب مروارید، کدورت قرنیه یا افتادگی پلک) است که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع میتواند باعث کاهش بینایی شدید یا نابینایی شود.
از هر ۱۰۰ نفر، ۳ تا ۴ نفر به تنبلی چشم مبتلا هستند که شایعترین عامل نابینایی یک چشم در افراد زیر ۲۰ سال است.
هنگامی که بینایی یکی از چشمها خوب باشد و دیگری خوب نباشد، مغز بین دو چشم، چشم سالم را برای دیدن انتخاب میکند و در واقع مسیر ارسال تصویر از چشم بیمار به مغزرا مسدود یا اصطلاحاً دید چشم بیمار را خاموش میکند. چنانچه چشم سالم نیز بیمار شود یا به آن آسیبی برسد، ممکن است فرد تا آخر عمر از بینایی ضعیف رنج ببرد.
علائم «تنبلی چشم»
اغلب اوقات تنبلی چشم هیچ علامتی ندارد. تنها راه پیشگیری از تنبلی چشم تشخیص به موقع عوامل ایجاد کننده آن است و، چون بسیاری از این عوامل برای خانوادهها ناشناخته است، کودک باید بعد از تولد در زایشگاه توسط متخصص کودکان و در ۳ تا ۴ ماهگی توسط متخصص معاینه شود و پس از آن از سه سالگی تا ۶ سالگی، سالی یکبار در مراکز غربالگری بررسی شود تا در صورت نیاز توسط متخصصین مجرب معاینه شود.
درمان «تنبلی چشم»
تنبلی چشم در صورتیکه در زمان مناسب تشخیص داده شود، به راحتی قابل درمان است. نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که تکامل دستگاه بینایی از دوره جنینی آغاز و تا حدود ۸ الی ۱۰ سالگی ادامه دارد، اما حداکثر رشد آن تا ۵ سالگی است. نتیجه تکامل دستگاه بینایی در این دوران دید واضح و کامل است.
هر عاملی که باعث اشکال در دید یک یا هر دو چشم کودک شود رشد و تکامل دستگاه بینایی را متوقف میسازد و در نتیجه باعث کاهش میزان بینایی طفل میشود. معنی این سخن آن است که امکان دارد چشمی که از نظر ظاهر کاملاً طبیعی است از بینایی کامل و طبیعی برخوردار نباشد.
در صورتیکه اشکال در دید کودک براثر بیماریهای مادرزادی مانند آب مروارید، افتادگی پلک یا دیگر عیوب ساختمانی ایجاد شده باشد باید قبل از ۳ ماهگی درمان شود و اگر به علتهای دیگر به وجود آمده باشد، درمان قطعی و مؤثر تا قبل از ۵ سالگی امکان پذیر است، بطوریکه حتی اگر چشم دچار تنبلی نیز شده باشد، بینایی بطور کامل برمی گردد، اما هر چه تشخیص عقب بیفتد، درمان دشوارتر میشود و میزان بهبودی کمتر خواهد بود. به همین علت همه تلاشهایی که پزشکان امروزی انجام میدهند برای تشخیص به موقع و درمان مناسب آن است.
در درمان تنبلی چشم هرچه سن کودک پایینتر باشد شانس درمان بیشتر و مدت درمان کوتاهتر خواهد شد. در صورت تشخیص تنبلی چشم حتماً تا پایان ۱۰ سالگی پیگیری وضعیت بینایی و تغییرات عیوب انکساری کودک باشید، زیرا امکان عودتنبلی چشم وجود دارد.
انتهای پیام/