«مدرنا» یا «فایزر»؛ کدام واکسن در مقابله با کرونا اثر گذار‌تر است؟

_ ایسنا به نقل از لوس‌آنجلس تایمز نوشت: روز سه‌شنبه سازمان غذا و دارو تجزیه‌وتحلیل دقیق خود از عملکرد مدرنا (Moderna) در یک آزمایش بالینی فاز سوم با بیش از ۳۰ هزار شرکت‌کننده را منتشر کرد؛ نتیجه نهایی، کارایی موثر ۹۴.۵ درصدی در جلوگیری از موارد عفونت با کووید-۱۹ بود.

 

یک گروه مشاوره شامل دانشمندان مستقل و سایر کارشناسان روز پنجشنبه قبل از رأی‌گیری در مورد توصیه به استفاده مجاز از واکسن مدرنا در موارد اضطراری، اطلاعات را به‌دقت بررسی می‌کنند و سپس تایید مجوز FDA طی چند روز اعلام می‌شود.

 

واکسن مدرنا نیز مانند واکسن فایزر با تحویل قطعه‌ای از کد ژنتیکی ویروس، سیستم ایمنی بدن را برای حمله به ویروس کرونا که باعث بیماری کووید-۱۹ می‌شود، آماده می‌کند. این کد معروف به RNA پیام‌رسان یا mRNA است که به بدن دستور می‌دهد، نسخه‌هایی از پروتئین سنبله سطح ویروس ایجاد کند. سیستم ایمنی بدن با ایجاد آنتی‌بادی واکنش نشان می‌دهد و تا زمانی که با عفونت واقعی روبرو نشود در حالت آماده‌باش قرار می‌گیرد.

واکسن مدرنا هفت هفته بعد از دریافت دوز دوم به میزان ۹۴.۵ درصد در شرکت‌کنندگان موثر بود، پنج نفر از ۱۳ هزار و ۹۳۴ شرکت‌کننده در مطالعه که واکسن دریافت کرده بودند و ۹۰ نفر از ۱۳ هزار و ۸۸۳ شرکت‌کننده که دارونما دریافت کردند.

 

واکسن فایزر نیز ۹۵ درصد در جلوگیری از کووید-۱۹ در بین افرادی که پس از دریافت دوز دوم خود به مدت دو ماه ردیابی شدند، موثر بود. هشت نفر از ۱۸ هزار و ۱۹۸ شرکت‌کننده در مطالعه که واکسن دریافت کردند و ۱۶۲ نفر از ۱۸ هزار و ۳۲۵ شرکت‌کننده که دارونما دریافت کردند.

واکسن مدرنا در آزمایش فاز سوم خود در افراد ۶۵ سال به بالا ۱۰۰ درصد و در افراد بین ۱۸ تا ۶۴ سال ۹۳.۴ درصد موثر بود.

 

واکسن فایزر در آزمایش فاز سوم، در افراد ۵۶ سال به بالا ۹۳.۷ درصد و در افراد بین ۱۶ تا ۵۵ سال ۹۵.۶ درصد موثر بود.

عملکرد هر دو واکسن در بین افرادی که مشکلات سلامت دارند و آنان را در معرض خطر کووید-۱۹ قرار می‌دهد، نسبت به افراد فاقد این شرایط کمی بهتر عمل می‌کند.

 

واکسن مدرنا ۹۵.۹ درصد در افرادی که دارای گروهی از مشکلات بهداشتی بودند - بیماری مزمن ریه، بیماری قلبی قابل‌توجه، دیابت، بیماری کبد، اچ‌آی‌وی و چاقی شدید - موثر بود و برای افراد فاقد این شرایط، ۹۴ درصد موثر بود.

 

واکسن فایزر در افراد با طیف وسیع‌تری از مشکلات بهداشتی ۹۵.۳ درصد و در افراد فاقد آن ۹۴.۷ درصد موثر بود. علاوه بر مشکلات بهداشتی موردبررسی در آزمایش مدرنا، فایزر عملکرد واکسن را در افراد مبتلابه سرطان، بیماری کلیوی، زوال عقل و بیماری‌های عروقی و سایر بیماری‌ها نیز بررسی کرد.

هر پنج‌نفری که در آزمایش مدرنا پس از دریافت واکسن کووید-۱۹ علائم شدید را تجربه کردند، سفیدپوست بودند. درنتیجه، واکسن مدرنا در سیاه‌پوستان، افراد منطقه آمریکای لاتین، آسیایی آمریکایی و همچنین در افرادی که زمینه‌های نژادی مختلف دارند ۱۰۰ درصد موثر بود. اثر واکسن برای بومیان آمریکا یا جزایر اقیانوس آرام قابل‌تعیین نیست، زیرا هیچ موردی در هر دو گروه واکسن یا دارونما وجود ندارند.

 

در آزمایش فاز سوم واکسن فایزر، تاثیر واکسن بر شرکت‌کنندگان سیاه‌پوست ۱۰۰ درصد و برای شرکت‌کنندگان لاتین ۹۴.۵ درصد موثر بود که کمی کمتر از اثربخشی ۹۴.۷ درصد برای افراد سفیدپوست است. علاوه بر این در آسیایی‌ها ۷۴.۴ درصد و در بومیان آمریکا و جزایر اقیانوس آرام ۱۰۰ درصد موثر بود. در بین افرادی که چند نژادی توصیف‌شده بودند، تنها ۱۰.۴ درصد موثر بود، با یک مورد کووید-۱۹ در میان کسانی که واکسن دریافت کرده بودند و یک مورد در بین کسانی که دارونما دریافت کردند.

عملکرد هر دو واکسن در مردان کمی بهتر از زنان بود. واکسن مدرنا ۹۵.۵ درصد در مردان و ۹۳.۵ درصد در زنان موثر بود.

 

واکسن فایزر در مردان ۹۵.۳ درصد و در زنان ۹۳.۹ درصد موثر بود.

واکسن مدرنا ۱۰۰ درصد در پیشگیری از موارد شدید کووید-۱۹ موثر بود. ۱۱ نفر در این آزمایش به بیماری شدید مبتلا شدند و همه آنان در گروه دریافت‌کننده دارونما بودند. شدت بیماری سه نفر از آنان بسیار شدید بود و در بیمارستان بستری شدند.

 

واکسن فایزر ۶۶.۴ درصد در پیشگیری از موارد کووید-۱۹ شدید موثر بود. از بین چهار شرکت‌کننده در مطالعه که پس از دریافت دو دوز واکسن به بیماری شدید مبتلا شدند، یک نفر در گروه واکسن  و سه نفر در گروه دارونما بودند. دو نفر از افراد گروه دارونما در بیمارستان بستری شدند و یک نفر از آنان در بخش مراقبت‌های ویژه قرار گرفت.

تجزیه‌وتحلیل FDA نشان داد که هیچ‌یک از واکسن‌ها مشکلی ایجاد نکرده‌اند که نتوانند مجوز استفاده اضطراری دریافت کنند.

 

درد کوتاه‌مدت در محل تزریق در هر دو واکسن بسیار شایع بود. تقریبا ۹۰ درصد از کسانی که واکسن مدرنا دریافت کرده‌اند پس از دریافت دو دوز چنین دردی را گزارش کردند. تقریبا ۸۰ درصد از کسانی که واکسن فایزر دریافت کردند، بعد از هر دو تزریق این درد را تجربه کردند، البته درد در محل تزریق برای افرادی که دارونما دریافت کرده بودند، بسیار کمتر بود.

 

شایع‌ترین عوارض جانبی برای هر دو واکسن، خستگی، سردرد، درد عضلانی، لرز و درد مفصل بود، این موارد در مورد واکسن مدرنا نسبت به  فایزر بیشتر گزارش‌شده است.

 

به‌عنوان‌مثال، پس از دریافت دوز دوم واکسن مدرنا، ۶۳ درصد شرکت‌کنندگان سردرد، ۶۸ درصد خستگی، ۴۵ درصد درد مفصل و ۴۸ درصد لرز را تجربه کردند.

 

در آزمایش فایزر، ۳۹ درصد از شرکت‌کنندگان دچار سردرد، ۵۱ درصد خستگی، ۱۹ درصد درد مفصل و ۲۳ درصد پس از دریافت دوز دوم واکسن دچار لرز شدند.