بسط جهانی علوم انسانی با تکیه بر ظرفیت‌های علوم اسلامی
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: در حوزه علوم انسانی ظرفیت فوق‌العاده‌ای متکی بر علوم اسلامی وجود دارد که باید آن را هم حفظ کرد و هم بسط جهانی داد.
- منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در نشست مشترک با مدیران حوزه‌های علمیه کشور به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه که در سالن شهدای جهاد علمی کشور وزارت علوم برگزار شد، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید مفتح و پاسداشت این روز، گفت: دوره طولانی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و نام‌گذاری این روز گذشته است و نگاه به سیر تحول آن نشان می‌دهد توفیقات زیادی در این زمینه حاصل شده است، اما همیشه نگاه‌ها ورای آن چیزی است که اتفاق افتاده و آرمان‌ها دورتر از آن چیزی است که به آن رسیده‌ایم.
وی افزود: لذا این پیوستگی حرکت را ایجاب کرده و خوشبختانه به تدریج و در طول سنوات شاهد اقدامات و تلاش‌های مثمرثمر برای تحقق اهداف تعریف شده در این موضوع بوده و هستیم.
غلامی افزود: آنچه که داریم، جای شکرگزاری دارد. در حوزه علوم انسانی با توجه به اتصال به منابع حاصل از منبع وحی و معارفی که از نشر معارف الهی در حوزه‌های مختلف علمی وجود دارد، غنای زیادی را در محتوای متون و منابع داریم. حرکت از آن مجموعه‌هایی که در واقع متولی اصلی محسوب می‌شدند به سمت مراکز آموزش عالی هم قابل توجه است.
وی ادامه داد: در زمینه‌های متعدد و در همراهی علوم مختلف با دیدگاه‌های وحیانی و باور‌های اسلامی توفیقات زیادی داشتیم. به لحاظ شکل ظاهری هم اتفاقات خوبی افتاده است. حضور تعداد زیادی از اساتید حوزوی در محیط‌های دانشگاهی و حرکت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به سمت تحصیل در مدارس حوزوی از نمونه‌هایی است که در این رابطه می‌توان به آن اشاره کرد.
وزیر علوم با اشاره به اینکه در همین فاصله زمانی حدود ۴۰ سال گذشته، تعداد زیادی از مدارس و موسسات دانشگاهی تحت این عنوان ایجاد شده است؛ نمونه آن را دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشگاه مفید و مدرسه عالی آیت‌اله شهید مطهری عنوان کرد و گفت: این مراکز ضمن اینکه با ساختار و شکل جدید آموزش عالی اداره می‌شوند، اما محتوا و برنامه‌های آن‌ها منطبق بر دروس معارف اسلامی به معنای عام آن و تخصص‌های حاصل از دانشی است که در حوزه‌های علمیه سال‌های طولانی به آن پرداخته شده است.
وی افزود: اتفاقات خوب و همسویی در این رابطه در محیط‌های دانشگاهی داشتیم. از جمله تشکیل دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری که هم متولی دروس معارف بوده‌اند و هم مرکزیتی برای شکل‌گیری مجموعه‌های فرهنگی اسلامی حول نمایندگی این دفتر که قاعدتاً در نگاه به کارنامه توفیق مراکز آموزش عالی در نزدیکی و انطباق با بحث‌های علوم دینی، جایگاه و اثرگذاری این دفاتر را نمی‌شود نادیده گرفت.
غلامی با اشاره به اینکه امروزه تعداد زیادی از افرادی را داریم که حداقل یک دوره موثر را در حوزه‌های علمیه تحصیل کرده‌اند و الان به عنوان اساتید دانشگاهی در مراکز آموزش عالی کار می‌کنند، اظهار داشت: با حضور این افراد در دانشگاه‌ها؛ تحقیقات و آموزشی که انجام می‌گیرد، خود به خود ذیل این آموخته‌ها و اهداف و برنامه‌ها شکل می‌گیرد.
به گفته وزیر علوم، به نظر می‌رسد آنچه که مهم است و باید به آن پرداخته شود، نگاه به آینده دور و داشتن برنامه‌های جدی و راهبردی در این حوزه است.
وی افزود: لذا این پیوستگی حرکت را ایجاب کرده و خوشبختانه به تدریج و در طول سنوات شاهد اقدامات و تلاش‌های مثمرثمر برای تحقق اهداف تعریف شده در این موضوع بوده و هستیم.
غلامی افزود: آنچه که داریم، جای شکرگزاری دارد. در حوزه علوم انسانی با توجه به اتصال به منابع حاصل از منبع وحی و معارفی که از نشر معارف الهی در حوزه‌های مختلف علمی وجود دارد، غنای زیادی را در محتوای متون و منابع داریم. حرکت از آن مجموعه‌هایی که در واقع متولی اصلی محسوب می‌شدند به سمت مراکز آموزش عالی هم قابل توجه است.
وی ادامه داد: در زمینه‌های متعدد و در همراهی علوم مختلف با دیدگاه‌های وحیانی و باور‌های اسلامی توفیقات زیادی داشتیم. به لحاظ شکل ظاهری هم اتفاقات خوبی افتاده است. حضور تعداد زیادی از اساتید حوزوی در محیط‌های دانشگاهی و حرکت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به سمت تحصیل در مدارس حوزوی از نمونه‌هایی است که در این رابطه می‌توان به آن اشاره کرد.
وزیر علوم با اشاره به اینکه در همین فاصله زمانی حدود ۴۰ سال گذشته، تعداد زیادی از مدارس و موسسات دانشگاهی تحت این عنوان ایجاد شده است؛ نمونه آن را دانشگاه امام صادق علیه السلام، دانشگاه مفید و مدرسه عالی آیت‌اله شهید مطهری عنوان کرد و گفت: این مراکز ضمن اینکه با ساختار و شکل جدید آموزش عالی اداره می‌شوند، اما محتوا و برنامه‌های آن‌ها منطبق بر دروس معارف اسلامی به معنای عام آن و تخصص‌های حاصل از دانشی است که در حوزه‌های علمیه سال‌های طولانی به آن پرداخته شده است.
وی افزود: اتفاقات خوب و همسویی در این رابطه در محیط‌های دانشگاهی داشتیم. از جمله تشکیل دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری که هم متولی دروس معارف بوده‌اند و هم مرکزیتی برای شکل‌گیری مجموعه‌های فرهنگی اسلامی حول نمایندگی این دفتر که قاعدتاً در نگاه به کارنامه توفیق مراکز آموزش عالی در نزدیکی و انطباق با بحث‌های علوم دینی، جایگاه و اثرگذاری این دفاتر را نمی‌شود نادیده گرفت.
غلامی با اشاره به اینکه امروزه تعداد زیادی از افرادی را داریم که حداقل یک دوره موثر را در حوزه‌های علمیه تحصیل کرده‌اند و الان به عنوان اساتید دانشگاهی در مراکز آموزش عالی کار می‌کنند، اظهار داشت: با حضور این افراد در دانشگاه‌ها؛ تحقیقات و آموزشی که انجام می‌گیرد، خود به خود ذیل این آموخته‌ها و اهداف و برنامه‌ها شکل می‌گیرد.
به گفته وزیر علوم، به نظر می‌رسد آنچه که مهم است و باید به آن پرداخته شود، نگاه به آینده دور و داشتن برنامه‌های جدی و راهبردی در این حوزه است.
بیشتر بخوانید:
پژوهش و تمدن نوین اسلامی؛ شعار هفته پژوهش در حوزه‌های علمیه
وی اظهار داشت: ما در حوزه علوم انسانی ظرفیت بسیار بالایی داریم، به خصوص ظرفیت متکی بر دانش حاصل از نگاه اسلام به مباحث مختلف در عالم. این ظرفیت به خصوص در کشور ما که شاید از معدود کشور‌های اسلامی هستیم که حوزه‌های علمیه با این قدمت وجود دارد و آثار و داشته‌های علمی مان هم در واقع بر دوش عالمان دینی بوده است، لذا این ظرفیت را برای آینده باید حفظ کرد و بسط داد. شرایط زمانی هم طوری است که این اجازه را می‌دهد در فضای دورتر از مکانی که الان در جغرافیایی کشورمان قرار گرفته، این حرکت و توسعه را داشته باشیم.
غلامی تاکید کرد: در فضای علمی علوم انسانی دنیا باید حضور بیشتری داشته باشیم تا تبلیغ و احیاناً امکان تشکیل مراکز علمی به معنای آموزش گروه‌های خاصی از افراد وجود داشته باشد. این ظرفیت را باید با نشست‌های نزدیک و گفتمان‌های گسترده و هدفمند تعمیق ببخشیم. چرا که این جمعیت عالم در حوزه‌های علمیه یک ثروت عظیم فکری هستند که امید داریم در برنامه‌هایی که انشالله به همت اساتید پیش خواهد رفت، این ظرفیت و سرمایه به فعلیت بیشتری برسد.
وی خاطرنشان کرد: در همین سال‌های اخیر بر اساس ارزیابی‌هایی که داشتیم، انتشارات اساتید علوم انسانی، از لحاظ تولیدات علمی نسبت به بقیه گروه‌های علمی که تحت عنوان علوم پایه، علوم کشاورزی و علوم پزشکی هستند، به لحاظ تعداد بیشتر بوده است و این موضوع نشان می‌دهد که در دانشگاه‌ها علیرغم اینکه ما در مباحث مختلف انتظارات اساتید و فعالان این حوزه را آنچنان که باید برآورده نکرده‌ایم، اما این تلاش‌ها به سمتی می‌رود که امیدواری بسیار زیادی در بحث توان حضور در مجامع علمی بین‌المللی فراهم شده است.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: امروزه توانسته‌ایم در قالب استاندارد‌هایی که در دنیا برای طرح موضوعات وجود دارد، برای مجموعه علوم انسانی دانشگاه‌ها شکل می‌دهیم، اما حتماً محتوای آن نیاز به یک منبع قوی و گسترده دارد که با پیوند عمیق‌تر و همراهی و همکاری مشترک حوزه و دانشگاه محقق خواهد شد.
وی اظهار داشت: ما در حوزه علوم انسانی ظرفیت بسیار بالایی داریم، به خصوص ظرفیت متکی بر دانش حاصل از نگاه اسلام به مباحث مختلف در عالم. این ظرفیت به خصوص در کشور ما که شاید از معدود کشور‌های اسلامی هستیم که حوزه‌های علمیه با این قدمت وجود دارد و آثار و داشته‌های علمی مان هم در واقع بر دوش عالمان دینی بوده است، لذا این ظرفیت را برای آینده باید حفظ کرد و بسط داد. شرایط زمانی هم طوری است که این اجازه را می‌دهد در فضای دورتر از مکانی که الان در جغرافیایی کشورمان قرار گرفته، این حرکت و توسعه را داشته باشیم.
غلامی تاکید کرد: در فضای علمی علوم انسانی دنیا باید حضور بیشتری داشته باشیم تا تبلیغ و احیاناً امکان تشکیل مراکز علمی به معنای آموزش گروه‌های خاصی از افراد وجود داشته باشد. این ظرفیت را باید با نشست‌های نزدیک و گفتمان‌های گسترده و هدفمند تعمیق ببخشیم. چرا که این جمعیت عالم در حوزه‌های علمیه یک ثروت عظیم فکری هستند که امید داریم در برنامه‌هایی که انشالله به همت اساتید پیش خواهد رفت، این ظرفیت و سرمایه به فعلیت بیشتری برسد.
وی خاطرنشان کرد: در همین سال‌های اخیر بر اساس ارزیابی‌هایی که داشتیم، انتشارات اساتید علوم انسانی، از لحاظ تولیدات علمی نسبت به بقیه گروه‌های علمی که تحت عنوان علوم پایه، علوم کشاورزی و علوم پزشکی هستند، به لحاظ تعداد بیشتر بوده است و این موضوع نشان می‌دهد که در دانشگاه‌ها علیرغم اینکه ما در مباحث مختلف انتظارات اساتید و فعالان این حوزه را آنچنان که باید برآورده نکرده‌ایم، اما این تلاش‌ها به سمتی می‌رود که امیدواری بسیار زیادی در بحث توان حضور در مجامع علمی بین‌المللی فراهم شده است.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری گفت: امروزه توانسته‌ایم در قالب استاندارد‌هایی که در دنیا برای طرح موضوعات وجود دارد، برای مجموعه علوم انسانی دانشگاه‌ها شکل می‌دهیم، اما حتماً محتوای آن نیاز به یک منبع قوی و گسترده دارد که با پیوند عمیق‌تر و همراهی و همکاری مشترک حوزه و دانشگاه محقق خواهد شد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *