قانون شورا‌ها باید بازبینی شود

محمد حقانی عضو سابق شورای اسلامی شهر تهران در خصوص نقش نظارتی شورای شهر و سازوکار‌های قانونی برای اعمال این نظارت به میزان گفت: اعضای شورای شهر انتخاب شهردار را برعهده دارند، اما وظیفه‌ای مهمتر از انتخاب شهردار بر دوش آنهاست و آن مساله نظارت بر شهردار و شهرداری است. اما چون در حال حاضر در قانون شورا‌ها روابط میان شورای شهر و شهرداری به طور متقن و شفاف روشن نشده هر اشکالی در هر کدام از سازمان ها، شرکت‌ها یا مناطق شهرداری پیش بیاید اعضای شورای شهر به خود شهردار تذکر می‌دهند. این یک روالی است که اعضای شورای شهر تذکر می‌دهند و شهردار مبادرت به پاسخگویی می‌کند که درنهایت اعضا قانع می‌شوند یا نمی‌شوند.

 

وی ادامه داد: اما اینکه برای هر مساله پیش پاافتاده‌ای شهردار زیرسوال برده شود این به همان غیر شفاف بودن قانون باز می‌گردد. در سطح ملی و حاکمیت وقتی وزرا انتخاب می‌شوند انتخاب کابینه و هیات وزیران باید به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد، اما در شورای شهر چنین چیزی وجود ندارد. شهردار یک رای از شورای شهر دریافت می‌کند و بعد در جایگاه بالاترین مقام اجرایی شهری قرار می‌گیرد که باید براساس قوانین بالادستی و مصوبات شورای شهر اقدام کند. اگر خلاف این قوانین اقدامی صورت بگیرد شورای شهر باید از طرق مختلف وارد شود و مثلا از طریق محاکم قضایی مساله را پیگیری کند.

 

حقانی با بیان اینکه اگر برای هر مطلبی شهردار مورد سوال یا استیضاح قرار بگیرد از نظر من این اقدام نادرستی است افزود: تصور می‌کنم قانون شورا‌ها باید مورد بازبینی قرار بگیرد و دوباره این مناسبات بازتعریف شود. بالاتر از انتخاب شهردار نظارت شورای شهر بر شهرداری و مدیریت شهری است. با این حال تعریف روشنی برای این نظارت وجود ندارد که به چه شکلی اعمال شود. اینکه شورای شهر به یک تذکر بسنده کند و شهردار هم به آن بی توجه باشد کاری از پیش نخواهد برد. در شرایط فعلی که زمان زیادی به پایان کار شورای شهر پنجم و مدیریت شهری کنونی تهران نمانده تصور می‌کنم با یک رویکرد تعاملی و با یک برخورد مثبت و با برگزاری نشست‌های هم اندیشی می‌توان اختلافات میان شورای شهر و شهرداری را برطرف کرد.

 

حقانی خاطرنشان کرد: من نمی‌خواهم کسی را متهم کنم، اما امیدوارم این تذکر‌ها و نارضایتی‌ها که توسط برخی از افراد مطرح می‌شود با انگیزه سهم خواهی صورت نگرفته باشد. واقعا اگر شهرداری در جایی مرتکب خلافی می‌شود یا به وظایف قانونی اش عمل نمی‌کند و مثلا در اجرای قانون بودجه و پیاده کردن برنامه‌ها و پروژه‌ها کوتاهی می‌کند دو طرف می‌توانند در نشست‌های هم اندیشی این مسائل را حل و فصل کنند. اما اینکه فردی بخواهد در یک مورد خاص با انگیزه سهم خواهی اقدامی را صورت دهد چندان پسندیده نیست.

 

نامه مجلس به شورای شهر برای ارائه نظرات اصلاحی اعضا در قانون شورا‌ها

عضو سابق شورای شهر تهران با اشاره به سازوکارهای نظارتی شورای شهر گفت: من گرچه به عنوان مشاور عالی آقای محسن هاشمی در امور شورایاری‌ها مشغول کار هستم، اما باید بی رودربایستی بگویم در بسیاری از موارد مسائلی را نمی‌پسندم. این ربطی به یک یا دو نفر از اعضای شورای شهر ندارد. الان اعضای محترم شورای شهر که باید یک دوره چهار ساله را سپری کنند و طی این مدت کار‌های بسیاری مهمی را می‌توانستند انجام دهند و انجام نداده اند درحالی که باید انجام می‌دادند.

 

وی افزود: اینکه شهرداری بدهکار است یا نقدینگی ندارد و فعلا فقط حقوق کارکنانش را پرداخت می‌کند چندان قانع کننده نیست. من قبول دارم که مدیریت شهری کنونی با مسائل برجای مانده از پروژه‌های نیمه تمام و بدهی‌های باقی مانده و نیرو‌های اضافی شهرداری که بدون داشتن پست سازمانی به کار گرفته شده اند مواجه است. این موارد را نمی‌توان انکار کرد. اما اینکه دست روی دست بگذاریم و کاری نکنیم هم راه به جایی نخواهد برد.

 

حقانی بیان کرد: خوشبختانه شهرداری فعلا تمرکز کاری اش را روی مساله مترو گذاشته و مرتب بر روی پروژه‌های مربوط به توسعه مترو کار می‌کند و شاید اگر به نقدینگی دست پیدا کند نیمی از بودجه اش را روی این مساله هزینه می‌کند. از طرف دیگر دولت هم با همه کمبود‌ها و وضعیت بد اقتصادی موجود باید شهرداری پایتخت و دیگر کلانشهر‌ها را فراموش نکند. برابر قانون دولت موظف است در مسائل مربوط به حمل و نقل عمومی به شهرداری تهران کمک کند. من اعتقاد دارم بیش از هفتاد درصد آلودگی هوا به حمل و نقل عمومی مربوط می‌شود. از این بابت تصور می‌کنم دولت ضروری است که به شهرداری کمک کند. در توسعه و بهره برداری مترو، در بحث اتوبوسرانی و کلا حمل و نقل عمومی دولت موظف است که کمک کند.

عضو سابق شورای شهر پایتخت درواکنش به مساله بی ثباتی ها در مدیریت شهری تهران و تغییر سه شهردار در دوره فعلی گفت: این تغییر و تبدیل‌ها تاثیرات منفی خواهد داشت. اما صرف اینکه طول دوره تصدی پست شهرداری را مبنای قضاوت قرار دهیم هم راهگشا نیست و باید کارنامه مدیران شهری را به دقت بررسی و ارزیابی کرد. من تصور می‌کنم شهردار تهران با وجود اینکه مسوولیت و وظایفش منطقه‌ای و شهری است، اما از بسیاری از وزرا مسوولیت سنگین تری بر دوش دارد. اینکه چطور شهردار تهران را جزو مقامات ندانسته و مشمول بازنشستگی کرده اند قابل تامل است. اینکه شهردار در صورتی که عملکرد مطلوبی نداشته باشد یا مرتکب اعمال خلاف قانون شود شورای شهر رای به استیضاح و برکناری اش بدهد به نظر من نوعی از دمکراسی است. البته باید با روش‌های اصولی و مبتنی بر مستندات واقعی باید عمل شود. در کنار این باید در نظر گرفت که حاکمیت هم هست و آن‌ها هم به این مسائل توجه دارند. مهم این است که فردی که به عنوان شهردار برگزیده می‌شود و مدیران ارشد شهرداری نسبت به مسائل شهری اشراف کامل داشته باشند و شهر را بشناسند.

 

وی افزود: چهار سال پیش که شورای شهر سرگرم انتخاب شهردار بود و عده‌ای نام نویسی کرده بودند من به شوخی و طنز گفتم کسانی خودشان را به عنوان کاندیدا مطرح کرده اند که اگر در خیابان بهارستان باشند نمی‌توانند خیابان بهشت را پیدا کنند؛ بنابراین کسی که پست شهرداری را در اختیار می‌گیرد یا در رده‌های بالای مدیریت شهری قرار می‌گیرد باید به خوبی به مسائل مربوط به این حوزه واقف باشد. کسانی که عضو شورای شهر می‌شوند هم باید آشنایی کافی با مسائل مربوط به مدیریت شهری داشته باشند. چون کسی که وارد شورای شهر می‌شود وظیفه اش برنامه ریزی و سیاستگذاری برای این حیطه است. از نیرو‌های جوان هم می‌توان در حوزه اجرایی بهره گرفت تا انشاالله تجربه کافی پیدا کنند.