غول رسانهای داعش، زیر چکمههای حاج قاسم
- فارس نوشت: حمله انتحاری، ترور، قتلهای فجیع، حملات وحشیانه و بردهداری؛ اینها لیستی از جنایات هر روزه گروه تروریستی داعش بود؛ جنایتهایی که با ترفندهای رسانهای، چندبرابر وحشتآفرین میشد و همین تبدیل به ابزاری برای کاشتن ترس در دل مردم و گسترش تجازوهایش شده بود. اما سردار سلیمانی که عرصه جنگ را دست گرفت، همه معادلات عوض شد؛ قوت و قدرت مقاومت، جای رعب و وحشت را گرفت و خیلی طولی نکشید که همین، نسخه داعش را در هم پیچاند.
ساختار تشکیلات رسانهای داعش چگونه بود؟
گروه تروریستی داعش، در اوایل تاسیسش، مؤسسه «الاعتصام» را به عنوان ارگان اطلاعرسانی تأسیس کرد. علاوه بر آن تشکیلات رسانه این گروه تروریستی متشکل از ۱۰ کانال تلویزیونی و سه فرستنده رادیویی بود. داعشیها همچنین چندین شماره از مجلهای اینترنتی بهنام «دابق» را به زبان عربی و انگلیسی و مجله «رومیه» را به زبان فارسی منتشر میکردند. این رسانهها قرار بود چندگام اساسی در پیشبرد اهداف داعش بردارند:
۱-تصویر سازی «داعش شکست ناپذیر»
داعش که به لطف دولتهای عرب منطقه و اسرائیل توانسته بود از آخرین تجهیزات تدوین و استودیوهای ضبط فیلم برخوردار شود. با به روزترین تکنیکهای تدوین ضمن ارائه تصویر «لباس نارنجی» قربانیان و تصویر سازی متناظر آن با زندانیان آمریکایی، برای جلوگیری از کشف شدن توسط پهپادهای شناسایی، نسبت به ضبط فیلم در محیطهای بسته اقدام میکردند که در نهایت با جلوههای ویژه آن را در مکانهای دلخواه قرار میدادند. رسانههای این گروه تروریستی دائما تلاش داشتند، به شکلهای مختلف حملات داعش را برق آسا و وحشتناک جلوه دهند. برای این کار از ترفندهای مختلفی استفاده میکردند. بعضی از این ترفندها از این قرار بودند.
مثال اول تصویری بود که از بردهداری جنسی داعشیها در رسانهها منتشر میشد. این تصویرسازی دارای دوبعد ایجابی و سلبی بود. بعد ایجابی آن ایجاد انگیزه برای تروریستهای جدید و تشویق آنان به پیوستن به داعش بود و بعد منفی آن ترس زنان و مردم از این جنایات داعش بود. بعد سلبی این قضیه تا آنجا پیش رفت که مردم با شنیدن احتمال حمله داعش به شهرهایشان، خانههایشان را رها میکردند و از آنجا میگریختند.
کارویژه گروههای تبلیغات این بود که پیش از ورود نیروهای این گروه به هر منطقهای، ترسی عمومی را از حضور داعش در آن منطقه ایجاد کنند. برای مثال در فلوجه عراق، این گروهها با اسپری رنگ، خانههای شیعیان، نظامیان، وابستگان به حکومت را مشخص میکردند و حتی تعیین میکردند که از کدام یک از این خانهها میشود برده گرفت.
مثال دوم، پیوند زدن شب با نام داعش بود. گویی داعش همیشه در شب زمانی که فکرش را هم نمیکنید به شما حمله میکند و همین امر موجب شده بود که خیلی از ساکنان منطقه در معرض خطر داعش شب و روز را در ترس داعش زندگی کنند.
مثال سوم، گاهی نیز داعش برای آنکه نشان دهد تعداد زیادی دارد، پیش از ورودش به شهر یا منطقهای اقدام به نصب پرچمهای منصوب به این گروه تروریستی را میکرد. تا این چنین مردم حتی بدون حضور تروریستها خانههایشان را ترک کنند.
پرچمهایی که پیش از ورود کاروانهای داعش توسط گروههای تبلیغاتی داعش در مناطق مختلف نصب میشد
۲-تئوریزه کردن تفکر داعشی
مجله «دابق» از اساس نه یک مجله خبری که یک مجله تخصصی و ایدوئولوژیک بود. این مجله قرار بود که مبانی فکر دولت داعش را تئوریزه کند. همچنین به دلیل انتشار به زبان انگلیسی و نشر آن توسط وبسایتهایی، چون آمازون، این مجله به سرعت در اروپا و آمریکا منتشر و برخی جوانان و بزهکاران اروپایی را جذب این گروه کرد. بنا بر برخی گزارشها، توییتر داعش روزانه بیش از یک هزار اکانت حمایتی داشت. یک آمار کلی در این مورد از هزاران حامی این شبکه حکایت دارد که با فعالیت مداوم و آنلاین در اخبار و برنامههای مورد نظر داعش سهیم هستند، البته این تعداد از حامیان ثابت نیستند بلکه به طور مداوم در نوسان هستند از جمله اینکه در فاصله ماه اکتبر تا دسامبر ۲۰۱۴ این گروه حدود ۴۶ هزار حامی در توییتر پیدا کرد و به این ترتیب از این طریق در صدد تحقق یکی از راهبردیترین اهداف خود یا همان جذب نیرو برآمد.
حمایت وب سایت آمازون در فروش مجله داعشی دابق (عکسهای منتشر شده با کیفیت اصلی به خواست آمازون جمع آوری شده بودند)
۳-عادی سازی وجود داعش
دستگاه تبلیغاتی داعش برای عادی سازی حضورش، تلاش کرد تا با ساخت یک بازی رایانهای به نام «صلیل الصوارم»، راههای نظامی مورد استفاده علیه دشمنان را به تصویر بکشد. به این ترتیب که در آن، نیروهای داعش به دو دسته نیروهای تکتیرانداز و نیروهای انتحاری تقسیم شده بودند. همچنین تلاش داشتند نرمافزار موبایلی «فجر البشائر»، و مجموعه کلیپهای هیجانی «Let's Go» (مجموعه کلیپهایی با صدای قرآن و موسیقیهای عربی تند)، هم حضور خودشان را عادی جلوه بدهند و هم برای قشر نوجوان و جوان، خاطرهسازی کنند و زمینه را برای پذیرش خود توسط آنها فراهم کنند.
بازی رایانهای طراحی شده توسط داعش
نرم افزار موبایلی فجر البشائر
تیمهای تبلیغاتی این گروه تروریستی، در کنار انتشار فیلمهای تبلیغاتی در مورد قدرت نظامی به نمایش رفاه مردمان رقه و موصل و رخت بستن فقر از این مناطق اقدام میکرد تا به این ترتیب زمینه مهاجرت گروهها و جوانان بیکار و سرگردان را به قلمرو خود فراهم کند.
مقاومت، هیمنه تبلیغاتی داعش را در هم شکست
همانطور که داعش تلاش داشت در سایه حمایتهای غربی-عربی به تجاوزات خود ادامه دهد و رویای دولت واحد عراق و سوریه را با تمام توان تبلیغ میکرد، سردار شهید حاج قاسم سلیمانی برای کمک به مقاومت، فرماندهی میدان را در دست گرفت. شکستهای این گروه تروریستی در آمرلی، موصل و نقاط دیگر، هیمنه شکست ناپذیری داعش را در هم شکست و خیلی سریع تصویر یک گروه ضعیف و جنایتکار در ذهن مردم جایگزین تبلیغات قبل شد.
در گامهای بعدی با تدابیر شهید سلیمانی بخشهای رسانهای و اطلاعاتی گروههای مقاومت فعال شد و توانست در مقابله با تهاجمات رسانهای داعش موثر باشد. از جمله این گروه ها، تیمهای رسانهای گروههای حشد الشعبی و نجباء بود. همچنین به نمایش درآوردن چهره جنایتکار داعشیها توانست تاحد زیادی از جذب نیرو به این گروه تروریستی جلوگیری نماید.
داعش پس از آنکه شکستهای سنگینی در عراق و سوریه متحمل شد، بخشهای رسانهای فارسی زبان خود را تعطیل کرد و به تدریج با نمایش جنایات این گروه تروریستی توسط رسانههای مقاومت، مجله دابق هم بی اثر شد. با مشغول شدن داعش در درگیریهای میدانی از کیفیت فیلمهای منتشر شده توسط این گروه کم شد تا آنجایی که برخی شبکهها و رسانههایش را متوقف کرد. البته برخی استودیوهای این گروه نیز در نبرد با آنان به دست رزمندگان اسلام، پاکسازی شد.
رسانه قدرتمندی به نام حاجقاسم سلیمانی
سخنرانی حاج قاسم در لنگرود و تعیین زمان نابودی دو یا سه ماهه برای نابودی داعش، یک ضربه روانی تمام عیار برای این گروه تروریستی بود. به گونهای که برخی از این تروریستها با شنیدن نام سردار شهید حاج قاسم سلیمانی و این وعده او، اقدام به فرار از گروه خود میکردند. در همین زمان برخی اکانتهای وابسته به داعش در شبکههای اجتماعی اعلام کردند اشاره به صحبتهای قاسم سلیمانی جرم است و هرکس مرتکب شود، اعدام میشود. حالا دیگر ترس و وحشت تا عمق وجود تکفیریها نفوذ کرده بود.
داعش با هیاهوی بلند رسانهای اعلام موجودیت کردهبود و با حمایتهای مالی، تسلیحاتی و رسانهای کشورهای منطقه و اسرائیل به میرفت تا یک تهدید جدی و مستمر برای منطقه باشد؛ ولی با آغاز فعالیتهای حاج قاسم، هیمنه تبلیغاتی این گروه تروریستی شکستهشد و با قطع شاهراههای مالی و تسلیحاتیاش، غول رسانهایاش نیز از هم پاشیده شد. در نهایت این گروه طبق وعده صادقِ حاج قاسم نابود شد.